İçeriğe atla

Azerbaycan'da yolsuzluk

Azerbaycan, Avrupa Konseyi Yolsuzlukla Mücadele Grubu (GRECO) ve OECD'nin Yolsuzlukla Mücadele Ağı üyesidir. Yolsuzlukla mücadele önlemleri izleme mekanizmaları tarafından düzenli olarak değerlendirilmektedir. GRECO, Azerbaycan Hükûmeti tarafından gerçekleştirilen yolsuzlukla mücadele politikaları ve önlemlerine rağmen, yolsuzluğun Azerbaycan'daki sorunlu alanlardan biri olarak adlandırıldığını belirtti.[1][2] Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün 2017 Yolsuzluk Algısı Endeksi, ülkeyi 122 ülke arasında 122. sırada gösteriyor.[3]

İlham Aliyev yolsuzlukları nedeniyle "2022 Yılının En Yolsuz Kişisi" olarak seçildi.[4] Aliyev ailesi, devlet parası aracılığıyla zenginledi. Birçok büyük Azerbaycan bankası, inşaat ve telekomünikasyon firmalarının önemli kısımlarına sahip olan Aliyev ailesi ülkenin mali yolsuzluğun başında bulunmaktadır.[5][6] İlham Aliyev'in on bir yaşındaki oğlu Dubai'daki birçok sarayına sahiptir. Ayrıca İlham Aliyev'in kızları Leyla ve Arzu'nun gayrimenkul ve mal varlığı 75 milyon dolardan fazla olduğunu tahmin ediliyor.[7]

Kaynakça

  1. ^ "Fourth round evaluation report of Azerbaijan". www.coe.int/en/web/greco/evaluations/azerbaijan. 23 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Key anti-corruption reforms and corruption trends in Azerbaijan" (PDF). 18 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Azerbaijan achieved progress in its anti-corruption efforts in several sectors of public administration such as services delivery, police and education. The perception of corruption in police and education decreased as a result of the measures to reform the education system and the road police. Efficient service delivery by ASAN centres is a commendable achievement. The performance of the AntiCorruption Directorate increased and the Civil Service Commission started to show progress. Government efforts resulted in increased trust of citizens and positive changes in the level of corruption.1 However, addressing the corruption-prone areas requires stronger political will, efforts and healthy environment for broad stakeholder participation in the fight against corruption. With the existing financial resources, growing skills and capacities in government institutions, Azerbaijan has the potential for more significant and comprehensive actions to rid public institutions and the business sector from entrenched corruption. 
  3. ^ e.V., Transparency International. "Corruption Perceptions Index 2017". www.transparency.org. 23 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2018. 
  4. ^ "Aliyev Named Most Corrupt 'Person of the Year'". 5 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023. 
  5. ^ "Ilham Aliyev 2012 PERSON OF THE YEAR IN ORGANIZED CRIME AND CORRUPTION". 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023. 
  6. ^ "Azerbaijani President Aliyev Named Corruption's 'Person Of The Year'". 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2023. 
  7. ^ "واشنگتن-پست-از-فساد-مالی-علی-اف-پرده-برداشت واشینگتن پست از فساد مالی علی اف پرده برداشت". 10 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Haydar Aliyev</span> 3. Azerbaycan cumhurbaşkanı

Haydar Alirıza oğlu Aliyev Azerbaycanlı siyasetçi, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin üçüncü cumhurbaşkanı, Nahçıvan Yüksek Meclisi'nin 3. Başkanı. Aynı zamanda Azerbaycan'ın görevdeki cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in babasıdır. Azerbaycan'ın "ümummilli lider" ve "ulu önder" unvanlarını taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İlham Aliyev</span> 4. Azerbaycan cumhurbaşkanı

İlham Haydar oğlu Aliyev, Azerbaycanlı siyasetçi ve iş insanıdır. 2003'ten itibaren Azerbaycan'ın dördüncü ve mevcut cumhurbaşkanıdır. Önceki Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in oğludur. Ayrıca Yeni Azerbaycan Partisinin genel başkanlığını yürütmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mardakert Rayonu</span> Dağlık Karabağ Özerk Oblastına bağlı eski rayon

Ağdere Rayonu veya eski adlarıyla Cerabert Rayonu ve Mardakert Rayonu, Azerbaycan'da rayondur. 1930-1991 yılları arasında Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'na bağlı idi. 1992-2023 yılları arasında sınırları içerisinde Azerbaycan'ın Kelbecer, Terter ve Ağdam rayonları bulunmakta idi.

Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Şirketi - Azerbaycan devletine ait petrol ve doğalgaz şirketidir. Devlet şirketi ve ulusal petrol şirketi grupuna dahildir. Azerbaycan'ın iki rafinerisi ile tüm petrol ve gaz boru hatlarını işleten SOCAR, aynı zamanda uluslararası konsortiyumların ülkede gerçekleştirdiği petrol ve doğal gaz projelerine de nezaret etmektedir. Merkez binası SOCAR Tower'dir.

<span class="mw-page-title-main">2013 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimi</span>

2013 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimi, 9 Ekim 2013 tarihinde Azerbaycan'da yapılmış olan cumhurbaşkanlığı seçimidir.

2011 Azerbaycan protestoları, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev hükûmetini protesto etmek için düzenlenen gösteriler. Çoğunluğu Müsavat Partisi ile Azerbaycan Halk Cephesi Partisi'ne atfedilen ve göstericiler tarafından benimsenen temalar arasında 2008 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçiminin meşruluğu ile ilgili şüpheler, siyasi tutukluların serbest bırakılması, demokratik reform çağrıları ve Aliyev ile hükûmetinin istifası yer aldı. Azerbaycanlı yetkililer gösterilere müdahale etti.

1995 Azerbaycan Darbe Girişimi 13-17 Mart tarihleri arasında Özel Amaçlı Polis Birimi Komutanı Albay Rövşen Cevadov yönetiminde ordu içindeki bir grup Azerbaycan askeri tarafından yapılan darbe girişimidir. Amaç Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'den ülke hakimiyetini almak ve önceki Cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey'i iktidara getirmektir. Ancak Türkiye Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel darbe girişiminden önce Türkiye'de darbeyi destekleyen unsurları haberdar etmek için Aliyev'i telefonla arayarak bilgilendirmiştir. 17 Mart 1995 tarihinde Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri cuntacıların askeri kampını kuşatmış, çıkan çatışmada Cevadov ölü olarak ele geçirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan cumhurbaşkanı yardımcısı</span> Azerbaycanda bir resmî makam

Azerbaycan cumhurbaşkanı yardımcısı, Azerbaycan'daki en yüksek ikinci anayasal makam. 26 Eylül 2016'da gerçekleştirilen anayasa değişikliği referandumu ile oluşturuldu. Cumhurbaşkanı tarafından atanır veya görevden alınır. Şimdiki başkan yardımcısı Mihriban Aliyeva'dır.

<span class="mw-page-title-main">Mihriban Aliyeva</span> Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Yardımcısı

Mihriban Arif kızı Aliyeva, 21 Şubat 2017 itibarıyla Azerbaycan Cumhuriyetinin ilk cumhurbaşkanı yardımcısı ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in eşi. Yeni Azerbaycan Partisi Genel Başkan Yardımcısı. Mihriban Aliyeva aynı zamanda Haydar Aliyev vakfının başkanı ve UNESCO iyi niyet elçisidir.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de yolsuzluk</span>

1949 sonrası Çin'de yolsuzluk; Çin'deki iktidar partisi olan Çin Komünist Partisi (ÇKP)'nin örgütsel yapısından oluşan sorunlarla ilişkilidir. Bu fenomen, Çin Komünist Partisi'nin politikaları, kuruluşları, normları ve Mao sonrası dönemde Deng Şiaoping tarafından başlatılan ekonomik liberalleşme reformlarının oluşturduğu ortam değişikliğine uyum gösterme başarısızlığı gibi unsurlar içerir. Eski Doğu Bloku ülkeleri ya da Orta Asya gibi ekonomik reformların uygulandığı diğer sosyalist ekonomilerde olduğu gibi, Çin de reformların uygulanmasının ardından artan seviyede yolsuzluğa maruz kalmıştır.

Türkiye'de yolsuzluk, Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne katılımını etkileyen bir konudur. Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün 2016 Yolsuzluk Algısı Endeksi ülkeyi 176 ülkeden 75'inci sıraya koyarken, 2017 endeksi Türkiye'yi 87'nci sıraya geriletti. Türkiye, Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün 2018 Yolsuzluk Algısı Endeksi kapsamında ankete katılan 180 ülkeden 78'inci sırada yer aldı. Bu durum Tunus (73.), Bulgaristan (77.) ve Çin (87.) ile karşılaştırılabilir.

