İçeriğe atla

Azerbaycan'ın yatırımları

Azerbaycan'da bağımsızlığın yeniden sağlanmasından sonra ekonomik olarak bağımsızlıktan sonraki yıllar iki ana döneme ayrılabilir. 1991-1995 dönemi ekonomik kaos ve gerileme ile tanımlanabilir. 1996 sonrası dönem, makroekonomik istikrarın artması ve dinamik ekonomik kalkınmayla bilinir.[1] Azerbaycan, Dünya Ekonomik Forumu'nun (WEF) 2009-2010 Küresel Rekabet Raporu'nda 18 puan yükselmiş ve 133 ülke arasında 51. sırada yer almış ve BDT ülkeleri arasındaydı.[2] Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) raporunda belirtildiği gibi, Azerbaycan'ın 2016 yılında yurt dışına doğrudan yatırımları, 2010 yılında 232 milyon dolardan önemli ölçüde fazla olan 533 milyon dolardı.

Azerbaycan'ın Arnavutluk, Avusturya, Belarus, Belçika, Bulgaristan, Çekya, Çin, Hırvatistan, Mısır, Estonya, Finlandiya, Fransa, Gürcistan, Almanya, Yunanistan, İran, İsrail, İtalya, Ürdün, Kazakistan, Kore, Kırgızistan, Letonya, Litvanya, Lübnan, Makedonya, Karadağ, Moldova, Norveç, Pakistan, Polonya, Katar, Romanya, Rusya, Sırbistan, Suudi Arabistan, Suriye, İsviçre, Tacikistan, Türkiye, BAE, Ukrayna, Birleşik Krallık ve Özbekistan ülkeleri ile ikili yatırım anlaşmaları bulunmaktadır. Azerbaycan en çok Türkiye, Gürcistan, Rusya, Özbekistan, Ukrayna, Romanya ve İsviçre gibi ülkelere yatırım yaptı.

Avrupa ve BDT ülkelerine yaptığı yatırımlar

2010 yılında Azerbaycan 9,46 milyar € ile AB ülkelerine en büyük sekiz petrol tedarikçisi arasına girdi.[3]

Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Fonu, Karadağ'da bir tatil beldesi inşası için 258 milyon Euro tahsis etti. Proje, Karadağ sahilinin yerlerinden biri olan Boca Körfezi bölgesindeki tesisin inşasını öngörüyor. Karadağ'ın başkenti Podgorica'nın 116 kilometre (72 mil) güneybatısındaki eski bir askeri bölgede bulunan tesisin uzun vadeli kiralanmasına ilişkin anlaşma SOCAR ile 90 yıllığına imzalanacaktır.[4]

SOCAR'ın diğer yurt dışı operasyonları arasında İsviçre'nin enerji endüstrisine yapılan yatırım bulunmaktadır. Şirket ayrıca Romanya topraklarında Azerbaycan-Gürcistan-Romanya Ara Bağlayıcı (AGRI) gaz projesinin uygulanmasında ve Yunanistan, Ukrayna ve Moldova'nın yakıt altyapısının geliştirilmesinde yer almaktadır.

Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Fonu; Kırgızistan, Tacikistan, Gürcistan, Ukrayna ve hatta Latin Amerika'da petrol rafinerilerinin inşasına yatırım yapmakla ilgilenmektedir.

Gürcistan Ulusal İstatistik Ofisi'nin (Geostat) raporuna göre Azerbaycan, 2016'nın üçüncü çeyreğinde ve aynı zamanda yılın birinci ve ikinci çeyreklerinde Gürcistan'ın en büyük yatırımcısı konumundadır. Azerbaycan, 2016'nın 3. çeyreğinde Gürcistan ekonomisine 151 milyon dolar yatırım yaptı ve bu da 2015'in aynı dönemine göre yüzde 15.1 daha azdı. 2016 yılının 3. çeyreğinde Azerbaycan'ın yatırımları, Gürcistan ekonomisine yapılan tüm yatırımların % 33'ünü oluşturdu. Genel olarak, 2016 yılının dokuz ayında Azerbaycan, 2015 yılının aynı dönemine göre % 9,6 daha fazla olan Gürcistan'a 434 milyon dolar yatırım yaptı. Raporlama döneminde Gürcistan ekonomisine toplamda 463 milyon dolar yatırım yapıldı ve bu da 2015 yılının 3. çeyreğine göre % 4.1 daha azdı.

