İçeriğe atla

Ayutthaya Krallığı

Ayutthaya Krallığı
อาณาจักรอยุธยา
Ayutthaya Krallığı
MS 1351-MS 1767
Ayutthaya Krallığı bayrağı
Bayrak
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
15. yüzyılda Ayutthaya Krallığı
15. yüzyılda Ayutthaya Krallığı
BaşkentAyutthaya
Yaygın dil(ler)Tayca
HükûmetMutlak Monarşi
Tarihçe 
• Kuruluşu
MS 1351
• Dağılışı
MS 1767
Öncüller
Ardıllar
Sukhothai Krallığı
Thonburi Krallığı

Ayutthaya Krallığı (Tayca: อาณาจักรอยุธยา), MS 1351-1767 yılları arasında Tayland bölgesinde hüküm sürmüş ve başkenti Ayutthaya şehri olmuş Tay şehir devleti.

Tarihçe

Wat Phra Sri Sanphet Tapınağı
Ayuthaya Tarihi Parkı

Hindiçin bölgesinin büyük bölümünü kontrol eden Khmer İmparatorluğunun 13. yüzyılda zayıflamaya başlamasıyla birlikte bölgede çeşitli Tay şehir devletleri ortaya çıkmıştır. 1238 yılında kurulan Budist Sukhothai Krallığı ilk önemli Siyam devleti olarak kabul edilmektedir. Aynı dönemlerde kurulmuş olan Chiang Mai merkezli Lanna krallığı diğer bir Siyam şehir devletidir.[1]

1350 yılında kurulan rakip Siyam şehir devleti Ayutthaya Krallığı zamanla topraklarını genişletmiştir. Uzun süren bir refah dönemi süren Sukhothai ve Lanna krallıkları, Ayutthaya Krallığı tarafından 1378 yılında işgal edilmişlerdir. Sukhothai krallığının sona ermesiyle birlikte Siyam'ın başkenti Ayutthaya şehri olmuştur.

Asya'daki en önemli ticaret merkezlerinden biri haline gelen Ayutthaya şehri 1700 yılında 1 milyon kişilik bir nüfusa ulaşmıştır ve dünyanın en kalabalık şehirlerinden birisi olmuştur. Başta Portekiz olmak üzere birçok Avrupa ülkesi de Ayutthaya'da ticari faaliyette bulunmuştur.

Yaklaşık 400 yıl süren bir refah döneminin ardından Ayutthaya şehri komşu Myanmar'dan gelen istilacılar tarafından 1767 yılında işgal edilmiş ve tamamıyla yakılıp yıkılmıştır. Şehrin işgalinden sonra Kral Taksin başkenti günümüzde Bangkok sınırları içerisinde yer alan Thonburi'ye taşımıştır ve kaybedilen toprakların büyük bölümünü geri almıştır.

Günümüzde Ayutthaya'nın görkemli günlerinden kalan kimi tarihî eserler halen görülebilir. Nehirler ve kazılan kanallar sayesinde bir ada halini almış olan Ayutthaya merkezinde onlarca Budist tapınağı bulunmaktadır. Ayutthaya Tarihi Parkı isimli bu bölge 1991 yılında UNESCO Dünya Mirasları listesine alınmıştır.[2]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2013. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2013. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Prag</span> Çek Cumhuriyetinin başkenti

Prag, Çekya'nın başkenti ve en büyük şehri. Geçmişte Çekoslovakya'nın da başkentiydi. Orta Bohemya'da Vltava Nehri'nin üzerinde yer alır ve 1.2 milyon nüfusu vardır. İş dünyası istatistiklerine göre bu sayıya ek olarak 300.000 kişi de resmi kaydı olmaksızın Prag'da yaşamaktadır. Prag, geniş bir kitle tarafından dünyanın en güzel şehirlerinden biri olarak gösterilir. Prag "Altın Şehir", "Doksanların Sol Bankası", "Masal Şehri", "Şehirlerin Anası" ve "Avrupa'nın Kalbi" gibi isimlerle de anılır. Prag konumu gereği çevresindeki ülkeler ile merkezi bir konum oluşturur. Avrupa'daki en fazla iç kaleye sahip 3 şehirden birisidir. Bu şehrin gölgesi Franz Kafka olmuştur. Kafka için bile fazlasıyla turist çeken bir Orta Çağ şehridir. Prag Şehri 5 Nobel ödülüne sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Bağdat</span> Irakın başkenti

