İçeriğe atla

Azerbaycan'da gıda endüstrisi

Azerbaycan'da gıda endüstrisi, ülkede tarımsal ham maddeleri uygun yöntemlerle işleyen, hazırlayan, muhafaza eden ve paketleyen bir sanayi dalıdır. Endüstriyel üretim hacmi ile ilgili olarak tarım (yiyecek, içecek ve tütün), diğer endüstriler arasında ilk sırada yer almaktadır.

Genel bakış

2014 yılında gıda istatistiği, tütün ürünleri ve içecek üretiminin 2,7 milyar manata ulaştığını göstermektedr. Bu dönemde petrol üretimi 2,6 milyar manat ile ikinci sırada yer aldı. Azerbaycan'da son on yılda tarım endüstrisinin hacmi ortalama 2,7 kat arttı. Genel olarak bu alanda 22 binden fazla kişi ve 631 işletme faaliyet göstermektedir. 2008 yılındaki küresel kriz sırasında işletme ve çalışan sayısı azalmasına rağmen 2012 yılında tersine bir eğilim gözlenmiştir. 2012 yılında 30'dan fazla yeni işletme ve 2.5 binden fazla iş yeri oluşturuldu. Ayrıca, gıda sektöründe kişi başına verimlilik 2003 2012 yılları arasında 1,7 kat arttı. Verimliliğin artmasının ana nedeni, yeni teknolojiye dayalı büyük işletmelerin oluşması olarak değerlendirilmektedir. Günümüzde konserve sebze ve meyve, şeker, un, ekmek, fırıncılık ve et ürünlerinin kendi kendine yeterlilik düzeyi % 90'ın üzerindedir.[1]

Yakın zamanda kurulan işletmeler

Son yıllarda gıda endüstrisinde bir dizi girişim başlatıldı. Girişimler, aşağıda belirtilmiştir:

Kuruluş yılı Fabrika Üretim
2003 Kafkasya Konserve Bitki[2]Konserve sığır eti, reçel, komposto, havyar, turşu ve diğer konserve ürünleri[3]
2005 Gabala Konserve Fabrikası[4]Saf meyve suyu, konsantre, püreler, reçeller, salamura ürünler, konserve ürünleri
2006 İmişli Şeker Fabrikası[5]Şeker
2008 Gabala Süt İşleme Fabrikası[6]Süt Ürünleri
2012 Tartar Sütü İşleme Fabrikası[7]Süt Ürünleri
2014 Kebele'deki Gilan Yemek Köyü[8]Şişelenmiş meyve suyu, buzlu çay, limonata, diğer alkolsüz içecekler, köpüklü ve durgun su

Devlet desteği

2014 yılında 70 proje, Ulusal Girişimcilik Destek Fonu tarafından finanse edildi; 57 tanesi gıda üretim projesi kapsamındaydı.

  • 152 bin ton kapasiteli 6 lojistik merkez
  • 9 bin ton kapasiteli 3 lojistik merkezi ve 500 çiftçi dükkânı da dâhil olmak üzere 3 özel yeşil pazar
  • 3 bin tondan fazla et kapasitesi 11 milyon damızlık ve 26,4 milyon pazarlanabilir yumurta kapasiteli 5 kümes hayvanı tesisi
  • 2700 hayvana sahip 6 üreme kompleksi
  • 6 büyük çiftlik
  • 9 sera
  • Günlük 97 ton kapasiteli 6 fırın
  • Yıllık milyon ton üretim kapasiteli meyve ve sebze işleme fabrikası
  • 25 bin ton işleme kapasiteli 2 süt fabrikası
  • Yıllık 22 bin ton işleme kapasiteli un üretim tesisi
  • 5 bahçe çiftliği
  • Bir bağ
  • Bir çay plantasyonu ve çay işleme tesisi[1]

WorldFood Azerbaycan

Azerbaycan, 2007 yılından itibaren her yıl Mayıs ayında Azerbaycan Uluslararası Gıda Endüstrisi Fuarı'na ev sahipliği yapmaktadır. Her yıl Azerbaycan, Rusya, Türkiye, Kazakistan, Belarus, İspanya, İtalya, Belçika, Yunanistan, Letonya, Macaristan, Sri Lanka, Meksika, Polonya, Ukrayna, Litvanya, Japonya gibi yaklaşık 20 ülkeden 150'den fazla ülke fuara katılmaktadır.[9] Azerbaycan şirketleri, aktif olarak sergilere katılmakta ve daimi yerel katılımcıları bulunmaktadır: Gilan Holding, Azersun Holding, Metak, Amoris ve Buta Group. Firmalar fuarda; soğutma sistemleri, laboratuvar ve gıda sanayi ekipmanları, içecek, şekerleme ve fırıncılık ürünleri, sebze ve meyveler, bakkaliye, süt ürünleri, kahve, çay, et ve kümes hayvanları ürünleri gibi alanlarda ürünlerini sergilemektedir. Iteca Caspian LLC, serginin düzenleyicisidir.[10]

Azerbaycan Tarım ve Gıda Sanayi İşçileri Sendikası Federasyonu

Federasyon, çalışanların sosyoekonomik haklarının sağlanması konusunda işverenlerle ikili görüşmeler sağlar. Bu alanda iyileştirmeler sağlamak için federasyon; Rusya, Ukrayna, Türkiye, Moldova, Özbekistan ve Gürcistan gibi çeşitli ülkelerden aynı tesislerle iş birliği yapmaktadır.

