İçeriğe atla

Azerbaycan-Özbekistan ilişkileri

Azerbaycan'ı yeşille ve Özbekistan'ı turuncuyla vurgulayan harita.

Azerbaycan-Özbekistan ilişkileri, Azerbaycan Cumhuriyeti ile Özbekistan Cumhuriyeti arasındaki mevcut ikili ilişkileri tarif eder.

Tarih

İki ülke arasındaki ilişkilerin tarihi yüzyıllar öncesine dayanmaktadır. Özbek ve Azerbaycan halkları, yakın ulusal gelenek ve görenekler, ortak bir dil grubu, kültür ve din ile birleşmişlerdir. Uzun yıllar boyunca, her iki ülke de SSCB'nin müttefik cumhuriyetleriydi. 1930'lardaki kitlesel baskılar sırasında on binlerce Azerbaycanlı Özbekistan'a sığındı. Bugün, 40.000'den fazla Azerbaycanlı, Özbek toplumunun sosyal, kamusal, ekonomik ve diğer alanlarında aktif olarak yer almaktadır. Azeriler, Nisan 1966'daki yıkıcı depremden sonra Taşkent'in yeniden inşasında aktif rol aldı.

Diplomatik ilişkiler

İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 2 Ekim 1995 tarihinde kurulmuştur.[1] 1996 yılının ortalarında Azerbaycan Cumhuriyeti'nin Özbekistan Cumhuriyeti'ndeki büyükelçilikleri, Mayıs 1998'de ise Özbekistan Cumhuriyeti'nin Azerbaycan Cumhuriyeti'ndeki büyükelçilikleri kurulmuştur.

Özellikle ikili ilişkilerin gelişmesinde devlet başkanlarının ziyaretleri önem arz etmektedir. Bu bağlamda, Özbekistan Cumhuriyeti Devlet Başkanı İslam Kerimov'un 26-27 Mayıs 1996 tarihlerinde Azerbaycan'a yaptığı ilk resmi ziyaret önemlidir. Karşılıklı anlayış ve dostluk ortamında gerçekleşen ziyarette iki ülke arasında "Azerbaycan Cumhuriyeti ile Özbekistan Cumhuriyeti Arasında Dostluk ve İşbirliği Anlaşması" da dahil olmak üzere 19 anlaşmadan oluşan özel bir belge paketi imzalandı. Ziyaret sırasında Özbekistan Devlet Başkanı İslam Kerimov'a Bakü Devlet Üniversitesi tarafından fahri doktora verildi.[2]

21-22 Ekim 1996 tarihlerinde Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev, Türk Dili Konuşan Ülkeler Devlet Başkanları IV. Forumu ve önde gelen devlet adamı Amir Teymur'un 660. yıldönümüne katılmak üzere Taşkent'i ziyaret etti. Ziyaret sırasında Haydar Aliyev Devlet Başkanları Forumu'na hitap etti. Türkçe konuşan devlet başkanlarının düzenli toplantılarının bu ülkeler arasındaki işbirliğinin gelişmesine, kültürel ve manevi bağların genişlemesine ve bağımsızlıklarının güçlendirilmesine katkıda bulunduğunu söyledi. Azerbaycan lideri ayrıca devlet başkanlarının ortak basın toplantısına katıldı, onurlarına bir resepsiyon verdi ve Özbek Televizyonu muhabirinin sorularını yanıtladı.

Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in 18-19 Haziran 1997 tarihlerinde Özbekistan'a yaptığı resmi ziyaret,[3] ilişkilerin gelişmesinde yeni bir aşama olarak nitelendirilebilir. Bakü'de olduğu gibi Taşkent'te de 19 belge imzalandı. Bu belgeler arasında Azerbaycan ve Özbekistan arasında işbirliğinin daha da geliştirilmesi, dostluk ve ortaklığın güçlendirilmesine ilişkin anlaşma büyük önem taşımaktadır. Bu belgeler, iki ülke arasında başarılı bir işbirliği için güçlü bir temel yasal temel oluşturmuştur. İmza töreninde konuşan Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev, "Azerbaycan'da Özbekistan ile güvenilir bir ortaklığa sahip olmak istiyoruz ve bu ilişkilerin olması, geliştirilmesi ve güçlendirilmesi için her şeyi yapacağız" dedi. Özbekistan Cumhurbaşkanı, iki ülke arasındaki ilişkilerin stratejik işbirliği içinde olacağını söyledi. İki cumhurbaşkanı ayrıca karşılıklı çıkar konularını tartıştı ve ortak işbirliğinin çeşitli yönleri hakkında görüş alışverişinde bulundu. 19 Haziran 1997'de Azerbaycan Cumhurbaşkanına Taşkent Üniversitesi Fahri Doktor unvanı verildi.

Ekonomik ilişkiler

Özbekistan Cumhuriyeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti arasındaki ikili işbirliğine ilişkin ortak hükûmetler arası komisyonun faaliyeti, ülkeler arasındaki ticari ve ekonomik işbirliğinin gelişmesine büyük katkı sağlamaktadır. Komisyon şimdiye kadar sekiz toplantı yaptı. Son toplantı geçen yıl 8-9 Eylül'de yapıldı.

Özbekistan ile Azerbaycan arasındaki ticaret hacmi 25 milyon dolar düzeyindedir.

Parlamentolar arası ilişkiler

Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisinde Azerbaycan-Özbekistan parlamentolar arası ilişkiler konusunda bir çalışma grubu bulunmaktadır.[4] Bu çalışma grubu 7 Mart 1997'de kurulmuş ve başkanlığını Yusif Bağırzade yapmıştır. 4 Mart 2016'dan beri Eldar Ibrahimov çalışma grubunun başkanıdır.

Özbek parlamentosunun şu anda Azerbaycan ile ilişkiler konusunda bir çalışma grubu bulunmamaktadır.

Üst düzey karşılıklı ziyaretler

  • 26-27 Mayıs 1996 - Devlet Başkanı İslam Kerimov'un resmi ziyareti
  • 20-21 Ekim 1996 - Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in Taşkent'te düzenlediği Türkçe Konuşan Ülkeler Devlet Başkanları IV. Zirvesine katıldı
  • 18-19 Haziran 1997 - Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in resmi ziyareti
  • 7-8 Eylül 1998 - Devlet Başkanı İslam Kerimov'un TRACECA programı çerçevesinde Bakü'de düzenlenen "Tarihi Büyük İpek Yolu"nun restorasyonuna adanmış uluslararası konferansa katıldı
  • 23-24 Mart 2004 - Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in resmi ziyareti
  • 11-12 Eylül 2008 - Devlet Başkanı İslam Kerimov'un resmi ziyareti
  • 27-28 Eylül 2010 - Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in resmi ziyareti
  • 11-12 Ekim 2012 - Devlet Başkanı İslam Kerimov'un resmi ziyareti[5]

Kaynakça

  1. ^ Azərbaycan Respublikası ilə diplomatik əlaqələr qurmuş dövlətlərin siyahısı 20 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. mfa.gov.az (Azerice)
  2. ^ "Heydər Əliyev və BDU | Bakı Dövlət Universiteti". 23 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "dergipark.org.tr". 23 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.  s.44
  4. ^ "Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qruplarının rəhbərlərinin seçilməsi haqqında" 27 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 4 mart 2016-cı il tarixli, 161-VQR nömrəli Qərarı. e-qanun.az (Azerice)
  5. ^ "Azərbaycan Prezidentinin Rəsmi internet səhifəsi - XƏBƏRLƏR » Tədbirlər". 23 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Türkiye ilişkileri</span>

