İçeriğe atla

Aylana Küjüget

Aylana Küjüget
Doğum26 Şubat 1961
Moskova, SSCB
MeslekAraştırmacı, Yazar
MilliyetTıva

Aylana Küjüget (Tıva Türkçesi: Айлана Күжүгет) - Tıva yazar, araştırmacı. Kültür Bilimi Doktoru, Sanat Eleştirisi Adayı, Tıvanın Sosyal Bilimler Enstitüsü Baş Araştırmacısı, Tuva Devlet Üniversitesi Felsefe Bölümü profesörü, Tıva Cumhuriyeti Eğitim Onurlu İşçisi .

Yaşamı

Aylana Kalinkızı Küjüget, 26 Şubat 1961 tarihinde Moskova'da işçi bir ailede doğmuştur.1978 yılında orta öğretimden mezun olduktan sonra Kızıl №1 lisesinde okudu. A.V.Lunaçars Devlet Tiyatro Sanatları Enstitüsü (Moskova) Tiyatro Çalışmaları Fakültesinden 1984'te mezun oldu. Tıva Beşeri Bilimler ve Sosyal-Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü'nde[1] Edebiyat ve Folklor bölümünde araştırmacı olarak çalışmaya başladı. 1989-1991 yıllarında Moskova'da Devlet Sanat Bölümü Enstitüsü'nde yüksek lisans yaptı. "Tıvaların Dini ritüellerde ilginç oyun unsurları" konulu doktora tezi ile doktorasını 1994 yılında bitirdi.[2] 1998'de kıdemli araştırma görevlisi unvanını aldı. 2006'da Felsefe Bölümü Yüksek Tasdik Komisyonu'nda yardımcı doçent oldu.[3] Aynı yıl, Kemerovo Devlet Kültür ve Sanat Üniversitesi'nde, "Tıvalıların ruhani kültürünün tarihsel dinamiklerinin sosyo-kültürel belirleyicileri" konulu Kültür Bilim Doktoru derecesi için tezini savundu. 2008 yılında T.I.G.P.I[4] Kültür Bölümünün başkanı oldu. Tıva Devlet Üniversitesi'nde Felsefe Bölümü'ndeki araştırma çalışmalarını başarıyla birleştirir. Ders verdiği alanlar: Kültüroloji, Tuva'nın Kültürel Tarihi, Rus kültürü tarihi, etik ve estetik. Ayrıca Doğu Sibir Devlet Medeniyet Enstitüsü'nde Tıva ile ilgili olarak Sanat Tarihi ve Halk Folklorü dersleri vermektedir.

Faaliyetleri

Bilimsel ilgi alanları çok geniş ve çeşitlidir. 20. yüzyıldaki Tuva'nın kültürel konularını içerir. 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarındaki gezginler ve bilim adamları tarafından Tuva hakkında yayınlanmamış el yazmalarının yayınlanması için bir proje üzerinde çalışıyor. A.K. Küjüget - 60'ın üzerinde bilimsel yayının yazarıdır - monografiler ve makaleler, üniversite öğrencileri için ders kitapları vardır. "Ertem" adında Tıva Bilim Adamları Birliği Yönetim Kurulu Üyesidir. Yerel basının sayfalarında sürekli olarak yazıları görünür.[5]

Başlıca eserleri

  • Yabancıların gözünden Tıvaların geleneksel kültürü (19. yüzyılın sonları - 20. yüzyılın başları), Kızıl, 2003
  • A. A. Turçaninov "1915'te Uranhay Bölgesi", Kızıl, 2009
  • "Tuvalıların kült ayinlerinde muhteşemlik ve oyun öğeleri", Kızıl, 2002
  • "Tuvalıların ruhani kültürü: yapı ve dönüşüm", Kemerovo, 2006
  • Ovaa dagıırı - Tıva yaz tatili // UZ TIGI, sayı 19. - Kızıl, 2002
  • Spor yarışmalarının muhteşemliği // Tuva'da insani araştırma. - M, 2001
  • TNR (Tıva Halk Cumhuriyeti) kültürü ve sanatı, cilt. 20. UZ TIGI- Kızıl, 2004
  • Tuva kültürünü inceleme sorunları // NIT №1—2, 2009
  • Araştırma projesi "Tuva'daki Ruslar" // NIT №1—2, 2009
  • Ulusal haysiyet duygusunu incelemek bağlamında Tuvalılar ve Ruslar (sorun bildirimi) // NIT №3, 2010
  • İnnokentiy Safyanov - politikacı, hayırsever ve etnograf // NIT №4, 2011
  • Eski Kızıl'ın mimari görünümünü koruma sorunları // NIT №4, 2012

