İçeriğe atla

Ayazma (Tsalka)

Ayazma'nın Sakdrioni köyünden görünüşü

Ayazma (Gürcüce: აიაზმა; okunuşu: "aiazma"), Gürcistan'da Kvemo Kartli bölgesinde, Tsalka Belediyesi'nde bir köydür. Hrami Deresi'nin sağ kıyısında, deniz seviyesinden 1.580 metre yükseklikte yer alır. Tsalka kasabasına 17 km uzaklıktadır.

Tarihçe

Tarihsel Trialeti bölgesinde yer alan Ayazma'nın eski adı Tetri Tskaro'dur (თეთრი წყარო) ve Gürcücede "ak pınar" anlamına gelir. 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından Türkiye'den göç eden Ermeniler ile Rumların (Urumi) Tsalka bölgesine yerleştirilmesinden sonra köyün adı Ayazma olarak değiştirilmiştir.[1][2]

Ayazma Meryem Ana Kilisesi veya Tetri Tskaro Meryem Ana Kilisesi

Ayazma köyünde bulunan ve Ayazma Meryem Ana Kilisesi olarak da bilinen Tetri Tskaro Meryem Ana Kilisesi, Hrami Deresi'nin kıyısında yer alır. Eski Gürcü kiliselerinden biri olan bu yapı, 6-7. yüzyıla tarihlenmektedir. Kilise, kaba yonu ve kesme taşlardan inşa edilmiştir. Tetri Tskaro Meryem Ana Kilisesi, 1045 yılından elden geçirilmiştir.[3]

Nüfus

Ayazma köyünde 2014 yılı verilerine göre 415 kişi yaşıyordu. Nüfusun çoğunluğu, 19. yüzyılın ilk yarısında yerleştirilmiş olan Ermenilerden oluşuyordu.

YılNüfus
2002595
2014415

Kaynakça

  1. ^ "İoane Bagrationi, Kartli-Kaheti'nin Tavsifi (Gürcüce), Tiflis, 1986, s. 49". 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2021. 
  2. ^ "Giorgi, Svimonişvili, "Gürcistan'da Yunanlar" (Gürcüce), İberia dergisi". 3 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2021. 
  3. ^ Gürcü Sovyet Ansiklopedisi, Tiflis, 1975, I. cilt, s. 230.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mtsheta</span> Gürcistan kenti

Mtsheta, Gürcistan'ın en eski kentlerinden biridir. Doğu Gürcüstan'da, tarihsel Kartli bölgesinde yer alır. Başkent Tiflis yakınlarında, Kura ve Aragvi ırmaklarının birleştiği yerde kuruludur. MÖ 3. yüzyıl ile MS 5. yüzyıl arasında Kartli Krallığı'nın başkenti olan Mtsheta, bugün Mtsheta-Mtianeti bölgesinin yönetsel merkezidir. Gürcüler, 317 yılında Hristiyanlığı burada kabul ettiler ve kent, Gürcistan Ortodoks Kilisesi'nin bugün de merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Tsalka</span>

Tsalka,, Gürcistan'ın güneyinde, Kvemo Kartli bölgesinde, Tsalka Belediyesi'nin merkezi olan bir kenttir. Modern şehir, 19. yüzyılın başında Türkiye'nin doğusundan, özellikle Pontus bölgesinden ve özellikle Erzurum ilinin Parmaksız köyünden bölgeye göç eden Rumlar tarafından kurulmuştur. Geçmişte tamamen Yunan şehriydi. 27'si Rum olmak üzere yaklaşık 48 köyün bulunduğu, geri kalanında Ermeniler, Azeriler ve Gürcülerin yaşadığı Chalka idari bölgesinin başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Kartli</span> Gürcistanın doğusunda yer alan tarihi bir bölge

Kartli Gürcistan'ın başkenti Tiflis'in bulunduğu, Mtkvari (Kura) nehrinin geçtiği, Gürcistan'ın orta-doğu bölgesinde tarihi bir bölgedir. Klasik yazarlar tarafından İberya olarak bilinen Kartli, Orta Çağ'da Gürcülerin etnik ve politik güçlenmesinde önemli bir rol oynadı. Kartli'nin kesin olarak tanımlanmış sınırları yoktu ve tarih boyunca önemli ölçüde değişti. 15. yüzyılda Gürcistan Krallığı'nın bölünmesinden sonra, başkenti Tiflis olan Kartli, ayrı bir krallık oldu. Kartli'nin tarihi toprakları şu anda Gürcistan'ın çeşitli idari bölgeleri arasında bölünmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Tserakvi</span>

Tserakvi, Orta Çağ Gürcü Ortodoks kilisesidir.

