İçeriğe atla

Azerbaycan'da İslam

Azerbaycan nüfusunun nominal olarak %90.30'ından fazlası Müslümandır. Müslüman nüfusun ise hemen hemen %85'i Şii, %15'i Sünnidir.[1] Azerbaycan yüzdelik olarak İran'dan sonra en fazla Şii oranına sahip ülkedir.[2]

Radikal İslam

Bakü'deki Bibiheybet Camii.

Yolsuzluk ve fakirlik gibi devam eden sorunların, Batı ülkelerinin Ermenistan'a gösterdiği destek dolayısıyla oluşan hayal kırıklığı ve farklı ülkelerden dini mezheplerin etkisiyle birleşmesinin bir sonucu olarak Azerbaycan'da dinsel bağnazlıkta önemli bir artış vardır.[3][4][5][6]

Araştırmacılar Emil Aslan ve Maya Ehrmann'a göre Kuzey Azerbaycan'da yaşayan Dağıstanlı azınlıklar arasında Kafkasya Emirliği gibi isyancı hareketlere katılma eğilimi arttı. Ülkede Selefilik, dış kaynakları kullanan misyonerlik faaliyetleri ve kurulan camiler ile teşvik edildi ve daha gelenekçi değerlere dönüş isteyenlerden destek gördü ve hükûmet yetkilileri Kuzeydeki Selefilere baskı uyguladıkça daha radikal hale geldiler.[7]

Bazı Azerbaycan vatandaşlarının IŞİD başta olmak üzere Suriye'deki cihatçı örgütlere katıldıkları rapor edilmiştir.[8][9]

Azerbaycan'da Şii İslam'ın merkezi olarak bilinen Nardaran'da Kasım 2015'te Azerbaycan kolluk kuvvetleri ve şehrin Şii sakinleri arasında çıkan şiddet olaylarında 2 polis ve 4 Şii militan öldürüldü.[10][11][12][13][14][15][16][17][18]

Kaynakça

  1. ^ "Administrative Department of the President of the Republic of Azerbaijan - Presidential Library - Religion" (PDF). 17 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Ağustos 2020. 
  2. ^ Juan Eduardo Campo,Encyclopedia of Islam, p.625
  3. ^ "Azerbaijani Jews worried over increasing radical Islamists, By Amiram Barkat, Haaretz - 02.15.2006". 25 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2009. 
  4. ^ "BBC NEWS - Europe - Azeri poverty fuels rise of Islam". 11 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2015. 
  5. ^ Thomson Reuters Foundation. "Thomson Reuters Foundation". 29 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2015. 
  6. ^ "Azerbaijan: Does Wahhabism Pose A Threat?". RadioFreeEurope/RadioLiberty. 9 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2015. 
  7. ^ Souleimanov, Emil; Ehrmann, Maya (Sonbahar 2013). "The Rise of Militant Salafism in Azerbaijan and Its Regional Implications". Middle East Policy Council. XX (3). 25 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2015. 
  8. ^ "The Clear Banner: The Forgotten Fighters: Azerbaijani Foreign Fighters in Syria and Iraq". JIHADOLOGY. 5 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2015. 
  9. ^ "GUEST POST: Azerbaijani Foreign Fighters in Syria". JIHADOLOGY. 29 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2015. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2021. 
  11. ^ "Archived copy". 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2015. 
  12. ^ "Archived copy". 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2015. 
  13. ^ "Archived copy". 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2015. 
  14. ^ "Archived copy". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2015. 
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2021. 
  16. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2021. 
  17. ^ "Archived copy". 13 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2010. [tt_news]=44846&cHash=c3ba7363d698036659ab0e10c671aeaf
  18. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan</span> Güney Kafkasyada bir ülke

Azerbaycan, resmî adıyla Azerbaycan Cumhuriyeti, Batı Asya ile Doğu Avrupa'nın kesişim noktası olan Kafkasya'da yer alan bir ülkedir. Güney Kafkasya'nın en büyük yüz ölçümüne sahip ülkesi olan Azerbaycan'ın doğusunda Hazar Denizi, kuzeyinde Rusya, kuzeybatısında Gürcistan, batısında Ermenistan ve güneyinde İran ile komşudur. Kendisine bağlı olan Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'nin ise kuzey ve doğusu Ermenistan ile, güneyi ve batısı İran ile çevrilmiştir, Türkiye ile 17 km'lik sınırı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İlham Aliyev</span> 4. Azerbaycan cumhurbaşkanı

