İçeriğe atla

Aydın (eyalet)

Eyalet-i Aydın
Osmanlı İmparatorluğu Eyaleti

1827–1864
Aydın Eyaleti harita üzerinde
Aydın Eyaleti harita üzerinde
Aydın Eyaleti (1861)
MerkezAydın (1827-1841; 1843-1846)
İzmir[1] (1841-1843; 1846-1864)
Tarih
 - Kuruluş 1827
 - Kaldırılış 1864
Bugün parçasıTürkiye Türkiye

Aydın Eyaleti veya Aydın Beylerbeyliği, 1827-1841 yılları arası Anadolu Eyaleti'nin kaldırılmasıyla kurulmuş kısa süreli Osmanlı Devleti eyaletidir.

Tarihi

Osmanlı Devleti'nin Klasik Dönemi'ndeki yönetim düzenlemesinde, Rumeli ve Anadolu beylerbeylikleri vardı. 1811'de yapılan yeni bir düzenlemede, Anadolu Eyaleti bölündü ve birkaç yeni eyalet kuruldu. Bu arada, Aydın da Aydın Eyaleti'nin merkezi yapılarak İzmir buraya bağlandı.

Yeniçeri Ocağı 1826'da kaldırılınca, devletin yönetsel bölünümünde yeni bir değişiklik yapıldı. Anadolu Eyaleti 4'e bölündü. Yine Aydın eyalet merkezi olmak üzere; Hamideli (Isparta), İzmir, Saruhan (Manisa) Tekeili (Antalya) ve Menteşe (Muğla), sancaklarının yönetimi Vezir Hüseyin Paşa'ya verildi.

1841'de, Aydın Eyaleti'nin merkezi Aydın'dan İzmir'e taşındıysa da, 1843'te Aydın yeniden eyalet merkezi oldu. 3 yıl süren bu durum, 1846'da İzmir'in, Aydın Eyaleti'nin merkezi olmasıyla, bir kez daha değişti.

1846-1847'deki yönetsel düzenlemede, Aydın Vilayeti, Merkez Sancağı'nın yanı sıra, Denizli ve Menteşe sancaklarını içermekteydi. 1864 yılında kabul edilen Teşkil-i Vilâyet Nizamnâmesi ile eyalet kaldırılmış yerine Aydın Vilayeti kurulmuştur.

Bağlı sancaklar

19. yüzyılda bağlı olan sancaklar:[2]

  1. Saruhan Sancağı (Manisa)
  2. İzmir Sancağı [3]
  3. Aydın Sancağı
  4. Menteşe Sancağı (Muğla)
  5. Denizli Sancağı

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Rumeli (eyalet)</span> 1362 yılında I. Murad zamanında kurulan Osmanlı Devleti eyaleti

Rumeli Eyaleti veya Rumeli Beylerbeyliği, 1362 yılında I. Murad zamanında kurulan Osmanlı Devleti eyaleti. Osmanlı Devleti'nde kurulan ilk eyalettir. Anadolu Beylerbeyi yükselirse Rumeli Beylerbeyi, Rumeli Beylerbeyi terfi edilirse vezir olurdu. Rumeli Beylerbeyi Divan-ı Hümayun müzakerelerine katılırdı. 17. yüzyıldan itibaren vezir derecesinde bulunanlar tayin edilmeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Karaman (eyalet)</span>

Karaman Eyaleti veya Karaman Beylerbeyliği, 1397-1402 ve 1470'te Konya merkez olmak üzere kurulan Osmanlı Devleti eyaleti. Eyaletin merkezi 1522-1562 arası Kayseri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Rum (eyalet)</span> Osmanlı Devletinin, 1398-1864 arasında varolmuş eyaleti

Rum Eyaleti veya Rum Beylerbeyliği 1398'de kurulan Osmanlı Devleti eyaleti.

Saruhan Sancağı, Manisa merkezli Osmanlı sancağının adıdır.Osmanlı'da veliaht şehzadeler burada görev yapardı. Aydın ve İzmir merkezli Aydın Eyaleti'nin bir sancağı idi. Manisa ve çevresi tarihi devirlerde; Hititler, Akalar, Frigler, Lidyalılar, Persler, Makedonyalılar, Bergamalılar, Romalılar ve Bizanslılar tarafından yönetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Cezâyir-i Bahr-i Sefîd (eyalet)</span>

Cezayir-i Bahr-i Sefid Eyaleti veya Cezayir-i Bahr-i Sefid Beylerbeyliği, 16. yüzyılda kurulan Osmanlı Devleti eyaletidir.

