İçeriğe atla

Azerbaycan'ın katıldığı savaşlar listesi

Azerbaycan'ın katıldığı savaşlar listesi, Demokratik Azerbaycan Cumhuriyeti döneminde ve Azerbaycan'ın kurulduğu günden beri katıldığı savaşları içeren listedir.

Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti

SavaşMüttefiklerKarşıtlarSonuç
Azerbaycan-Ermenistan Savaşı
(1918-1920)
Azerbaycan Demokratik Azerbaycan Cumhuriyeti Ermenistan Demokratik CumhuriyetiZafer

Azerbaycan Cumhuriyeti

SavaşMüttefiklerKarşıtlarSonuç
Karabağ Savaşı
(1988–1994)
Azerbaycan Azerbaycan
Ermenistan Ermenistan
Dağlık Karabağ Cumhuriyeti
Yenilgi
Afganistan Savaşı
(2001–2021)
Afganistan Afganistan
ISAF
El-Kaide
Taliban
Taliban Zaferi.
  • Afganistan İslam Emirliği tekrar kuruldu.
2020 Dağlık Karabağ Savaşı (2020) Azerbaycan Azerbaycan
Ermenistan Ermenistan
Dağlık Karabağ Cumhuriyeti
Azerbaycan'ın askerî ve diplomatik zaferi[1][2][3]

Kaynakça

  1. ^ Socor, Vladimir. "Karabakh Armistice: Azerbaijani National Triumph, Russian Geopolitical Victory (Part Two)". Jamestown Vakfı. 13 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020. 
  2. ^ "'One nation, two states' on display as Erdogan visits Azerbaijan for Karabakh victory parade". France 24. 10 Aralık 2020. 10 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2021. Azerbaijan's historic win was an important geopolitical coup for Erdogan who has cemented Turkey's leading role as a powerbroker in the ex-Soviet Caucasus region. 
  3. ^ "Armenia, Azerbaijan and Russia sign Nagorno-Karabakh peace deal". BBC. 10 Kasım 2020. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2021. The BBC's Orla Guerin in Baku says that, overall, the deal should be read as a victory for Azerbaijan and a defeat for Armenia. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hankendi</span> Azerbaycanda şehir

Hankendi veya Stepanakert Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ bölgesinde bir hayalet şehirdir. 2023 Azerbaycan harekâtına kadar şehir, ayrılıkçı Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin kontrolü altındaydı ve başkenti olarak işlev görüyordu. Şehir, Karabağ dağ sırasının doğu yamaçlarında, Karkar Nehri'nin sol kıyısında, bir vadi içinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Laçın Koridoru</span> Güney Kafkasyada bir geçit

Laçın Koridoru Ermenistan ve Dağlık Karabağ'ı birbirine bağlayan bir dağ yoludur. Bu iki bölge arasındaki tek yol olarak Laçın Koridoru, sıkça Dağlık Karabağ sakinleri için bir "yaşam hattı" olarak tanımlanmıştır. Koridor, de jure olarak Azerbaycan'ın Laçın rayonu sınırlarında yer alsa da, 2020 Dağlık Karabağ Ateşkes Antlaşması gereği Rus barış gücünün kontrolündedir. Koridorun bölgesine 2022 yılına kadar Zabuh, Sus köyleri ve Laçın şehri dahildi. Ancak, 26 Ağustos 2022'de bu yerleşim birimleri Azerbaycan kontrolüne geçti. Dört gün sonra Zabuh, Sus ve Laçın yerleşimlerini baypas eden yeni bir güney rotası kullanıma açıldı ve bu yol Mets Şen/Böyük Kaladeresi ve Hin Şen/Kiçik Kaladeresi köylerinden geçti.

<span class="mw-page-title-main">Dağlık Karabağ sorunu</span> Dağlık Karabağ için, Azerbeycan ve Ermenistan arasında olan hak davası savaşıdır

Dağlık Karabağ sorunu, Azerbaycan ile Ermenistan arasında, Dağlık Karabağ ve Dağlık Karabağ'ı çevreleyen Ermeni kontrolündeki Azerbaycan toprakları'ndaki etnik çatışma ve toprak anlaşmazlığıdır. Bu anlaşmazlık, 27 Eylül 2020 tarihinde başlayan İkinci Dağlık Karabağ Savaşı ile son bulmaya yaklaşmıştır. Yaklaşık 3 sene sonra 19-20 Eylül 2023 tarihlerinde gerçekleşen 2023 Dağlık Karabağ çatışmaları ile bölge tamamen Azerbaycan kontrolüne geçmiş ve sorun çözülmüştür. Artsah Cumhuriyeti fiilen bağımsızdı, ancak Ermenistan dahil hiçbir ülke tarafından tanınmamış bir cumhuriyetti. Çatışmanın kökeni, 20. yüzyılın başlarında ortaya çıktı. Sovyetler Birliği döneminde, Josef Stalin Dağlık Karabağ bölgesini, tarihsel olarak Ermeni ve çoğunluğu Ermeni nüfusu olan Sovyet Azerbaycan'da bir özerk oblast haline getirmeye karar verdi. Mevcut çatışma, 1988'de Karabağ Ermenilerinin, Karabağ'ın Sovyet Azerbaycan'dan Sovyet Ermenistan'a devredilmesini talep ettiği zaman başladı. Çatışma, 1990'lı yılların başlarında, geniş çaplı bir savaşa dönüştü.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Ermenistan ilişkileri</span> Azerbaycan ve Ermenistan ülkelerinin ilişkileri

