İçeriğe atla

Azerbaycan'da terörizm

Azerbaycan'da terörle mücadele, Azerbaycan'ın beyan ettiği önceliklerden biridir. Terörist olarak yasaklanan uluslararası örgütler arasında El Kaide, El-Nusra Cephesi, Azerbaycan Cemaati, Hizb ut-Tahrir, Uluslararası İslam Tugayı, DEAŞ, Ceyşullah ve PKK yer alıyor. Küresel Terörizm Veritabanına göre, 2000'den 2015'e kadar Azerbaycan'da terör saldırılarında yedi kişi öldü ve 20'den fazla kişi yaralandı.[1]

Yasaklı kuruluşlar

Azerbaycan hükümeti 52 örgütü terörist ilan etti ve yasakladı.

Uluslararası örgütler

Azerbaycan hükûmetinin terörist olarak belirlediği ve yasakladığı uluslararası örgütler şunları içerir:

Milliyetçi örgütler

İslami radikalizm

Vehhabiler

Bugün Vehhabi cemaati, özellikle Selefilerin radikal kısmı, Azerbaycan'daki tehlikeli radikal İslami gruplardan biri olarak kabul ediliyor.[8] 6 Kasım 2005 seçimleri öncesinde Azerbaycan hükûmetinin Dini Oluşumlarla Çalışma Komitesi başkanı Refik Aliyev, "Vehhabiler"in artan faaliyetlerinin Azerbaycan'da siyasi istikrarı tehdit ettiği konusunda uyardı.[9] Ekim 2007'de Azerbaycan hükümeti, bir Vehhabi radikal İslamcı grubun ABD ve İngiliz diplomatik misyonlarına ve hükümet binalarına yönelik “büyük ölçekli, korkunç terör saldırısı” düzenleme planını bozduğunu bildirdi. Azerbaycan Ulusal Güvenlik Bakanlığı'na göre, Bakü'nün dışındaki bir köyde yapılan bir haftasonu taramasında bir zanlı öldürüldü ve çok sayıda kişi gözaltına alındı.[10] ABD Dışişleri Bakanlığı Bakü'deki büyükelçiliği bir süreliğine kapatırken, İngiltere'nin Azerbaycan büyükelçiliği de "yerel güvenlik kaygıları" nedeniyle hizmetleri askıya aldı.

Bakü'deki Ebu Bekir Camii'ne yapılan saldırı 17 Ağustos 2008'de hem Sünni hem de Vehhabi Müslümanlar tarafından kullanılan Ebu Bekir Camii'de akşam namazı sırasında pencereden bir adam veya bazı adamların el bombası atmasıyla gerçekleşti.[11] Üç kişi öldü, 13 kişi yaralandı. Soruşturma sırasında 26 kişi Azerbaycan Cumhuriyeti Ceza Kanunu'nun 214. maddesi (terörizm), 279. maddesi (mevzuatta öngörülmeyen silahlı oluşum veya grup oluşturmak) ve başka suçlardan suçlandı ve "Orman Kardeşleri" radikal grubunun lideri olan bir kişi ise özel operasyon sırasında öldürüldü.

El-Kaide

1998 yılında Darüsselam ve Nairobi'deki ABD büyükelçiliklerine düzenlenen saldırıların ardından Bakü'den gönderilen faks sonucunda El Kaide'nin ülkedeki faaliyet düzeyi ortaya çıktı.[12] Azerbaycan, terörle mücadele operasyonlarında ABD ile aktif bir şekilde işbirliği yaptı ve Kafkasya'da insan, para ve malzeme kaçakçılığı yapmak isteyen terör örgütleriyle bağlantılı uluslararası İslami militan grupların varlığını azaltmada ve faaliyetlerini engellemede başarılı oldu.[13] Bunun üzerine El Kaide hareketine yakın İslam Cemaati üyeleri Azerbaycan'da tutuklanarak Kahire'ye iade edildi. Bir El Kaide ajanı olan Ebu Atiya, Bakü'de tutuklandı ve CIA'e teslim edildi.[14] Tutuklamalar, güvenlik güçlerinin bir aydan uzun bir süredir yürüttüğü ve sonunda onları militanların tutuklandığı Sumgayıt'taki bir güvenli eve götüren arama çalışmalarının ardından geldi.[15]

