İçeriğe atla

Azerbaycan'ın sınırları

Azerbaycan'ın sınırları
Hazar Denizi'ndeki sabit ve belirsiz varsayımsal deniz sınırları

Azerbaycan'ın Sınırları, Azerbaycan'ın kara ve deniz sınırlarını ifade eder. Azerbaycan'ın 5 devletle uluslararası kara sınırı bulunmaktadır.

Komşu ülkeler kuzeyde Rusya, kuzeybatıda Gürcistan, güneyde İran, batıda Türkiye (kuzeybatıda Azerbaycan'ın Nahçıvan eksklavı yoluyla) ve batıda, kuzeyde ve doğuda Nahçıvan eksklavı aracılığıyla Ermenistan. Azerbaycan doğuda, dünyanın en büyük gölü ve aynı zamanda kapalı denizi olarak sınıflandırılan Hazar Denizi ile çevrilidir.[1]

Ek olarak, Ermenistan'da üç Azerbaycan yerleşim bölgesi vardır: Berhudarlı, Yukarı Eskipara ve Kerki (Nahçıvan bölgesinin kuzeyinde yer alır). Azerbaycan'ın kuzeybatısında Artsvashen adlı bir köy olan bir Ermeni yerleşim bölgesi bulunur.

Kara ile çevrili bir ülke olarak Azerbaycan'ın açık denize (dolayısıyla okyanusa) erişimi olmamasına rağmen, bir göl veya kapalı deniz olan Hazar Denizi'nin çeşitli tanım ve yorumlara bağlı olarak 713 kilometrelik bir sahil şeridine sahiptir. Büyüklüğü ve beş ülke ile sınırlanmış olması nedeniyle, beş Hazar kıyı devletinin hepsinde (hala kısmen tanımlanmamış) deniz sınırları ve deniz kuvvetleri bulunmaktadır. Azerbaycan'ın Rusya ve Kazakistan ile deniz sınırları belirlendi, ancak İran ve Türkmenistan ile olan sınırları hala tartışmalıdır.[2][3]

Kara sınırları

Azerbaycan ile kara sınırı olan ülkeler tablosu:[4][5]

#ÜlkeUzunluk (km)Daha fazla bilgi
1 Ermenistan1.007 km (626 mi)[a]Azerbaycan-Ermenistan sınırı
2 İran765 km (475 mi)[b]Azerbaycan–İran sınırı
3 Gürcistan480 km (300 mi)Azerbaycan–Gürcistan sınırı
4 Rusya390 km (240 mi)Azerbaycan-Rusya sınırı
5 Türkiye8 km (5,0 mi)[c]Azerbaycan-Türkiye sınırı
Toplam2.650 km (1.650 mi)

Ayrıca bakınız

Notlar

  1. ^ 221 km (137 mi) km Nahçıvan üzerindendir.
  2. ^ 179 km (111 mi) km Nahçıvan üzerindendir.
  3. ^ Tüm sınır Nahçıvan üzerindendir.

Kaynakça

  1. ^ "Land Boundaries". CIA, The World Factbook. 2009. 13 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2016. 
  2. ^ "Azerbaijan". CIA, The World Factbook. 2009. 12 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2016. 
  3. ^ "Legal Status of Caspian Sea". Naturalgasworld.com. 13 Ağustos 2013. 11 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2016. .
  4. ^ "COUNTRY REPORT: AZERBAIJAN BORDERS". University of Eastern Finland. 11 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2016. 
  5. ^ "Ümumi coğrafiya". Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Dövlət Qulluğu Məsələləri üzrə Komissiya (Azerice). 11 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Avrasya</span> bir bütün olarak Avrupa ile Asya

Avrasya, Avrupa ile Asya'yı kapsayan coğrafi bölgeye verilen isim.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Azerbaycan</span> İran eyaleti

Doğu Azerbaycan Eyaleti, İran'ın 31 eyaletinden birisidir. İran Azerbaycanı denilen ve İran'ın 6 eyaletini kapsayan bölge içinde yer alır. Aynı zamanda İran Azerileri'nin İran içinde en yoğun bulunduğu eyalettir.