Azerbaycan-Türkiye ilişkileri, Türkiye ve Azerbaycan'ın süregelen uluslararası politikalarını içerir. Ortak tarihi ve geçmişi olan Türkiye ve Azerbaycan arasındaki ilişkiler dostane olmuştur. Karabağ Savaşı'nda Türkiye Azerbaycan'ı desteklemiştir. Bunun yanında Azerbaycan da Türkiye'yi çetrefilli meselelerde desteklemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Dili Konuşan Ülkeler Zirvesi</span>

Türk Dili Konuşan Ülkeler Zirvesi ya da Türkçe Konuşan Ülkeler Devlet başkanları Zirvesi, Türk dil ve lehçelerini konuşan altı Türk ülkesinin devlet başkanlarının ve üst düzey yetkililerinin katıldığı bir zirvedir. Bir diğerinin egemen eşitliğine karşılıklı saygı temeline dayanan bu zirve, ortak tarih ve kültürel yapıya sahip ülke cumhurbaşkanlarını bir araya getirmektedir. 1992 yılından beri belirli aralıklarla düzenlenen zirvede Türk dünyasının sorunları gündeme getirilmektedir. 3 Ekim 2009'da, Nahçıvan Anlaşması'yla daimî sekreteryası kurulmuş ve adı Türk Keneşi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Birleşik Krallık ilişkileri</span> Azerbaycan Cumhuriyeti ve Birleşik Krallık arası dış ilişkiler

Azerbaycan - İngiltere ilişkileri, Azerbaycan ile İngiltere arasındaki dış ilişkilerdir. Azerbaycan'da Büyük Britanya Büyükelçiliği 1992'de açıldı. Azerbaycan Cumhuriyeti Büyükelçiliği Londra'da 1994'te açıldı. Her iki ülke de Avrupa Konseyi, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan-Özbekistan ilişkileri</span>

Bulgaristan-Özbekistan ilişkileri, Bulgaristan ve Özbekistan arasındaki uluslararası ilişkilerdir. Her iki ülke de 12 Eylül 1992'de diplomatik ilişkiler kurmuştur. Taşkent'de Bulgaristan büyük elçiliği yer almaktadır. Her iki ülke de Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Hindistan-Özbekistan ilişkileri</span>

Hindistan-Özbekistan ilişkileri, Hindistan Cumhuriyeti ve Özbekistan Cumhuriyeti arasındaki uluslararası ilişkilerdir. Hindistan'ın Taşkent'te; Özbekistan'ın Yeni Delhi'de elçiliği vardır.

<span class="mw-page-title-main">Polat Haşimov</span> Azerbaycan ulusal kahramanı

Polat İsrayil oğlu Haşimov, Azerbaycanlı asker. Azerbaycan Silahlı Kuvvetlerinde tümgeneral olarak görev yapmaktaydı. Azerbaycan ulusal kahramanıdır.

Azerbaycan Cumhurbaşkanının hastalık ve yurt dışına çıkma gibi sebeplerle geçici olarak görevinden ayrılması hallerinde, birinci Cumhurbaşkanı yardımcısı Cumhurbaşkanına vekâlet eder ve Cumhurbaşkanına ait yetkileri kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Ali Kerimli</span>

Ali Kerimli - Azerbaycanlı siyasetçi; avukat ; Yerel Yönetimler üzere Devlet Müşavirliği Bölgesel Yönetimlerle İş Daire Başkanı (1992); Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Kâtipi (1993); Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisi 1. ve 2. dönem milletvekili; Azerbaycan Halk Cephesi Partisi 2. Genel Başkanı (2001); Azatlık İttifakı kurucu üyesi (2005-2010); AHCP-Müsavat İttifakı kurucu ortağı (2010); Milli Şura kurucu üyelerinden biri (2013-) ve Koordinasyon Kurulu Üyesi (2014-)

<span class="mw-page-title-main">Mübariz Kurbanlı</span>

Mübariz Kahraman oğlu Kurbanlı - Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi 1., 2., 3. ve 4. dönem milletvekili; Azerbaycan Cumhuriyeti Dini Kurumlarla İş üzere Devlet Komitesi Başkanı, Azerbaycan Demokratik İstiklâl Partisi kurucu üyesi (1993-1999), Yeni Azerbaycan Partisi Yönetim Kurulu üyesi ve Genel Sekreter yardımcısı (1999-2021).