Amiraslan İskenderov ve beş sanık, 2005 yılında İslamcı bir ordu kurmaya çalışmaktan suçlu bulundu.[16]

ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Azerbaycan'daki terörizmle ilgili raporuna göre, "Nisan 2006'da El Kaide Kafkasya adlı bir grubun (2005'te yargılanan aynı isimli bir gruptan ayrı) yargılandığı bir davada, 16 grup üyesi müebbete kadar cezalara çarptırıldı. Grup, yasa dışı ateşli silah satın almak ve taşımaktan ve Temmuz 2005'te bir Azerbaycan İçişleri Bakanlığı görevlisine suikast düzenlemekten suçlu bulundu. Grup Azerbaycan, Türkiye, Rusya ve Yemen vatandaşlarından oluşuyordu."[13]

Ceyşullah

Ceyşullah (Allah'ın askerleri) grubu, 1990'ların sonlarında ağırlıklı olarak Azerbaycan'da faaliyet gösteren ve bildirildiğine göre Hare Krishna tapınağına ve Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası'nın Bakü ofisine yönelik çok sayıda cinayet ve saldırıdan sorumlu olan aşırılık yanlısı[17] bir Selefi gruptu.[18][19] Ayrıca Azerbaycan'daki ABD Büyükelçiliği'ni bombalamayı planladığı, ancak Azerbaycan kolluk kuvvetleri tarafından önceden durdurulduğu düşünülüyor.[20]

Ceyşullah, mürted İçişleri Bakanlığı yetkilisi Mübariz Aliyev tarafından "önlerine çıkanları ortadan kaldırmak, ülkede gücü zorla ele geçirmek ve İslam devleti kurmak" suretiyle Azerbaycan'da Selefiliği yaymak amacıyla kurulmuştur.[20] Ayrıca Azerbaycanlıları diğer dinlerden misyonerler ve İslami olmayan dini gruplarla savaşmaya çağırdı ve Çeçenistan'da özel askeri ve ideolojik eğitim aldı.[20] Ceyşullah'ın liderleri terörizmle suçlandı ve 2000 yılında hapse atıldı, Mübariz Aliyev ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.[19][20][21]

Tövbe

1990'ların başında Azerbaycan'da Latin alfabesinin hakimiyetine karşın Arap alfabesinin kullanılmasını destekleyen Tövbe radikal İslamcı örgütü,[22] Azerbaycan'dan Orta Asya'ya doğru genişledi ve 1991 yılında Fergana Vadisi'nde güç yapılarını kurdu.[23] Stephen Roth Enstitüsü'ne göre, Tövbe ve Hizb ut-Tahrir, Azerbaycan ve Orta Asya'daki "Orta Doğu'daki onların propagandalaını yaymalarını finanse eden ana örgütlerin İsrail ve Yahudi karşıtı tutumlarını yansıtan" örgütler arasındaydı."

FETÖ

Türkiye'nin Sovyet sonrası Azerbaycan'da İslam'ı şekillendirmedeki etkisi, yine "Nur" adı altında faaliyet gösteren, FETÖ tarafından desteklenen popüler İslam ve Türk milliyetçiliğinin bir kombinasyonundan kaynaklanıyordu.[8][24] Haziran 2014'te, Azerbaycan parlamentosunun tümü Fethullah Gülen tarafından yönetilen 11 özel liseyi, 13 üniversite sınavına hazırlık merkezini ve Kafkas Üniversitesi'ni kapattığı açıklandı.[25][26]

