İçeriğe atla

Aynoroz

Koordinatlar: 40°9′28″K 24°19′36″D / 40.15778°K 24.32667°D / 40.15778; 24.32667
Aynoroz
Aynoroz Özerk Bölgesi
Aynoroz haritadaki konumu
BaşkentKaryes
Diğer dillerYunanca
Demonim
  • Athonite (Αθωνίτης)
  • Agiorite (Αγιορείτης)
HükûmetÖzerk
• Sivil Vali
Aristos Kasmiroglou
• Protos (Elder Monk)
Father Paul
Tarihçe 
• Anayasa'da yeniden doğrulama
Yüzölçümü
• Toplam
335.63 km2
• Su (%)
önemsiz miktar
Nüfus
• 2011 tahminî
1.880
• 2011 sayımı
1,811
• Yoğunluk
5.40/km2
Para birimiEuro (€)
Aynoroz
Mount Athos
UNESCO Dünya Mirası
Konum Yunanistan
KriterKarma: i, ii, iv, v, vi, vii
Referans454
Tescil1988 (12. oturum)
BölgeAvrupa ve Kuzey Amerika
Aynoroz haritası
Aynoroz'un coğrafi yapısı (3 boyutlu)

Aynoroz (Yunanca: Άγιον Όρος - Kutsal Dağ), Balkanlar'da Yunanistan'ın Halkidiki yarımadasından Ege Denizi'ne doğru uzanan 3 dar ve uzun yarımadanın en doğuda olanı. Doğu Ortodoks manastırının önemli bir merkezidir. Yunanistan Cumhuriyeti içinde özerk bir hükûmet olarak yönetilmektedir. Aynoroz yarımadasının toprağı kalkerli olup, oldukça dağlıktır. En yüksek noktası adanın en güneyindeki Athos Dağı'dır (2.033m). Nüfusun çoğunluğu rahiplerden meydana gelir ve 2.250 kişi kadardır. Athos Dağı'nda, Konstantinopolis Ekümenik Patriğinin doğrudan yetkisi altında 20 kadar manastır vardır. Devletin yönetim biçimi 20 manastırı temsil eden 20 kişi ve küçük bir meclis tarafından yönetilir ve Yunanistan'a bağlıdır. Halkın başlıca gelir kaynağı zeytin ve üzümcülük gibi Akdeniz ürünleri ve hayvancılıktır.[]

Athos Dağı, Yunancada genellikle Agion Oros (Άγιον Όρος, 'Kutsal Dağ') ve varlık "Athonite Eyaleti" (Αθωνική Πολιτεία, Athonikí Politía) olarak anılır. Diğer Ortodoks geleneği dillerinde 'Kutsal Dağ' anlamına gelen isimler de kullanılmaktadır. Buna Bulgarca ve Sırpça (Света гора, Sveta gora); Rusça (Святая гора, Svyataya gora); ve Gürcüce (მთაწმინდა, mtats'minda) dahildir. Klasik çağda dağ Athos olarak adlandırılırken, yarımada Acté veya Akté (Koinē Yunanca: Ἀκτή) olarak biliniyordu.[]

Athos Dağı, eski zamanlardan beri bir yerleşim yeridir ve yaklaşık 1.800 yıllık Hristiyan varlığı ve en az MS 800 ve Bizans dönemine dayanan uzun tarihi manastır gelenekleriyle bilinir. Bugün, Yunanistan ve Romanya, Moldova, Gürcistan, Bulgaristan, Sırbistan ve Rusya gibi Doğu Ortodoks ülkeleri de dahil olmak üzere diğer birçok ülkeden 2.000'den fazla keşiş, Athos'ta dünyanın geri kalanından izole edilmiş bir hayat yaşıyor. Athonite manastırları, iyi korunmuş eserler, nadir kitaplar, eski belgeler ve muazzam tarihi değere sahip sanat eserlerinden oluşan zengin bir koleksiyona sahiptir ve Athos Dağı 1988'den beri bir Dünya Mirası alanı olarak listelenmiştir.[]

Athos Dağı yasal olarak Yunanistan'ın geri kalanı gibi Avrupa Birliği'nin bir parçası olmasına rağmen, Kutsal Dağ'ın Manastır Devleti ve Athonite kurumları, Yunanistan'ın Avrupa Topluluğuna (AB'nin öncüsü) kabulü sırasında yeniden onaylanan özel bir yargı yetkisine sahiptir. Bu, Manastır Devletinin yetkililerine, topraklarındaki insanların ve malların serbest dolaşımını düzenleme yetkisi verir.[]

10. yüzyılda dinsel bir topluluk olarak doğan Aynoroz, Bizans, Osmanlı ve Yunanistan egemenlikleri boyunca da bağımsızlığını korumayı başarmıştır.[]

