İçeriğe atla

Aydın Menderes

Aydın Menderes
Türkiye Büyük Millet Meclisi
16., 20. ve 21. Dönem Milletvekili
Görev süresi
8 Ocak 1996 - 1 Ekim 2002
Seçim bölgesi1995 – İstanbul
1999 – İstanbul
Görev süresi
13 Haziran 1977 - 12 Eylül 1980
Seçim bölgesi1977 – Konya
Kişisel bilgiler
Doğum 5 Mayıs 1946(1946-05-05)
Ankara, Türkiye
Ölüm 23 Aralık 2011 (65 yaşında)
Ankara, Türkiye
Defin yeri Adnan Menderes Anıt Mezarı, İstanbul
Partisi Demokratik Parti (1970-1977)
Adalet Partisi (1977-1980)
Büyük Değişim Partisi
(1993-1994)
Demokrat Parti (1994-1995)
Refah Partisi (1995-1998)
Fazilet Partisi (1998-1999)
Doğru Yol Partisi (2001-2007)
Demokrat Parti (2007-2009)
Evlilik(ler) Ümran Menderes

Aydın Menderes (5 Mayıs 1946, Ankara - 23 Aralık 2011, Ankara), Türk siyasetçi. Adnan Menderes'in en küçük çocuğudur. 16. dönem Konya, 20. ve 21. dönem İstanbul milletvekilidir.[1]

Yaşamı

1946'da Adnan Menderes ile Berin Menderes'in son çocuğu olarak dünyaya geldi. 1964 yılında TED Ankara Kolejini bitirdikten sonra yüksek öğrenimini Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi'nde tamamladı (1968). Bir süre serbest ticaret ile uğraştı. Siyasete 1970 yılında Aydın'da Demokratik Parti İl Başkanı olarak girdi. Askerliğini 1976'da İskenderun'da Yedek Subay olarak tamamladı. 1977 yılında Adalet Partisi Konya Milletvekili ve 1978 yılında aynı partinin Genel İdare Kurulu Üyesi oldu. 12 Eylül sonrasında 10 yıl siyasetten yasaklılar kapsamında yer aldı. 1987'de bu yasaklar kaldırıldıktan sonra uzun süre siyasete dönmedi. 1991 yılında Ümran Polat ile evlendi.

Mayıs 1993'te kurucusu olduğu Büyük Değişim Partisi genel başkanlığına seçildi. Ocak 1994'te, bu partinin Demokrat Parti ile birleşmesiyle Demokrat Parti genel başkanı oldu. 1995 Genel Seçimleri'nden hemen önce Refah Partisine geçti ve bu partiden İstanbul Milletvekili seçildi. 1996 yılında aynı partinin Genel Başkan Yardımcılığına getirildi.

15 Mart 1996 tarihinde, Refah Partisi İstanbul milletvekili Metin Işık'la beraber Refah Partisi'nin Antalya, Belek'te düzenlediği parti içi eğitim toplantısına giderken Afyon'un Sandıklı ilçesi yakınlarında trafik kazası geçirdi. Kaza nedeniyle boynundan aşağısı felç olan Aydın Menderes tekerlekli sandalyeyle yaşamını sürdürmek zorunda kaldı.

1999 yılında Fazilet Partisi'nde (FP) İstanbul Milletvekili seçildiyse de, Merve Kavakçı'nın basına yansıyan bazı sözleri ve FP yönetiminin bu sözleri tekzip etmemesi üzerine kısa süre sonra partisinden istifa etti.[2] 2001 yılında Doğru Yol Partisi'ne (DYP) katılan Menderes, 3 Kasım 2002 Genel Seçimlerinde bu partiden Aydın Milletvekili adayı oldu, ancak DYP'nin seçim barajının aşamaması nedeniyle milletvekili seçilemedi.

