İçeriğe atla

Aysulu Tokombayeva

Aysuluu Tokombayeva
Aysulu Tokombayeva
Doğum1947
Frunze, Kırgızistan SSC
MilliyetKırgızistan
MeslekBalerin

Aysuluu Asanbekovna Tokombayeva (Kırgızca: Айсулуу Асанбековна Токомбаева / Aysuluu Asanbekovna Tokombayeva) (d. 22 Eylül 1947; Frunze, Kırgızistan SSC), Kırgız balerin.

Çağdaş bale yöntemlerini kullanarak ulusal Kırgız balesini oluşturmak için çalıştı; 1976'da SSCB Devlet Ödülü'nü, 1981'de Sovyetler Birliği Halk Sanatçısı ünvanını aldı. 1995 yılında dönemin Türkiye Cumhuriyeti cumhurbaşkanının ve kültür bakanının daveti üzerine Türkiye'ye gelerek Ankara Devlet Konservatuvarı'nda bale öğretmeni olarak görev yaptı, birçok öğrenci yetiştirdi.

Hayatı

1947 yılında Bişkek'te doğdu.[1] Sanat eğitimine 1954 yılında, Sovyetler Birliği döneminde Frunze'de (bugünkü Bişkek, Kırgızistan) Şubin Müzik Okulunda başladı. 11 yaşındayken Leningrad'taki Vaganova Bale Okulu'ndan gelen bale öğretmenleri tarafından bale öğrencisi olmak üzere seçildi[1] ve eğitimine Leningrad Vaganova Devlet Akademik Koreografi Okulunda devam etti.

1966'da okul bitimine müteakip, Kırgızistan Devlet Lenin Akademik Opera ve Balesi dansçısı olarak çalışmaya başladı. Uzun yıllar ünlü Kırgız balet Cholponbek Bazarbayev'in partneri olarak[2] dans etti. Kırgız balesinin önde gelen eğiticisi ve koreografı Inga E. Levchenko ile çalıştı. 1969 yılında, Kırgız Devlet Balesi'nin Moskova turnesi sırasında Bolşoy Tiyatrosu sahnesinde sergilediği Giselle balesindeki rolüyle kariyeri yükselişe geçti.[1] Levchenko, hayatını anlattığı kitabında Aysulu Tokombayeva'dan şu satırlarda bahsetmiştir:[3]


Aysulu Tokombayeva kendisini çağdaş bale yöntemlerini kullanarak ulusal Kırgız balesini oluşturmaya adadı. Ulusal bir tarz oluşturabilmek için sürecin başını çekti. Oyunculukta gerçekçiliği benimsedi, kendisinden sonra gelen oyuncu kadrolarına öncülük etti. Yaratıcı ve araştırmacı özelliği sonucu edindiği ilham kaynaklarını birleştirdi. Ortaya getirdiği sanatsal ürünler Kırgız ulusal dans sanatı için yeni bir soluk olarak değerlendirildi.

1975 yılında 28 yaşındayken Cengiz Aytmatov'un Toprak Ana romanından uyarlanan bale eserinde Dolunay Anne rolüyle Kremlin Ödülü'ne layık görüldü. 1981 yılında yine Moskova turnesi sırasında Cengiz Aytmatov'un Selvi Boylum Al Yazmalım romanından uyarlanan Asel isimli balede sahne aldı ve aynı yıl Halk Devlet Sanatçısı ünvanına değer görüldü. Yazar Cengiz Aytmatov Aysulu Tokombayeva'yı şu sözlerle methetmiştir:


1995 yılında Kuğu Gölü balesi ile jübilesini gerçekleştirdi. Aynı yıl Türkiye'de dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ve onun danışmanı olan Kültür Bakanı Namık Kemal Zeybek’in davetleri ve teşviki üzerine bale öğretmeni olarak görev yapmak üzere Türkiye'ye geldi. Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı Bale Anasanat Dalında[4] bale öğretim üyesi olarak çalışmaya başladı.

Elizabeth Sleeman'ın oluşturduğu 2002 Dünyanın Başarılı Kadınları katoloğunda 577'nci sayfada yer almış;[5] 2009 yılında, Kırgızistan faaliyet gösteren Iyyık Ata Jurt (Kutsal Anavatan) Gençler Vakfı ile bilim dergisi Şookum'un yaptığı yarışmada, eğitim alanındaki reformlar ve gençlere devlet kurumlarında istihdam imkanları yarattığı için ödüle değer görülmüştür.[6]

Kariyeri

Prima dansçı olarak oynadığı eserler

  • Pas de Trois (P. Çaykovski "Kuğu Gölü", 1966)
  • La Sylphide (F. Chopin "Chopiniana, 1967)
  • Cholpon (M. Rauhverger "Cholpon, 1967)
  • Asel (V. Vlasov, "Asel", 1969)
  • Aurora (Çaykovski, "Uyuyan Güzel", 1969)
  • Frigya (Khachaturian "Spartacus", 1969)
  • Masha (P. Çaykovski "Fındıkkıran", 1971)
  • Giselle (Adolphe Adam "Giselle", 1973)
  • Toprak Ana "Dolunay" (1974)
  • Lady Macbeth (K. Molchanov "Macbeth", 1980)
  • Şehrazat (F. Amirov "Binbir Gece", 1989)