Tarih

Sendika, 1906'da kuruldu. O zamanlar sendika, gıda işlemcisi olan 230 üyeyi kapsıyordu. Sonraki yıllarda İşçi Sendikaları çeşitli alanlarda ayrı ayrı kuruldu. 1917'de Bakü'de Bira ve Kvas, Tütün Üreticileri, Değirmenciler, Pastacılar ve Fırıncılar Sendikaları kuruldu. 1920'de Tarım ve ormancılık işçileri, Gıda ürünleri üreticileri ve Tütün üreticileri sendikaları, İşçi Sendikası adı altında toplandı. Ancak bu üç sendika, 1953'te iki Sendika'da da birleşti: Tarım ve Teslimat Endüstrisi ve Gıda Endüstrisi. 1986 yılında SSCB Tarım-Sanayi Kompleksi'nin kurulmasının ardından Tarım Kompleks İşçileri Sendikası kuruldu.[11]

Ayrıca bakınız

  • Gıda Güvenliği Ajansı (Azerbaycan)

Kaynakça

  1. ^ a b "Agricultural industry" (PDF). 10 Ocak 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  2. ^ "Qafqaz Konserv Zavodu". www.qafqazkonserv.az (Azerice). 31 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2018. 
  3. ^ "Qafqaz Konserv Zavodu". www.qafqazkonserv.az (Azerice). 1 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2018. 
  4. ^ "ABOUT GABALA CANNING FACTORY". 16 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2020. 
  5. ^ "sugar | Azersun Holding". www.azersun.com (İngilizce). 3 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2018. 
  6. ^ "Qəbələ Süd emalı zavodu - QƏBƏLƏ RAYON İcra Hakimiyyəti". www.qebele-ih.gov.az. 2 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2018. 
  7. ^ "TƏRTƏRDƏ SÜD EMALI ZAVODU TİKİLİR" (Azerice). 27 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2018. 
  8. ^ "GILAN QIDA VILLAGE IN GABALA". 17 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2020. 
  9. ^ "WORLDFOOD AZERBAIJAN - Exhibitors List". worldfood.az. 31 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2018. 
  10. ^ "WORLDFOOD AZERBAIJAN - Reports". worldfood.az. 4 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2018. 
  11. ^ "About AFAFIWTU » AHİK". AHİK (İngilizce). 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Biyogaz</span>

Biyogaz terimi temel olarak organik atıklardan kullanılabilir gaz üretilmesini ifade eder. Diğer bir ifade ile Oksijensiz ortamda mikrobiyolojik floranın etkisi altında organik maddenin karbondioksit ve metan gazına dönüştürülmesidir. Biyogaz elde edinimi temel olarak organik maddelerin ayrıştırılmasına dayandığı için temel madde olarak bitkisel atıklar ya da hayvansal gübreler kullanılabilmektedir. Kullanılan hayvansal gübrelerin biyogaza dönüşüm sırasında fermante olarak daha yarayışlı hale geçmesi sebebiyle dünyada temel materyal olarak kullanılmaktadır. Aynı zamanda tavuk gübrelerinden de oldukça verimli biyogaz üretimi sağlanabilmektedir. Tavuk gübresinin kullanımı tarım için önemlidir. çünkü bu gübre topraklarda verim amaçlı kullanılamaz. Topraklarda tuzluluğa sebep olurlar. Kullanılamayan bu gübre biyogaza dönüştürüldüğünde yarayışlı bir hal almış olur. Günümüzde biyogaz üretimi çok çeşitli çaplarda; tek bir evin ısıtma ve mutfak giderlerini karşılamaktan, jeneratörlerle elektrik üretimine kadar yapılmaktadır.