Ermenistan ile Azerbaycan arasında, büyük ölçüde süregelen, fakat Azerbaycan ordusunun 27 Eylül 2020 tarihinde başlattığı Karabağ operasyonu ile alınan, Dağlık Karabağ sorunu nedeniyle diplomatik bir ilişki yoktur. Komşu halklar, 1918-1921 yılları arasında, çökmüş Rus İmparatorluğu'ndan Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti olarak kazandıkları kısa bağımsızlıkları sırasında resmi hükûmet ilişkilerine sahiptiler; bu ilişkiler Rus Devrimi'nden sonra Sovyetler Birliği tarafından işgal edilip ilhak edilene kadar vardı. Geçen yüzyılda ülkeler tarafından yürütülen bir savaş nedeniyle -biri 1918'den 1921'e, diğeri 1988'den 1994'e kadar- iki ülke gergin ilişkilere sahipti.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Dağlık Karabağ Savaşı</span> Azerbaycan ve Ermenistan arasında yaşanan savaş

İkinci Dağlık Karabağ Savaşı, 2020 Dağlık Karabağ Savaşı veya 44 Günlük Savaş Dağlık Karabağ'da Türkiye destekli Azerbaycan ile Ermenistan ve onun desteklediği tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti arasında yaşanmış silahlı çatışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">2020 Gence balistik füze saldırıları</span> Ekim 2020de Gence, Azerbaycana düzenlenen saldırılar

Gence balistik füze saldırıları, 2020 Dağlık Karabağ çatışmaları sırasında, Ekim 2020'de Azerbaycan'ın Gence şehrine yapılan dört ayrı füze saldırısıdır.

Berde füze saldırıları, 2020 Dağlık Karabağ çatışmaları sırasında Azerbaycan'ın Berde kentine yapılan iki hava saldırısı. Her iki saldırı da birden fazla sivilin ölümüyle sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Dağlık Karabağ çevresinde Ermenistan tarafından işgal edilmiş Azerbaycan toprakları</span> Eskiden işgal edilmiş Azerbaycan toprakları

Dağlık Karabağ çevresinde Ermenistan tarafından işgal edilmiş Azerbaycan toprakları, de jure Azerbaycan'a ait olan ve Dağlık Karabağ Savaşı'nın sona ermesiyle birlikte Ermenistan ve uluslararası alanda tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin askerî kuvvetleri tarafından işgal edilmiş, eski Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'nın dışında yer alan topraklardır. Günümüzde eski Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'nın bir bölümünü içeren Kelbecer rayonu dışında tüm rayonlar, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin eski rayonlarıyla aynıdır.

<span class="mw-page-title-main">2020-21 Ermenistan protestoları</span> Ermenistan başbakanı Paşinyanın istifa etmesi amacıyla yapılan protestolar

2020-21 Ermenistan protestoları, Ermenistan'da 9 Kasım 2020 tarihinde başlayan ve 25 Nisan 2021'de biten hükûmet karşıtı protesto gösterileridir. Protestolar, Başbakan Nikol Paşinyan'ın Facebook'ta Azerbaycan ile Dağlık Karabağ bölgesinde altı haftalık bir taktiksel geri çekilmenin ardından altı haftalık mücadeleye bir son veren bir ateşkes imzaladığını duyurmasının ardından binlerce kişinin sokağa çıkması ve yüzlerce kişinin başkent Erivan'daki Ulusal Meclis binasını basmasıyla başladı. Mitingler düzenlediği gerekçesiyle 12 kasım 2020'de Ermenistan'da 10 kişi tutuklandı.

<span class="mw-page-title-main">2020 Dağlık Karabağ Ateşkes Antlaşması</span> 10 Kasım 2020de Azerbaycan ile Ermenistan arasında yapılan ve 2020 Dağlık Karabağ Savaşını sona erdiren ateşkes antlaşması

2020 Dağlık Karabağ Ateşkes Antlaşması, 10 Kasım 2020 tarihinde Azerbaycan ile Ermenistan arasında yapılan ve 2020 Dağlık Karabağ Savaşı'nı sona erdiren bir ateşkes antlaşmasıdır. Antlaşma, Ermenistan'ın teslim olduğunu duyurmasının ardından 9 Kasım'da Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermenistan başbakanı Nikol Paşinyan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından imzalandı ve Dağlık Karabağ bölgesindeki tüm çatışmalara 10 Kasım 2020 tarihinde Moskova saati ile 00:00 itibarıyla son verildiği açıklandı. Tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti cumhurbaşkanı Arayik Harutyunyan da çatışmaların sona ermesini kabul etti.