Azerbaycan'da terör olayları

Uluslararası Kriz Grubu, Azerbaycan'daki din konusundaki özel raporundan elde ettiği bulguların yönetici özetinde şunları belirlemiştir: "Azerbaycan, ezici bir çoğunlukla ılımlı (çoğunlukla Şii) Müslüman nüfusa sahip laik bir devlettir. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından ve 1991'deki bağımsızlığından bu yana, resmi din adamlarının ruhani otoritesini reddeden bağımsız Sünni ve Şii gruplar ortaya çıktı. Bazıları siyasi, ancak çok azı, eğer varsa, devleti devirmek için şiddet kullanmaya niyetli görünüyor."

Yakın tarihte Azerbaycan kolluk kuvvetleri, 1994 Bakü Metrosu saldırıları ve 2007 Bakü terör planı gibi radikal ve milliyetçi İslamcı militan örgütlerin oluşturduğu tehdide odaklandı.

2012'de Azerbaycan, İsrail ve ABD hedeflerine saldırı planlamaktan 22 İranlı Hizbullah teröristini engelledi ve tutukladı.[27][28]

Yine 2012 yılında Mossad'ın Azerbaycan'daki bir terör saldırısını İranlı bir terör hücresini etkisiz hale getirerek önlediği ortaya çıktı.[29]

2016 yılında Azerbaycan, Bakü-İstanbul otobüsünü havaya uçurmak için düzenlenen terör saldırısını engelledi.[30]

2016 yılında Azerbaycan Devlet Güvenlik Servisi silahlı bir teröristi öldürdü.[31]

Terörle mücadele

Yurtiçi terörle mücadele

Azerbaycan, ilk olarak 1999'da kabul edilen ve terör eylemleri gerçekleştiren veya işlemeyi planlayan kişilerin soruşturulmasını ve kovuşturulmasını düzenleyen terörle mücadele yasasını kullanmaya devam etti. Milli Güvenlik Bakanlığı, terörizmle mücadeleden birincil derecede sorumludur, ancak İçişleri Bakanlığı aynı zamanda ülkenin birincil kolluk kuvveti olarak da rol oynamaktadır. Her iki bakanlık da terörist faaliyetleri tespit etme ve caydırma yeteneğini gösterdi.[32]