Aynoroz'a "Aynaroz" da denir.[]

Athos Dağı'na günlük ziyaretçi sayısı sınırlıdır ve hepsinin sınırlı bir süre için geçerli özel bir giriş izni alması gerekmektedir. Ortodoks Hristiyanlar izin alma prosedürlerinde önceliklidir. Yarımada sakinleri, Doğu Ortodoks Kilisesi üyesi olan 18 yaş ve üstü erkekler ve aynı zamanda keşiş veya işçi olmaktadır.[]

COVID-19 salgınıyla mücadele tedbirlerinin bir parçası olarak Athos Dağı ziyaretleri 19-30 Mart 2020 tarihleri arasında askıya alınmıştır.[]

Mimari

Aynoroz'un ortak bir plana göre yapılan 20 manastırı da ortak bir mimari yapıdadır. Hepsi kuleli bir surla çevrilmiş olan geniş avlulu kalelerdir. 10. yüzyılda yapılmaya başlanmış olan kiliseler dinsel konulu Bizans duvar resimleriyle süslenmişlerdir.

20 Manastır

  • Megísti Lávra'dan Freskler
    Megísti Lávra'dan Freskler
  • Simonos Petra
    Simonos Petra
  • Agiu Pavlu
    Agiu Pavlu
  1. Megísti Lávra (Μεγίστη Λαύρα)
  2. Vatopédi (Βατοπέδι veya Βατοπαίδι)
  3. İviron (Ιβήρων, ივერონის მონასტერი - Gürcü manastırı)
  4. Hilandariu (Χιλανδαρίου, Хиландар - Sırp manastırı)
  5. Dionysiu (Διονυσίου)
  6. Kutlumusiu (Κουτλουμούσι)
  7. Pantokratoros (Παντοκράτορος)
  8. Ksiropotamu (Ξηροποτάμου)
  9. Zografu (Ζωγράφου, Зограф - Bulgar manastırı)
  10. Dohiariu (Δοχειαρίου)
  11. Karakalu (Καρακάλλου)
  12. Filoteu (Φιλοθέου)
  13. Simonos Petra (Σίμωνος Πέτρα veya Σιμωνόπετρα)
  14. Agiu Pavlu (Αγίου Παύλου)
  15. Stavronikita (Σταυρονικήτα)
  16. Ksenofondos (Ξενοφώντος)
  17. Osiu Grigoriu (Οσίου Γρηγορίου)
  18. Esfigmenu (Εσφιγμένου)
  19. Agiu Panteleimonos (Αγίου Παντελεήμονος veya Ρωσικό, Святого Пантелеимона - Rus manastırı)
  20. Konstamonitou (Κωνσταμονίτου)

Kaynakça

  1. ^ "Σύνταγμα της Ελληνικής Δημοκρατίας" (PDF). www.hellenicparliament.gr. 1927. 28 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Nisan 2011. 
Wikimedia Commons'ta Aynoroz ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Rum</span>

Rum, Doğu Roma İmparatorluğu sınırları içinde yaşamış ve Roma yurttaşı haklarına sahip olmuş halk veya kişidir. Bu kimselerin çeşitli etnisiteye sahip bireylerden oluşan bir topluluk olmalarına karşın ilerleyen zamanda bu kimselerin konuştukları Latinceyi bırakarak Yunancayı benimsemeleri ve çoğunluğun Müslümanlardan oluştuğu yerlerde yaşamaları nedeniyle daha sonradan bu kelime, Yunanistan dışında Müslüman ülkelerde oturan Yunan asıllı kimseleri ifade etmek için kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Ortodoks Kilisesi</span> Bir Hristiyanlık mezhebi

Ortodoks Kiliseleri veya Bizans Ortodoks Kiliseleri, Bizans ayininin Reform öncesi kiliseleridir. Başlangıçtan itibaren hem katolik hem de havarilerin ardıllığında havariseldirler..