Bağdat, Irak'ın başkenti ve en büyük kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Tayland</span> Güneydoğu Asyada bir ülke

Tayland, resmî adıyla Tayland Krallığı, eski adıyla Siyam, Hindiçin yarımadasının orta kısmında bulunan Güneydoğu Asya ülkesi. Batıda Myanmar (1.800 km), doğuda Kamboçya (803 km), kuzeyde Laos (1.754 km) ve güneyde Malezya (506 km) ile sınırları bulunmaktadır. Güney kısmında Tayland Körfezi, batı kısmında ise Andaman Denizi yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mâverâünnehir</span> Tarihî bölge

Maveraünnehir, Orta Asya'da, Ceyhun ve Seyhun nehirleri arasında kalan tarihi bölge.

<span class="mw-page-title-main">Ceneviz Cumhuriyeti</span>

Cenova Cumhuriyeti veya kısaca Cenevizliler, 1005 yılından 1797 yılına kadar İtalya Yarımadası'nın kuzey batısında, Ligurya olarak bilinen bölgede, bugünkü Cenova merkezli olarak hüküm sürmüş bir denizci cumhuriyeti. 1100 yılına kadar bir şehir devleti olarak varlığını sürdürmüş devlet, büyüyerek ve güçlenerek Avrupa'da önemli bir konuma gelmiş, Venedik Cumhuriyeti'nin büyük bir rakibi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bangkok</span> Taylandın başkenti

Bangkok (Tayca กรุงเทพมหานคร

<span class="mw-page-title-main">Kaşgar</span> Doğu Türkistanda bir şehir

Kaşgar, Çin'de Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin batısında yer alan tarihi bir vaha şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Burgonya</span> 4 departmandan oluşan Fransız bölgesi

Burgonya, Côte-d'Or, Nièvre, Saône-et-Loire ve Yonne departmanlarından oluşan Fransız bölgesidir. Dijon, Nevers, Mâcon ve Auxerre, Burgonya'nın büyük şehirleri arasında yer alırlar. Fransa'nın eski bölgelerinden olup Kuzeyde Champagne, Doğuda Franche-Comté, Batıda Allier ve Nivernais, güneyde ise Lyonnais ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Pattaya</span>

Pattaya Tayland'ın önemli şehirlerinden biridir. Başkent Bangkok'un yaklaşık 165 km kadar güney doğusunda ve Tayland Körfezi kıyısında yer almaktadır. Şehir, idari bakımdan Chonburi iline bağlı olmasına rağmen, kendi kendini yöneten özel belediye statüsüne sahiptir. Kelime anlamı, "Güney Batı Munson Rüzgarı" anlamına gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lusaka</span> Zambiyanın başkenti

Lusaka, Afrika kıtasında bulunan Zambiya devletinin başkentidir. Şehirde 2010 resmî nüfus verilerine göre 1.742.979 kişi yaşamaktadır. Ülkenin Lusaka Bölgesi'nde yer alan başkent, aynı zamanda ülkenin en büyük şehri konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">İsrail Krallığı (kuzey)</span>

İsrail Krallığı Birinci İsrail Krallığı'nın MÖ 930'da yıkılmasından sonra kurulmuş iki devletten biridir. MÖ 930'da kurulan krallığın varlığı MÖ 720'de Asur İmparatorluğu'nun işgaliyle son buldu. En önemli şehirleri Şehem, Tirzah ve Samiriye idi.

