İçeriğe atla

Ayn'ül Esad Hava Üssü

Koordinatlar: 33°48′00″K 42°26′00″D / 33.80000°K 42.43333°D / 33.80000; 42.43333
Ayn'ül Esad Hava Üssü
قاعدة عين الأسد الجوية
Han El Bağdadî, Anbar Eyaleti, Irak

Boeing AH-64 Apache modeli tarruz helikopterleri hava üssünde konuşlu hâldeyken
Koordinatlar
Irak üzerinde IQA
IQA
IQA
Askerî üssün Irak haritasındaki yeri
TipAskerî hava üssü
Yapı bilgisi
Yapı sahibiIrak Silahlı Kuvvetleri
İdareIrak Hava Kuvvetleri, ABD Hava Kuvvetleri
Bugünkü durumuFaal
Yapı tarihçesi
İnşa ettirenYugoslavya SFC
Kullanım tarihi1981 - günümüz
Muharebe/savaşlarIrak Savaşı
IŞİD'e Yönelik Uluslararası Harekât
Irak İç Savaşı (2014-2017)
Şehit Süleyman Harekâtı
Ayn'ül Esad Hava Üssü flaması
IATA: IQA - ICAO: ORAA
Özet
İşletici
YerAnbar ili
Rakım (ODS)188 m / 617 ft
Koordinatlar33°48′00″K 42°26′00″D / 33.80000°K 42.43333°D / 33.80000; 42.43333
Harita
Harita
Pistler
YönUzunluk Yüzey
ft m
09R/27L 13,100 3,990 Asfalt
09L/27R 13,100 3,990 Asfalt
08/26 3,090 3,750 Mıcır

Ayn'ül Esad Hava Üssü (Arapça: قاعدة عين الأسد الجوية) (IATA: IQA, ICAO: ORAA), Irak'ın Anbar Eyaleti'nde bulunan ve Irak Silahlı Kuvvetleri ile ABD Silahlı Kuvvetleri tarafından ortaklaşa kullanılan hava üssü. Üs, Irak'taki Birleşik Krallık Silahlı Kuvvetleri tarafından da kullanılmaktadır.

Irak Savaşı sırasında ABD'nin Irak'taki en büyük ikinci askeri hava üssüydü. Ocak 2010'a kadar, II. Deniz Seferi Kuvvetlerine / Çok Uluslu Batı Kuvvetleri'ne ev sahipliği yaptı. Irak Ordusunun 7. Tümeni ve Birleşik Devletler Hava Kuvvetleri'nin (USAF) unsurlarıda buradadır.[1]

26 Aralık 2018'de Başkan Donald Trump ve eşi Melania, üssünde bulunan askerleri ziyaret ettiler.[2] 23 Kasım 2019'da Başkan Yardımcısı Mike Pence ve eşi Karen, Şükran Günü öncesinde birlikleri ziyaret ettiler.[3] 8 Ocak 2020'de hava üssü, 2020 Bağdat Uluslararası Havalimanı saldırısı'nda Kudüs Gücü komutanı Korgeneral Kasım Süleymani'nin öldürülmesine misilleme olduğu bildirilen roket saldırısına maruz kaldı.[4]

Coğrafya

Ayn'ül Esad Hava Üssü, Sünnilerin ağırlıklı olduğu Anbar Eyaleti'ndeki Han El Bağdadî kasabasının 8 km güneybatısında ve Ramadi şehrinin yaklaşık 110 km batısında yer almaktadır.

Üs, güneybatıdan başlayıp bir vaha oluşturan Esad Vadisi (Arapça: وادي الاسدي; ‘Aslan Vadisi’) ile kuzeydoğudaki Han El Bağdadî kasabasından geçen Fırat Nehri'ne akan bir dere tarafından ikiye bölünmüş durumdadır. Bu vaha yerel olarak ‘İbrahim Kuyusu’ olarak da anılır. Esad Vadisi'nden akan dere, üssün yakınlardaki bir pınardan çıkmaktadır. Üs aynı zamanda coğrafî olarak Suriye Çölü'nün batı ucunda da yer almaktadır.

