İçeriğe atla

Ayten Alpman

Ayten Alpman
Türk pop müziği ve caz sanatçısı Ayten Alpman
Doğum20 Kasım 1931(1931-11-20)[1][a]
İstanbul, Türkiye
Ölüm20 Nisan 2012 (81 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Ölüm sebebiZatürre
Defin yeriUlus Mezarlığı, İstanbul
MilliyetTürk
Vatandaşlık Türkiye
MeslekSes sanatçısı
Evlilik
İlham Gencer
(e. 1953; b. 1961)

Ümit Aksu
(e. 1968; b. ?)
Çocuk(lar)2
Resmî siteaytenalpman.com

Ayten Alpman (20 Kasım 1930,[1] İstanbul - 20 Nisan 2012, İstanbul), Türk pop müziği ve caz sanatçısı. Memleketim şarkısıyla tanınır.

Hayatı

Babası Fahrettin Şaban Bey, annesi İsmet Hanım'dır.[1][2] İlköğrenimini Nişantaşı Kız Lisesi'nde ve Erenköy Kız Lisesi'nde tamamladı. Liseden sonra İlham Gencer'in solistlik teklifi ile İstanbul Radyosu'nda programa başladı. Daha sonra Arif Mardin ile tanışmış ve onun teşviki ile caz şarkıları söylemeye başladı.

Kariyeri

1953 yılında İlham Gencer ile evlendi, 1960 yılında eşinden ayrıldı. 1959 yılında ilk plağı Sayonara/Passion Flower taş plak olarak yayınlandı. 1963 yılında çalışmak için İsveç'e gitti, üç yıl sonra Türkiye'ye döndü. Fecri Ebcioğlu'nun ısrarlarıyla Türkçe söylemeye başladı ve ilk çalışması İnan Bana/Ayrıldık Yalnızım isimli 45'lik plak olarak yayınlandı. Sezen Cumhur Önal ile birkaç 45'lik çalışması yaptı.

1968 yılında Ümit Aksu ile evlendi. Fecri Ebcioğlu ile birlikte yaptıkları Sensiz Olamam ile ilk büyük çıkışını yaptı. 1972 yılında yaptığı ve sözlerini Fikret Şeneş'in yazdığı Bir Başkadır Benim Memleketim plağı pek ilgi görmedi. 1974 yılında Kıbrıs Harekâtı ile TRT'de "Memleketim" çok sık çalınmaya başlayınca, şarkı tekrar 45'lik plak olarak piyasaya sürüldü ve büyük satış rakamlarına ulaştı. Rabe Elimelekh adlı geleneksel bir Yahudi halk şarkısının[3][4][5] aranjmanı olan ve Mireille Mathieu'nun da Fransızca seslendirdiği bu şarkı Fikret Şeneş'in Türkçe sözleriyle adeta bir milli marş halini aldı.

İki adet uzun çalar çalışması yapan Alpman, 1995 yılında ses tellerinde oluşan nodüllerden ameliyat oldu. 1999 yılında en sevilen şarkılarından oluşan bir albümü Ada Müzik tarafından yayınlandı. Sahne çalışmalarına profesyonel anlamda devam etmeyip sadece dönem dönem caz konserleri verdi.

Diskografisi

  • 1959: Sayonara / Passion Flower
  • 1960: Tomorrow (Özleyiş) / Manha De Carnival
  • 1967: İnan Bana / Ayrıldık Yalnızım
  • 1967: Seni Unutmak Senden Kaçmak İstiyorum / Kim Demiş Aşk Yalandır Diye
  • 1967: Bu Sana Son Seslenişim / Sevmedim Hayatı
  • 1967: Hakkın Yok / Beni Unutma
  • 1968: Ve... Tanrı Aşkı Yarattı / Ömrüm Senindir
  • 1970: Sensiz Olamam / Aynalar Aynalar
  • 1971: Bir Başkadır Benim Memleketim / Yaşamak İçin
  • 1971: Ben Yürürüm Yana Yana / Iraktır Yolların
  • 1971: Hayal / Çağırdın Sana Koştum
  • 1972: Memleketim
  • 1973: Tek Başına / Sevince Her şey Başka
  • 1973: Memleketim / Unutsana
  • 1974: Yanımda Olsa / İstersen
  • 1974: O Sabah / Ben Varım
  • 1975: Birazcık Umut / Kimbilir Kim Var Yanında
  • 1975: Ben Böyleyim / Mutlu Olamadım
  • 1975: Ölünceye Kadar / O Gün
  • 1976: Ben Böyleyim
  • 1977: Son Bir Defa / Neden Sanki Bu Dünya Dar Geliyor İnsana
  • 1999: Eski 45'likler
  • 2007: Bir Başkadır Ayten Alpman
  • 2012: Hani Bazen (düet Cem Adrian)