<span class="mw-page-title-main">Winchester, İngiltere</span>

Winchester Şehri, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Güney Doğu'sunda bulunan Hampshire Kontluğu'na bağlı ikinci seviyede bir metropoliten-olmayan bölge statüsünde bir İngiltere yerel idare birimidir. Winchester şehri Orta Çağ'ın başında 7. yüzyılda Wessex Krallığı'nın başkenti olmuş ve sonra Sakson İngiltere Krallığı'nın başkentliğini yapmıştır. Orta Çağ'ın çok büyük bir mimari şaheseri olan Winchester Katedrali yüzyıllarca bu şehrin en önemli binası olmuştur. Bu tarihsel nedenlerle Winchester şehir unvanını da taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ayutthaya</span>

Ayutthaya Bangkok'un 85 km kuzeyinde bulunan bir Tayland şehridir. Antik Ayutthaya krallığının başkentliğini yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sukotay</span>

Sukhothai Bangkok'un 427 km kuzeyinde yer alan bir Tayland şehridir. 6,596 km² genişliğinde bir alana sahip olan şehir geçmişte antik Sukhothai krallığının başkentiliğini yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ürgenç</span>

Ürgenç veya Gürgenç, Özbekistan'da şehir.

<span class="mw-page-title-main">Sukotay Krallığı</span> Tay şehir devleti

Sukhothai Krallığı, MS 1238-1438 yılları arasında Tayland bölgesinde hüküm sürmüş ve başkenti Sukhothai şehri olmuş Tay şehir devleti.

<span class="mw-page-title-main">Japonya tarihi</span> Japonya tarihi

Japonya tarihi antik zamanların şehir devletlerinin modern Japon ulus devletine ulaşacak şekilde coğrafi ve sosyal tarihini anlatmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ayutthaya Tarihî Parkı</span>

Ayutthaya Tarihi Parkı Tayland 'ın Ayutthaya şehrinde yer alan kalıntıları kapsamaktadır. Ayutthaya şehri, 1351 yılında Kral Ramathibodi tarafından kuruldu. Kent 1569 yılında Burma tarafından ele geçirildi. Yağmalanmasa da, "çok değerli ve sanatsal varlıkları"'nı kaybetti. 1767'de Burma Ordusu tarafından imha edilene kadar ülkenin başkenti idi.

<span class="mw-page-title-main">Lansang Krallığı</span> Güneydoğu Asyada 1353-1707 yılları arasında var olmuş bir krallık

Lansang Krallığı birleşik bir Lao krallığı olarak 1353 yılında kurulmuş ve 1707 yılında da parçalanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bosporos Krallığı</span> Antik Yunan devleti

Bosporos Krallığı, ayrıca Kimmer Bosporos olarak da bilinir, bugünkü Ukrayna'nın güneyindeki Kerç Boğazı üzerinde kurulmuş Antik Yunan-İskit devleti. İlk kez Yunan yazarı Diodorus'un sözünü ettiği krallık MÖ 438'e doğru kuruldu. Gücünün doruğuna MÖ 4. yüzyılda ulaştı. En önemli kenti Pantikapaion İÖ 480-438 arasında Arkhainaks, İÖ 438-110 arasında da Spartokos hanedanları tarafından yönetildi. Bu iki hanedan, Pantikapaion'a Nymphaion'u ve bölgede İÖ 7-6. yüzyıllarda kurulmuş öteki Yunan kolonileri de kattılar. İÖ 5. yüzyılın ikinci yarısından sonra Bosporos kentlerinde Atina etkisi güçlendi. Atinalılar İÖ 404'e değin yerel ticareti denetim altında tutuyorlardı, İÖ 4. yüzyıl boyunca da Bosporos'un baş müşterisi oldular. Karadeniz'de korsanlığı önleyen Spartokosların hububat, balık ve köle ticaretini başarıyla yönetmesi sayesinde Bosporos zenginleşti. Bosporos Krallığı'nda yönetim ve maliye alanında çöküş İÖ 3. yüzyıl ortalarında başladı. İÖ 115'e doğru İskitler'e karşı koyamayan hükümdar Parisades, Pontus Kralı VI. Mithridatis'i yardıma çağırdı ve ülkesini ona bıraktı. İÖ 110'dan sonra Pontus kralları bölgenin denetimini ele geçirdiler. Mithridatis'in öldürülmesinden sonra, Pompeius onun oğlu olan Pharkanes'i Bosporos Kralı ilan etti. Böylece MS 1. yüzyılda kurulan bu yeni hanedan Roma İmparatorluğu'nun koruması altında 300 yıl hüküm sürdü. MS 342'den sonra ülke, Got ve Hun akınlarında toprakların bir bölümü elden gitti. I. Justinianos döneminde krallığın geri kalan bölümü Bizans'ın denetimine girdi.