Süt Endüstrisi Kurumu, süt sanayisini geliştirmek, bu konuda özel kesime örnek ve öğretici olmak, sütçülük bölgelerinde gerekli süt işleme tesislerini kurmak, tarım kooperatifleriyle ilgili teşebbüslerde bulunmak üzere Tarım Bakanlığı'na bağlı olarak ve sermayesinin tamamı devlet tarafından karşılanarak kurulmuş (1963) iktisadi devlet teşekkülüdür. Ocak 2021'de Koç Grubundan Çallı Grubuna satılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Toprak Mahsulleri Ofisi</span> İktisadi devlet teşekkülü

Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), 1938 yılında kurulan, sermayesinin tamamı devlete ait, 8/6/1984 tarihli ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (KHK) hükümlerine tabi, tüzel kişiliğe ve faaliyetlerinde özerkliğe sahip, sorumluluğu sermayesi ile sınırlı bir İktisadi Devlet Teşekkülü’dür.

PETKİM, Türkiye Petrolleri tarafından 1965 yılında İzmir'de kurulan ve 2008'de özelleştirilerek SOCAR'a devredilen petrokimya şirketi. Etilen, benzen, polipropilen gibi petrokimya türevlerini üretmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kebele FK</span>

Kebele Futbol Kulübü, Kebele şehri merkezli Azeri futbol kulübü. Azərbaycan Premyer Liqası'nda mücadele etmektedir. Kulüp "Göy Göl" adı altında 3 Temmuz 1995'te Göygöl şehrinde kurulmuştur. Sonradan kulüp 2006 yılında Kebele'ya taşınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Plantasyon</span>

Plantasyon, ticari ve sanayi amaçla büyük ölçekle bitki üretimi için kullanılan tarımsal alan ve işletme. Özellikle kahve, kauçuk, kakao, şeker kamışı, pamuk, sisal gibi ürünler plantasyonlarda yetiştirilir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan ekonomisi</span>

Azerbaycan, doğal kaynakları, gelişmiş sanayisi ve coğrafyası itibarıyla önemli bir ülkedir. Azerbaycan'da özellikle büyük petrol ve doğalgaz rezervleri bulunmaktadır. Hacim ve çeşit bakımından hammadde yatakları ile dünyanın sayılı ülkelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Tat Gıda</span> Koç Topluluğu kuruluşudur

Tat Gıda veya eski adıyla Tat Konserve 1967 yılında Koç Holding tarafından Bursa'da kurulan gıda şirketidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de sanayi</span> Türkiye ekonomisinin sektörlerinden biri

Türkiye'de sanayi günümüzde GSYİH'nın %27'sini, ihracatın yaklaşık %93'ünü oluşturmaktadır. Sanayinin Osmanlı'nın son zamanlarında temelleri atılmış, bu günlere kadar gelişerek devam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de tarım</span>

Türkiye'de tarım, istihdam, ihracat ve ulusal gelire yaptığı katkı ile önemli bir sektördür.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de gıda güvenliği</span>

Çin Halk Cumhuriyeti'nde gıda güvenliği, tarımla ilgili artan bir sorundur. Ülkenin başlıca ürünleri pirinç, mısır, buğday, soya, pamuk ve elmayla diğer meyveler ve sebzeler. Başlıca hayvan ürünleri ise domuz eti, sığır eti, mandıra ürünleri ve yumurta. Çin hükûmeti, tarımsal üretimin yanı sıra gıda ambalajı üretimi, konteynerler, kimyasal katkı madde kullanımı, ilaç üretimi ve iş yönetmenliğini denetlemektedir. Son yıllarda Çin hükûmeti, 2003'te Çin Devlet Gıda ve İlaç İdaresi'nin kurulmasıyla mevcut olan gıda güvenliği düzenlemelerini pekiştirmekte çaba göstermiştir; ayrıca özellikle oluk yağı ya da 2008 süt skandalı gibi çok sayıda gıda skandalının sonrasında memurlar, gıda güvenliği ile ilgili sorunları çözmek için gittikçe artan kamu ve uluslararası baskı altındadır. Bununla ilgili Çin Başbakan Yardımcısı Li Keqiang, Pekin'deki bir danıştay toplantısında "Gıda esastır ve önemli öncelik olmalıdır. Gıda güvenliği, insanların yaşamları, sağlık ve ekonomik kalkınma ve sosyal uyum ile yakından ilişkilidir" dedi.

Kunming, Çin'in güneybatısındaki Yünnan eyaletinin başkenti ve en büyük şehri. 1920'lere kadar Yunnan-Fu olarak bilinen Kunming şehri, günümüzde il düzeyi şehirdir ve eyaletin siyasi, iktisadi, kültürel ve iletişim merkezi olmanın yanı sıra eyalet hükûmetinin koltuğudur. Kunming ayrıca havasından dolayı "İlkbahar Şehri" olarak bilinir. Yünnan-Guizhou Platosu'nun merkezinde bulunan Kunming şehri, ortalama deniz seviyesine göre 1.900 metre yükseklikte bulunmaktadır. 2014 itibarıyla yaklaşık 6.626.000 kişilik bir nüfusu var. Dian Gölü'nün kuzey kenarının kıyısında bulunmaktadır.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti hükûmetine bağlı olarak çalışan, gıda, tarım ve doğal kaynaklar ile ilgili işlerinden sorumlu olan bakanlıktır. Daha önceki hükûmetlerde Tarım, Doğal Kaynaklar ve Gıda Bakanlığı olarak da anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tarım ve Orman Bakanlığı</span> Türkiyede bir bakanlık

Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Orman Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, tarım ve orman işlerinden sorumlu olan bakanlık. Gıda, Tarım ve Hayvancılık ile Orman ve Su İşleri bakanlıklarının teşkilat ve görevlerine ilişkin yasal düzenlemelerin yürürlükten kaldırılması sonrasında, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle yeniden yapılandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'da tarım</span>

Azerbaycan'da tarım, Azerbaycan ekonomisinin sektörlerinden birisi. 2006 yılında toplam istihdam edilen nüfusun % 39,1'i tarım sektöründe yoğunlaşmıştır. GSYİH'nın % 5,7'si (2012). tarımın sektörüne ait. Tarımın ülkenin GSYİH'sındaki payı 2014 yılında % 5,3 iken 2015 yılında bu oran % 6,2'dir. 2015 yılında gayri safi tarımsal üretimin gerçek fiyatlarla değeri 5635,3 milyon manat olmuştur. 2015 yılında yaklaşık 2999,0 bin ton tahıl üretildi. Bu rakam, 2014 yılının aynı dönemine göre yüzde 25,8 daha fazla. Ayrıca 2015 yılında 839,8 bin ton veya yüzde 2,5 daha fazla patates, 1273,3 bin ton veya yüzde 7,2 daha fazla sebze, 484,5 bin ton veya bir önceki yıla göre yüzde 9,9 daha fazla kavun ürünlerde 886.3 bin ton veya yüzde 4.2 daha fazla meyve ve çilek, 578.9 ton veya yüzde 22.1 daha fazla yeşil çay yaprağı, 157.0 bin ton veya yüzde 6.3 daha fazla üzüm hasat edildi.

<span class="mw-page-title-main">Kırgızistan'da tarım</span>

Tarım, Kırgızistan'da ekonomi için önemli bir sektördür.The World Factbook'a göre toplam GSYİH'nin %18'ini ve toplam işgücünün %48'ini oluşturuyor. Arazinin %6,8'i ekim için kullanılırken; %44'ü hayvancılık amaçlı mera olarak kullanılıyor. Kırgızistan'ın dağlık yapısı, hayvancılığı tarım ekonomisinde önemli bir yerde tutuyor.

<span class="mw-page-title-main">Balık yetiştiriciliği</span>

Balık yetiştiriciliği, binlerce yıldan beri bilinen, bir tarım koludur. Dünyada en çok sazan ve alabalık yetiştiriciliği yapılmaktadır. Türkiye'de son 10 yılda Balık yetiştiriciliği 2 kat artmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gıda endüstrisi</span>

Gıda endüstrisi, dünya nüfusu tarafından tüketilen gıdanın çoğunu sağlayan karmaşık, çeşitli işletmelerden oluşan küresel bir ağdır. Gıda endüstrileri terimi, gıda maddelerinin üretimi, dağıtımı, işlenmesi, dönüştürülmesi, hazırlanması, muhafazası, nakliyesi, belgelendirilmesi ve paketlenmesine yönelik bir dizi endüstriyel faaliyeti kapsamaktadır. Günümüzde gıda endüstrisi, büyük ölçüde emek-yoğun olan küçük, geleneksel, aile tarafından yürütülen faaliyetlerden büyük, sermaye-yoğun ve son derece mekanize endüstriyel süreçlere kadar uzanan imalat ile son derece çeşitlenmiştir. Birçok gıda endüstrisi neredeyse tamamen yerel tarıma, ürüne veya balıkçılığa bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan-Yunanistan ilişkileri</span>

Özbekistan-Yunanistan ilişkileri - Yunanistan ve Özbekistan Cumhuriyeti arasındaki ikili ilişkiler.

<span class="mw-page-title-main">Bakü Petrol Rafinerisi Fabrikası</span> Azerbaycan Cumhuriyetinin akaryakıt üretim sektöründeki en büyük ve en gelişmiş kuruluşu

Bakü Petrol Rafinerisi Fabrikası, Azerbaycan’ın başkenti Bakü'de bulunan bir petrol rafinerisi tesisidir. Rafineri, petrol ürünlerine yönelik yurt içi talebin tamamını karşılamakta ve ürünlerin %40'ından fazlasını ihraç etmektedir. Tesis, benzin, kerosen, gaz yağı, mazot, jet yakıtı, siyah petrol, petrol koku, bitüm, asfalt, madeni yağ olmak üzere 15 farklı ürün üretir. Fabrika, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin milli petrol şirketi olan SOCAR'a aittir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.