<span class="mw-page-title-main">Hazar Denizi</span> Dünyanın en büyük gölü

Hazar Denizi dünyanın en büyük gölü veya eksiksiz bir deniz olarak sınıflandırılan dünyanın en büyük iç su kütlesidir. Adını Hazar Kağanlığı'ndan almıştır. Güneydoğu Avrupa ve güneybatı Asya'dadır ve dünyanın en büyük tuzlu su gölüdür. Hem deniz, hem de göl özelliklerini taşımaktadır. Petrol yataklarınca zengindir. Tektonik göllere örnektir. Endoreik bir havza olarak, Avrupa ile Asya arasında, Kafkasya'nın doğusunda, Orta Asya'nın geniş bozkırlarının batısında ve Batı Asya'daki İran platosunun kuzeyinde yer almaktadır. Denizin yüzey alanı 371.000 km2 ve hacmi 78.200 km3'tür. Tuzluluk oranı yaklaşık %1,2 olup, bu oran çoğu deniz suyunun tuzluluğunun yaklaşık üçte biri kadardır. Kuzeydoğuda Kazakistan, kuzeybatıda Rusya, batıda Azerbaycan, güneyde İran ve güneydoğuda Türkmenistan ile sınırlanmıştır. Hazar Denizi çok çeşitli canlı türlerine ev sahipliği yapmaktadır ve en çok havyar ve petrol endüstrileriyle tanınmaktadır. Petrol endüstrisinden kaynaklanan kirlilik ve Hazar Denizi'ne akan nehirler üzerine inşa edilmiş barajlar, denizde yaşayan organizmaları olumsuz etkilemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti</span> Azerbaycana bağlı özerk bir cumhuriyet

Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti, Azerbaycan'a bağlı özerk bir cumhuriyettir.

<span class="mw-page-title-main">Aras</span> Türkiye, Ermenistan, Azerbaycan ve İrandan geçerek Hazar Denizine akan nehir

Aras Nehri, Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesi'nde doğup, Kura Nehri ile birleşerek Hazar Denizi’de dökülen bir nehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Urmiye Gölü</span> İranın kuzeybatısındaki tektonik oluşumlu tuz gölü

Urmiye Gölü, İran'ın kuzeybatısında, Batı Azerbaycan Eyaleti ile Doğu Azerbaycan Eyaleti arasında bulunan tektonik oluşumlu tuz gölü.

<span class="mw-page-title-main">Kırgızistan coğrafyası</span>

Kırgızistan, Orta Asya'da, Çin'in batısında karayla çevrili bir ülkedir. Orta Asya'nın yeni bağımsız ülkelerinin en küçüğü olan Kırgızistan, yaklaşık 198,500 kilometrekarelik yüzölçümüyle Türkiye Cumhuriyeti'nin Doğu Anadolu Bölgesi ile hemen hemen aynı büyüklüktedir. Millî toprakları yaklaşık olarak doğudan batıya 900 kilometre, kuzeyden güneye 410 kilometre halinde erişmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İran coğrafyası</span>

İran, Güneybatı Asya'da, Umman Körfezi, Fars Körfezi, Hazar Denizi, Irak, Türkiye ve Pakistan arasında bir coğrafik konuma sahiptir. İran yeryüzündeki en dağlık ülkelerden biridir. Dağlar, üzerlerinde ana tarım ve yerleşim bölgelerinin yer aldığı çok sayıda dar havza veya platoyu çevrelemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Anklav ve eksklav</span>

Siyasi coğrafyada, tamamen başka bir siyasi bölgenin sınırları dâhilinde yer alan siyasi bölgeye anklav toprak denmektedir. Eksklav toprak ise, siyasi olarak bağlı olduğu bölgeye coğrafi açıdan bağlı olmayan, bu bölge ile arasında başka bir siyasi bölge bulunan siyasi bölgedir. Her iki tarafa da uygun olan tanımlar olsa da iki ayrı kavram vardır. Şekil: 1'de C, B'nin eksklavıdır ve ayrıca A içerisinde bulunan bir anklavdır. Eğer C, bağımsız bir siyasi bölge olsaydı bir anklav olurdu ancak eksklav olmazdı. Şekil: 2'de C bölgesi, B bölgesinin bir eksklavıdır ancak anklav değildir. Çünkü birden fazla ülke ile sınırı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Karayolu 12 (İran)</span>

Karayolu 12, İran'ın kuzeyinde yer alan ve Nahçıvan, Azerbaycan ve Ermenistan sınırları boyunca batı-doğu yönünde uzanan bir kara yoludur.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan coğrafyası</span>