Tarihi

Üssün ilk adı, 7. Yüzyılda vuku bulan Kadisiye Muharebesi'ne atıfla Kadisiye Hava Üssü idi. 1981 yılında Irak'ın talebi üzerine 280 Milyon Dolar mâliyetle Yugoslavyalı şirketler tarafından inşa edilmeye başlandı. 5 bin kişilik planlanan üsse cami, yüzme havuzları, spor salonu ve stadyum, kütüphane, okul gibi sivil binaların yanı sıra pist, hangar, depo, hastane gibi askerî yapılar da inşa edilmiştir.[5]

Irak Savaşı

Irak Savaşı'ndan önce üs MiG-21 ve MiG-25 uçaklarından oluşan bir filoya ev sahipliği yapıyordu. Savaşın başlamasından kısa bir süre sonra üs terk edildi ve Avustralya Hava Kuvvetleri tarafından 16 Nisan 2003'te el koyuldu. Mayıs 2003'te ABD Hava Kuvvetleri'ne devredildi.[6] Böylece Ayn'ül Esad Üssü ABD'nin işgâlindeki en büyük hava üssü hâline geldi.

Ayn'ül Esad, her gün yüzlerce yakıt ve tedarik kamyonuna ev sahipliği yapan büyük bir konvoy merkeziydi. Ürdün'den yapılan büyük miktarlarda yakıt sevkiyatı, tehlikeli güzergahlardan geçerek üsse ulaştırılıyordu. Ara sıra çıkan isyan girişimlerine rağmen bu konvoyların çoğu zarar görmeden üsse ulaşıyordu. Bu konvoylar günde 8 saat süren birkaç günlük yolculuktan sonra üsse varıyordu.

Kaynakça

  1. ^ "SP-MAGTF Commander Details ISIL Strikes; Notes 1st Marines 'Could Clear'". Breaking Defense. Breaking Media. 7 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2016. 
  2. ^ "Remarks by President Trump to Troops at Al Asad Air Base, Al Anbar Province, Iraq". White House. 26 Aralık 2018. 8 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2020. 
  3. ^ "Vice President Mike Pence takes swipe at Congress during unannounced visit to Iraq". CNN. 23 Kasım 2019. 9 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2020. 
  4. ^ "Rockets land at Iraq's Ain Al-Asad air base that contains US forces — reports". Arab News (İngilizce). 8 Ocak 2020. Erişim tarihi: 7 Ocak 2020. 
  5. ^ "Katalog – Lista referensi Vranica d.d. 2009. – Eng" (PDF). www.vranica.com. 15 Aralık 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2013. 
  6. ^ "The SAS in Iraq". www.awm.gov.au/. 29 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Irak Savaşı</span> ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerinin, Irakı işgaliyle başlayan savaş (2003-2011)

Irak Savaşı, 20 Mart 2003'te Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık önderliğinde oluşturulmuş Çokuluslu Koalisyon Kuvvetleri'nin bir askerî harekâtla Irak'a girmesiyle başlayan ve devam eden savaş. Ayrıca İkinci Körfez Savaşı, Irak'ın İşgali ve koalisyon ülkelerince Irak'ı Özgürleştirme Operasyonu olarak da adlandırılır. 21 Ekim 2011 tarihinde ABD Başkanı Barack Obama yaptığı açıklamada, ülkedeki ABD askerlerinin 31 Aralık 2011'e kadar geri çekileceğini açıkladı. 15 Aralık 2011 tarihinde Bağdat'ta bulunan Amerikan Üssü'nden son Amerikan Bayrağı'nın indirilmesiyle savaş resmen sona ermiştir. ABD Dışişleri Bakanı John Kerry savaşın vahim bir hata olduğunu belirtmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İncirlik Hava Üssü</span> Türk Silahlı Kuvvetlerine ait hava üslerinden biri

İncirlik Hava Üssü, Türkiye'nin Adana şehrinin İncirlik semtinde bulunan, 3320 dönümden biraz daha büyük bir Türk hava üssüdür. Üs, 1,7 milyon nüfuslu bir kentsel alan içerisinde, şehir merkezinin 10 km (6 mi) doğusunda ve Akdeniz'den 32 km (20 mi) içeride yer almaktadır. Hava üssünün başlıca kullanıcıları Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri ve Türk Hava Kuvvetleri olmakla birlikte, zaman zaman Kraliyet Hava Kuvvetleri ve Suudi Arabistan Hava Kuvvetleri tarafından da kullanılmaktadır. Aynı zamanda İspanyol Ordusu'nun 74. Uçaksavar Topçu Alayı'na da ev sahipliği yapmaktadır. Üs, üzerindeki tüm tesislerle birlikte Türkiye Cumhuriyeti'ne aittir.