Filmografisi

  • 1953: Aşk Izdırabtır
  • 1974: Tek Başına

Ödüller

İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen İstanbul Caz Festivali tarafından Ayten Alpman'a 2007 yılında Yaşam Boyu Başarı Ödülü takdim edilmiştir.[6]

Ölümü

Ulus Mezarlığı'ndaki kabri

20 Nisan 2012 tarihinde zatürreden dolayı, kaldırıldığı hastanede öldü. 22 Nisan 2012 tarihinde Teşvikiye Camii'inde kılınan cenaze namazından ardından Ulus Mezarlığı´nda toprağa verildi.[7]

Notlar

  1. ^ Ayten Alpman'ın resmî kimlik bilgilerinde doğum tarihi 18 Şubat 1931 olarak geçmektedir.[2]

Kaynakça

  1. ^ a b c "AYTEN ALPMAN KABRİ * ULUS MEZARLIĞI 1. ADA * İSTANBUL (HD)". Murat Tali. 8 Ocak 2020. 27 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2022. 
  2. ^ a b İlgili doğum tarihi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Mezar Yeri Sorgulama 16 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. arayüzünde kişinin adının aratılmasıyla doğrulanabilmekte, ancak kayda doğrudan ulaşan bir URL oluşturulamamaktadır.
  3. ^ "Memleketim Olarak Bilinen Geleneksel Yahudi Halk Şarkısı". analizmerkezi.com. 7 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2012. 
  4. ^ "Traditional Jewish Music/Geleneksel Yahudi Müziği - Fidan Müzik". idefix.com. Erişim tarihi: 12 Nisan 2012. []
  5. ^ "Der Rebbe Elimelech" (İngilizce). amazon.com. Erişim tarihi: 12 Nisan 2012. 
  6. ^ "İstanbul Caz Festivali Yaşam Boyu Başarı Ödülü". caz.iksv.org. 14 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020. 
  7. ^ "Ayten Alpman son yolculuğuna uğurlandı". sabah.com.tr. Sabah. 12 Nisan 2012. 4 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bak Bir Varmış Bir Yokmuş</span>

"Bak Bir Varmış Bir Yokmuş", Fransızca C'est écrit dans le Ciel adlı şarkıya Fecri Ebcioğlu'nun 1961'de yazdığı Türkçe sözlerden oluşan bir aranjmandır. Türk pop müziğini başlatan şarkı olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Memleketim (şarkı)</span> Ayten Alpman şarkısı

Memleketim, Ayten Alpman tarafından 1972 yılında pop tarzında seslendirilmiş Türkçe aranjman şarkıdır. Uyarlamanın sözlerini Fikret Şeneş yazmıştır. Şarkının müziği Mireille Mathieu'nün Fransızca L'aveugle şarkısından alınmıştır, bu şarkının da müziği aslen Klezmer tarzında söynenen Rabbi Elimelekh adlı geleneksel bir Yahudi halk şarkısına aittir.

<span class="mw-page-title-main">Fecri Ebcioğlu</span>

Fecri Ebcioğlu, Türk söz yazarı, besteci, aranjör, DJ, şarkıcı, aktör ve eski kalecidir. 1960'lı yıllarda Türk popüler müziğine damgasını vurmuş müzik insanı.

<i>Diva</i> (Ajda Pekkan albümü) Ajda Pekkan albümü

Diva, Türk şarkıcı Ajda Pekkan'ın 2000'de yayımlanan, profesyonel sanat yaşamının beşinci, resmî olarak ise üçüncü derleme albümü.

<i>Geceler</i> (Nilüfer albümü) albüm

Nilüfer'in Şubat 1987 tarihli, onuncu stüdyo albümüdür. Sanatçı bu albümünde, Geceler ve Bazen Hayaller Kurarım adlı iki yeni şarkı haricinde, ağırlıklı olarak 60'lı ve 70'li yıllarda farklı farklı sanatçılar tarafından seslendirilmiş olunan popüler müzik şarkılarını seslendirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ayla Dikmen</span> Türk şarkıcı

Ayla Dikmen, Türk pop müzik şarkıcısı.

Kâmuran Akkor Türk şarkıcı.

Aranjman veya cover, müzik alanında önceden seslendirilmiş bir eserin farklı sanatçılar tarafından yeniden icra edilmesi anlamına gelmektedir. "Cover", kökeni eski Fransızcaya dayanan İngilizce bir sözcük olmasına rağmen birçok dilde değiştirilmeden kullanılmıştır. Türkçedeki en yaygın karşılığı aranjmandır.