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Özbekistan ilişkileri</span>

Özbekistan–Belarus ilişkileri, Belarus ile Özbekistan Cumhuriyeti arasındaki ikili ilişkiler. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 21 Ocak 1993'te kuruldu. Belarus'un Taşkent Büyükelçiliği Şubat 1994'te açıldı. Minsk'teki Özbek Büyükelçiliği ise Mart 2018'de açılmıştır. Her iki ülke de eski Sovyetler Birliği'nin birer parçasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan-Türkmenistan ilişkileri</span>

Türkmenistan-Özbekistan ilişkileri Türkmenistan ve Özbekistan arasındaki ikili ilişkileri kapsar. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 7 Şubat 1993 tarihinde kuruldu. Ülkeler ortak bir tarih ve kültürle birleşmiştir. Uluslararası işbirliği yıllarında, devletlerarası işbirliğinin çeşitli alanlarında sistematik ve amaçlı diyalog temelinde güçlü bir ortaklık kurulmuştur.

Gürcistan-Özbekistan ilişkileri - Gürcistan ve Özbekistan arasındaki ikili ilişkileri tanımlar.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Kırgızistan ilişkileri</span>

Azerbaycan-Kırgızistan ilişkileri - Azerbaycan ve Kırgızistan arasındaki ikili ilişkiler. Her iki ülke de BM üyesidir. Azerbaycan ve Kırgızistan arasındaki diplomatik ilişkiler 19 Ocak 1993'te kuruldu.

Arjantin-Azerbaycan ilişkileri - Azerbaycan Cumhuriyeti ve Arjantin Cumhuriyeti arasındaki mevcut ikili ilişkiler.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan Bağımsızlık Günü</span>

Bağımsızlık Günü Özbekistan'da 1 Eylül'de kutlanan resmi bir ulusal bayramdır. Bağımsızlık günü kutlamaları sırasında Taşkent'te havai fişekler, konserler, yarışmalar, askeri geçit törenleri ve çelenk törenleri düzenlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan-Yunanistan ilişkileri</span>

Özbekistan-Yunanistan ilişkileri - Yunanistan ve Özbekistan Cumhuriyeti arasındaki ikili ilişkiler.

Azerbaycan-Brezilya ilişkileri - Azerbaycan Cumhuriyeti ile Brezilya Federatif Cumhuriyeti arasındaki mevcut ikili ilişkileri tanımlar.

Azerbaycan-Sırbistan ilişkileri - Azerbaycan Cumhuriyeti ile Sırbistan Cumhuriyeti arasında mevcut ikili ilişkileri tanımlar.

Aşağıda 1992 ve 2010 yılları arasında düzenlenen Türk Dili Konuşan Ülkeler Devlet Başkanları Zirveleri listelenmiştir. Bu zirveleri 2011-2021 yılları arasında Türk Keneşi zirveleri ve 2022 yılından itibaren Türk Devletleri Teşkilatı zirveleri takip etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Fransa ilişkileri</span>

Azerbaycan-Fransa ilişkileri, Azerbaycan Cumhuriyeti ile Fransa Cumhuriyeti arasında siyasi, sosyo-ekonomik, kültürel ve diğer alanlardaki ikili ilişkilerdir. Enerji (Total), çevre, ulaştırma, tarım, uzay endüstrisi, gaz sektörü, güvenlik, kültür, otel işletmeciliği (Accor), bankacılık, havacılık vb. ilişkilerdir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.