<span class="mw-page-title-main">Karesi Sancağı</span>

Karesi Sancağı, Osmanlı Devleti'nin Anadolu Eyaleti sınırları içindeki sancaklarından biri. Osmanoğulları'na ilk katılan beylik olan Karesi Beyliği'nin bulunduğu bölgede kurulmuştur. Osmanlı Devleti'nin yıkılmasıyla yerine Balıkesir ili kurulmuştur. 1909 yılındaki Karesi Sancağı'na bağlı kazalar şunlardır; Karesi Merkez Kazası, Ayvalık Kazası, Bandırma Kazası, Edremit Kazası, Burhaniye Kazası, Erdek Kazası, Gönen Kazası, Sındırgı Kazası, Balya Kazası'dır.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Vilayeti</span> Osmanlı vilayeti

Ankara Vilayeti, Osmanlı Devletinin bir vilayetidir.

<span class="mw-page-title-main">Saruhan (eyalet)</span>

Karesi Eyaleti, Saruhan Eyaleti, veya Karesi-Saruhan Eyaleti, Osmanlı Devleti eyaletidir. 1845 yılında kurulmuş 1847 yılında dağıtılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aydın Vilayeti</span> Osmanlı İmparatorluğunun yönetim birimi

Aydın Vilayeti, Osmanlı Devleti vilayetidir.

<span class="mw-page-title-main">Adana (eyalet)</span>

Adana Eyaleti veya Adana Beylerbeyliği, Osmanlı Devleti eyaletidir. 1608 yılında Adana civarında kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bosna (eyalet)</span>

Bosna Eyaleti veya Bosna Beylerbeyliği, Osmanlı İmparatorluğu eyaletidir. Bosna Eyaleti bugünkü Bosna-Hersek topraklarının tamamı ve Hırvatistan, Sırbistan, Karadağ topraklarının bir kısmı üzerinde kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Vidin (eyalet)</span> Osmanlı eyaleti

Vidin Eyaleti veya Vidin Beylerbeyliği, Osmanlı Devleti eyaletidir. Bugünkü Bulgaristan'ın kuzey batısında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hüdâvendigâr (eyalet)</span> Osmanlı eyaleti

Hüdavendigâr Eyaleti, 1826 yılında Anadolu Eyaleti'nden ayrılarak kurulan Hüdavendigâr ve Kocaeli Eyaleti'nin yenilenmesiyle 1841 yılında kurulan ve 1867 yılına kadar varlığını sürdürmüş Osmanlı Devleti eyaleti.

<span class="mw-page-title-main">Bahçeköy, Tavas</span>

Bahçeköy, Denizli'nin Tavas İlçesi'ne ait bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Halep (eyalet)</span>

Halep Eyaleti veya Halep Beylerbeyliği, 1516 yılında kurulan Osmanlı eyaleti.

<span class="mw-page-title-main">Bağdat (eyalet)</span>

Bağdat Eyaleti veya Bağdat Beylerbeyliği, 1535 yılında Kanuni Sultan Süleyman zamanında kurulan Osmanlı Devleti eyaleti.

<span class="mw-page-title-main">Rakka (eyalet)</span> III. Murad zamanında kurulan Osmanlı Devleti eyaleti

Rakka Eyaleti veya Rakka Beylerbeyliği, 1594 yılında III. Murad zamanında kurulan Osmanlı Devleti eyaleti.

<span class="mw-page-title-main">Van (eyalet)</span>

Van Eyaleti ya da Van Beylerbeyliği, 1548 yılında kurulan Osmanlı eyaleti. Eyaletin merkezi Van'dır. 19. yüzyılda 9.616 milkare (24.910 km2).'dir.

<span class="mw-page-title-main">Trablusşam (eyalet)</span> Osmanlı İmparatorluğuna bağlı bir eyalet

Trablusşam Eyaleti veya Trablusşam Beylerbeyliği, Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı bir eyalet. 1516'daki Mercidabık Muharebesi'nde Suriye ve civar bölgenin kazanılmasının ardından, 1517 yılında eyalet olan Şam Eyaleti'nin ve 1534'te eyalet yapılan Halep Eyaleti'nin içerdiği topraklar idari bakımdan düzenlenerek, 1579 yılında eyalet olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Menteşe Sancağı</span> Osmanlı idari yapılanmasında bir birim

Menteşe Sancağı, Osmanlı Devleti zamanında günümüzdeki Muğla iline denk gelen sancak.