<span class="mw-page-title-main">Tsirkoli Meryem Ana Kilisesi</span>

Tsirkoli Meryem Ana Kilisesi, Ksani nehri vadisindeki Tsitkoli köyünün yanında konumlanmış bir 8-9. yüzyıl Gürcü Ortodoks kilisesidir. Kubbesiz ve kubbeli kilise tasarımlarının özelliklerini birleştiren kilise, Orta Çağ Gürcü mimarisinin "geçiş dönemine" ait olarak sınıflandırılmaktadır. Kilisenin bulunduğu bölge, Ağustos 2008'deki yılındaki Rus-Gürcü Savaşı savaşında Rus ve Güney Oset birliklerinin kontrolü altına giren Ahalgori belediyesinin parçasıdır. Savaşla beraber, Gürcü din adamları ve kilise cemaati kiliseye erişimlerini kaybetmiştir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

Pirğebuli Manastırı Gürcistan'ın Kvemo Kartli bölgesindeki Hrami nehri vadisinde bulunan bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks manastırıdır. 12. yüzyılın sonlarına veya 13. yüzyılın başlarına tarihlenen manastır, farklı koruma durumlarındaki çeşitli yapılardan oluşmaktadır. Ana kilise, dışı zengin taş oymalarla süslenmiş büyük bir salon kilisesidir. Manastır, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Atskuri</span>

Atskuri, Gürcistan’da Ahaltsihe Belediyesi sınırları içinde bir köydür. Deniz seviyesinden 900 metre yükseklikte, Kura Nehri’nin hemen kıyısında yer alır. Ahaltsihe kentine 22 km uzaklıktadır.

Adigeni, Gürcistan’ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Adigeni Belediyesi’nde bir kasabadır. Ahaltsihe Havzası’nda, Kvabliani Deresi’nin kıyısında, Ahaltsihe-Batum kara yolu üzerinde yer alır. Ahaltishe kentine 32 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tiseli</span>

Tiseli, Gürcistan’ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Ahaltsihe Belediyesi sınırları içinde bir köydür. Tiseli Deresi'nin yukarı kesiminde, Oşora Dağı'nın kuzey eteğinde, deniz seviyesinden 1.200 metre yükseklikte yer alır. Atskuri köyüne 9 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Baraleti</span>

Baraleti, Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Ahalkalaki Belediyesi'nde bir köydür. Ahalkalaki Ovası'nda, Baraleti Çayı kıyısında, deniz seviyesinden 1.680 metre yükseklikte yer alır. Ahalkalaki kasabasına 16 km uzaklıktadır.

Hospio, Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Ahalkalaki Belediyesi'nde bir köydür. Ahalkalaki Platosu'nda, deniz seviyesinden 1.720 metre yükseklikte yer alır. Ahalkalaki kasabasına 5 km uzaklıktadır.

Burnaşeti, Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Ahalkalaki Belediyesi'nde bir köydür. Ahalkalaki Platosu'nun kuzey kesiminde, Jirula Deresinin sol kıyısında, deniz seviyesinden 1.900 metre yükseklikte yer alır. Ahalkalaki kasabasına 22 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Daşbaşi</span>

Daşbaşi (Gürcüce): დაშბაში; Türkçe: Taşbaşı), Gürcistan'da Kvemo Kartli bölgesinde, Tsalka Belediyesi'nde bir köydür. Çoçiani Platosunda, deniz seviyesinden 1.500 metre yükseklikte yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Darakoy</span>

Darakoy (Gürcüce): დარაქოი; Türkçe: Dereköy), Gürcistan'da Kvemo Kartli bölgesinde, Tsalka Belediyesi'nde bir köydür. Tsalka Havzasında, Hrami Deresi'nin sol kıyısında, deniz seviyesinden 1.540 metre yükseklikte yer alır. Tsalka kasabasına 12 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuşçi</span>

Kuşçi (Gürcüce): კუშჩი; Türkçe: Kuşçu), Gürcistan'da Kvemo Kartli bölgesinde, Tsalka Belediyesi'nde bir köydür. Hrami Deresi'nin sağ kıyısında, deniz seviyesinden 1.540 metre yükseklikte yer alır. Tsalka kasabasına 24 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çala Kilisesi (Arpaçay)</span>

Çala Kilisesi, Kars ilinin Arpaçay ilçesine bağlı ve eski adı Çala olan Doğruyol köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir. Köyün merkezinde yer alan ve Meryem Ana'ya adanmış olan kilise, Tao-Klarceti bölgesinde, taş bezeme açısından başta gelen yapılar arasında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Hizabavra</span>

Hizabavra, Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Aspindza Belediyesi'nde bir köydür. Ahalkalaki Platosu'nun batı kısmında, Paravani'nin sağ kolu olan Çobareti Deresi kıyısında, deniz seviyesinden 1.590 metre yükseklikte yer alır. Aspindza kasabasına 19 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Varevani</span>

Varevani, Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Ahalkalaki Belediyesi'nde bir köydür. Ahalkalaki Platosu'nda, Paravani Deresi'nin sağ kolu olan Çobareti Deresi kıyısında, deniz seviyesinden 1.640 metre yükseklikte yer alır. Ahalkalaki kasabasına 19 km uzaklıktadır.

Hunamisi Kalesi, Hunemis Kalesi olarak da bilinir, Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı ve eski adı Hunamisi olan Söğütlükaya köyünde Orta Çağ'dan kalma bir Gürcü kalesidir. Yüksekçe bir tepede yer alan Hunamisi Kalesi, küçük bir bölümü dışında, günümüze sağlam ulaşmıştır.

Abuli, Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Ahalkalaki Belediyesi'nde bir köydür. Küçük Abuli Dağı'nın eteğinde, Paravani Irmağı'nın sağ kolu olan Abuli Deresi'nin kaynaklandığı yerde, deniz seviyesinden 1.960 metre yükseklikte yer alır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.