İçeriğe atla

Ayna (film, 1975)

Ayna
Зеркало (Zerkalo)
Filmin Polonya'da basılmış bir sinema afişi
YönetmenAndrei Tarkovsky
YapımcıErik Waisberg
SenaristAleksandr Misharin Andrei Tarkovsky
OyuncularMargarita Terekhova
Ignat Daniltsev
Larisa Tarkovskaya
Alla Demidova
Anatoli Solonitsyn
Tamara Ogorodnikova
MüzikEduard Artemyev
Görüntü yönetmeniGeorgi Rerberg
KurguLyudmila Feiginova
Çıkış tarih(ler)iNisan 1975 (1975-04) (USSR)
Süre106 dakika
ÜlkeSovyetler
DilRusça
HasılatRus rublesi 622,000[1]

Ayna (RusçaЗеркало, Zerkalo; İngilizce bilinen ismiyle The Mirror[2]) 1975 Rus yapımı, Andrei Tarkovsky tarafından yönetilmiş bir filmdir. Çocukluk anıları,güncel olaylara dair sahneler ve Tarkovsky'nin babası Arseny Tarkovsky tarafından yazılan güncel olaylara dair şiirler ile kompoze edilmiş kabaca bir otobiyografidir. Filmde, Margarita Terekhova, Ignat Daniltsev, Tarkovsky'nin eşi Larisa Tarkovskaya, Alla Demidova ve Anatoli Solonitsyn ve bir film müziği ile Eduard Artemyev bulunmaktadır.

Ayna filminin gözle görülür bir konusu yoktur. Bunun yerine güncel sahnelerin çocukluk anıları ve aktüel olaylar ile ritmik olarak bir araya gelmesinden oluşur. Filmin çeşitli noktalarında Tarkovsky'nin babasının şiirleri okunur. Düşsel görsellerin kabaca akışı, edebiyattaki bilinç akışı tekniği ile karşılaşır. Yani düşsel olaylar bir yandan filmde akarken bir yandan da iç diyaloglar devam eder. Ayna filminin karmaşık aynı zamanda basit yapısı filmi Tarkovsky'nin en zor filmlerinden biri ve onun en kişisel filmi yapmıştır. Bugün Ayna yaygın olarak bir usta işi ve Tarkovsky'nin en iyi işlerinden biri olarak anılır.[3]

Ayna'nın konsepti 1964'lere kadar geri gitmektedir. Bu yıllarda Tarkovsky çeşitli birkaç senaryo yazdı, aynı zamanda Aleksandr Misharin ile birlikte çalıştı. Senaryo ilk başta Goskino film komitesi tarafından kabul görmedi ve Tarkovsky sadece birkaç sene bekledikten sonra Ayna filmini fark ettirerek filme izin aldırdı. Farklı dönemlerde senaryo farklı isimler altında bilindi. Bunlardan en çok dikkat çekenleri Confession ve A White, White Day isimleridir. Tamamlanmış film başta Goskino tarafından reddedildi ve sonra birkaç erteleme sonrasında sınırlı gösterimine Sovyetler Birliği tarafından izin verildi.

Prodüksiyon

Yazım

Ayna'nın fikrinin ortaya çıkması 1964 yılına kadar gerilere dayanır. Tarkovsky film için hayalleri hakkındaki fikirlerini yazdı. Bir adamın düşünceleri ve anıları, geleneksel bir filmdeki gibi adam ekranda görünmeden. Tarkovsky Ayna filminin ilk bölümleri Andrei Rublev filmi üzerine çalışırken yazdı. Bu bölümler A White Day ismiyle 1970 senesinde kısa bir hikâye olarak yayınlandı. isim 1942'de babası Arseny Tarkovsky'nin yazdığı şiirden gelmekteydi. 1968'de Andrei Rublev bittikten sonra, Tarkovsky, Ayna'nın senaryosunu Aleksandr Misharin ile birlikte yazmak niyetiyle görüntü yönetmeninin Repino'daki tatil yerine gitti. Bu senaryo Confession ismini aldı ve Goskino film komitesine sunuldu. Kahraman anne, savaş ve vatanseverlik gibi popüler temalar içermesine rağmen teklif geri çevrildi. Ana sebep senaryonun doğasının karışık ve alışılmadık olmasıydı. Dahası, Tarkovsky ve Misharin filmin final formunun nasıl olacağını bilmediklerini açıkça belirttiler. Buna filme alınma sürecinde karar verilecekti.[4]

Senaryonun film komitesinden dönmesi ile birlikte, Tarkovsky Solaris filmini yapmaya devam etti. Ama onun günlük yazılarının gösterdiği üzere halen filmi yapma konusunda arzuluydu. Sonunda, senaryo Goskino'nun yeni yöneticileri tarafından kabul gördü. Tarkovsky'ye 622.000 Rus rublesi ve 7500 metrelik Kodak film verildi. Bu, Kabaca 3000 metre tutacak filmin üç katına tekabül ediyordu.[5]