Özbekistan'da yolsuzluk ciddi bir sorun olarak kabul edilir. Yolsuzluğu önlemek için yürürlükte olan yasalar vardır, ancak bu yasaların uygulanma oranı çok zayıftır. Yolsuzluk yetkililerinin düşük kovuşturma oranları Özbekistan'da ki yaygın yolsuzluğa katkıda bulunan bir başka faktördür. Yargı sistemi, sınırlı kaynaklar ve yolsuzluk nedeniyle ciddi işlevsel açıklarla karşı karşıyadır.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Dağlık Karabağ Savaşı</span> Azerbaycan ve Ermenistan arasında yaşanan savaş

İkinci Dağlık Karabağ Savaşı, 2020 Dağlık Karabağ Savaşı veya 44 Günlük Savaş Dağlık Karabağ'da Türkiye destekli Azerbaycan ile Ermenistan ve onun desteklediği tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti arasında yaşanmış silahlı çatışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">2008 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimi</span> cumhurbaşkanlık seçimleri

15 Ekim 2008'de Azerbaycan'da cumhurbaşkanlığı seçimi yapıldı. Yeni Azerbaycan Partisi'nden İlham Aliyev, % 89 oyla yeniden seçildi. Müsavat, Azerbaycan Halk Cephesi Partisi, Azerbaycan Liberal Partisi ve Azerbaycan Demokrat Partisi de dâhil olmak üzere çok sayıda büyük siyasi parti, oylama iddiaları ve siyasi muhaliflere baskı uyguladığı gerekçesiyle oylamayı boykot etti.

<span class="mw-page-title-main">Devlet Güvenlik Hizmeti</span>

Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Güvenlik Hizmeti, Azerbaycan'nın iç istihbarat teşkilatıdır. 2015 yılında eski Millî Güvenlik Bakanlığı'nın lağvedilip ikiye ayrılması sonucu kurulmuş olup iç istihbarat ve istihbarata karşı koyma görevlerinden sorumludur. Merkezi başkent Bakü'de Parlamento Caddesi üzerinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dijital Gelişim ve Ulaşım Bakanlığı (Azerbaycan)</span> Azerbaycanda bir bakanlık

Azerbaycan Cumhuriyeti Dijital Gelişim ve Ulaşım Bakanlığı, deniz taşımacılığı ve sivil havacılık, iletişim, yüksek teknolojiler dahil olmak üzere ulaştırma alanlarında devlet politikası ve düzenlemelerini uygulayan bir bakanlıktır.

Yolsuzluk, Rusya'da ekonomi, iş, kamu yönetimi, kolluk kuvvetleri, sağlık hizmetleri ve eğitim de dahil olmak üzere yaşamın çeşitli yönlerini etkileyen önemli bir sorun olarak algılanıyor. Yolsuzluk olgusu, kamu yönetiminin tarihsel modelinde güçlü bir şekilde yerleşiktir ve ülkedeki hukukun üstünlüğünün genel zayıflığına atfedilir. Rusya, Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün 2021 Yolsuzluk Algısı Endeksi'nde en düşük puan alan Avrupa ülkesi oldu; 180 ülke arasında 136. sırada.

Arnavutluk'ta yolsuzluk çok ciddi bir sorundur. 2013'te Küresel Yolsuzluk Barometresi'ne göre, anketlere yanıt verenlerin %66'sı Arnavutluk'ta yolsuzluğun arttığını belirtmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Haydar Aliyev'in kişilik kültü</span>

Haydar Aliyev'in kişilik kültü, Haydarizm olarak da bilinir, Aliyev'in 1993 yılında iktidara gelmesinden sonra Azerbaycan siyasetinin ve toplumunun önemli bir parçası oldu. 2003 yılında ölümünden sonra yerine oğlu İlham Aliyev'in geçmesiyle devam etti. Eski bir Sovyet politbüro üyesi ve 1969'dan 1987'ye kadar Sovyet Azerbaycan'ın lideri olan Aliyev, 1993 yılında Azerbaycan Cumhurbaşkanı oldu. Daha sonra, aile ve parti üyeleriyle petrol gelirlerine güvenerek otokratik bir sistem tasarlamaya başladı.

Litvanya'da yolsuzluk, Litvanya'da yolsuzluğun önlenmesini ve varlığını ifade eder.