Uluslararası işbirliği

Azerbaycan hükûmeti, terörizm ve etnik ayrılıkçılıkla mücadele çabalarına destek sağlamak için ikili ve çok taraflı düzeyde işbirliğine girmiştir. Bu, Amerika Birleşik Devletleri'nde küresel Terörizmle Savaş'a yol açan 11 Eylül saldırılarının ardından arttı.[33][34]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Global Terrorism Database". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2015. 
  2. ^ a b c d "Addressing Terrorist Threats in Azerbaijan and Uzbekistan: Winning Hearts and Minds" (PDF). www.thecornwallisgroup.org. 1 Eylül 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2014. 
  3. ^ "Armed group neutralized in Azerbaijan linked to Al-Qaeda". en.trend.az. 1 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2014. 
  4. ^ "Azerbaijani Jamaat". www.trackingterrorism.org. 5 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2014. 
  5. ^ "ISIS commits provocation against state symbols of Azerbaijan and Turkey - PHOTO". en.apa.az. 16 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2014. 
  6. ^ "Azerbaijan jails 7 who joined militants in Syria, Iraq". washingtonpost.com. 17 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2016. 
  7. ^ "Azerbaijan officially recognizes PKK as terrorist organization - Aliyev - PHOTOS". apa.az. 15 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2014. 
  8. ^ a b IS AZERBAIJAN BECOMING A HUB OF RADICAL ISLAM? 18 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Arzu Geybullayeva, European Stability Initiative
  9. ^ "Azerbaijan: Does Wahhabism Pose A Threat?". RadioFreeEurope/RadioLiberty. 9 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2014. 
  10. ^ "Azerbaijan: Terror attack thwarted - World news - Europe - NBC News". NBC News. 10 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2014. 
  11. ^ Thomson Reuters Foundation. "Thomson Reuters Foundation". 16 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2014. 
  12. ^ U.S. District Court, Southern District of New York, “US vs. Usama Bin Laden” in Politicization of Islam in Azerbaijan, 2 May 2001, p. 5440
  13. ^ a b United Nations High Commissioner for Refugees. "Refworld - U.S. Department of State Country Reports on Terrorism 2006 - Azerbaijan". Refworld. 9 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2014. 
  14. ^ David S. Cloud, “Long In US Sights, A Young Terrorist Builds Grim Resume On Journey to Iraq, Zarqawi Forged Ties With Al-Qaeda, Attracted Own Followers; An Amputation in Baghdad”, The Wall Street Journal, 10 February 2004
  15. ^ "Azerbaijan: Evaluating the Radical Islamic Security Threat". EurasiaNet.org. 13 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2014. 
  16. ^ http://www.jamestown.org/single/?no_cache=1&tx_ttnews[tt_news]=4587 7 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Two Faces of Salafism in Azerbaijan. Terrorism Focus Volume: 4 Issue: 40, December 7, 2007, By: Anar Valiyev
  17. ^ "Azerbaijan". 23 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2014. 
  18. ^ "Alleged Islamic Terrorists on Trial in Azerbaijan, Eurasianet, 2000". 4 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2014. 
  19. ^ a b "STRUGGLE AGAINST ISLAMISTS IS ON IN AZERBAIJAN". 16 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2014. 
  20. ^ a b c d "single - The Jamestown Foundation". 11 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2014. 
  21. ^ “Azeri God's Army Cult Members to Stand Trial for Murder”, BBC Monitoring Central Asia, 25 July 2000.
  22. ^ Politics of language in the ex-Soviet Muslim states: Azerbayjan, Uzbekistan, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Turkmenistan, Tajikistan, by Jacob M. Landau, Barbara Kellner-Heinkele, C. Hurst & Co. Publishers, 2001, p. 131
  23. ^ Problems Associated with Radicalism of Islamic Organizations in Kyrgyzstan, by Vycheslav M. Khamisov // The Quarterly Journal, March 2003, p. 3
  24. ^ "Azerbaijan: Evaluating Baku's Attitude toward the Gulen Movement". www.eurasianet.org. 12 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2014. 
  25. ^ "Azerbaijan Shuts Down Gülen-Schools". www.eurasianet.org. 23 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2014. 
  26. ^ "Arşivlenmiş kopya". haqqin.az (Rusça). 21 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2014. 
  27. ^ Ravid (21 Şubat 2012). "Azerbaijan: Iranian, Hezbollah Operatives Arrested for Plotting Attack Against Foreign Targets". Haaretz (İngilizce). 13 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2017. 
  28. ^ "Azerbaijan Arrests 22 Suspects in Plot to Attack Israeli, U.S. Targets". Haaretz (İngilizce). 14 Mart 2012. 26 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2017. 
  29. ^ "Mossad thwarted terrorist attack in Azerbaijan in 2012". 12 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2017. 
  30. ^ "Details of SSS operation: Terrorist planned to blow up Baku-Istanbul bus - EXCLUSIVE". Report News Agency (İngilizce). 13 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2017. 
  31. ^ "Armed terrorist killed in Azerbaijan". Trend.Az (Rusça). 25 Kasım 2016. 13 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2017. 
  32. ^ "Azerbaijan: Law No. 687-IГ of 1999 on Combating Terrorism". www.refworld.org. 12 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2014. 
  33. ^ "Chapter 2. Country Reports: Europe Overview". www.state.gov. 22 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2014. 
  34. ^ "THE UNITED STATES AND THE GLOBAL COALITION AGAINST TERRORISM, SEPTEMBER 2001-DECEMBER 2003". 2001-2009.state.gov. 28 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">ASALA</span> Ermeni Milliyetçisi Marksist-Leninist silahlı örgüt

ASALA veya tam adı ile Ermenistan'ın Kurtuluşu için Ermeni Gizli Ordusu, 1975 ve 1994 yılları arasında, Türkiye dahil 16 farklı ülkede Türk ve diğer sivil, mülki ve diplomatik hedeflere karşı bombalı ve silahlı eylemlerde bulunmuş solcu ve aşırı milliyetçi silahlı örgüttür.