Ayna'nın senaryosunun birkaç versiyonu yok olmuştur. Tarkovsky sık sık senaryoyu parçalarını tekrar yazmıştır. Senaryodaki son değişiklik 1984'te kendisi İtalya'dayken yapıldı. Bir sahne filme alınırken çıkarıldı, annesiyle olan röportaj sahnesi. Tarkovsky bunun bir film incelemesi olduğu bahanesiyle röportajı gizli kamera kullanarak çekmeyi istedi. Bu sahne, Tarkovsky'nin tüm önceki filmlerinde birlikte çalıştığı Vadim Yusov'un Ayna filminde çalışmayı reddetmesinin ana sebeplerinden biriydi.[6] Çeşitli dönemlerde, senaryo ve film şu isimlerle bilindi; Confession, Redemption, Martyrology, Why are you standing so far away?, The Raging Stream ve A White, White Day (bazen çeviride A Bright, Bright Day olarak.). Tarkovsky senaryoyu filme alırken son isim olarak Ayna ismine karar verdi.[7]

Filme alınması

Filmin çekimine Eylül 1973'te başlandı ve Mart 1974'te film bitirildi. Dış sahneler Moskova yakınındaki Tutshkovo'da çekildi. İç sahneler ise Mosfilm stüdyolarında çekildi.[8]

Tamamlanmış film, Goskino başkanı Filipp Ermash tarafından Temmuz 1974'te reddedildi. Sebeplerden biri filmin anlaşılmaz olmasıydı. Tarkovsky, filmin reddedilmesi ve filmin fikrinin dışarıya çıkabileceği ve filmin Sovyetler Birliği dışarısında çekilebileceği konularına aşırı kızdı. Ayna en sonunda Gosniko tarafından hiçbir değişiklik görmeden 1974 biterken kabul edildi.[9]

Dağıtım ve tepkiler

Ayna filminin hiçbir zaman resmi ilk gösterimi yapılmadı. Kısıtlı bir ikinci kategori versiyonu sadece 73 kopya yayınlandı. Resmi olarak Eylül 1975'te çıkacağı duyurulmasına rağmen Nisan 1975'in başlarında gösterildi. Yine de izleyiciler tarafından olumlu karşılandı. Goskino filmin Cannes Film Festivali'nde gösterilmesine izin vermedi. Festivali yöneten yönetmen, Maurice Bessy, Tarkovsky severdi. Bunu duyunca, Ayna filmine Cannes'te gösterim izni verilmezse, başka Sovyet filmlerini de almamakla gibi başarısız bir tehditte bulundu.[10]

Oyuncu ekibi

  • Margarita Terekhova - Anne/Natalia rolünde
  • Ignat Daniltsev - Alexei/Ignat rolünde
  • Larisa Tarkovskaya - Nadezhda rolünde
  • Alla Demidova - Lisa, evde resim yapan annenin arkadaşı rolünde
  • Anatoli Solonitsyn - Forensic doktor & yaya rolünde
  • Tamara Ogorodnikova - Çay masasındaki yabancı kadın rolünde
  • Maria Vishnyakova - Anne, yaşlı kadın olarak rolünde
  • Innokenty Smoktunovsky - Anlatıcı olarak (metin)
  • Arseny Tarkovsky - Anlatıcı olarak (şiirler)

Oyuncu seçimi

Tarkovsky anne rolü için Alla Demidova ve İsviçreli aktris Bibi Andersson'u düşündü. En sonunda Margarita Terekhova'yı seçti.[11]