<span class="mw-page-title-main">El-Zafra Hava Üssü</span>

El-Zafra Hava Üssü, Birleşik Arap Emirlikleri'nin başkenti olan Abu Dabi'nin 30 km güneyinde yer alan askerî üs. Birleşik Arap Emirlikleri Silahlı Kuvvetlerinin yanı sıra Amerika Birleşik Devletleri Silahlı Kuvvetleri ve Fransız Silahlı Kuvvetleri birliklerini bünyesinde barındırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kellogg Brown & Root</span> Amerikan mühendislik, tedarik ve inşaat şirketi

Kellogg Brown & Root (KBR), Houston merkezli ABD kökenli mühendislik, inşaat ve güvenlik şirketi. Halliburton'a bağlı bir M. W. Kellogg Co olarak varlığını sürdüren şirket Brown & Root ile birleşerek KBR adını almıştır. Vietnam Savaşı ve Irak Savaşı sırasında ABD Silahlı Kuvvetlerinin önemli ihalelerini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nasıriye Muharebesi</span>

Nasiriye Muharebesi, 2003 yılındaki Irak işgali sırasındaki önemli muharebelerdendir. Irak'ın güneyindeki Nasiriye kentinde Irak Ordusu ile ABD Deniz Kuvvetlerine bağlı birlikler arasındaki muharebede Fırat Nehri üzerindeki önemli köprülerin ve Saddam Kanalının kontrolü için yoğun çatışma yaşanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kasım Süleymani</span> İranlı asker (1957–2020)

Kasım Süleymani, İranlı asker.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Bekir el-Bağdadi</span> IŞİDin lideri

Ebu Bekir el-Bağdadi veya doğum ismiyle İbrahim Avvad İbrahim Ali el-Bedri el-Samarai, kendini İslam halifesi ilan etmiş, silahlı örgüt IŞİD'in kurucusu ve 2014'ten 2019'a kadar lideriydi.

<span class="mw-page-title-main">Muharip Hava Kuvveti Komutanlığı</span> Türk Hava Kuvvetlerinin ana muharip unsurlarını tek bir çatı altında toplayan ordu büyüklüğündeki askerî birlik

Muharip Hava Kuvveti Komutanlığı, tüm muharip unsurları bünyesinde toplayarak Türkiye hava sahasını korumak ve savaş şartlarında gereken hava operasyonlarını gerçekleştirmekle görevli kuvvettir. Karargâhı Eskişehir'dedir. Türk Hava Kuvvetleri'nin ana hava kuvvetidir. Bünyesinde 8 Ana Jet Üssü, 1 Tanker Üssü, 1 Füze Üssü ve 1 İnsansız Uçak Sistemleri (İUS) bulunmaktadır, bu üslere bağlı 6 Av-Önleme Filosu, 7 Av-Bombardıman Filosu, 2 Foto/Keşif Filosu, 1 Havada Yakıt İkmal Filosu, 1 F-16 Eğitim Filosu, 1 Jet Muharebe Eğitim Filosu, 1 Silah ve Taktikler Filosu, 1 Havadan Erken Uyarı ve Kontrol Filosu, 1 Akrotim Filosu ve kuvvet komutanlığına doğrudan bağlı 2 İrtibat ve Arama-Kurtarma Filosu bulunmaktadır. Ayrıca, NATO/CAOC-6 karargahına ev sahipliği yapan Muharip Hava Kuvveti ve Hava Füze Savunma Komutanlığına bağlı yedek hava meydanları, radar mevzi komutanlıkları, üslere bağlı hava savunma birlikleri ve arama-kurtarma kolları da bulunmaktadır.

