İçeriğe atla

Ayyıldız posta pulları

Ayyıldız posta pulları Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş döneminde posta pulu ihtiyacını karşılayabilmek amacı ile Türkiye'de basılan ilk pullara verilen isimdir. Pulların Ayyıldız adını almasının nedeni ortalarında bulunan ayyıldız resmidir, pullar ressam Ahmet Nazmi Bey tarafından hazırlanmıştır. Pullar 10 paradan başlayan ve 500 kuruşa kadar çıkan 19 değişik değerde basılmıştır. Pullardan kullanım dolayısı ile tükenen değerler ihtiyaç üzerine daha sonra yeniden basılmıştır. Pulların basımı 1923 yılında Cumhuriyet'in ilanından hemen önce başlamış ve 1924 yılına kadar devam etmiştir. Tabakaları 100 puldan oluşmaktadır.

Pulların basımı İstanbul'da üç değişik basım evinde farklı kâğıtlar, farklı boyalar ve bazı değerlerde farklı rakkamlar kullanılarak gerçekleştirilmiştir ve pullara farklı ölçülerde danteller açılmıştır. Pullar bu farklardan dolayı filatelistler tarafından temel olarak üç gruba ayrılarak incelenmektedir.

  • Birinci Ayyıldız posta pulları serisi
  • İkinci Ayyıldız posta pulları serisi
  • Üçüncü Ayyıldız posta pulları serisi

Birinci Ayyıldız posta pulları serisi

Birinci Ayyıldız serisi İstanbul'da Cağaloğlu yokuşunda bulunan Ahmet Nazmi Matbaasında basılmıştır. Dantel ölçüsü 13.5 olan pulların kâğıtları Ayyıldız pulları arasında en ince kâğıttır. Farklı boyalar kullanılması nedeni ile pullarda renk farklılıkları çoktur, özellikle 1.5 kuruş ve 2 kuruş kolayca ayrılan iki farklı rekte görülür. 5 kuruş değer ihtiyacın fazla olması nedeni ile fazla miktarda basılmış, kalıbın tekrar yapılması sırasında 5 rakkamı farklı olduğu için iki farklı pul ortaya çıkmıştır. Pulların dantelleride özensiz şekilde açılmıştır, dantellerde kaymalar fazla olduğu gibi kısmen dantelsiz hatta tamamı ile dantelsiz olan pullar görülmektedir.

İkinci Ayyıldız posta pulları serisi

İkinci Ayyıldız serisi İstanbul'da İkdam Matbaasında basılmıştır. Dantel ölçüsü 11 olan pullar için kalın kâğıt kullanılmıştır. Bu pullarda da renk farkları çoktur ve kısmen veya tamamı ile dantelsiz olanları görülmektedir. 2 kuruş pul farklı 2 rakkamı ile basıldığından seride farklı 2 adet 2 kuruş değerli pul bulunur.

Üçüncü Ayyıldız posta pulları serisi

Üçüncü Ayyıldız serisi İstanbul'da Düyunu Umumiye Matbaasında basılmıştır. Dantel ölçüsü 12 olan pullar parlak kalın kâğıt üzerine basılmıştır. 2 kuruş, 5 kuruş ve 10 kuruş değerler ayrıca gri kâğıt üzerine basılmıştır. Bu pullarda da renk farkları çoktur ve kısmen veya tamamı ile dantelsiz olanları görülmektedir.

Kaynakça

Pulhan Türk Pulları Kataloğu XII

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pul koleksiyonculuğu</span>

Posta pullarını ve posta pullarıyla ilgili zarfları ve benzeri nesneleri toplama ve biriktirme işlemine pul koleksiyonculuğu böyle koleksiyon yapan kişilere ise pul koleksiyoncusu denir. Dünyada günümüzde yüz milyon civarında pul koleksiyoncusu olduğu tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Filateli</span>

Filateli veya pulculuk, posta pullarını konu edinen uğraş alanına verilen isimdir. Posta pulları ile ilgili ilk gün zarfı, özel gün damgası, antiye, posta tarihi ve benzeri maddeler ile de ilgilenir.

