İçeriğe atla

Ayasofya (Drama)

Koordinatlar: 41°09′08″K 24°08′38″D / 41.15222°K 24.14389°D / 41.15222; 24.14389
Başlığın diğer anlamları için Ayasofya (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Ayasofya Kilisesi
Ναός Αγίας Σοφίας
Ayasofya Kilisesi
Harita
KonumDrama
ÜlkeYunanistan
Koordinatlar41°09′08″K 24°08′38″D / 41.15222°K 24.14389°D / 41.15222; 24.14389
MezhepOrtodoks
Eski ad(lar)Bey Camii
CemaatRum
İşlevKilise
Mimarî tarzBizans mimarisi
Tamamlanma10. yüzyıl

Ayasofya veya Kutsal Bilgelik Kilisesi (Yunanca: Ναός Αγίας Σοφίας), Yunanistan'ın Drama kentinde bulunan 10. yüzyıla tarihlenen bir Bizans kilisesidir.

Tarih

Ayasofya Kilisesi, Drama kentinde günümüze ulaşabilen en eski yapıdır. M.S. 10. yüzyılda inşasında kilise ile aynı tipte taşlar kullanılan kent surlarıyla birlikte yapılmıştır. Meryem Ana'ya adanmış olduğu ve daha eski bir Erken Hristiyanlık dönemi bazilikasının üzerine inşa edildiği düşünülmektedir. Eski kilisede saklanan kalıntılar, avluda yapılan yenileme çalışmaları sırasında ortaya çıkarılmıştır.[1]

Kilisenin inşa edildiği kesin tarih bilinmemekle birlikte yapının inşası, Bizans İmparatorluğu'nda büyük bir refah dönemi yaratan Makedon hanedanının tahta çıktığı döneme denk gelmektedir.[2][3]

Drama Metropoliti Agathangelos'a göre kilise, Drama'nın Osmanlı İmparatorluğu tarafından fethedildiği 1430 yılında camiye çevrilmiştir ancak Sultan I. Murad döneminde (1359-1389) camiye çevrildiği de iddia edilmektedir.[4] Osmanlı döneminde yapı Bey Camii olarak anılmıştır.[5]

Drama'nın Balkan Savaşları sırasında Yunanistan'a ilhak edilmesinden kısa bir süre sonra yeniden bir Hristiyan kilisesine dönüştürülmüştür. 1922 yılında, Anadolu ve Doğu Trakya'dan Drama'ya yerleştirilen Yunan göçmenleri tarafından kilise, Tanrı'nın kutsal bilgeliğine adanmıştır.[4]

Mimari

Mimari açıdan kilise, Selanik'teki Ayasofya ve İznik'teki Meryem'in Ölümü Kilisesi gibi Bizans kilise mimarisinin simgesel anıtlarıyla benzerlikler taşımaktadır ve imparatorluğun en önemli iki merkezi olan Konstantinopolis ve Selanik'in etkilerini gösterir.[6]

Ayasofya Kilisesi'nin başlangıçta kentin en yüksek noktasına inşa edilmiş olduğu varsayılmaktadır. Sonraki dolguların toprağın yükselmesine neden olarak kilisenin zemin kotunun altında kalmasına ve yapısal dayanıklılığının artmasını sağlamış olduğu düşünülmektedir. Bu durumun kilisenin Drama'nın geri kalanını yok eden 1829 depremine dayanmasının nedeni olduğu iddia edilebilir. Günümüze ulaşan kilise, Bizans dönemine kadar uzanan çeşitli değişiklilerin bir ürünüdür. Revaklı, kubbe ile örtülü geçiş dönemi tarzında bir yapıdır.[2][7]

Kilise, iç uzunluğu 13,40 m ve genişliği 10,46 m olan dikdörtgen planlı bir yapıdır. Osmanlı döneminde sıva ile kapatılan Meryem'in Ölümü'nü tasvir eden özgün duvar resmi günümüzde görülebilmektedir. Nartekste ise 1917 yılına tarihlenen ve İsa'nın İkinci Gelişi'nden çeşitli sahneleri tasvir eden bir duvar resmi bulunmaktadır.[8][9]

Restorasyon

Yunan Kültür Bakanlığı, geçmişte cami olarak da kullanılan kilisenin batı kısmının ve çevrilen minarenin kaldırılması, Bizans kilisesinin batı kısmının tamamen kazılması ve ortaya çıkarılması ile fresklerin ve asıl zeminin vurgulanması gibi çalışmalar içeren restorasyon projesini duyurmuştur. Bu çalışmalar ile kilisenin daha yeni ek yapılarından arındırılarak özgün görünümüne kavuşması amaçlanmaktadır.[10]