<span class="mw-page-title-main">El-Kaide</span> 1988de kurulmuş radikal İslamcı ve Selefî cihatçı terör örgütü

El-Kaide, dünya çapında faaliyet gösteren radikal İslamcı ve Selefî silahlı örgüt. Kökenleri Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalede bulunduğu döneme dayanan örgüt, 1988 yılında kuruldu. BMGK, NATO, Avrupa Birliği gibi uluslararası kuruluşlar ile birçok ülke tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır. Aralarında 11 Eylül ve 2002 Bali saldırılarının da bulunduğu, bir kısmı sivilleri hedef alan çeşitli saldırıların sorumluluğunu üstlenmiştir.

Bir dizi ulusal hükûmet ve iki uluslararası kuruluş, terörist olarak tanımladıkları örgütlerin listelerini oluşturmuştur. Aşağıdaki tanımlanmış terörist örgütleri listesi, mevcut ve eski ulusal hükûmetler ve hükûmetler arası kuruluşlar tarafından terörist olarak tanımlanan örgütleri listeler. Bu tür tanımlamaların genellikle örgütlerin faaliyetleri üzerinde önemli bir etkisi olmuştur. Terörist olarak tanımlanan birçok örgüt, terörizmi amaçlarına ulaşmak için askeri bir taktik olarak kullanmayı reddetmiştir ve terörizmin yasal tanımı konusunda uluslararası bir fikir birliği yoktur. Bazı örgütlerin birden fazla kanadı veya bileşeni vardır ve bunlardan biri veya birkaçı terörist olarak tanımlanırken diğerleri değildir.

<span class="mw-page-title-main">Terörizmle Savaş</span>

Terörizmle Savaş, kısa kullanımıyla Terörle Savaş veya Terörizmle Küresel Savaşı, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki farklı hedeflere gerçekleştirilen 11 Eylül saldırıları sonrasında Amerika Birleşik Devletleri'nin öncülüğünde başlatılan uluslararası bir askerî kampanyadır. NATO üyesi olan tüm ülkeler ve üye olmayan bazı ülkelerin katıldığı kampanya, el-Kaide'nin başını çektiği çeşitli silahlı gruplara yönelik açılmıştı.

<span class="mw-page-title-main">PKK'yi terör örgütü kabul eden ülke ve kuruluşlar</span> PKKyı terör eylemlerinde bulunan bir silahlı örgüt olarak tanımlayan ülke ve kuruluşlar

Kürdistan İşçi Partisi veya Kürtçe ismi olan Partiya Karkerên Kurdistanê'nin kısaltmasıyla PKK; Avrupa Birliği, NATO gibi uluslararası kuruluşlar ve bazı devletler tarafından terör örgütü olarak kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">El-Nusra Cephesi</span> Suriye İç Savaşında yer alan silahlı cihatçı Selefi örgüt

El-Nusra Cephesi, silahlı cihatçı Selefi örgüt. Amacı Suriye'de Beşşar Esad hükûmetini devirerek bölgede bir İslam devleti kurmaktır. Birçok ülke tarafından terör örgütü olarak tanımlanmıştır. 23 Ocak 2012'de İnternet'te yayınlanan bir videoyla kurulduğu duyuruldu. Nisan 2013'te el-Kaide'ye bağlılığını açıkladıysa da 28 Temmuz 2016 tarihinde el-Kaide'den ayrıldığını bildirerek yeni isimlerinin Şam Fethi Cephesi olarak değiştirdiğini açıkladı.