Seçimlerden sonra, 14 Aralık 2002 tarihinde yapılan DYP 7. Olağan Kongresi'nde genel başkanlığa adaylığını koydu, ancak kongre günü adaylıktan çekildi.[3] Kongreden kısa süre sonra, genel başkanlığa seçilen Mehmet Ağar için "Mehmet Ağar'la siyasal sonuçlar doğuracak bir birliktelik benim için söz konusu değildir" açıklamasını yaparak DYP'den istifa etti.[4] Ancak ertesi yıl DYP'ye geri döndü. Hüsamettin Cindoruk'un genel başkanlığa seçilmesinin ardından 20 Mayıs 2009 da Demokrat Parti'den istifa etti.[5]

2006'dan 2010'a kadar Tercüman Gazetesinde köşe yazıları yazan Aydın Menderes, 2010 yılı Eylül ayından itibaren Yeni Asır Gazetesinde pazar, pazartesi ve çarşamba günleri çıkan yazılarıyla köşe yazarlığını devam ettirdi. Menderes, siyaset dışındaki günlerini Aydın, Çakırbeyli'deki aile çiftliğiyle meşgul olarak geçirmekteydi.

1996'da geçirdiği trafik kazası sonucu yaşamının son 15 yılını felçli olarak geçiren Menderes, bağışıklık sistemindeki sorunlar nedeniyle uzun süredir tedavi gördüğü Ankara Atatürk Hastanesi'nde 23 Aralık 2011 tarihinde öldü.[6] Cenazesi İstanbul'a getirilerek Topkapı Mezarlığı'ndaki Adnan Menderes Anıt Mezarı'nda babası Adnan Menderes'in yanına defnedildi.[7]

Popüler Kültürdeki Yeri

2013-2014 yılları arasında yayınlanan ve babasının yasak aşkı Ayhan Aydan'la olan ilişkisini ve idamını anlatan Ben Onu Çok Sevdim dizisinde küçüklüğü Burak Temiz, gençliği ise Burak Yörük tarafından canlandırılmıştır.

Eserleri

  • Tarihte Bir Yolculuk, Dergah Yayınları (1987)
  • Aydın Menderes ve Siyasette Yeni Yönelişler, Dergah Yayınları (1992; söyleyişlerinden bir secme)
  • Yirmibirinci Yüzyıla Girerken Dünya ve Türkiye, Demokrat Parti Yayınları;
  • Yirmibirinci Yüzyıla Girerken Demokrat Partinin Misyonu, Demokrat Parti Yayınları (1995)
  • Gelenekten Güncele, Gün Yayıncılık 1999; Devletin Alınyazısı, Kızılelma Yayınları (2005)

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "TBMM Albümü". TBMM. 29 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2011. 
  2. ^ Merve öfkesi istifa ettirdi 10 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Milliyet, 7 Mayıs 1999.
  3. ^ Kırat'ın süvarisi Ağar 11 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Milliyet, 15 Aralık 2002.
  4. ^ Ağar'a tepki istifası 11 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., hurriyet.com.tr, 23 Aralık 2002
  5. ^ Aydın Menderes'in biyografisi 11 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., hurriyet.com.tr, 23 Aralık 2011
  6. ^ "Son oğul Aydın Menderes vefat etti". Hürriyet. 9 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2011. 
  7. ^ "Menderes zirvesi". Hürriyet. 21 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2014. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Adnan Menderes</span> 9. Türkiye başbakanı

Ali Adnan Menderes, Türk siyasetçi. 1950-60 yılları arasında Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlığı görevinde bulundu. Ayrıca, aynı tarihler arasında kurucuları arasında yer aldığı Demokrat Parti (DP) Genel Başkanlığını yürüttü. Menderes, Türkiye siyasi tarihinde idam edilen ilk ve tek Türkiye Cumhuriyeti başbakanı olarak tarihe geçti. 1990'da Türkiye Büyük Millet Meclisi çıkardığı yasayla, Menderes ve onunla beraber idam edilen Maliye Bakanı Hasan Polatkan ve Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu'ya itibarlarını iade etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tansu Çiller</span> 22. Türkiye başbakanı

Tansu Çiller, Türk ekonomist, akademisyen, siyasetçi ve 22. Türkiye Başbakanı. Başbakanlık görevini 1993-1996 yılları arasında sürdüren Çiller, Türkiye siyasi tarihindeki ilk ve tek kadın başbakandır. 1993-2002 yılları arasında Doğru Yol Partisi genel başkanlığı görevini yürütmüştür. 1996-1997 yılları arasında Başbakan yardımcılığı ve Dışişleri Bakanlığı görevini üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Demokrat Parti (1946)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1946–1960)