İlham Haydar oğlu Aliyev, Azerbaycanlı siyasetçi ve iş insanıdır. 2003'ten itibaren Azerbaycan'ın dördüncü ve mevcut cumhurbaşkanıdır. Önceki Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in oğludur. Ayrıca Yeni Azerbaycan Partisinin genel başkanlığını yürütmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan manatı</span> Azerbaycanda kullanılan para birimi

Manat, Azerbaycan'da kullanılan para birimidir. Azerbaycan'ın millî parası olarak 15 Ağustos 1992'te Ruble ile beraber kullanılmaya başlanmıştır. 1 Ocak 1994'ten beri ülkede geçerli olan tek para birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Kürdistan</span>

Doğu Kürdistan veya İran Kürdistanı, Kürdistan'ın İran'da kalan kısmına verilen ismidir. İran Kürdistan'ında bulunan başlıca bölgeler; Kürdistan, Kirmanşah, Batı Azerbaycan, İlam ve Hemedan eyaletleridir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'ın vize politikası</span>

Azerbaycan hükümeti, belirli ülkelerin vatandaşlarına, belirli bir süre için vize almak zorunda kalmadan, umumi Azerbaycan pasaportu ile turizm veya iş amaçlı Azerbaycan ziyareti ve diplomatik ve hizmet pasaportu ile resmî amaçlı Azerbaycan ziyareti için giriş izni verir. Diğer ülkelerin vatandaşları, Azerbaycan Cumhuriyeti büyükelçiliklerinden veya konsolosluklarından, Azerbaycan'a seyahat etmeden önce vize almak zorundadır.

<span class="mw-page-title-main">Şii hilali</span>

Şii Hilali, Orta Doğu'daki Şii çoğunluğunun ya da güçlü olan Şii azınlıklarının bulunduğu bölgeyi tanımlayan jeopolitik bir terimdir. Bu terim ilk olarak Ürdün kralı II. Abdullah tarafından söylenmiştir. Şii Müslümanların çoğunlukta olduğu ülkeler Azerbaycan, İran, Bahreyn Irak ve Lübnan'dır. Azınlıkta oldukları ülkeler ise Türkiye, Yemen, Afganistan, Pakistan, Kuveyt, Suudi Arabistan, Hindistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suriye'dir. Bu ülkelere haritadan beraber bakıldığında hilale benzer bir şekil çıkarmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan ekonomisi</span>

Azerbaycan, doğal kaynakları, gelişmiş sanayisi ve coğrafyası itibarıyla önemli bir ülkedir. Azerbaycan'da özellikle büyük petrol ve doğalgaz rezervleri bulunmaktadır. Hacim ve çeşit bakımından hammadde yatakları ile dünyanın sayılı ülkelerinden biridir.

Azerbaycan, Avusturya'nın başkenti Viyana'da yapılan 2015 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılımını onaylamıştır. Azerbaycan'ın şarkı ve temsilcisi, ülkenin kamusal yayın kuruluşu İctimai Televiziya (İTV) tarafından yapılan Görevlendirme yöntemi doğrultusunda belirlenmiştir. Azerbaycan'ı "Hour Of The Wolf" adlı şarkısıyla Elnur Hüseynov temsil etmiştir.

Azerbaycan'da din, Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasasına göre Azerbaycan laik devlettir. Azerbaycan Cumhuriyeti'nde din devletten ayrıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ceyş-ul İslam</span>

Ceyş-ul İslam ya da İslam Ordusu, Suriye İç Savaşı'nda faaliyet gösteren silahlı muhalif bir grup. Suriye, Rusya, İran ve Mısır tarafından terörist grup olarak tanınmaktadır.

Nureddin Zengi Hareketi, Suriye'nin Halep bölgesinde faaliyet gösteren bir muhalif gruptur. 2014 itibarıyla Halep'teki en büyük muhalif gruplardan biri olduğu belirtilmiştir. Grup, ismini Halep'te Haçlılara karşı savaşmış Oğuz Türkmenlerinden Zengilerin lideri Nureddin Mahmud Zengi'den almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'da dinsizlik</span>

Azerbaycan'da dinsizlik sayıma ve nüfus sayımına göre yoruma açıktır. Şii İslam Azerbaycan'da en büyük inançtır. Azerbaycan'daki ateistlerin, deistlerin veya agnostiklerin sayısını ölçmek zordur çünkü bunlar ülke nüfus sayımında resmi olarak sayılmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk-Azerbaycan ilişkileri</span>

Arnavutluk-Azerbaycan ilişkileri Arnavutluk ve Azerbaycan'ın ekonomik, kültürel ve siyasi ikili ilişkilerini kapsar. Arnavutluk Bakü'de bir büyükelçilik açmayı planlıyor ve Azerbaycan, Atina'daki büyükelçisini Arnavutluk Büyükelçiliği ek göreviyle resmen görevlendirdi.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Dağlık Karabağ Savaşı</span> Azerbaycan ve Ermenistan arasında yaşanan savaş

İkinci Dağlık Karabağ Savaşı, 2020 Dağlık Karabağ Savaşı veya 44 Günlük Savaş Dağlık Karabağ'da Türkiye destekli Azerbaycan ile Ermenistan ve onun desteklediği tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti arasında yaşanmış silahlı çatışmalardır.