Taha Subhi Falaha olarak bilinen Ebu Muhammed El-Adnani El-Şami, eski IŞİD sözcüsü. IŞİD'in lideri Ebu Bekir el-Bağdadi'ye yakınlığıyla bilinen İdlib doğumlu Adnani, örgütün Suriye'deki önde gelen liderleri arasında yer almaktaydı. Adnani'nin IŞİD'in dış operasyonlarının ana mimarı ve örgütün sözcüsü olarak IŞİD militanlarının hareketlerini koordine ederek ve '‘yalnız kurt’' isimli saldırılarını doğrudan desteklemekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Irak İslam Devleti</span> silahlı cihatçı Selefi örgüt (2006-2013)

Irak İslam Devleti, el-Kaide'ye bağlı olarak Irak'ta faaliyet gösteren silahlı cihatçı Selefi örgüttür.

<span class="mw-page-title-main">2017 Şayrat bombardımanı</span> ABDnin 7 Nisan 2017de Suriyeye füze atması

2017 Şayrat bombardımanı, Suriye İç Savaşı'nın devam ettiği dönemde Suriye Silahlı Kuvvetleri tarafından gerçekleştirilen İdlib kimyasal saldırısı sonrası 7 Nisan 2017 sabahı Birleşik Devletler'e bağlı Akdeniz'de görev alan USS Porter ve USS Ross isimli iki savaş gemisi tarafından, Suriye Silahlı Kuvvetleri ve de facto Beşşar Esad hükûmetine bağlı Shayrat Hava Üssü'ne 59 adet Tomahawk gemi roketi ile bombalanması olayı. Saldırı emri, Birleşik Devletler Başkanı Donald Trump tarafından, 4 Nisan 2017'de Han Şeyhun'a atılan kimyasal bomba saldırısına yanıt olarak emredildiği açıklandı.

<span class="mw-page-title-main">Şayrat Hava Üssü</span> Suriyede bir askeri üs

Şayrat Hava Üssü, Suriye'nin Humus Vilayeti'nin Humus ilçesi'nin Şayrat kasabasında bulunan askerî bir hava üssü. Üs, Suriye'nin en büyük üçüncü şehri Humus'un 31 km güneydoğusunda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pençe operasyonları</span> Kuzey Irakta Türk askeri operasyonları

Pençe operasyonları, Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) Irak'a bağlı Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde PKK'ya karşı başlattığı sınır ötesi harekât olan Kararlılık Harekâtı'nın devamı olan operasyonlardır. Pençe Operasyonu, Pençe-2 Operasyonu, Pençe-3 Operasyonu ve Pençe-Kaplan Operasyonu olarak dört aşamada devam etmiştir. Pençe-Kartal Operasyonu ile Mahmur'un ve Sincar'ın da vurulduğu bir hava taarruzu düzenlenmiştir. Operasyonlar süresince TSK Kuzey Irak'ta Hakurk, Sinat-Haftanin bölgelerine askerî üs kurarak ilerlemekte ve bölgeye yerleşmektedir. Türk yapımı balistik füze olan Bora da ilk kez bu operasyonlar süresinde denenmiştir.

Kataib Hizbullah veya Hizbullah Tugayları, İran tarafından desteklenen Haşdi Şabi'nin bir parçası olan bir Irak Şii paramiliter grubudur. Irak İç Savaşı ve Suriye İç Savaşı'nda aktif bir yapıdır. Irak Savaşı sırasında, grup koalisyon işgal güçlerine karşı çatıştı. Silahlı grup, 3 Ocak 2020'de Bağdat'taki bir ABD hava saldırısı sonucunda öldürülünceye kadar Abu Mehdi El-Mühendis tarafından komuta edildi.

