İçeriğe atla

Aydıntepe

Aydıntepe
İlçedeki Aydıntepe Yaylası'ndan bir görünüm (Ağustos 2017)
İlçedeki Aydıntepe Yaylası'ndan bir görünüm (Ağustos 2017)
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlBayburt
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
İdare
 • KaymakamKerem Yenigün
 • Belediye başkanıHaşim Şentürk (MHP)
Yüzölçümü
 • Toplam473 km²
Rakım1.650 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam6.984
 • Kır
3,194
 • Şehir
3.240
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu69000
İl alan kodu458
İl plaka kodu69

Aydıntepe, Bayburt ilinin bir ilçesidir.

Tarihçe

Aydıntepe ve çevresinde eski çağlardan günümüze ulaşan yerleşim izleri görülmektedir. Yerleşimin 5 km kuzeybatısındaki "Çovrang Yayla Yerleşmesi"nde yapılan yüzey araştırmalarında Orta Çağ ve Yakın Çağ dönemi keramikleri bulunmuştur. Aydıntepe merkezinde, güneybatıda yer alan ve büyük bölümü mezarlık olarak kullanılan höyükte bulunan seramik kalıntıları, burada Eski Tunç Çağı, Demir Çağı, Roma Dönemine ait yerleşimi göstermektedir. İlçenin hemen altında tüf anakayanın oyulmasıyla inşa edilen ve Orta Çağ'a tarihlenen "Aydıntepe Yeraltı Şehri" yer almaktadır.[1] MÖ 3000-2500 yılları arasında Aydıntepe ve çevresi Hititlerin egemenliğinde bulunmuştur. Sonrasında Urartular, İskitler, Romalılar, Persler ve Bizanslılar' ın egemenliğinde kalmıştır. 1071 Malazgirt Meydan Muharebesi sonrasında Türkler' in egemenliğine geçmiş 1072-1202 yılları arasında bazen Saltukluların bazen de Danişmendlilerin hakimiyetinde kalmıştır. 1202 yılında Selçuklular Saltuklu Devletine son verince Bayburt ve çevresiyle birlikte Aydıntepe'yi de hakimiyetlerine geçirmiştir. Sonraki dönemde İlhanlıların, Akkoyunluların ve Safevilerin denetiminde kalmış, 1514 Çaldıran Muharebesinden sonra Osmanlıların hakimiyetine girmiştir. Osmanlı döneminde "Hart" ismiyle Bayburt kazasına bağlı bir nahiye oldu. 1916 yılında Rus kuvvetlerince ele geçirilen yerleşim 21 Şubat 1918 yılında yeniden geri alındı. 26 Ekim-29 Aralık 1919 tarihleri arasında meydana gelen ve "Hart Olayı" olarak da bilinen Şeyh Eşref ayaklanması burada meydana gelmiştir.[2] 21 Aralık 1956 tarihinde belediye teşkilatı kuruldu[3] ve "Aydıntepe" adını aldı. 1987 yılında ilçe olan Aydıntepe önce Gümüşhane iline, 1989 yılında il olan Bayburt'a bağlandı.

Kültür

Bayburt kültürü ve geleneklerinin yanı sıra Bayburt'tan farklı olarak Karadeniz kültürü de yaşanmaktadır. Zira ilçede hatırı sayılır derecede Trabzon kökenli insan yaşamaktadır. Folkloru Bar'dır fakat yöre insanı çok iyi derecede horon da oynar. Eskilerden tulum eşliğinde kadınlar atma türkülüde oynarken şu an tulum olmamasına karşın kemençe varlığını hala korumaktadır. Aydıntepe de Bayburt şivesinden farklı olan "Geliyem, gidiyem" ağzıyla konuşulur ki günlük dilde de Bayburt'ta kullanılmayan hatırı sayılır sayıda farklı kelime kullanılmaktadır. Tipik Bayburt ve Trabzon arasında kalmış sentez/geçiş kültürü hakimdir.

Nüfus

İlçe 23 köy ve 4 mahalleden oluşmaktadır.