Demokrat Parti, 7 Ocak 1946'da kurulan, kurulduğu yıl yapılan seçimlerde azınlıkta kalıp 4 yıl sonra yapılan seçimlerde 27 yıllık tek parti dönemini sona erdiren Türk siyasi partisi olarak bilinir. Sırasıyla 1950, 1954 ve 1957 seçimlerini kazanmış ve 10 yıl boyunca iktidar olmuştur. Demokrat Parti, 27 Mayıs 1960 askeri darbesi ile iktidardan düşürülmüş ve 29 Eylül 1960'ta kapatılmıştır. Demokrat Parti'nin kısaltması DP olarak yazılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Deniz Baykal</span> Türk siyasetçi (1938–2023)

Deniz Baykal, Türk avukat, siyaset bilimci, akademisyen ve siyasetçidir. Cumhuriyet Halk Partisinin 4. genel başkanıdır. 1995-1996 yılları arasında başbakan yardımcılığı görevini yürüttü. Birçok hükûmette yer alan Baykal, kısa aralıklar dışında 1992-2010 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisinin genel başkanlığını yaptı. 2002-2010 yılları arasında CHP'yi ana muhalefet partisi olarak yönetti.

<span class="mw-page-title-main">Fazilet Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1997–2001)

Fazilet Partisi, Millî Görüş'ü benimseyen Refah Partisinin Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılmasına az bir zaman kala İsmail Alptekin başkanlığında kurulan siyasi çatısı. Daha sonra Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş'ın iddiaları Anayasa Mahkemesince haklı bulundu ve parti kapatıldı.

<span class="mw-page-title-main">İsmet Sezgin</span> 18. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

İsmet Abdullah Sezgin, Türk siyasetçi. "İsmet Abi" diye anılmış, uzun yıllar Türk siyasetinde birçok görev üstlenmiş ve aynı zamanda Süleyman Demirel'in yakın çalışma arkadaşı olarak bir kariyer sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Anavatan Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1983–2009)

Anavatan Partisi, 1983 yılında Turgut Özal tarafından kurulmuş olan eski siyasi parti. Resmî kısaltması "ANAP" şeklindedir. 1983'ten 1991'e kadar aralıksız olarak tek başına iktidarda kalmış, 1996 ile 2002 yılları arasında da çeşitli koalisyon hükûmetlerinin içinde yer almıştır. 31 Ekim 2009 tarihinde Demokrat Parti ile birleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Doğru Yol Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1983–2007)

Doğru Yol Partisi, Demokrat Parti (DP) ve Adalet Partisi (AP)'nin siyasi mirasçısı olduğu kabul edilen eski siyasal parti. 1983 yılında, 12 Eylül Darbesi'nde kapatılan Adalet Partisi'nin devamı olarak kurulan DYP, 2007 yılında adının değiştirilmesiyle Demokrat Parti adı altında yeniden yapılanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sosyaldemokrat Halkçı Parti</span> Türkiyede bir siyasi parti (1985–1995)

Sosyaldemokrat Halkçı Parti, 12 Eylül Darbesi'nden sonra Türkiye Cumhuriyeti'nde, kapatılan Cumhuriyet Halk Partisi'nin oylarını bünyesinde toparlamak maksadıyla kurulmuş olan siyasi partidir. Kısaltması "SHP" şeklindedir. Aynı kulvarda kurulmuş olan Halkçı Parti ve Sosyal Demokrasi Partisi'nin arasında yaptığı protokol ile kurulmuştur. Halkçı Parti, 2 Kasım 1985 tarihli kurultayında adını ve logosunu Sosyaldemokrat Halkçı Parti olarak değiştirmiş, 3 Kasım 1985 tarihinde Sosyal Demokrasi Partisi'nin kendini feshedip SHP'ye katılmasıyla parti son halini almıştır. Partinin amblemi zeytin dallarıyla çevrelenmiş Altı Ok olarak benimsenmişti. Sosyaldemokrat Halkçı Parti 18 Şubat 1995'te Cumhuriyet Halk Partisi ile birleşmiş, böylece hukuki varlığı sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik Parti (Türkiye)</span> Türkiyede eski bir siyasi parti

Demokratik Parti, 1970-1980 yılları arasında faaliyet göstermiş Türk siyasi partisi. Demokrat Parti'nin gerçek siyasal mirasçısı olma iddiasıyla ortaya çıktı. Celâl Bayar'ın desteğiyle 1973 seçimlerinde başarı sağlayan parti, 1975 yılında çözülmeye başladı. 1977 seçimleri ile birlikte siyasi arenadaki gücünü kaybettiyse de 1978 yılında Bülent Ecevit başkanlığında kurulan 42. Türkiye Hükûmetinde yerini aldı.

