İçeriğe atla

Ayrılıkçeşme Sokağı

Ayrılıkçeşme Sokağı, İstanbul ilinin Kadıköy ilçesi Rasimpaşa mahallesi sınırları içinde kalan tarihî bir yoldur. Adını, sokağın başında bulunan tarihî Ayrılık Çeşmesi'nden alan sokağın bir yanında baştan başa eski Osmanlı evleri yer alırken diğer tarafıysa tarihî Ayrılıkçeşme Arap Mezarlığı vardır.[1] Sokağın yanı sıra bulunduğu semt de Ayrılıkçeşme olarak anılmaktadır.[2][3]

I. Dünya Savaşı yıllarında sokakta genelevlerin yoğunlaştığı bilinmektedir. Bu nedenle bir dönem sokağın olduğu semt Paris Mahallesi olarak anılıyordu. Cumhuriyet döneminde Kadıköy'ün çehresi hızla değişmesine rağmen Ayrılıkçeşme Sokağı tarihî dokusunu koruyarak günümüze değin ulaştı.[4] Sokaktaki eski evler bir boya şirketinin sponsorluğunda restore edilerek rengârenk boyandı ve sokak Kadıköy ilçesinin turistik bir cazinbe merkezi hâline getirildi. Sokağa ve adını verdiği Ayrılıkçeşme semtine M4 hattı'nın ve Marmaray'ın Ayrılıkçeşme istasyonunda inilerek ulaşılabilir.

Marmaray trenlerinin, geleneksel trenlerin sefer güzergahında Söğütlüçeşme istikametinden Haydarpaşa'ya gitmesinden farklı olarak Ayrılıkçeşme'ye gidecek olması, semtte yeni bir tren yolu üst geçidi yapılmasını gerektirmiş, buradaki ray ayrımını sağlayabilmek üzere Ayrılıkçeşme Sokağı'nda tarihi nitelikteki yapıları kapsayan bir istimlak gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda 2007'den itibaren sokakta 18 ev yıkılmıştır.[4]

Kaynakça

  1. ^ "AYRILIK ÇEŞMESİ MEZARLIĞI - TDV İslâm Ansiklopedisi". islamansiklopedisi.org.tr. 13 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2020. 
  2. ^ Yerler, Gezilmesi Gereken (8 Ocak 2020). "İstanbul'un En Meşhur 8 Tarihi Sokağı | Gezilmesi Gereken Yerler". Gezilmesi Gereken Yerler | Gezilecek Yerler ve Seyahat Rehberi. 15 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2020. 
  3. ^ Saglam, Sercan. "Ayrılık Çeşmesi". Ayrılık Çeşmesi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2020. []
  4. ^ a b "Ayrılık Çeşmesi Sokağı Kurtuldu mu ? / Arif Atılgan". mimdap.org. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Acıbadem, Kadıköy</span> Kadıköy, İstanbul, Türkiyede mahalle

Acıbadem, İstanbul’un Anadolu yakasında Kadıköy ilçesine bağlı bir mahalledir. Kuzeyinde, Üsküdar ilçesine bağlı Acıbadem Mahallesi bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Bağdat Caddesi</span> Kadıköyden başlayıp Maltepeye kadar devam eden bir cadde

Bağdat Caddesi ya da kısaca Cadde, İstanbul'un Anadolu yakasında bulunan; Kadıköy Belediyesi sınırları içerisinde; Kızıltoprak'tan başlayarak Maltepe Belediyesi sınırlarındaki Cevizli'ye kadar uzanan ünlü bir caddedir.

<span class="mw-page-title-main">Marmaray</span> İstanbul ve Kocaelide faaliyet gösteren ve İstanbul Boğazının altından geçen banliyö treni sistemi

Marmaray veya B1 Banliyö Treni, İstanbul ve Kocaeli illerinde hizmet veren banliyö treni sistemidir. Halkalı – Gebze arasında 75,771 kilometre (47,082 mi) uzunluğundaki banliyö hattında 43 istasyon bulunmaktadır. Marmaray Tüneli aracılığıyla İstanbul Boğazı'nın iki yakasını birbirine bağlayan Marmaray'da yolcu taşımacılığına 29 Ekim 2013'te başlanmış, hattaki son genişletme ise 12 Mart 2019'da tamamlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bostancı, Kadıköy</span> Kadıköy, İstanbul, Türkiyede mahalle

