İçeriğe atla

Aybars

Oebarsius veya Aybars[1][2] (448'den sonra öldü)[3] bir Hun asilzadesiydi, Muncuk'un kardeşi ve Bleda ile Attila'nın amcasıydı.

Büyük bir onurla karşılandı ve kraliyet ziyafetlerinde Attila'nın yanında oturdu.[4] Aybars muhtemelen hiçbir zaman kral olmadı[3] ve kendine ait bir hakimiyeti yoktu.[5] 448 yılında hâlâ hayattaydı.[3]

Pritsak, ismin "sarı leopar" (dolayısıyla "aslan") anlamına gelen Türkçe Oibars kelimesinin bir transkripsiyonu olduğunu düşündü.[6] Hyun Jin Kim'e göre adı, Türk mitolojisinde bir ongun olan "ay leoparı" anlamına gelen Türk Aybars'la bağlantılıdır.[7] İsminin İran kökenli bir ismin Latince karşılığı olan Oebasus'a benzerliği konusunda başka görüşler de vardır.[8] Muhtemelen Priscus tarafından kaydedilen diğer birçok isim gibi onun adı da Grekçe yazılmış olabilir.[9]

Kaynakça

  1. ^ Man, John (2010). Attila The Hun. Transworld. s. 156. ISBN 9781409045366. 7 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2022. 
  2. ^ Ankara Üniversitesi. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi (1943). Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi dergisi Volume 2. Türk Tarih Kurumu Matbaasi. s. 557. Erişim tarihi: 26 Ekim 2022. 
  3. ^ a b c Bleeker, Ronald A. (2022). Aspar and the Struggle for the Eastern Roman Empire, AD 421–71. Bloomsbury Publishing. s. 69. ISBN 9781350279278. Erişim tarihi: 26 Ekim 2022. 
  4. ^ Kim, Hyun Jin (2015). The Huns. Taylor & Francis. s. 79. ISBN 9781317340911. 12 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2022. 
  5. ^ Wolfram, Herwig (2005). Dunlap, Thomas (Ed.). The Roman Empire and Its Germanic Peoples. University of California Press. s. 143. ISBN 9780520244900. Erişim tarihi: 26 Ekim 2022. 
  6. ^ Nişanyan, Sevan. "Aybars - Nişanyan Adlar". Nişanyan Adlar. Sevan Nişanyan. 17 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2023. 
  7. ^ Kim, Hyun Jin (2021). Rome and China: Points of Contact. Londra. ss. 139-40. ISBN 9781315280714. 18 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2023. 
  8. ^ Sabbatini Tumolesi, Patrizia; Gregori, Gian Luca; Orlandi, Silvia; Buonocore, Marco; Fora, Maurizio; Vismara, Cinzia; Caldelli, Maria Letizia (1988). Epigrafia anfiteatrale dell'occidente romano Volume 6 (İtalyanca). Quasar. ss. 354; 473. ISBN 9788871402659. Erişim tarihi: 26 Ekim 2022. 
  9. ^ Hodgkin, Thomas (1892). Italy and Her Invaders: The Hunnish invasion. The Vandal invasion and the Herulian mutiny. Clarendon Press. s. 74. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hunlar</span> MS 4-6. yüzyıllar arasında Avrasyada yaşamış göçebe halk

Hunlar, MS 4-6. yüzyıllar arasında Orta Asya, Kafkaslar ve Doğu Avrupa'da yaşayan göçebe bir halktır. İlk olarak Volga'nın doğusunda, o zamanlar İskitya'nın bir parçası olan bir bölgede yaşadıkları tahmin edilmektedir. MS 370 yılına gelindiğinde Hunlar Volga bölgesine varmış ve 430 yılına gelindiğinde ise Avrupa'da kısa ömürlü de olsa geniş bir hakimiyet kurmuşlardır. Gotları ve Roma sınırları dışında yaşayan diğer birçok Cermen halkını fethetmiş ve diğerlerinin Roma topraklarına kaçmasına neden olmuştu. Hunlar, özellikle Attila döneminde Doğu Roma İmparatorluğu'na sık ve yıkıcı baskınlar yaptılar. 451'de Hunlar, Batı Roma eyaleti Galya'yı işgal ettiler ve burada Katalonya Tarlaları Savaşı'nda Romalılar ve Vizigotlardan oluşan birleşik bir orduyla savaştılar ve 452'de İtalya'yı işgal ettiler. 453'te Attila'nın ölümünden sonra Hunlar Roma için büyük bir tehdit olmaktan çıkmış ve Nedao Savaşı'ndan sonra imparatorluklarının çoğunu kaybetmişlerdir (454?). Hun isminin varyantları Kafkasya'da 8. yüzyılın başlarına kadar kaydedilmiştir.