<i>Filokalya</i>

Filokalya; Yunancada "İyi şeylerin sevgisi" anlamına gelen Doğu Ortodoksluğu'nun mistik İsihazm geleneğine ait ruhsal önderlere ve keşişlere ait metinler koleksiyonu. Filokalya'da yer alan yazılar MS 4. yüzyıl ile 15. yüzyıla arasında kaleme alınmıştır. 18. yüzyılda, Kutsal Athos Dağı'ndan Aziz Nikodimos (1749-1809) ve Korint'li Aziz Makarios (1731-1805) adında iki Yunan keşiş tarafından derlendi ve ilk olarak 1782'de Venedik'te yayınlandı. İkinci baskı 1893'te Atina'da yayınlandı ve ilk baskıya ek olarak Patrik Kallistos'un hazırladığı dua üzerine yazılmış metinleri de içermekteydi. Beş ciltlik üçüncü baskısı 1957-1963 yıllarında Astir Yayıncılık Şirketi tarafından Atina'da piyasaya sürüldü. Orijinal Filokalya'daki tüm metinler Yunancadır ve ikisi hariç tümü ilk olarak Yunanca yazılmıştır ve o iki metin de Bizans döneminde Yunancaya çevrilmiştir. Ancak eserin nüfuz alanı asla Yunanca konuşulan topraklarla sınırlı kalmamıştır. Bu eseri ilk defa başka bir dile çeviren kişi, hac ziyareti neticesinde Athos Dağı'na gelmiş, daha sonra da Moldova'ya yerleşmiş Rus keşiş Paisii Velichkovskii (1722-1794) idi. Eserden seçmece metinleri Kilise Slavcası'na çevirdi ve kitabı Moskova'da "Dobrotolublye" adıyla bastırdı. Eser 1822'de tekrar basıldı ve yayınlandı. Bir Rus Gezgincinin Anıları adlı kitapta bahsedilen hacı (gezginci) tarafından çevrilmişti. Kuşkusuz, Filokalya'nın Rus maneviyatına ve kültürüne etkisi muazzam idi. Bunu, kitabın titiz bir okuyucusu olan Dostoyevski'nin yazıları da tek başına yeterince kanıtlar niteliktedir. Rusçaya bir çevirisi Ignatii Brianchaninov (1807-1867) tarafından yapıldı ve çeviri 1857 yılında yayınlandı. Halen Dobrotolubiye adıyla basılan bir diğer Rusça çevirisi de orijinal Yunanca baskıda olmayan birkaç metni eserine dahil etmiş ve Yunanca baskının metinlerindeki bazı pasajları kasten çıkarmış veya özünden farklı bir biçimde anlatımını sürdürmüş Piskopos Münzevi Keşiş Teofan (1815-1894) tarafından yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">Sirem (ilçe)</span>

Srem İlçesi Sırbistan'ın idari sisteminde istatistiksel bölgelerin içinde yer alan bir idari birimdir ve ülkenin kuzeybatısında yer alır. Tarihî Srem yöresinde yer alan ilçe, Voyvodina Özerk Cumhuriyeti'nde bulunmaktadır. Bölgenin idari merkezi Srem Mitroviçası’dır.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Bulgar İmparatorluğu</span> MS 7. ve 11. yüzyıllar arasında Güneydoğu Avrupada var olan Ortaçağ Ön Bulgar-Slav ve sonraki Bulgar devleti

Birinci Bulgar İmparatorluğu, Ön Bulgarların 681'de bugünkü Balkan bölgesinde Asparuh komutasında kurdukları devlettir. Devlet bugünkü Bulgaristan, Arnavutluk, Bosna, Hırvatistan, Yunanistan, Macaristan, Kosova, Kuzey Makedonya, Moldova, Karadağ, Romanya, Sırbistan, Slovakya, Türkiye ve Ukrayna topraklarını içine alan yaklaşık Türkiye kadar bir toprak büyüklüğü olan (750.000 km²) topraklarda kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hoşköy, Şarköy</span>

Hoşköy, Tekirdağ'ın Şarköy ilçesine bağlı mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Alahan Manastırı</span>

Alahan Manastırı, Mersin ili Mut ilçesi civarında büyük bir kilise örenidir.

<span class="mw-page-title-main">V. Leon</span>

V. Leon (775- 25 Aralık 820), 813 – 820 döneminde Bizans imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">II. Gennadios</span> 1454 yılından 1464 yılına kadar Rum Ortodoks Patrikhanesi lideri

II. Gennadios ve Gennadios Skolarios, 1454 yılından 1464 yılında kadar Rum Ortodoks Patrikhanesi lideri idi.

<span class="mw-page-title-main">IV. Mihail</span>

IV. Mihail Paflagonyalı, , 11 Nisan 1034 ile 10 Aralık 1041 döneminde Bizans imparatoru olmuştur. Tahta çıkışı VIII. Konstantinos'un kızı olan Zoi ile birlikte hazırladığı bir komplo ile Zoi ile daha önce evlenip imparator olarak tahta geçen III. Romanos'u Saray'da öldürmeleri sonucunda olmuştur. Zoi ile evlenen IV. Mihail Paflangonyalı tahta çıkmış ve 1041'de ölene kadar karısı Zoi ile birlikte imparatorluk yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Helena Dragaš</span>

Helena Dragaš (Sırpça: Јелена Драгаш, Jelena Dragaš; Bizans İmparatoru II. Manuil'un karısıdır. Rum Ortodoks Kilisesi tarafından Azize Hypomone ismi ile aziz ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lesnovo Manastırı</span> Makedonyada bir manastır