<span class="mw-page-title-main">Juanito</span>

Juanito 1936 Tunus doğumlu Cezayir asıllı Fransız müzisyen.

<i>Our Golden Songs</i> (albüm)

Our Golden Songs - Originals of 36 Turkish Hits 2007 tarihli derleme pop müzik albümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Marc Aryan</span> Fransız şarkıcı

Marc Aryan, Ermeni asıllı Fransa doğumlu Belçikalı şarkıcı. Asıl adı Henry Markarian olan şarkıcı 1960'lı yıllarda birçok kez Türkiye'ye gelerek konserler vermiş ve Türkçe plaklar doldurmuştu. Çok sevdiği Türkiye'ye adadığı "İstanbul" adlı Fransızca bir şarkı bestelemişti.

<i>Fecri Ebcioğlu 2</i>

Fecri Ebcioğlu 2, 1960'larda Türkiye'de aranjman müzik akımını başlatan besteci, şarkı sözü yazarı ve aranjör Fecri Ebcioğlu'nun 1960'lı yıllarda tümünün sözlerini yazdığı, bazılarının bestesini yaptığı, bazılarını da bizzat seslendirdiği Türkçe sözlü pop şarkılardan oluşan ve Temmuz 2010'da Odeon Plak tarafından çıkartılan toplama albümün adıdır. Aynı yılın Şubat ayında piyasaya verilen Fecri Ebcioğlu 1 adlı albümün devamı niteliğindedir.

<i>Aranjman 2011</i>

Aranjman 2011, Türk şarkıcı Candan Erçetin'in 7 Temmuz 2011'de yayınlanan dokuzuncu albümü. Albümde aranjmanların Türkiye'de popüler olduğu döneme ait Fransızca şarkılar yer alıyor. Erçetin şarkıları Fransızca ve Türkçe sözleriyle yorumluyor. Albümde Nilüfer'in de seslendirdiği "Selam Söyle" şarkısı ile "Istanbul " şarkısının Fransızca sürümü de yer alıyor.

<span class="mw-page-title-main">Abidik Gubidik Twist</span>

Abidik Gubidik Twist, sinema oyuncusu ve komedyen Öztürk Serengil'in 1964 yılında 45'lik plağa seslendirdiği parçanın adıdır ve plağın"A" yüzünde yer almaktadır. "B" yüzünde Ajda Pekkan'ın ilk müzik kaydı olan "Göz Göz Değdi Bana" adlı şarkısının yer aldığı bu vinil plak Serengil'in kendisine ait olan Serengil Plak tarafından bastırılmıştı. Her iki parça da bir yıl kadar önce iki ayrı Türk filminde seslendirilmiş, şarkılar çok tutulunca plak yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İlham Gençer</span> Türk piyanist ve şarkıcı

Bozkurt İlham Gençer, Türk caz piyanisti, şarkıcı.

<span class="mw-page-title-main">Yaşa Fenerbahçe</span>

Yaşa Fenerbahçe, sözleri Fenerbahçe'nin eski kalecisi Fecri Ebcioğlu tarafından yazılan, müziği ise "Eviva España" şarkısından uyarlanan, Fenerbahçe Spor Kulübü'nün sözlü marşıdır. Fenerbahçe 1973-74 kadrosu ile birlikte Nesrin Sipahi'nin söylediği marş günümüzde dahi Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu Stadyumu'nda çalmaktadır. Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu Stadyumu'nda her maçta İstiklâl Marşı okunmadan önce, takımların sahaya çıkması ile birlikte Fenerbahçe Marşı çalmaktadır. Bu zamanla gelenek halini almıştır.

<i>Her Yerde Kar Var</i>

Her Yerde Kar Var, Ajda Pekkan'ın 1965 çıkışlı ilk solo 45'liği.

Ülkü Aker, Türk şarkı sözü yazarıdır. Türkçe sözlerini yazdığı onlarca şarkıyı Türk pop müziği ve Türk halk müziğine kazandırmıştır. Şarkıları büyük ilgi görmüştür.

"İki Yabancı", Frank Sinatra'nın Strangers In The Night adlı şarkısına Türkçe sözler yazılarak oluşturulmuş aranjmandır.

<i>O Sabah / Ben Varım</i>

O Sabah / Ben Varım, Ayten Alpman'ın 4 Aralık 1974'te Ses Plak firması etiketiyle yayımlanan 45'lik plağıdır.