Türkiye'ye yaptığı yatırımlar

Yurtdışına yatırım yapan en büyük Azerbaycan şirketlerinden biri devlet petrol şirketi SOCAR'dır. Azerbaycan, tüm bölge ve Avrupa ülkelerinde uygulanan projelere yatırım yapmayı hedeflemektedir ve yatırımlar kapsamında en çok yatırım yaptığı ülke Türkiye'dir. 2018 yılına kadar Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet petrol Fonu'nun Türkiye'deki yatırımları 20 milyar dolara ulaşacak. Türkiye'de Azerbaycan sermayesi ile faaliyet gösteren 800'den fazla şirket bulunmaktadır. Bu şirketler ağırlıklı olarak inşaat, turizm, emlak, enerji ve ulaşım sektörlerinde faaliyet göstermektedir. Devlet petrol şirketi SOCAR ve diğer Azerbaycan şirketleri, Türk ekonomisine yaklaşık 4.5 milyar dolar yatırım yaptı.[5]

Diğer yatırımlar (petrol sektörü dışında)

Azerbaycan, sadece petrol gelirleri ile ülkelerin ekonomisine yatırım yapmıyor; ekonominin birçok petrol dışı sektörlere de yatırım yapmaya çalışıyor. Örneğin, Azerbaycan yatırımıyla komşu Gürcistan'da beş yıldızlı bir otel inşa edilecek. "Londra" otelinin inşaatına resmî olarak 26 Temmuz'da başlandı. Yeni otel, Nahçivan Özerk Cumhuriyeti'nin yatırımlarıyla inşa edilecek. İnşaat çalışmalarını Azerbaycanlı Gemi Gaya firması gerçekleştiriyor. Azerbaycanlı yatırımcılar otelin yapımı için 10 milyon dolar ayırdı.

Konuyla ilgili yayınlar

  1. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı 30 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. Genel bakış 19 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. İhracat Çözümleri | Uluslararası Ticaret Yönetimi 5 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. Sovyet Sonrası Geçişin Azerbaycan Ekonomisine Etkisi 25 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. Azerbaycan'ın 2017 ekonomik öncelikleri 13 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça

  1. ^ "GDP ofAzerbaijan". WorldAtlas (İngilizce). 29 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2018. 
  2. ^ "Global Competitiveness Report" (PDF). www3.weforum.org. 2010. 9 Nisan 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2020. 
  3. ^ "Azerbaijan among top 8 biggest oil suppliers to EU countries". www.today.az. 14 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Subscribe to read". Financial Times (İngilizce). 28 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2018. 
  5. ^ "Turkey: Is Law Being Rigged to Help Azerbaijan's SOCAR?" (İngilizce). 29 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı</span> Petrol boru hattı

Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) Boru Hattı, 1.768 km uzunluğunda, Azerbaycan Bakü yakınlarındaki Sangaçal Terminali'nden gelen petrolü, Türkiye Akdeniz kıyısında Ceyhan deniz terminaline; Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye üzerinden geçerek taşıyan petrol boru hattı.

<span class="mw-page-title-main">Karadeniz Ekonomik İşbirliği</span> uluslararası bir kuruluş

Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (KEİÖ), 25 Haziran 1992 tarihinde İstanbul'da düzenlenen zirvede imzalanan anlaşma ile kurulan ve Karadeniz havzasındaki ülkelerin ekonomik iş birliğini amaçlayan uluslararası kuruluştur.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Para Fonu</span> uluslararası finans kurumu

Uluslararası Para Fonu, küresel finansal düzeni takip etmek, borsa, döviz kurları, ödeme planları gibi konularda denetim ve organizasyon yapmak, aynı zamanda teknik ve finansal destek sağlamak gibi görevleri bulunan uluslararası bir organizasyondur.

Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Şirketi - Azerbaycan devletine ait petrol ve doğalgaz şirketidir. Devlet şirketi ve ulusal petrol şirketi grupuna dahildir. Azerbaycan'ın iki rafinerisi ile tüm petrol ve gaz boru hatlarını işleten SOCAR, aynı zamanda uluslararası konsortiyumların ülkede gerçekleştirdiği petrol ve doğal gaz projelerine de nezaret etmektedir. Merkez binası SOCAR Tower'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan-Türkiye ilişkileri</span> Kazakistan Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasındaki diplomatik ilişkiler

Kazakistan-Türkiye ilişkileri, Kazakistan ve Türkiye arasında süren uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan ekonomisi</span>

Azerbaycan, doğal kaynakları, gelişmiş sanayisi ve coğrafyası itibarıyla önemli bir ülkedir. Azerbaycan'da özellikle büyük petrol ve doğalgaz rezervleri bulunmaktadır. Hacim ve çeşit bakımından hammadde yatakları ile dünyanın sayılı ülkelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">STAR Rafineri</span> İzmir, Türkiyede bir petrol rafinerisi

STAR Rafineri, Türkiye'nin İzmir ilinin Aliağa ilçesinde yer alan bir petrol rafinerisidir. Temeli 2011'de atılan tesis, Azerbaycan merkezli SOCAR'ın Türkiye iştiraki SOCAR Turkey Enerji A.Ş. tarafından 6,3 milyar dolar yatırımla hayata geçirildi. Bu özelliği ile özel sektör tarafından tek seferde gerçekleştirilen en büyük yatırımdır. Tesisin inşaatını Técnicas Reunidas (İspanya), Saipem (İtalya), GS Engineering ve ITOCHU (Japonya) şirketlerinin oluşturduğu konsorsiyum üstlendi. Rafinerideki ilk ham petrol 3 Ağustos 2018'de işlendi. STAR Rafineri, 2019'da Türkiye'nin en büyük beşinci sanayi kuruluşu oldu.