<span class="mw-page-title-main">1954 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 10. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1954 Türkiye genel seçimleri, 2 Mayıs 1954 tarihinde TBMM'de görev yapacak 10. dönem milletvekilleri için yapılan seçimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">1995 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 20. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1995 Türkiye genel seçimleri, 24 Aralık 1995 tarihinde yapılan ve TBMM 20. dönem üyelerinin belirlendiği seçimdir. 79 ilde, 83 seçim çevresinde %10'luk ülke barajlı D'Hondt sistemi uygulanarak yapılan seçimlerde 29.189.146 seçmen toplam 138.608 sandıkta oy kullandı.

<span class="mw-page-title-main">1999 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 21. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1999 Türkiye genel seçimleri, 18 Nisan 1999 tarihinde yapılan ve TBMM 21. dönem milletvekillerinin belirlendiği genel seçim. Türkiye'nin 80 ilindeki 84 seçim çevresinde, %10 ülke barajlı d'Hondt sisteminin uygulanarak gerçekleştirilen seçimlerde 550 milletvekili TBMM'ye girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Demokrat Türkiye Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1997–2005)

Demokrat Türkiye Partisi (DTP), 1997 ile 2005 yılları arasında Türkiye'de faaliyet göstermiş siyasi parti. Doğru Yol Partisi içindeki fikir ayrılıkları sonucunda bu partiden istifa eden Hüsamettin Cindoruk, İsmet Sezgin ve Gökberk Ergenekon gibi isimler tarafından 7 Ocak 1997'de kurulan DTP, 55. hükûmetin parçası oldu. 3 Kasım 2002 seçimlerine DYP listelerinden katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Demokrat Parti (2007)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Demokrat Parti, 23 Haziran 1983 tarihinde kurulan, 27 Mayıs 2007 tarihinde Demokrat Parti adını alan, Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "DP" şeklindedir. Simgesi kırattır. TBMM'de 3 milletvekili ile temsil edilmektedir. Genel Başkanı Gültekin Uysal'dır. Yargıtay kayıtlarına göre Türkiye'de kayıtlı olan en eski kuruluşlu siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Demokrat Parti (1992)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1992–2005)

Demokrat Parti, Türkiye'de 29 Kasım 1992'de, kapatılmış olan siyasi partilerin kurulmasına izin verilmesinden sonra eski Demokrat Partililerin kurduğu Demokratlar Kulübü'nün girişimiyle siyaset arenasına katıldı. 29 Kasım 1992'de yapılan kongresinde eski bakanlardan Hayrettin Erkmen genel başkanlığa seçildi. 16 Ocak 1994 tarihinde yapılan olağanüstü kongrede parti genel başkanlığına Aydın Menderes seçildi. Hemen ardından Hayrettin Erkmen ve arkadaşları Genel Kurula itiraz ederek yargıya gittiler, aynı kongrede genel başkanlığa aday olan Besim Tibuk ise Demokrat Partiden ayrılarak kısa bir süre sonra Liberal Demokrat Partiyi kurdu. 1995 genel seçimlerinden hemen önce Aydın Menderes'in görevinden ve partiden istifa edip Refah Partisine katılması üzerine, Demokrat Parti Murat Uzman'ın genel başkanlığı altında faaliyetine devam etti.

Mehmet Ercan Karakaş, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Masum Türker</span> Türk siyasetçi

Masum Türker, Türk siyasetçi, eski Demokratik Sol Parti Genel Başkanı. 2009-2015 yılları arasında Demokratik Sol Parti'nin genel başkanlığını yapmıştır.

Cemal Külahlı, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Altan Tan</span> Türk yazar ve siyasetçi

Altan Tan, Türk yazar ve siyasetçidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.