Şehit Süleymani Harekâtı, 8 Ocak 2020 tarihinde İran tarafından Irak'taki Bağdat'ta Ayn'ül Esad Hava Üssü ve Erbil Uluslararası Havalimanı'nda konuşlanan ABD güçlerine yönelik düzenlenen bir askerî harekâttır. Harekât, İran Devrim Muhafızları Ordusu tarafından Kasım Süleymani'nin ABD saldırısı sonucu öldürülmesi üzerine gerçekleştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Bekir el-Bağdadi'nin ölümü</span> Kayla Mueller Operasyonu

Ebu Bekir el-Bağdadi'nin ölümü veya Amerikan ordusunun verdiği kod adıyla Kayla Mueller Operasyonu. Kayla Mueller Operasyonu Irak ve Şam İslam Devleti lideri Ebu Bekir el-Bağdadi'yi öldürmek amacıyla yapılmış, Bağdadi'nin esir düşeceğini anlayınca üstündeki bomba yüklü yeleği patlatıp intihar etmesiyle birlikte başarıyla tamamlanmış operasyondur. Operasyon Suriye'nin İdlib iline bağlı Barisha köyünde gerçekleştirilmiştir. Kayla Mueller Operasyonu'nu yöneten General Kenneth Frank McKenzie'ye göre Bağdadi operasyon sırasında Amerikan güçlerinden kaçmak istemiş, tünele sıkışmış; yakalanacağını anlayınca üstündeki bomba yüklü yeleği patlatarak intihar etmiş ve kendisiyle birlikte yanındaki iki çocuğunu da öldürmüştür.

Ebu Ömer el-Bağdadi, Ebu Hamza el-Bağdadi veya doğum adı olan Hamid Dawud Mohamed Khalil al Zawi adlarıyla da bilinir. 7 islamcı örgütün birleşerek oluşturduğu Mücahit Şura Meclisinde liderlik yapan kişilerden birisiydi, Mücahit Şura Meclisinin lağvedilmesinden sonra kurulan Irak İslam Devleti'nin liderliğini yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vatiyye Hava Üssü</span> Libya, Nuketül Hams ilçesindeki askerî hava üssü

Vatiyye Hava Üssü veya Okba Ibn Nafa Hava Üssü, (ICAO:HL77) Libya'nın kuzeybatısında yer alan Nuket'ül Hams ilçesinde bulunan askeri hava üssü. Tunus - Libya sınırının 27 kilometre doğusunda bulunmaktadır. Vatiyye Hava Üssü İkinci Dünya Savaşı sürerken 1942 yılında kullanıma açılmıştır. Hava üssünün 7.000 askeri barındırabilecek kapasitesi olduğu tahmin edilmektedir. Etrafı güçlendirilmiş tahkimat ile çevrilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">2003 Irak askerî müdahalesi</span> ABD önderliğindeki askeri işgal

2003 Irak askerî müdahalesi, Amerika Birleşik Devletleri yönetimindeki koalisyonun kuvvetlerinin Irak Savaşı'nda gerçekleştirmiş olduğu ilk topyekün askerî aşamadır. Müdahale ilk olarak 19 Mart 2003 tarihinde hava taarruzu ile başlamış, 20 Mart 2003'te ise kara taarruzu ile devam etmiştir. Müdahalenin ilk 26 günü; çatışmalar Irak'ın çeşitli bölgelerinde yoğun olarak yaşanmıştır. Saddam Hüseyin yönetimindeki Irak güvenlik güçlerinin verdiği ağır kayıplar sonucu, müdahale yaklaşık bir ay içerisinde başarı ile sonuçlanmıştır. Müdahale sonucunda; koalisyon kuvvetleri arasında bulunan ABD, Birleşik Krallık, Avustralya ve Polonya askerleri Irak'ı işgal etmiştir. Irak Savaşı'nın bu erken ve ilk aşaması, 1 Mayıs 2003'te Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George W. Bush'un Amerikan halkına yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında; savaşın resmen bittiğini duyurmuştur. Koalisyon güçlerinin zaferini ilan etmesinin ardından Geçici Koalisyon Yönetimi (CPA), birkaç ardışık geçiş hükûmetinin ilki olarak kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Kış Kartalı Hava Harekâtı</span>

Kış Kartalı Hava Harekâtı, 2 Şubat 2022 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri birimleri tarafından Irak ve Suriye kuzeyinde bulunan ve örgüt militanları tarafından üs olarak kullanılan Derik, Sincar ve Karacak bölgelerindeki örgüt yuvalarına karşı başlatılan sınır ötesi askerî harekâttır.