Ödüller ve Unvanlar

  • Tıva Cumhuriyeti Onurlu Eğitim İşçisi (2006)
  • Başkan Ödülü Sahibi - bilim ve teknoloji alanında Tıva Cumhuriyeti Hükûmeti Başkanı (2014)
  • Tıva Cumhuriyeti Başkanı Ödülü Sahibi (2015)
  • Tıva Cumhuriyeti Başkanı Onur Belgesi (2015)

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2021. 
  2. ^ Кужугет Айлана Калиновна: канд. искусствовед : [о ней] Ученые Тувинского института гуманитарных исследований : (к 50-летию ин-та) : биобиблиогр. справочник. – Кызыл, 2005. – С. 60
  3. ^ Татаринцева М.П. Айлана Калиновна Кужугет / М.П. Татаринцева // Летопись Тувы -2011. - Кызыл, 2010. - С. 80-81.
  4. ^ Тувинского института гуманитарных и прикладных социально-экономических исследований
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kızıl (şehir)</span>

Kızıl. Rusya’da, Tuva Cumhuriyeti'nin başkenti. Kızıl, pek çok Türki dilde ve Ana-Türki dilinde olduğu gibi Tuvaca'da da “kırmızı” anlamına gelir. Kentin nüfusu: 104.105 (2002) iken 110.000 (2010) olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tuva Halk Cumhuriyeti</span> Komünist, 20. yüzyıl türk devleti

Tuva Halk Cumhuriyeti, 1921-1944 yılları arasında Güney Sibiryada şimdiki Tuva Cumhuriyeti topraklarında bağımsız yaşamış bir Türk cumhuriyetidir. 11 Ekim 1944'te SSCB'ye bağlanmıştır. Kuruluşta Tandı Uranhay ülkesindeki Tañnı Tuva Cumhuriyeti adı sonra Tuva Halk Cumhuriyeti olarak değiştirilmiştir. Tuva meclisinin ilk başkanı Buyan Badırgıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tuvaca</span> Rusyada bir Türk dili

Tuvaca, Tuva Türkçesi, Tuva dili, Rusya'ya bağlı özerk Tuva Cumhuriyetinde Tuvalar tarafından konuşulan Sayan dilleri grubundan çağdaş Türk yazı dillerinden biridir. Tuva Cumhuriyeti'ndeki 250.000 civarındaki Tuva nüfusunun yanı sıra, kuzey-batı Moğolistan'da 27.000 kişi ve Çin'in adlandırmasıyla Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne Türk Dünyasındaki adlandırmayla Doğu Türkistan'a bağlı Altay İli'nde 2.400 kişi bu dili konuşmaktadır. Ayrıca Buryat Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde ve Kazakistan'da az sayıda Tuvaca konuşanlar vardır.

<span class="mw-page-title-main">Tuvalar</span> Türk etnik grubu

Tuvalar veya Tıvalar, Rusya'nın Tuva Cumhuriyeti'nde ve Moğolistan'ın kuzeyinde yaşayan bir Türk halkıdır. Dilleri Türk dilleri'nin Sibirya grubu'na ait Tuvaca'dır. Toplam nüfusları 350.000 civarındadır. Tuvalara bazı dönemlerde Soyon, Sayan, Soyot, Uranhay adları verilmiştir. Boy esasında ise Tuvaların Kırgız boyundan bazıları da Tuvaların Uygur boyundan olduğu bilinmektedir. Üst kimlik olarak Tuva adı benimsenmiştir. Moğolistan'da yaşayan Duhalar Tuvaların ayrıksı kabilesidir.