<span class="mw-page-title-main">İslamcı terörizm</span> Radikal dinci motivasyon ve hedeflere sahip grupların veya kişilerin yaptıkları eylemler

İslamcı terörizm, İslami köktendinciler tarafından cihat olarak gerçekleştirilen çeşitli siyasi veya dinî amaçlara ulaşma amaçlı bir çeşit dinî terörizm.

<span class="mw-page-title-main">Irak ve Şam İslam Devleti</span> Irak, Suriye ve Afrikada faaliyet gösteren Selefi cihatçı silahlı örgüt

Irak ve Şam İslam Devleti veya 2014'ten beri kullandığı resmî isimle İslam Devleti, ağırlıklı olarak Afrika'da, ayrıca Irak ve Suriye'de de etkinlik gösteren, bu bölgede hilâfet devleti kurmak amacıyla güvenlik güçlerine ve sivillere karşı eylemler yapan yasa dışı, silahlı ve ele geçirdiği topraklardaki meşruluğu hiçbir ülke tarafından devlet olarak tanınmayan Selefi cihatçı örgüttür. Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler ile aralarında ABD, Türkiye, Suudi Arabistan, Kanada'nın da bulunduğu pek çok ülke ve kuruluş tarafından terör örgütü olarak tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Bekir el-Bağdadi</span> IŞİDin lideri

Ebu Bekir el-Bağdadi veya doğum ismiyle İbrahim Avvad İbrahim Ali el-Bedri el-Samarai, kendini İslam halifesi ilan etmiş, silahlı örgüt IŞİD'in kurucusu ve 2014'ten 2019'a kadar lideriydi.

<span class="mw-page-title-main">Veziristan Savaşı</span>

Veziristan Savaşı ya da Kuzeybatı Pakistan Ayaklanması, Pakistan Ordusunun, radikal örgütler Pakistan Talibanı, Cundullah, Laşkari İslam, İslam Hukukunun Uygulanması Hareketi, El-Kaide ve DEAŞ'a karşı yürüttüğü savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan İslami Hareketi</span> Özbekistanda şeriata dayalı bir İslam devleti kurmayı amaçlayan örgüt

Özbekistan İslami Hareketi, ÖİH, Özbekistan'da şeriata dayalı bir İslam devleti kurmak amacıyla 1998 yılında kurulan radikal İslamcı bir silahlı örgüttür. 1999 yılının yazında, Özbekistan İslami Hareketi militanları Kırgızistan'da Özbek kökenlilerinin yoğun olduğu Batken ilini işgal etti. Bu, örgütün kurulduktan sonra bilinen ilk doğrulanabilir eylemi oldu. Temmuz ayında başlayan Batken çatışmaları Eylül sonuna kadar sürdü ve sonunda tüm militanlar Batken'den çıkarıldı. Örgüt, daha sonraki yıllarda kendisini El Kaide ve Taliban'ın müttefiki olarak tanımlamış olup 2015 yılının ortalarında Irak ve Şam İslam Devleti'ne biat etmiştir. Özbekistan İslamî Hareketi, ABD, Birleşik Krallık, Rusya, Kanada ve Avustralya tarafından terör örgütü ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">El-Kaide Kürt Taburları</span>

El-Kaide Kürt Taburları, Irak'taki Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde, el-Kaide'ye bağlı bir şekilde faaliyet gösteren silahlı Kürt-cihatçı Selefi örgüt. Mart 2007'de kurulmuş olup, Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı ve Kanada hükûmeti tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mağrip el-Kaidesi</span> İslamcı terör örgütü

Mağrip el-Kaidesi, ‎el-Kaide'ye bağlı olarak Mağrip'te faaliyet gösteren yasa dışı silahlı cihatçı Selefi grup.