<span class="mw-page-title-main">Pul (posta)</span>

Posta pulu, posta gönderilerinde posta ücretinin ödendiğini göstermek amacı ile kullanılan bir tarafı yapışkanlı, diğer tarafı çoğunlukla resimli ve yazılı kâğıt etiket. Posta pulları geçmişte gönderinin posta ücretini ödemenin en çok kullanılan şekliydi. Günümüzde ise gönderiler çoğunlukla damga makinesinden geçirilmekte ve kâğıt pul taşımamaktadır. Ayrıca posta idareleri tarafından hazırlanan antiye zarf ve antiye kart gibi ayrıca ek bir ücret veya pul gerektirmeyen yazı malzemeleri de postada kullanılmaktadır.

İtalya'nın Cenova Şehrinde bulunan I.G.A. Barabino & Graeve Matbaası tarafından basılan dört seri pul Türk filatelisinde Cenova Baskısı Pullar olarak bilinir. Bu seriler Türk pullarında Ankara Hükûmeti dönemi Anadolu pulları ile Türkiye Cumhuriyeti dönemi pulları arasında geçiş dönemini oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">XII. Uluslararası Kadın Hakları Cemiyeti Kongresi anma pulları</span>

XII. Uluslararası Kadın Hakları Cemiyeti Kongresi Anma Pulları, 1935 yılında İstanbul'da toplanan XII. Uluslararası Kadın Hakları Cemiyeti Kongresi toplantısı için TBMM tarafından kabul edilen özel kanun ile çıkartılan pullardır. Bu pullar postada kullanılmak ve Uluslararası Kadın Hakları Cemiyetine yardım toplamak amacı ile 2673 sayılı ve 13-3-1935 tarihli kanuna uygun olarak çıkartılmışlardır. Pullar İsviçre'nin La Chaux de Fonds şehrinde Courvoisier Matbaasında fotogravür tekniği kullanılarak basılmışlardır. Bu pulların satışa çıkışı 18 Nisan 1935 tarihindedir ve postada 31 Aralık 1935 tarihine kadar geçerli olmuşlardır. Pullar 20 para+20 para dan 100 kuruş+100 Kuruş değerine kadar 15 değişik değerde basılmışlardır. En düşük değerli pul 1 000 000 adet en yüksek değerli pul 100 000 adet basılmıştır, ancak pullardan tam seri olarak sadece 6 880 seri satılmıştır, pullardan kalanlar 26 haziran 1936 tarihinde imha edilmiştir. 100 kuruş + 100 kuruş değerli pul üzerinde bulunan Atatürk portresi Türk filatelistlerinin beğenisini kazanmıştır. Pulların tirajı oldukça yüksek olduğu için ve pul için ödenen ücretin yarısı yardım sadece yarısı posta ücretine geçerli olduğu için pullara talep olmamasına karşılık pulların imhasından sonra talep çok hızlı şekilde artmıştır. Türk filatelisinde bir dönem pula talep fazla arz ise az olduğu için piyasa fiyatı günden güne yükselmişsede daha sonra İsviçre'de bulunan stokların Türkiye'ye yavaş yavaş gelmesi ile fiyatı bugünkü düzeylere inmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lozan Sulh Antlaşması anma pulları</span>

Lozan Antlaşması anma pulları yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin, Milli Mücadele ile savaş meydanlarında kazanılan başarılarının hukuki ve siyasi olarak onaylanması amacı ile Lozan şehrinde yaptığı görüşmelerin sonucu olarak imzalanan Lozan Antlaşması'nı anmak amacı ile çıkartılan pullardır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'nin posta tarihi ve posta pulları</span>

Türkiye'nin postacılık tarihi ve posta pulları Türkiye'nin pulculuk mirasının ve onun önceki devleti Osmanlı İmparatorluğu'nun bir yoklamasıdır. Türkiye'nin postacılık tarihi 18. yüzyıllara tarihlenir, bu zamanda Osmanlı İmparatorluğu içindeki yabancı ülkeler habercilik işlerini kendilerinin konsoloslukları ile sürdürüyorlardı. Postacılık servisinin gecikmiş olmasına karşın, 1863 yılında Türkiye Asya'da yapışkan posta pullarını basarak ikinci bağımsız ülke haline geldi. 1875 yılında Genel Posta Birliği'nin kurucu üyesi oldu. Daha sonra Dünya Posta Birliği oldu. Osmanlı Devleti 1923 yılında Türkiye Cumhuriyeti oldu ve onu takip eden yıllarda onun postacılık hizmetleri çok modern ve yeterli hale geldi ve kendi posta pullarını ustaca dizayn edip üretti.