Kaynakça

  1. ^ Tarkovsky, Andrei (1991). Time Within Time: The Diaries 1970–1986. Calcutta: Seagull Books. ss. 77 (Temmuz 11, 1973). ISBN 81-7046-083-2. 
  2. ^ UK dağıtımcısı, Artificial Eye, Tarkovsky'nin resmi İngilizce çevirisini takiben, Kitty Hunter-Blair, tanımlık dahil değil)
  3. ^ Georgaris, Bill. "The Top 100 Films". They Shoot Pictures, Don't They?. 14 Kasım 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2008. 
  4. ^ Tarkovsky, Andrei (1999). Collected Screenplays. Londra: Faber & Faber. 
  5. ^ Tarkovsky, Andrei (1991). Time Within Time: The Diaries 1970–1986. Calcutta: Seagull Books. ss. 77 (Temmuz 11, 1973). ISBN 81-7046-083-2. 
  6. ^ Tarkovsky, Andrei (1991). Time Within Time: The Diaries 1970–1986. Calcutta: Seagull Books. ss. 60-61 (Eylül 17, 1972). ISBN 81-7046-083-2. 
  7. ^ Tarkovsky, Andrei (1999). Collected Screenplays. Londra: Faber & Faber. 
  8. ^ Tarkovsky, Andrei (1991). Time Within Time: The Diaries 1970–1986. Calcutta: Seagull Books. ss. 78, 92-93 (Eylül 30, 1973 & Mart 8, 17, 1974). ISBN 81-7046-083-2. 
  9. ^ Tarkovsky, Andrei (1991). Time Within Time: The Diaries 1970–1986. Calcutta: Seagull Books. ss. 96-97 (July 27, 29 & August 1, 1974). ISBN 81-7046-083-2. 
  10. ^ Tarkovsky, Andrei (1991). Time Within Time: The Diaries 1970–1986. Calcutta: Seagull Books. ss. 106-109 (March 2, April 8, 11, 1975). ISBN 81-7046-083-2. 
  11. ^ Tarkovsky, Andrei (1991). Time Within Time: The Diaries 1970–1986. Calcutta: Seagull Books. ss. 41 (Ağustos 20, 1971). ISBN 81-7046-083-2. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Andrey Arsenyeviç Tarkovski Sovyet-Rus film yönetmeni, senarist ve film kuramcısıdır. Tüm zamanların en büyük ve en etkili film yönetmenlerinden biri olarak kabul edilir. Yavaş ve şiirsel sinemanın önde gelen temsilcilerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Akira Kurosava</span> Japon film yönetmeni (1910–1998)

Akira Kurosava , Japon film yönetmeni, film yapımcısı, senarist ve kurgucu. 57 senelik kariyerinde 30 film yöneten Kurosava, sinema tarihinin en önemli ve etkili yönetmenlerinden biri olarak görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Woody Allen</span> Amerikalı film yönetmeni, senarist ve sinema oyuncusu

Woody Allen, Amerikalı oyuncu, senarist, yazar, film yönetmeni ve müzisyendir.

<span class="mw-page-title-main">David Lynch</span> Amerikalı film yönetmeni, müzisyen ve sanatçı

David Keith Lynch, Amerikalı yönetmen ve ressam.

<i>Baba</i> (film) 1972 yapımı Francis Ford Coppola filmi

Baba, Mario Puzo'nun yazdığı aynı adlı romandan uyarlanan, Francis Ford Coppola'nın yönettiği, Marlon Brando ve Al Pacino'nun başrollerini paylaştığı filmdir. Filmde ayrıca yardımcı rollerde James Caan, Robert Duvall, Diane Keaton, John Cazale vardır. Filmin hikâyesi, II. Dünya Savaşı'nın bittiği yıl olan 1945'te başlar ve 10 yıllık bir dönemi kapsar.

<span class="mw-page-title-main">River Phoenix</span> Amerikalı müzisyen ve sinema oyuncusu (1970 – 1993)

River Jude Phoenix, Amerikalı oyuncu, müzisyen ve aktivisttir.

<span class="mw-page-title-main">Werner Herzog</span> Alman film yönetmeni

Werner Herzog Stipetić, Alman film yönetmenidir.

<i>Aleksandr Nevskiy</i> (film) film

Alexander Nevsky yönetmenliğini Sergey Ayzenştayn'ın yaptığı 1938 yılında Sovyetler Birliği'nde Mosfilm stüdyolarında çekilen film. Baş rolünü Nikolay Çerkasov'un oynadığı film, 13. yüzyılda Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu tarafından gerçekleştirilen Novgorod istilası girişimini ve bu girişimi başarısızlığa uğratan Prens Alexander, daha çok bilinen ismiyle Alexander Nevsky'yi konu edinmiştir.

<i>İvanın Çocukluğu</i>

İvan'ın Çocukluğu,, Rus yönetmen Andrei Tarkovsky'nin 1962 tarihli ilk uzun metrajlı çalışması. Mosfilm şirketi tarafından yapılan film Vladimir Bogomolov'un 1957'de yazdığı kısa öyküsü Ivan 'dan uyarlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sven Nykvist</span> İsveçli görüntü yönetmeni

Sven Vilhem Nykvist, İsveçli görüntü yönetmeni.