Yunanistan, Güneydoğu Avrupa'da Balkanlar yarımadasında bir ülkedir. Kuzeyden Arnavutluk, Kuzey Makedonya ve Bulgaristan ile sınırlanırken, doğuda Türkiye ile komşudur. Yunanistan'ın doğusunda Ege Denizi, güneyde Girit ve Libya denizleri tarafından çevrilidir ve batıda İtalya ile Yunanistan'ı ayıran İyon Denizi bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Türkiye sınırı</span>

Azerbaycan-Türkiye sınırı 13 kilometre ile Türkiye'nin en kısa sınırıdır. İki ülkenin kara sınırları Aras Nehri boyunca uzanır ve biter. Azerbaycan'a bağlı Nahcivan'ın yalnız İran, Ermenistan ve Türkiye'ye kara sınırı kalmıştır. Ermenistan'dan farklı olarak Nahçıvan merkezli Azerbaycan ve Türkiye arasındaki ticari, sosyal ve diplomatik ilişkilerinin devamlılığına paralel olarak kara yolu ve demiryolu ulaşımı sürekli aktiftir. Türkiye Azeri gazını Iğdır üzerinden kârsız Nahçıvan'a iletmektedir.

Van Gölü Kapalı Havzası, Doğu Anadolu Bölgesi'nin doğusunda, Van Gölü'ne sularını döken akarsuların oluşturduğu kapalı havza.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan iklimi</span>

Azerbaycan iklimi, çok çeşitlidir. Azerbaycan'da mevcut 11 iklim bölgesinden dokuzu mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan coğrafyası</span> Asya kıtasında bir ülke

Azerbaycan, Avrasya'nın Kafkasya bölgesinde yer almaktadır. Üç fiziksel özellik Azerbaycan'da belirgindir: Kıyıları doğuda doğal bir sınır oluşturan Hazar Denizi; kuzeydeki Büyük Kafkas dağları; ve ülke merkezindeki geniş düzlüklerdir. Azerbaycan, eski Sovyetler Birliği'nin arazi alanının %0,4'ünden daha az, toplamda 86.600 kilometrekare toplam alana sahiptir. Üç Transkafkasya devletinden Azerbaycan en büyük toprak alanına sahiptir. Özel idari alt bölümler, Azerbaycan'ın geri kalanından bir Ermeni bölgesi şeridiyle ayrılan Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ve tamamen Azerbaycan'da bulunan Dağlık Karabağ Özerk Bölgesi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan coğrafyası</span>

Kazakistan, Orta Asya ve Doğu Avrupa'da 48°K 68°D koordinatlarında yer almaktadır. Yaklaşık 2.724.900 km2 bir alana sahip olan Kazakistan, diğer dört Orta Asya ülkesinin toplam büyüklüğünün iki katından ve Alaska'dan %60 daha büyüktür. Ülke güneyde Türkmenistan, Özbekistan ve Kırgızistan ile; Kuzeyde Rusya; Batıda Hazar Denizi; Doğuda ise Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi ile sınır komşusudur.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan coğrafyası</span>

Gürcistan, Kafkasya bölgesinde yer alan bir ülkedir. Batı Asya ve Doğu Avrupa'nın kesişme noktasında yer alır, batıda Karadeniz, kuzeye Rusya, güneyde Türkiye ve Ermenistan ve doğuda Azerbaycan ile sınırlanmıştır. Gürcistan 69,700 kilometrekare (26,911 sq mi) bir alanı kaplamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan-Gürcistan sınırı</span>

Ermenistan-Gürcistan sınırı, Ermenistan ve Gürcistan arasındaki uluslararası sınırdır. 219 km uzunluğundadır ve batıda Türkiye'den doğuda Azerbaycan'a kadar uzanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Ermenistan sınırı</span> Uluslararası sınır

Azerbaycan-Ermenistan sınırı Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki uluslararası sınırdır. Sınırın uzunluğu tahminen 996 km ile 1.007,1 km arasında değişmektedir. E002 ve E117 Avrupa E-yolları buradan geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan coğrafyası</span>

Türkmenistan, Orta Asya'da karayla çevrili bir ülkedir ve batıda Hazar Denizi, güneyde İran ve Afganistan, kuzeydoğuda Özbekistan ve kuzeybatıda Kazakistan ile komşudur. 1991'in sonunda Sovyet sonrası devletlerin çoğu tarafından oluşturulan gevşek federasyon olan Bağımsız Devletler Topluluğu'nun (BDT) en güneydeki cumhuriyetidir.