Bu Rusya'nın posta pulları ve posta hizmetleri tarihinin bir araştırmasıdır. Geleneksel olarak pul meraklıları ayrıca bu kategoride Sovyetler Birliği'ni de hesaba katar.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık'ın posta tarihi ve posta pulları</span>

Bu 'Birleşik Krallık'ın posta tarihi ve posta pulları nın bir araştırmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Rus postaneleri</span>

Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Rus postaneleri, 18. yüzyıl sonlarından 1914 yılının eylül ayına kadar Rusya tarafından Osmanlı İmparatorluğu'nun çeşitli şehirlerinde işletilen bir dizi postaneler serisiydi.

Çin'in posta tarihi ve posta pulları hikâyesi Çin İmparatorluğu'nun çöküşü, sivil savaş yılları ve 1930 ve 1940 Japon işgalleri nedeniyle karmaşıktır.

<span class="mw-page-title-main">Irak'ın posta tarihi ve posta pulları</span> Vikimedya liste maddesi

Bu Irak'ın posta tarihi ve posta pullarının bir araştırmasıdır. 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan'ın posta tarihi ve posta pulları</span>

Afganistan'ın erken posta tarihi ve posta pullarının tesisi için "Şer Ali Han"a Afganistan'daki Barakzay (kabile) sinin kurucusu Dost Muhammed Han'ın üçüncü oğlu. 1863'ten 1866 yılına ve 1868 yılından ölüm tarihi olan 1879 yılına kadar Afganistan emiri) saygınlık verilir ve kendisi Kabil Krallığı'nda modernleşme programının bir parçası olarak posta servisini kurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Britanyalı Orta Afrikası'nın posta tarihi ve posta pulları</span>

Britanyalı Orta Afrikası' günümüzde Malavi bölgesinde 1891 ve 1907 yılları arasında varlığını sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">İsveç'in posta tarihi ve posta pulları</span>

"Posten", İsveç posta servisi 1636 yılında Axel Oxenstierna tarafından kuruldu ve 18nci yüzyıla kadar ülkenin bir ucundan diğerine genişletildi.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Avusturya postaneleri</span>

Avusturya ve diğer Avrupa ulusları Osmanlı İmparatorluğu'daki posta sistemini geniş bir şekilde devam ettiriyorlardı. Tipik olarak Osmanlı'nın güvenilmez posta sistemi tarafından motive ediliyorlardı. Avusturya için, uygulama 1748 yılında İstanbul'un dışında Galata'da bir postanenin kurulmasıyla başladı ve sonuç olarak bunların düzinelercesi Balkanlar ve doğu Akdeniz boyunca genişledi.

<span class="mw-page-title-main">Kore'nin posta tarihi ve posta pulları</span>

Bu Kore'nin posta pulu tarihi ve posta pullarının bir araştırmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hamburg'un posta tarihi ve posta pulları</span>

Bu madde Hamburg'un Geç Orta Çağ kuryesinden Hamburg Posta İdaresinin 1868'de Kuzey Alman Posta Bölgesine dahil oluşuna kadarki posta tarihi ve posta pullarının hikâyesi hakkındadır.

<span class="mw-page-title-main">Girit'teki Rus postaneleri</span>

Girit'teki Rus postaneleri 1898 yılında bölgeye gelen işgal kuvvetlerinin bir parçası olarak Girit'te Rusya tarafından kurulan postanelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Romanya'nın posta tarihi ve posta pulları</span>

Bu Romanya'nın pota tariji ve posta pullarının bir araştırmasıdır. Moldova Prensliği, 1858 yılında otonomluğunu elde eder etmez pulları yayımladı. İlk cap de bour pulları basımı Temmuz 1858 tarihinde yayımlandı. Bu pullar bir tür kâğıt çeşidi olan laid paper üzerine el damgasıyla üretildi ve şimdi bunlar çok nadirdir. Başlangıç yuvarlak dizayn kısa süre yuvarlak köşeli kare çerçeve kullanımını takip etti. Bunlar, biraz daha yaygındır.