Kaynakça

  1. ^ a b c Kıyıcan, Kuzey (2017). "Sovyetler Birliği Döneminde bale sanatının gelişimi". Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü yüksek lisans tezi. 14 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Cholponbek Bazarbayev". 9 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2010. 
  3. ^ "Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı". adk.hacettepe.edu.tr. 16 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022. 
  4. ^ "Bale Anasanat Dalı Öğretim Elemanları". 11 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2010. 
  5. ^ "The International Who's Who of Women 2002". Erişim tarihi: 10 Ocak 2010. 
  6. ^ "Faruk Çelik, Kırgızistan'da 'yılın adamı' seçildi". 25 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2010. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı</span> Devlet konservatuvarı

Ankara Devlet Konservatuvarı, günümüzde Hacettepe Üniversitesine bağlı olan müzik ve sahne sanatları okulu.

<span class="mw-page-title-main">Cengiz Aytmatov</span> Kırgız asıllı Sovyet yazar

Cengiz Törökuloğlu Aytmatov, Kırgız edebiyatçı, gazeteci, çevirmen, diplomat ve siyasetçi. Türk dünyasının ünlü yazarlarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Kırgızistan</span> Orta Asyada yer alan bir ülke

Kırgızistan, resmî adıyla Kırgız Cumhuriyeti, Orta Asya'daki bir ülkedir. Kırgızistan, günümüzdeki yedi bağımsız Türk devletlerinden biri olup Türk Devletleri Teşkilatı ve TÜRKSOY'un üyesidir. Denize kıyısı olmayan ülkenin komşuları kuzeyde Kazakistan; batıda Özbekistan, güneybatıda Tacikistan ve güneydoğuda Çin'dir.

<span class="mw-page-title-main">Pyotr İlyiç Çaykovski</span>

Pyotr İlyiç Çaykovski, Romantik Dönem Rus klasik müzik bestecisidir. Senfoni, opera, bale, enstrümantal ve oda müziği ile şarkı gibi birçok tarzda eser vermiştir. Günümüz klasik müzik repertuvarında yer alan en popüler konser ve gösteri müziklerini yazmıştır. Bunların arasında Kuğu Gölü, Uyuyan Güzel, Fındıkkıran bale müzikleri, 1812 Uvertürü, 1. Piyano Konçertosu, son üç senfonisi ve Yevgeni Onegin opera müziği sayılabilir.

Rengim Gökmen, Türk orkestra şefidir.

Bale Sanatını Kalkındırma Koruma ve Yayma Derneği (TÜBAK), Türkiye'de bale sanatının tanıtılmasını ve yayılmasını sağlamak amacı ile 2007 yılında Ankarada kurulmuş olan bir sivil toplum kuruluşu.

Sait Sökmen, Gine asıllı Türk balet.

Mehmet Balkan Türk balet, koreograf.

Oytun Turfanda Türk balet ve bale koreografı.

<span class="mw-page-title-main">George Balanchine</span> Amerikalı dansçı ve koreograf (1904 – 1983)

Georges Balanchine, Gürcü asıllı Amerikalı koreograftır.

<span class="mw-page-title-main">Gülcan Tunççekiç</span> Türk balerin

Gülcan Tunççekiç Kıraner, Türk balerindir.

Engin Akaoğlu, Türk balet.

Hatice Duygu Aykal, Türk balerin ve koreograf.

<span class="mw-page-title-main">Aydın Gün</span>

Aydın Gün, Türk opera sanatçısı ve rejisör.

<span class="mw-page-title-main">Gülzura Cumakunova</span> Kırgız Türkü araştırmacı

Gülzura Cumakunova – Kırgız Türklerinin çağdaş dil ve edebiyat bilgin kadını, mütercim, sözlük uzmanı, edebiyatçı, "Manas" destanı araştırmacısı, ilmi kaynak analisti, Filoloji doktoru. Post-Sovyet Orta Asya'dan Türkiye'ye bilimsel çalışmalar için varıp, Türkiye'de akademisyen olarak devam etmiştir. Ankara Üniversitesinde Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümünde görev yapmaktadır..

<span class="mw-page-title-main">Cengiz Aydarbekov</span> Kırgız politikacı

Cengiz Aydarbekov, Kırgız diplomat, siyasetçi. Kırgızistan'ın mevcut dışişleri bakanıdır.

Çolpon Aalievna Sultanbekova, Kırgız siyasetçi. Yüksek Kurulun eski üyesi ve şu anda ülkenin başbakan yardımcılarından biridir.

Birkan Görgün, Türk tiyatro oyuncusu ve yönetmeni.

Türkiye'de bale eğitimi resmî olarak, 1948'de İngiliz balerin Ninette de Valois'nin Yeşilköy Bale Okulu'nu İstanbul'da kurması ile başlamıştır; ancak ülkedeki bale sanatının geçmişi Osmanlı İmparatorluğu döneminde 16. yüzyılda İstanbul'da Venedik Balyosu'nun evinde düzenlenen bale gösterisine kadar gider.

Burcu Soysev, Türk opera sanatçısı, eğitimci, avukat.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.