Şahdeniz Gaz Sahası Azerbaycan'ın en büyük doğal gaz sahasıdır. Güney Hazar Denizi'nde, Azerbaycan kıyılarında, Bakü'nün aşağı yukarı 70 kilometre (43 mi) güneydoğusunda, 600 metre (2.000 ft) derinlikte 600 metre (2.000 ft) bulunmaktadır. Gaz sahası New York City'nin Manhattan Adasına benzer büyüklüktedir.

<span class="mw-page-title-main">Bakü-Novorossiysk Petrol Boru Hattı</span>

Bakü-Novorossiysk boru hattı Bakü yakınlarındaki Sangachal Terminali'nden Rusya'nın Karadeniz kıyılarındaki Novorossiysk terminaline 1.330 kilometre (830 mi) uzanan uzun bir petrol boru hattıdır. Boru hattının Azerbaycandaki kısmı, Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Şirketi (SOCAR) tarafından işletilmektedir ve Rus kısmı ise Transneft tarafından.

Azerbaycan'da enerji, Azerbaycan'daki enerji ve elektrik üretim, tüketim ve ihracatı açıklar.

Azerbaycan'da genel yatırım ortamı, yaşanan zorluklara rağmen büyümeye devam etmektedir. Son yıllarda ülke, küresel pazara daha tam entegre olma ve yabancı yatırımı çekmek için çaba sarf etti.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'daki boru hatları</span>

Azerbaycan, petrol endüstrisinin ilk başladığı yerlerden biridir ve tarihi, 19. yüzyılın sonlarından petrolün servetiyle bağlantılıdır. Azerbaycan'daki ana boru hattının toplam uzunluğu 4.600 kilometre (2.900 mi) idir.

Azerbaycan ekonomisinin hızlı büyümesi, istikrar ve krizin farklı aşamalarından geçti. Genel olarak Azerbaycan ekonomisi, saha sınıflandırmasına ek olarak, üç kategoriye ayrılabilir:

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Devlet Petrol Fonu</span>

Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Fonu ya da kısa adıyla SOFAZ, enerji ile ilgili gelirlerin gelecek nesiller için biriktirildiği ve verimli bir şekilde yönetildiği ulusal varlık fonudur.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Avrupa Birliği ilişkileri</span>

Azerbaycan Cumhuriyeti ve Avrupa Birliği (AB) yıllar içinde olumlu ilişkiler kurmuş ve 1991 yılından sonra birbirleri ile daha yakın ilişkiler kurmaya başlamışlardır. Azerbaycan günümüzde Avrupa Komşuluk Politikası, Doğu Ortaklığı ve Avrupa Konseyi'nin bir parçasıdır. AB, 1992'den bu yana 600 milyon avrodan fazla ikili AB yardımı sağlayarak hem devlet sektöründe hem de sivil toplumda Azerbaycan'ın en büyük yabancı hibe bağışçısı ve yatırımcısı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'da petrol endüstrisi</span>

Azerbaycan'daki petrol endüstrisi yaklaşık 873.260 varil (138.837 m3) günlük petrol ve 2013 itibarıyla yılda 29 milyar metreküp gaz üretmektedir. Azerbaycan, petrol endüstrisinin doğum yerlerinden biridir. Tarihi petrol servetiyle bağlantılıdır. Dünyadaki en önemli petrol ve gaz üreticisi olmaya adaydır.

Gürcistan-Kazakistan ilişkileri - Kazakistan Cumhuriyeti ve Gürcistan Cumhuriyeti arasındaki mevcut ikili ilişkiler. Kazakistan ve Gürcistan arasındaki ilişkiler, SSCB sırasında Gürcistan SSR - Kazak SSR ilişkilerinin bir parçasıydı ve iki ülke bağımsızlıklarını yeniden kazandıktan sonra istikrarlı bir şekilde gelişmiştir. Her iki ülke de birçok uluslararası kuruluşun üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Japonya ilişkileri</span>

Azerbaycan-Japonya ilişkileri, Azerbaycan ile Japonya arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir.

Azerbaycan ekonomi tarihi, Azerbaycan ekonomisinin 20. yüzyılın başından modern Azerbaycan Cumhuriyeti ekonomisine kadar olan gelişiminin tarihsel bir incelemesidir.

Rovşan Cengiz oğlu Necef - Azerbaycanlı bürokrat ve yönetici.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.