Bostancı, İstanbul'da, Kadıköy ilçesine bağlı bir mahalledir. Kadıköy'ün doğu ucunda yer alan Bostancı, sahilden D-100 Karayolu'na doğru yaklaşık 2 kilometre boyunca uzanır. Batıda Suadiye ve Kozyatağı, kuzeyde Ataşehir'e bağlı İçerenköy ve doğuda Maltepe ilçesine bağlı olan Altıntepe ile komşudur. Ayrıca Adalar'a en yakın noktalardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kozyatağı</span> Kadıköy, İstanbul, Türkiyede mahalle

Kozyatağı, İstanbul'da Kadıköy'e bağlı olan; 1980'lerden sonra gelişimini hızlandırmış, konut bölgesi olmasının yanı sıra ofis binalarının da yer aldığı bir semt ve aynı adlı mahalle.

<span class="mw-page-title-main">Söğütlüçeşme, Kadıköy</span> Kadıköy, İstanbul, Türkiyede mahalle

Söğütlüçeşme, İstanbul ilinin Kadıköy ilçesine bağlı bir semttir.

Koşuyolu İstanbul Anadolu Yakası'nda yer alan Kadıköy ilçesine bağlı bir semttir. Validebağ Öğretmenevi burada bulunmaktadır. Validebağ ve Altunizade gibi semtlerle komşudur. Yeniçerilerin sefere çıkmadan önce buluşma yerleri olan Ayrılıkçeşme'ye yakın mesafede bir bölgedir. Dolayısıyla semte Ayrılıkçeşme Marmaray İstasyonu ve Ayrılıkçeşme Metro İstasyonu ile ulaşım sağlanabilmektedir. Ayrıca Avrasya Tüneli'nin Anadolu Yakası otomobil girişi, Koşuyolu D100 mevkiinde konumlanır.

<span class="mw-page-title-main">M4 (İstanbul Metrosu)</span> İstanbul Metrosu hattı

M4 Metro Hattı, İstanbul'un Anadolu Yakası'nda yer alan metro hatlarından biridir. Anadolu Yakası'nın ilk metro hattı olma özelliğini taşır. İlk istasyonu Kadıköy, son istasyonu ise Sabiha Gökçen Havalimanı olmak üzere 23 istasyonu mevcuttur ve istasyonlar tamamen yer altındadır. Kadıköy ve Ayrılık Çeşmesi istasyonları ile Tavşantepe - Sabiha Gökçen Havalimanı arasındaki istasyonlar hariç, hat D.100'e paralel gider. 17 Ağustos 2012 tarihinde Kadıköy - Kartal, 10 Ekim 2016 tarihinde Kartal - Tavşantepe uzatması ve 2 Ekim 2022 tarihinde Tavşantepe - Sabiha Gökçen Havalimanı uzatması hizmete girmiştir. M4 hattı, 33,5 kilometre (20,8 mi) uzunluğu ile İstanbul'da M11 hattından sonraki en uzun ikinci metro hattıdır. Hattaki toplam seyahat süresi 52 dakikadır. İşletme 8'li ve 4'lü tren dizileriyle yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Haydarpaşa</span> İstanbul, Kadıköydeki Haydarpaşa Garı ve çevresine verilen isim

Haydarpaşa, İstanbul ilinin Kadıköy ilçesinde Haydarpaşa Garı ve çevresindeki alana verilen ad.

Zühtüpaşa, İstanbul ilinin Anadolu Yakası'nda bulunan Kadıköy ilçesine bağlı bir mahalledir. Kadıköy ilçesinin denize kıyıdaş mahallelerinden biri olan Zühtüpaşa'nın güneyinde Marmara Denizi; kuzeyinde Hasanpaşa; kuzeydoğusunda Eğitim; batısında Osmanağa; doğusunda Feneryolu; güneydoğusunda ise Fenerbahçe mahallesi bulunmaktadır.

Rasimpaşa, İstanbul ilinin Anadolu Yakası'nda bulunan Kadıköy ilçesine bağlı bir mahalledir. Kadıköy ilçesinin en merkezî yerlerinden sayılabilecek olan Rasimpaşa mahallesinin güneyinde Osmanağa; güneydoğusunda Hasanpaşa; batısında Marmara Denizi; doğusunda Acıbadem; kuzeyinde ise Üsküdar ilçesinin Selimiye mahallesi bulunmaktadır. Haydarpaşa Garı ile Aziziye Hamamı bu mahalle sınırları içinde bulunmaktadır. Yeldeğirmeni semti, Haydarpaşa Garı'ndan başlayarak Söğütlüçeşme metrobüs durağına kadar uzanan Rasimpaşa Mahallesi’nin sınırları içinde kalmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hasanpaşa, Kadıköy</span> Kadıköy, İstanbul, Türkiyede mahalle