Nardaran, Azerbaycan Bakü'de Abşeron Yarımadası'nda bir yerleşim ve belediyedir. 8.300 nüfusa sahiptir. Bakü merkezinin 25 kilometre kuzeydoğusunda bulunan, politik olarak Bakü şehir alt bölümünün bir parçasıdır ve bir banliyö olarak değerlendirilmektedir. Dini açıdan liberal olan ülkenin geri kalanından farklı olarak Nardaran, Azerbaycan'daki muhafazakar Şii İslam'ın tek merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Yunanistan ilişkileri</span>

1991'de Azerbaycan, 31 Aralık 1991'de Yunanistan tarafından tanınan Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını kazandı. Diplomatik ilişkiler 1992'de kuruldu. Bakü'deki Yunan büyükelçiliği 1993 baharında açıldı. Azerbaycan'ın Atina Büyükelçiliği Ağustos 2004'te açıldı.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan'daki diplomatik temsilcilikler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste Kazakistan'daki diplomatik temsilcilikleri içermektedir. Günümüzde başkent Astana'da 69 büyükelçilik bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan demografisi</span>

Bu makale, nüfus yoğunluğu, etnik köken, eğitim seviyesi, sağlık, ekonomik durum, dini inanç ve nüfusun diğer yönleri dahil olmak üzere Azerbaycan nüfusunun demografik özellikleri hakkındadır.

<span class="mw-page-title-main">Ensaruddin Cephesi</span> Suriye kökenli çeşitli örgütlerin toplandığı cihatçı ittifak

Ensaruddin Cephesi, 25 Temmuz 2014'te Suriye İç Savaşı sırasında ilan edilen cihatçı bir ittifaktır. İttifak, başka herhangi bir "parti" ile bağlantısı olmadığını beyan edan Şam el-İslam Hareketi ve Fecruşşam Hareketi gruplarından oluşuyor. el-Kadra Bölüğü de başlangıçta bir imzacıydı, ancak Ekim 2014 civarında Ceyş'ül-Muhacirin vel-Ensar'ın liderine bağlılık yemini etti ve bu fraksiyona entegre edildi. İttifak, IŞİD ve diğer gruplar arasındaki çatışmada tarafsızlığı korumaya çalışmıştı. 28 Ocak 2017'de çok sayıda başka grupla birleşerek Tahrir el-Şam'ı oluşturdu, ancak bazı bölümleri Şubat 2018'de HTŞ'den ayrıldı.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-İran ilişkileri</span>

Azerbaycan Cumhuriyeti ile İran İslam Cumhuriyeti arasında resmi diplomatik ilişkiler, Sovyetler Birliği'nin dağılmasının (1991) ardından kurulmuştur. İran ve Azerbaycan büyük ölçüde aynı tarihi, dini, etnik kökeni ve kültürü paylaşıyor. Şu anda Azerbaycan Cumhuriyeti olarak adlandırılan topraklar, İran'dan ancak 19. yüzyılın ilk yarısında, Rus-İran Savaşları ile ayrıldı. Aras nehrinin kuzeyindeki bölgede, çağdaş Azerbaycan Cumhuriyeti'nin toprakları, Rusya tarafından işgal edilene kadar İran topraklarıydı. İran ve Azerbaycan ayrıca çoğunluğu Şii Müslüman olan iki ülkedir. Sırasıyla dünyadaki en yüksek ve ikinci en yüksek Şii nüfus yüzdesine sahipler, ve her iki komşu milletin nüfusunun çoğunluğu ağırlıklı olarak Sünni iken tarihin tam olarak aynı anından itibaren her iki ülkede de Şiilik kök salmıştır. Ancak siyasi uyum zaman zaman değişebileceğinden iki ülke arasında bazı gerginlikler yaşanıyor. Azerbaycan Cumhuriyeti, İsrail, Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri ile müttefik olan Batı yanlısı bir hükûmete sahipken, İran ise ABD ile düşmanlığı nedeniyle sıkı bir şekilde Rusya ve Çin yanlısı desteğe sahip ve yaptırımlarla hedef alınıyor.