<span class="mw-page-title-main">Krasnoyarsk Krayı</span> Rusyanın Sibirya bölgesinde idarî birim

Krasnoyarsk Krayı, Rusya'nın Sibirya Federal Bölgesi'nde bulunan kray. Krayın idarî merkezi Krasnoyarsk'tır. Yüzölçümü 2.366.797 km²'dir. Yakutistan ve Batı Avustralya'dan sonra dünyanın en büyük üçüncü idari-bölgesel birimidir.

Monguş Kenin-Lopsan, Tuva yazar. Tıva adlı Türk ülkesinde, Höndergey Çöön-Hemçik bölgesinde Çaş-tal denilen yerde doğmuştur. Tuva Türklerinden kültürel aktivist, şair, yazar, gazeteci, tarih bilimi doktoru, etnograf, folklorist, Tuva ulusunun millî yazarı ve Tuvanın meşhur kamı yani şamanıdır.

Kızılenik Kudajı - Tıva yazar, şair, publitsist, çevirmen, piyes yazarı. Tıva Cumhuriyeti Ulus'un Yazarı. SSCB ve Rusya Federasyonu'nun Yazarlar Birliği üyeliğinde bulunmuştur.

Mannayool Monguş . Tıva Arat Cumhuriyetinin Övür bölgesi Handagaytı beldesinde doğmuştur. Tıva bilim insanı, tarih bilimi doktoru, Tıva Sosyal Bilimler Enstitüsünün başlıca emektarı. Tıvаnın arkeolojisine, etnografyasına ve tarihine dair 150 kadar makalenin, 3 ilmi çalışmanın (monografi) yazarıdır. Tuva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti–nin ünlü akademisyeni. «Tıvаnıñ XX. çüs çıldа аldаrlıg kijilеri» adlı devle kitabında adı geçen ender kişilerden biridir.

Dоrju Kuulаr, Tıva bilim insanı, profesör, edebiyat tarihçisi, eleştirmen ve filoloji bilimi doktoru. Tıva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyetinin önemli bilim insanlarından birisidir. Tıva Cumhuriyeti 20. YY Önemli Kişileri adlı kitabında adı geçer.

Uraankay veya Uranhay - Çin ve Moğolistan'ın kuzey taraflarında ormanlık alanlarda yaşayan genel olarak Türk soyundan gelen uluslara denilen tarihi bir adlandırma. Evenki dilinde uraņkay denilen söz "kişi" diye çevrilmektedir. Saha dilince uraaņhay denilen söz de "kişi" diye çevrilmektedir. Tarihi kaynaklarda orman halkı anlamında kullanılır.

Artık Höm-Ottuk kızı Hovalıg (12 Mayıs 1951; Sug-Aksı köyü, Süt-Höl kojuunu,Tıva, Çağdaş Tuva edebiyatında eserler vermiş yayıncıdır. Tuva Cumhuriyeti Gazeteciler Birliği Başkanı. Kadınlar için "Ene sözü" gazetesi ve "Kadın" dergisi adıyla yayınlar kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Tıva Ulusal Müzesi</span>

Tıva Cumhuriyeti'nin Aldan-Maadır adlı milli müzesi — Tıvanın devlet müzesi, bilim araştırmalarının inceleme yeri, Tıva'nın tarihinin ve kültürünün eserlerinin gösterim yeri.

Tıva Kültür Merkezi, Rusya Federasyonunun Tıva Cumhuriyeti'nin başkenti Kızıl şehrinde, Kültür Bakanlığına bağlı olan bir kültür sarayıdır.

Toybuhaa Hertek — Tıvanın görkemli taş ustası, Tıva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyetinin halk sanatçısı, Tıva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Mükafatı ödülüne sahip kişi.

İgor Köşkendey; 1978 yılının Mayıs 9-da Tıva'da Ulug-Kem'e bağlı Arıskan köyünde doğmuştur – Tıva Cumhuriyeti'nin ünlü şarkıcısı ve bilinen höömeycisidir.

Yakov Hertek - (1935 doğ.) — Tıva yazarı, Türkolog.

<span class="mw-page-title-main">Azas (sum)</span>

Azas sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Toju kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir.

Çürgüy-ool Dorju (Tıva Türkçesi: Чүргүй-оол Михаил оглу Доржу, Çürgüy-ool Mihail oğlu Dorju; 16 Ekim 1949, Tıva - 9 Ekim 2018, Tuva asıllı yazar, dilbilimci ve yayıncıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.