Hasanpaşa, İstanbul ilinin Anadolu Yakası'nda bulunan Kadıköy ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Ayrılıkçeşme, Kadıköy</span>

Ayrılıkçeşme, İstanbul ilinin Anadolu Yakası'nda bulunan Kadıköy ilçesinde bir semttir. Bir semt olduğundan kesin sınırları çizilememekle birlikte, idari olarak Rasimpaşa mahallesi sınırları içinde kaldığı söylenebilir. Semt, adını IV. Murad tarafından 17. yüzyıl'da yaptırılan Ayrılıkçeşmesi'nden almaktadır. Bu çeşme, Osmanlı Sultanları'nın Anadolu'ya sefere giderken; Hacı kafilelerinin ve Surre alaylarının İstanbul'dan çıkarken kendilerini uğurlayanlarla vedalaşıp ayrıldığı noktadır. Marmaray projesi kapsamında Ayrılıkçeşme'de semtin adını taşıyan bir tren istasyonu; Kadıköy-Tavşantepe metrosu kapsamında ise bir metro istasyonu yapılmış ayrıca Halkalı-Gebze tren istasyonu olaraktan yeni demiryolu hattı üzerinde tren istasyonu inşa edildi. Tepe Nautilus Alışveriş Merkezi'de bu semtte yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Söğütlüçeşme Tren İstasyonu</span> İstanbul, Türkiyede bir tren istasyonu

Söğütlüçeşme Tren İstasyonu, İstanbul'un Anadolu Yakası'nda, Kadıköy ilçesi Zühtüpaşa Mahallesi'nde yer alan TCDD'ye ait viyadük üzerindeki tren istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Ayrılık Çeşmesi</span> Kadıköy, İstanbul, Türkiyede bir çeşme

Ayrılık Çeşmesi ya da Ahmed Ağa Çeşmesi, İstanbul'un Kadıköy ilçesi Rasimpaşa mahallesi sınırları içinde kalan tarihî bir yapıdır. İlk inşa tarihine ilişkin kesin bir bilgi olmamakla birlikte 17. yüzyılın başında Kapı Ağası Gazanfer Ağa tarafından bir namazgâh ile birlikte yaptırıldığı sanılmaktadır. Çeşme üzerindeki kitabelere bakıldığında, daha sonraları çeşmenin 1741 yılında Kapı Ağası Ahmet Ağa ve 1921-1922 yıllarında 5. Mehmet’in torunu Düriye Sultan tarafından olmak üzere iki kez tamir ettirildiği öğrenilmektedir. Kimi kaynaklar çeşmenin geçmişini Bizans dönemine kadar dayandırmaktadır. Kadıköy Belediyesi tarafından restore edilen çeşme, günümüzde yandaki resimdeki halini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ayrılık Çeşmesi (İstanbul Metrosu)</span> İstanbul Metrosu istasyonu

Ayrılık Çeşmesi Metro İstasyonu, İstanbul Metrosu'nun M4 Metro Hattı'nda yer alan ve 29 Ekim 2013'te hizmete giren yer altı metro istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Ayrılık Çeşmesi Tren İstasyonu</span> İstanbul, Türkiyede bir tren istasyonu

Ayrılık Çeşmesi Tren İstasyonu, eskiden İbrahimağa Tren İstasyonu, İstanbul'un Anadolu Yakası'nda, Kadıköy ilçesi Acıbadem Mahallesi'nde yer alan TCDD'ye ait hemzemin tren istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Bakırköy Tren İstasyonu</span> Bakırköy, İstanbulda bir tren istasyonu

Bakırköy Tren İstasyonu, eskiden Makriköy Tren İstasyonu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Bakırköy ilçesi Zeytinlik Mahallesi'nde Gençler Caddesi ve Ray Sokak üzerinde yer alan TCDD'ye ait hemzemin tren istasyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Zeytinburnu-Fişekhane Tren İstasyonu</span> Zeytinburnu, İstanbulda bir tren istasyonu

Zeytinburnu - Fişekhane Tren İstasyonu, eskiden Zeytinburnu Tren İstasyonu, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda, Zeytinburnu ilçesi Kazlıçeşme Mahallesi'nde yer alan TCDD'ye ait hemzemin tren istasyonudur.