Oktar veya Ouptaros bir Hun hükümdarıydı ve imparatorluğu kardeşi Rua ile birlikte yönetmişti. Bu ikili yönetim biçiminde muhtemelen Rua Doğu Hun topraklarını yöntirken Oktar, batı topraklarını yönetiyordu. Rua, Muncuk ve Aybars ile kardeştir

Hunca, Avrupa Hun İmparatorluğu'ndaki Hunlar tarafından M.S. 4. ve 5. yüzyıllarda konuşulmuş ölü bir dil veya dil dönemidir. 5. yüzyılda yaşamış Romalı tarihçi ve diplomat Priskos'un çalışmaları Avrupa Hun İmparatorluğu'nun çok uluslu olduğunu ve Huncanın Gotlar gibi devleti oluşturan diğer kavimlerin dilleri ile beraber konuşulmuş olduğunu ortaya koymaktadır. Protodili Asya Huncasıdır.

Attila ya da Türkiye'de kullanılan diğer versiyonuyla Atilla veya Atila, Bulgaristan, Macaristan ve Türkiye'de genellikle erkek çocukları için kullanılan popüler bir isimdir. Macarcada Etele ve eğer kadınlar için kullanılacaksa Etelka şeklinde de yazılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hun İmparatorluğu</span> Orta Çağda kurulmuş, çeşitli etnik gruplardan oluşmuş bir konfederasyon

Batı Hun İmparatorluğu ya da Avrupa Hun İmparatorluğu, 376 yılında başlayan çeşitli akınlarla Avrupa'daki Hun etkisinin artmasının kuruluşuna zemin hazırladığı, 434 ile 469 yılları arasında hüküm süren Hun kavimlerinin birleşmesi ile oluşmuş bir bozkır konfederasyonu.

Utus Muharebesi veya Utus Savaşı, Doğu Roma İmparatorluğu ile Attila liderliğindeki Hunlar arasında Bulgaristan'ın Vit Nehri (Bulgarca: Вит; Latince: Utus) kıyılarında cereyan eden savaştır. Doğu Roma ile Hunlar arasında bilinen kanlı meydan savaşlarının sonuncusudur. Attila'nın Utus savaşı seferberliği ve sonrasında gelişen olaylarla ilgili bilgiler yetersiz olmakla birlikte Roma kaynaklarında konuyla alakalı bazı pasajlar mevcuttur.

Basık, Kursık ile birlikte MS 395'te Pers istilasına ortak liderlik eden bir Hun askeri komutanıydı.

Aybars, "ay leoparı" veya "boz leopar" anlamına gelen Türkçe isimdir. İsmin kökeni "ay" ve "bars" kelimelerinden gelmektedir. Ancak bazı dilbilimcilere göre ilk kelimenin kökeni "oy" olup "boz", "koyu sarı" veya "aslan rengi" anlamına gelir ve aslanı temsil eder.

<span class="mw-page-title-main">Onegesius</span>

Onegesius, kudretli bir Hun logades (bakan) idi. Kesin olmayan bir iddiaya göre Attila’nın ardından iktidarda söz sahibi olan ikinci kişiydi. Priscus'a göre "kralın sağındaki bir sandalyede oturuyordu".

Eslas, Hun arabulucu, denetçi, diplomat ve hatip idi. Attila tarafından diplomatik bir görevle Konstantinopolis'e gönderildi.

Emnetzur bir Hun asilzadesiydi ve Attila'nın akrabasıydı.

Ultzindur, bir Hun asilzadesiydi ve Attila'nın akrabasıydı.

Atakam, Attila tarafından kazığa oturtulan genç bir Hun prensiydi.

Mamas, Attila tarafından kazığa oturtulan bir Hun asilzadesi idi.

Adamis bir Hun yöneticisi ve kahyasıydı. Tarihçi Priscus’un Hun sarayıyla ilgili 448/449 tarihli kayıtlarda kendisinden bahsedilmiştir.

Aigan veya Aïgan, Bizans İmparatorluğu'nda süvari komutanı olarak görev yapan ve 6. yüzyılın başlarında faaliyet gösteren bir Hun generaliydi.

Berik veya Berichus, bir Hun asilzadesi, elçisi ve lorduydu. "Birçok köyü yönettiği" bilinmektedir.

Chelchal Bizans İmparatorluğu'nda korgeneral olarak görev yapmış bir Hun komutanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Hunlarının listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu sayfa, tarihi kaynaklarda geçen Avrupa Hunlarının, bir listesidir:

<span class="mw-page-title-main">Laudaricus</span>

Laudaricus, önde gelen bir Hun reisi ve 5. yüzyılın ilk yarısında aktif olan bir generaldi.