<span class="mw-page-title-main">Arap Yarımadası el-Kaidesi</span> Terör örgütü

Arap Yarımadası el-Kaidesi, el-Kaide'ye bağlı olarak, başlıca Suudi Arabistan ve Yemen olmak üzere Arap Yarımadası'nda faaliyet gösteren yasa dışı silahlı cihatçı Selefi örgüt.

<span class="mw-page-title-main">Yemen'deki el-Kaide ayaklanması</span> Vikimedya liste maddesi

Yemen'deki el-Kaide ayaklanması, el-Kaide'ye bağlı olarak faaliyet gösteren Arap Yarımadası el-Kaidesi'nin, Yemen'deki hükûmetine karşı ayaklanması ve taraflar arasında yaşanan silahlı çatışmalar. 1998 yılında başlaya ayaklanmaya Aralık 2014'te üçüncü bir taraf olarak Irak ve Şam İslam Devleti de dahil oldu. Mart 2015'te ise çatışmalar büyüyerek iç savaşa dönüştü.

İslam Cemaati, Mısır'da faaliyet gösteren silahlı Sünni İslamcı örgüt ve harekettir. Bazı ülkeler tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır.

Hristiyan terörizmi, Hristiyan motivasyonlarını veya hedeflerini savunan gruplar veya kişiler tarafından terör eylemlerinin içerilmesini ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Ensaru'l İslam</span> Irak merkezli olan cihatçı Selefi silahlı örgütt

Kürdistan'da Ensaru'l İslam, veya Ensaru'l İslam veya Kürt Talibanı Irak merkezli, Suriye ve Irak'ta faaliyet gösteren Kürt cihatçı Selefi ve silahlı bir örgüttür. Şeriat kanunlarına göre bir İslam devleti kurmak, Kürtleri korumak ve haklarını elde etmek ve korumak için kuruldular. Ebu Abdullah eş-Şafii'nin liderliğini yaptığı Cundu'l Şam ile Kürdistan İslami Hareketi'nden ayrılan Fatih Krekar liderliğindeki bir grup tarafından Krekar'ın liderliğinde Eylül 2001'de, Irak Kürdistanı'nda yer alan Hemrin Dağları'nda kuruldu. 2003 Irak askerî müdahalesi sırasında, koalisyon güçleri ile Peşmerge'ye karşı savaştı. Koalisyon güçlerinin çekilmesinin ardından da Irak ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi hükûmetleriyle savaşmaya devam etti. 29 Ağustos 2014'te, örgütün 50 lideri ve üyesi tarafından yapılan açıklamayla örgütün feshedilerek Irak ve Şam İslam Devleti'ne tâbi olduğu ifade edildi. Ancak örgüt içindeki görece daha küçük bir grup, bu birleşmeyi kabul etmeyerek Ensaru'l İslam'ın bağımsız olarak faaliyetlerini sürdüreceğini bilirdi.

<span class="mw-page-title-main">1990 Tiflis-Ağdam otobüsü saldırısı</span>

1990 Tiflis-Ağdam otobüsü saldırısı veya 1990 Hanlar otobüsü saldırısı 10 Ağustos 1990'da Ermeni faaller tarafından Azerbaycan'ın Hanlar kenti civarında, Azerbaycan'ın en büyük ikinci şehri Gence'ye 12,5 km uzaklıkta bir otobüste patlayıcı bir cihazın patlayarak 15–20 kişinin ölümüne sebep olan olaydır.

Hizbullah'ın bir Dış İlişkiler Birimi bulunmaktadır ve bir dizi yabancı ülke ve kuruluşla ilişkiler sürdürmektedir. Bunlar bilhassa Şii devletler ve Filistin davasına bağlı olan Sünni gruplardır. Ancak grubun Orta Doğu dışında Latin Amerika ve Kuzey Kore gibi yerlerde de operasyonları olduğu öne sürülüyor.