Yıl Toplam ŞehirKır
1990[4]16.0815.16610.915
2000[5]12.6147.0105.604
2007[6]7.2003.0124.188
2008[7]7.0342.7484.286
2009[8]6.7852.6634.122
2010[9]6.7222.5974.125
2011[10]6.5842.5704.014
2012[11]6.1622.5223.640
2013[12]6.4842.4364.048
2014[13]7.0263.0643.962
2015[14]8.3344.8713.463
2016[14]8.5094.9193.590
2017[14]6.3543.3622.992
2018[14]6.9842.6924.292
2019[14]6.8253.7143.111
2020[14]6.4343.2403.194

Kaynakça

  1. ^ ""BAYBURT/AYDINTEPE YÜZEY ARAŞTIRMASI IŞIĞINDA BÖLGENİN ESKİÇAĞ TARİHİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ" Çiğdem, S. (2013)". 22 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2016. 
  2. ^ ""BAYBURT/HART'TA ŞEYH EŞREF İSYANI'NA DAİR OSMANLI ARŞİV BELGELERİ" Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:5, Sayı:1, Muhittin Eliaçık". 11 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2016. 
  3. ^ "Kararnameler" (PDF). Resmî Gazete. 16 Ocak 1957. 26 Nisan 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2022. 
  4. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  5. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  6. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  7. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  8. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  12. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  13. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  14. ^ a b c d e f

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mazgirt</span> Tuncelinin ilçesi

Mazgirt, Tunceli'nin bir ilçesi.

<span class="mw-page-title-main">Muğla</span> Muğla ilinin merkezi olan şehir

Muğla, Türkiye'nin Muğla ilinin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Mardin</span> Mardin ilinin merkezi olan şehir

Mardin, Türkiye'nin Mardin ilinin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Yozgat</span> Yozgat ilinin merkezi olan şehir

Yozgat eski ismi Bozok, Yozgat ilinin merkezi olan şehirdir. Yozgat İç Anadolu'nun merkezinde bulunan başkent Ankara'ya 217 kilometre uzaklıktadır. Yozgat il merkezinin 2021 yılı itibarıyla nüfusu 108.024'dür.

<span class="mw-page-title-main">Bayburt (il)</span> Türkiyenin Karadeniz Bölgesinde bir il

Bayburt, Türkiye Cumhuriyeti'nin Karadeniz Bölgesi'nde bulunan bir ildir. İlin merkez şehri Bayburt’tur.

<span class="mw-page-title-main">Bayburt</span> Bayburt ilinin merkezi olan şehir

Bayburt, Doğu Karadeniz'de bulunan ve Çoruh Nehri'ne yaslanan Türkiye'nin bir şehri ve Bayburt ilinin merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Düzce</span> Düzce ilinin merkezi olan şehir

Düzce, Türkiye'nin Düzce ilinin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Kuşadası</span> Aydının ilçesi

Kuşadası Türkiye'nin Aydın ilinin bir ilçesidir. İlçenin kuzeyinde İzmir ilinin Selçuk ilçesi, doğusunda ve güneyinde Söke ilçesi, batısında Ege Denizi bulunmaktadır. İlçede turizm gelişmiştir. 2022 yılı nüfus sayımı sonuçlarına göre ilçede 130.835 kişi yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Merzifon</span> Amasyanın ilçesi

Merzifon, Amasya'nın bir ilçesi.

<span class="mw-page-title-main">Taşova</span> Amasyanın ilçesi

Taşova, Amasya ilinin 4. büyük ilçesidir. Taşova İlçesi, Türkiye'nin Orta Karadeniz Bölümünde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çayırlı</span> Erzincanın ilçesi

Çayırlı, Erzincan iline bağlı olan 9 ilçeden biridir.

<span class="mw-page-title-main">İspir</span> Erzurumun ilçesi

İspir, Erzurum ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kozluk</span> Batman ilçesi

Kozluk, Batman ilinin ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Tortum</span> Erzurumun bir ilçesi

Tortum, Erzurum ilinin bir ilçesi ve bu ilçenin merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Kağızman</span> Karsın bir ilçesi

Kağızman, Kars ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kocasinan</span> İlçe, Kayseri, Türkiye

Kocasinan, Kayseri ilinin merkez ilçelerinden biridir. Nüfus bakımından Kayseri'nin en büyük 2. ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Viranşehir</span> Şanlıurfanın ilçesi

Viranşehir, Şanlıurfa ilinin bir ilçesidir. Batısında Şanlıurfa (90 km), doğusunda Mardin (95 km), kuzeyinde Diyarbakır (91 km) il merkezleri olan, güneyinde Ceylanpınar adlı ilçe ile Suriye sınırından ayrılan Şanlıurfa'nın nüfus olarak dördüncü büyük ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Şiran</span> Gümüşhane’nin ilçelerinden biri

Şiran, Gümüşhane ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Bayburt'un ilçeleri</span> Vikimedya liste maddesi

Bayburt ilinin ilçeleri,

<span class="mw-page-title-main">Gümüşhane'nin ilçeleri</span> Vikimedya liste maddesi

Gümüşhane ilinin ilçeleri,