<span class="mw-page-title-main">Zafer Bayramı (Azerbaycan)</span> Azerbaycanın 2020 Dağlık Karabağ savaşında galip olması anısına Azerbaycanda resmi tatil.

Zafer Bayramı, Azerbaycan Cumhuriyeti'nde Dağlık Karabağ Savaşı galibiyeti şerefine ilan edilen bayramdır. Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in 3 Aralık 2020 tarihli Zafer Bayramı ilanına ilişkin emriyle kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">2020 Bakü Zafer Geçidi</span> Askeri zafer geçidi

2020 Bakü Zafer Geçidi, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'deki Azatlık Meydanı'nda 10 Aralık 2020'de düzenlenen askerî geçit töreni. Azerbaycan'daki resmî makamlarca Vatanseverlik Savaşı olarak nitelendirilen 2020 Dağlık Karabağ Savaşı'nın Azerbaycan'ın zaferiyle sonuçlanması onuruna düzenlendi. Geçit, savaş sırasında askerî teçhizat, insansız hava araçları ve uçakların yanı sıra Ermeni savaş ganimetleri ve Türk askerleri ve subayları ile birlikte askerî teçhizat, insansız hava araçları ve uçaklarla birlikte yürüyen 3.000 askerî personelle yapıldı. Yakındaki Bakü Körfezi'nde jetler ve helikopterler tarafından şehrin üzerinde manevralar yapıldı. Azerbaycan'ın savaştaki kilit müttefiklerinden olan Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Bakü'ye devlet ziyareti kapsamında askerî geçit törenine de katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Dağlık Karabağ'da barışı koruma operasyonları</span> Dağlık Karabağda barışı koruma operasyonları

Dağlık Karabağ'da barışı koruma misyonu 2020 Dağlık Karabağ savaşı sonrasında Dağlık Karabağ bölgesinde devam eden barışı koruma operasyonlarını ifade eder. Ermenistan ve Azerbaycan güçleri arasındaki ateşkesi izlemeyi amaçlayan operasyon Rusya ve Türkiye tarafından yürütülüyor.

İkinci Dağlık Karabağ Savaşı'na karşı verilen resmî tepkilerin listesidir.

<span class="mw-page-title-main">2020 Gazançetsots Katedrali bombardımanı</span>

2020 Gazançetsots Katedrali bombardımanı, 8 Ekim'de Gazançetsots Katedrali olarak da bilinen Şuşa Kutsal Kurtarıcı Katedrali'nin füzelerle iki kez vurulması sonucu binanın çatısının bir kısmının çökmesiyle sonuçlandı. Ermenistan bu saldırı için Azerbaycan Silahlı Kuvvetlerini suçladı.

<span class="mw-page-title-main">2020 Rus Mil Mi-24 helikopterinin düşürülmesi</span>

9 Kasım 2020'de Rus Mil Mi-24 helikopteri 2020 Dağlık Karabağ Savaşı sırasında Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri tarafından düşürüldü. Helikopter taşınabilir hava savunma sisteminin ateşi sonucu Ermenistan sınırları içinde, Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'nin yakınlarına düştü. Saldırı sonucunda mürettebattan ikisi öldü, biri yaralandı. Azerbaycanlı yetkililer kısa süre sonra bir özür bildirisi yayınlayarak saldırının yanlışlıkla gerçekleştiğini belirttiler.

Aras Vadisi seferi 2020 Dağlık Karabağ savaşı sırasında Azerbaycan-İran sınırındaki Aras Nehri boyunca Azerbaycan tarafından tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'ne karşı başlatılan askeri bir operasyondur.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan-Pakistan ilişkileri</span>

Ermenistan ile Pakistan arasındaki uluslararası ve ikili ilişkiler olumsuz durumdadır. Pakistan, Ermenistan'ı bir devlet olarak tanımayan Dünya'daki tek ülkedir. İki ülke arasındaki diplomatik anlaşmazlıkların ana nedeni Dağlık Karabağ sorunudur.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Ermenistan sınır krizi</span>

2021-2023 Azerbaycan-Ermenistan sınır krizi, 12 Mayıs 2021 tarihinden bu yana Azerbaycan ve Ermenistan arasında meydana gelen sınır çatışmalarıdır. Çatışmalarda Azerbaycan ordusu Sünik ve Geğarkunik illerinden yaklaşık 41 kilometrekarelik Ermenistan topraklarını ele geçirdi. AGİT Minsk Grubu'nun üç eş başkanından ikisi olan Avrupa Parlamentosu, ABD ve Fransa'nın çağrılarına rağmen Azerbaycan, Ermenistan topraklarından askerlerini çekmedi.

Bu makale, modern öncül devletleri de dahil olmak üzere, Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki silahlı çatışmaların bir listesidir.