Lesnova Manastırı ya da resmi adıyla Başmelek Mikail ve Lesnova'lı keşiş aziz Gabriel manastırı Orta Çağ Makedonya'sının en önemli anıtlarından biridir. günümüze ulaşan yapı bir 14. yüzyıl bir Sırp soylusu olan Jovan Oliver tarafından yaptırılmıştır. Manastırın katholikonu genel olarak iyi korunmuş freskleri ile ünlüdür ve bugün hala Makedon Ortodoks Kilisesi'ne bağlı olarak aktifliğini sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bizans Yunanistanı</span>

Bizans Yunanistanı tarihi başlıca Doğu Roma ya da Bizans İmparatorluğu ile örtüşür.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Yuhanna Manastırı</span>

Aziz Yuhanna Manastırı, Yunanistan'a ait On İki Ada arasında en kuzeyde yer alan Batnaz (Patmos) adasındaki tarihî merkez olan Hora köyünde 1088 yılında inşa edilen Yunan Ortodoks manastırıdır. UNESCO manastırı 1999 yılında Dünya Mirası listesine dahil etmiştir. Listeye alındıktan sonra Patmos'lu Aziz Yuhanna olarak da anılmaya başladı.

Ortodoks Hristiyanlık, Doğu Ortodoks Kilisesi ve Oryantal Ortodoksluk için kullanılan ortak adlandırma. Hristiyanlığın bu iki mezhebi de antik Hristiyan Kilisesi'nin inancı, doktrini ve uygulamalarına olan bozulmaz bağı vurgulamak için ortodoks kavramını kullanır. Bu iki mezhebin üyeleri kendilerine sadece "Ortodoks Hristiyan" dese de "Doğu" ve "Oryantal" sıfatları bu grupların dışındakiler tarafından bu iki grubu ayırmak için kullanılır. Bu iki grup 451 yılındaki Kalkedon Konsili'nin ortodoksisi hakkında görüş ayrılığı yaşamışlardır ve hala aralarında bir komünyon yoktur; ancak hala birçok aynı doktrine, benzer kilise yapılanmasına ve benzer ibadetlere sahiptirler. İki inancın birleşmesi için yakın zamanda birçok görüşme yapılmış, birçok konuda uzlaşı sağlanmışsa da resmi bir birlik için henüz somut adımlar atılmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Davit Gareca</span> Gürcistanda kayalara oyulmuş Gürcü Ortodoks manastırı yerleşkesi

Davit Gareca, Doğu Gürcistan'ın Kaheti bölgesinde, Gareca Dağı'nın yarı çöl yamaçlarında bulunan, kayalara oyulmuş Gürcü Ortodoks manastırı kompleksi. Gürcistan'ın başkenti Tiflis'in yaklaşık 60–70 km güneydoğusunda yer alır. Kompleks, kayaya oyulmuş yüzlerce hücre, kilise, şapel, yemekhane ve yaşam alanından oluşmaktadır.

Yeni Afon Manastırı, Abhazya'nın Gudauta rayonunun Yeni Afon kentinde yer alan, 1875 yılında Aynoroz'daki Aziz Panteleimon manastırından gelen rahipler tarafından kurulmuş bir manastırdır. Günümüzdeki Yeni Afon topraklarında, İverya Dağı'nda bulunan Aziz Panteleimon kilisesi de aynı rahipler tarafından manastırın içinde kurulmuştur. 1877-1878 Rus-Türk Savaşı'nın patlak vermesiyle Osmanlı Devleti'nin Rusları Athos Dağı'ndan kovacağı korkusuyla, Simon Zealotes'e adanan ve Neo-Bizans stilinin özelliklerini taşıyan Yeni Afon Manastırı, 1883 ve 1896 yılları arasında daha gelişmiş hale getirilmiştir. Bu yapıların yapılması Çar III. Aleksandr tarafından finanse edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İviron Manastırı</span>

İviron Manastırı, Yunanistan'ın kuzeyinde Aynaroz'da bulunan bir tarihi Gürcü, Doğu Ortodoks manastırıdır.

<span class="mw-page-title-main">Aya Triada Manastırı</span> Akrotiri Yarımadasında bir manastır

Aya Triada Manastırı, Batı Girit'te Akrotiri Yarımadasında bir Rum Ortodoks manastırı.

Aynorozlu Paisios, Aziz Paisios veya Yaşlı Paisios olarak da bilinir,, Aynoroz Dağı’nda yaşamış ünlü Rum Ortodoks çileciydi. Aslen Kayseri’nin Yahyalı ilçesine bağlı olan Çamlıca mahallesindendir. Çileci hayatı ve ruhsal rehberlikleriyle anılır. Bugün, özellikle Yunanistan; Rusya ve Suriye’de Doğu Ortodoks Hristiyanlarca hürmet edilir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.