<span class="mw-page-title-main">Kiefer Sutherland</span>

Kiefer William Frederick Dempsey George Rufus Sutherland, Kanadalı oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Paul Thomas Anderson</span> Amerikalı film yönetmeni

Paul Thomas Anderson, 8 kez Akademi Ödülleri'ne aday gösterilmiş Amerikalı yönetmen ve film yapımcısı. Özellikle henüz 29 yaşında iken yönettiği Magnolia (film) adlı filmiyle eleştirmenlerden olumlu not almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ralph Richardson</span> 1902 doğumlu İngiliz aktör (1902-1983)

Sir Ralph David Richardson İngiliz aktör. Altmışın üstünde sinema filminde rol almıştır. John Gielgud ve Laurence Olivier'le birlikte, 20. yüzyılın büyük bölümünde İngiliz sahnesine hakim olan üç erkek oyuncudan biriydi. Kariyerinin büyük bölümünde filmlerde oynadı. Teatral olmayan ama sanatsal bir geçmişe sahip olan Richardson'ın, Brighton'daki Hamlet prodüksiyonu ona oyuncu olma konusunda ilham verene kadar sahne kariyeri hakkında hiçbir fikri yoktu. Zanaatını 1920'lerde bir turne şirketinde ve daha sonra Birmingham Repertuar Tiyatrosu'nda öğrendi. 1931'de Old Vic'e katıldı ve çoğunlukla Shakespeare rolleri oynadı. Bir sonraki sezon, kendisine sahne tekniği hakkında çok şey öğreten Gielgud'un yerine geçerek şirketi yönetti. Şirketten ayrıldıktan sonra bir dizi başrol oynayarak West End ve Broadway'de yıldızlığa yükseldi.

<i>Frankensteinın Dehşeti</i> (film, 1970)

Frankenstein'ın Dehşeti 1970 tarihli, Jimmy Sangster yönetmenliğinde çekilen, İngiliz Hammer şirketi yapımı Mary Shelley'in romanından esinlenen korku filmi. Hammer'ın Frankenstein serisinin dışında çekilen bu film, serinin ilk filmi Frankenstein'ın Laneti'nin yeniden çevrimidir. Serinin diğer filmlerinin aksine bu filmde genç Baron Victor Frankenstein rolünü Peter Cushing değil, Ralph Bates üstlenmiştir. Diğer rollerde Kate O'Mara, Veronica Carlson, Dennis Price ve David Prowse (Yaratık) yer almıştır. Bu filmin beklendiği kadar ilgi görmemesi üzerine Hammer, ana seriye dönüp serinin son filmi Frankenstein ve Cehennemden Gelen Canavar'ı çeker.

<span class="mw-page-title-main">Natalya Bondarçuk</span>

Natalya Sergeyevna Bondarçuk d. 10 Mart 1950; Moskova, SSCB), Rus Sovyet film yönetmeni, aktris. Andrey Tarkovski klasiği Solaris filminde rol almıştır. Ukraynalı yönetmen ve aktör Sergey Bondarçuk ve Rus aktris İnna Makarova'nın kızıdır.

Suphi Tekniker,, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu, senaryo yazarı ve yazardır.

<i>Boogie Nights</i>

Boogie Nights, Paul Thomas Anderson tarafından yazılan ve yönetilen 1997 Amerikan dönem komedi-drama filmidir. Los Angeles'ın San Fernando Vadisi'nde geçiyor ve pornografik filmlerin popüler bir yıldızı haline gelen genç bir gece kulübü bulaşıkçısına odaklanıyor ve 1970'lerin Porno Altın Çağındaki yükselişini, 1980'lerin aşırılıklarındaki düşüşüne kadar anlatıyor. Film, Anderson'ın sahte belgesel kısa filmi The Dirk Diggler Story'nin (1988), uzantısıdır ve Mark Wahlberg, Julianne Moore, Burt Reynolds, Don Cheadle, John C. Reilly, William H. Macy, Philip Seymour Hoffman ve Heather Graham rol almıştır.

<i>Anne of the Thousand Days</i>

Anne of the Thousand Days, Charles Jarrott tarafından yönetilen, Hal B. Wallis tarafından üretilen, Anne Boleyn'in hayatına dayanan 1969 İngiliz dönem drama filmidir. Bridget Boland ve John Hale'in senaryosu, Maxwell Anderson'ın 1948'deki aynı adlı oyununun bir uyarlamasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Delphine Seyrig</span> Fransız film yönetmeni ve sinema oyuncusu (1932 – 1990)

Delphine Claire Beltiane Seyrig, Lübnan doğumlu Fransız oyuncu ve film yönetmenidir.

<i>Runaway Train</i> (film)

Runaway Train, Andrei Konchalovsky'nin yönettiği ve Jon Voight, Eric Roberts, Rebecca De Mornay ve John P. Ryan'ın oynadığı 1985 ABD yapımı bağımsız aksiyon gerilim filmi. Djordje Milicevic, Paul Zindel ve Edward Bunker'in senaryosu, Akira Kurosawa'nın 1960'larda yazdığı orijinal bir senaryosuna dayanıyordu ve Kurosawa'dan sık sık birlikte çalıştığı Hideo Oguni ve Ryūzō Kikushima'nın adı geçmemiş katkıları vardı. Film aynı zamanda karakter oyuncuları olarak başarılı kariyerlere devam eden Danny Trejo ve Tommy "Tiny" Lister'ın ilk uzun metrajlı filmiydi.