Galeri

  • Ayasofya Kilisesi
  • Kilisenin genel görünümü.
    Kilisenin genel görünümü.
  • Kubbenin dışından detay.
    Kubbenin dışından detay.
  • Ön cephesi.
    Ön cephesi.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Ναός Αγίας Σοφίας Δράμας" [The Church of Holy Wisdom of Drama]. odysseus.culture.gr (Yunanca). Greek Ministry of Culture. 7 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2022. 
  2. ^ a b "Ιερός Ναός Αγίας Σοφίας Δράμας" [Holy Church of Hagia Sophia, Drama] (Yunanca). 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2019. 
  3. ^ "2500 χρόνια ιστορίας σε 60'. Πολιτιστική Διαδρομή στην πόλη της Δράμας" (PDF). 26 Kasım 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2019. 
  4. ^ a b Vasli, Dimitra (July 2002). Η Δράμα και η ιστορία της (PDF). s. 36. 29 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Kasım 2016. 
  5. ^ "Ι. Ν. Αγίας Σοφίας". religiousgreece.gr (Yunanca). 23 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2022. 
  6. ^ "Υπουργείο Πολιτισμού - Ναός Αγίας Σοφίας Δράμας". 15 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2024. 
  7. ^ "Ιερός Ναός Αγίας Σοφίας Δράμας". 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2019. 
  8. ^ Vasli, Dimitra (July 2002). Η Δράμα και η ιστορία της (PDF). s. 35. 29 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Kasım 2016. 
  9. ^ Thanasis Polymenis (27 Kasım 2018). "Η ανάδειξη του βυζαντινού Ναού της Αγίας Σοφίας πόλος έλξης για την περιοχή της Δράμας". proinos-typos.gr (Yunanca). 30 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2022. 
  10. ^ Thanasis Polymenis (1 Haziran 2018). "Ομόφωνα το έργο για τη μελέτη περιβάλλοντος χώρου Ιερού Ναού Αγίας Σοφίας Δράμας". proinos-typos.gr (Yunanca). 18 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ayasofya (Trabzon)</span> Türkiyenin Trabzon şehrinde yer alan bir cami

Ayasofya ya da eskiden Ayasofya Kilisesi, Trabzon'un Fatih Mahallesi'nde bulunan tarihi yapı.

<span class="mw-page-title-main">Kalenderhane Camii</span> İstanbulda bir cami

Kalenderhane Camii ya da eski adıyla Theotokos Kyriotissa Kilisesi, İstanbul'un Vefa semtinde Doğu Roma döneminden kalma bir yapıdır. Bozdoğan Kemeri'nin en doğu ucunun güneyinde yer alır. Doğu Ortodoks Kilisesi formundadır. 18. yüzyılda Osmanlı'lar tarafından camiye çevrilmiştir. Yüksek olasılıkla kilise ilk durumunda Theotokos Kyriotissa'ya adanmıştı. Yapı, Yunan haçı kemerli Bizans kilisesi örneğinin var olan birkaç örneğinden birini temsil eder. Plan ve üslup özelliklerine göre binanın 9. veya 10. yüzyıla ait olduğu varsayılır.

<span class="mw-page-title-main">Fethiye Camii</span> İstanbulda camiye çevrilen bir Rum Ortodoks kilisesi

Fethiye Camii veya Teotokos Pamakaristos Kilisesi, İstanbul'un Fatih ilçesinin Çarşamba semtinde camiye çevrilmiş bir Rum Ortodoks kilisesidir.

<span class="mw-page-title-main">Aya İrini</span> İstanbulda eski kilise ve müze

Aya İrini veya Azize İrini (Yunanca: Ναός της Αγίας Ειρήνης Tanrısal Barış ya da Kutsal Barış, İstanbul'da, Topkapı Sarayı'nın birinci avlusunda, Ayasofya'nın yakınında ve onunla çağdaş olan tarihî bir müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Surp Kevork Kilisesi</span>

Surp Kevork ya da Sulu Manastırı İstanbul'da bulunan bir Ermeni Apostolik kilisesi.

<span class="mw-page-title-main">Aya Triada Rum Ortodoks Kilisesi (Beyoğlu)</span> İstanbul, Beyoğlunda bulunan kilise

Aya Triada İstanbul, Beyoğlu'nda bulunan Rum Ortodoks kilisesidir. Taksim Meydanı'nın güneybatısında; Meşelik Sokağı, İstiklal Caddesi ve Sıraselviler Caddesi'nin kesişiminde bulunan kilise, İstanbul'daki en büyük Rum Ortodoks mabetlerinden biridir. Halen Rum cemaati tarafından aktif olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ayasofya (Selanik)</span> Yunanistanın Selanik şehrinde bir kilise

Ayasofya veya Kutsal Bilgelik Kilisesi, Selanik'te bulunan dinî yapılardan biridir. Kilise olarak kurulup sonradan camiye dönüştürülen bu yapı, şehrin en eski yapılarından biridir ve UNESCO listesindedir. Üçüncü asırdan beri bu yerde bir kilise bulunmaktadır fakat şimdiki yapı 7. asırda inşa edilmiştir. İstanbul’daki Ayasofya örnek alınmıştır. Kilisenin içine ikonlar çizilmiştir. Binanın planı Yunan haçı şeklindedir ve orta Bizans devri mimarisinin en iyi örneklerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Panayia Evangelistria Kilisesi</span>

Panayia Evangelistria Kilisesi, İstanbul'un Beyoğlu ilçesine bağlı Dolapdere semtinde bulunan bir Rum Ortodoks kilisesi. 1877 yılında inşasına başlanan yapı, altı yıllık sürecin sonunda 1893 yılında ibadete açılmıştır. Kilise girişinin hemen yanında Theotokos Ayazması bulunmaktadır. Kilise binası 12 Mayıs 1979 tarihinde 2. derece kentsel sit alanı olarak tescillenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Efimianos Kilisesi</span>

Aziz Efimianos Kilisesi ya da Agios Efimianos Kilisesi Kıbrıs adasında Akdoğan, Mağusa kasabasının 2 kilometre güneybatısında bulunan bir Bizans kilisesidir..

<span class="mw-page-title-main">Aziz Lazarus Kilisesi, Larnaka</span> Larnaka, Kıbrısta bir kilise

Aziz Lazarus Kilisesi, Kıbrıs'ın Larnaka kentinde bulunan, 9. yüzyıl sonlarından kalma bir kilisedir. Otosefal bir Rum Ortodoks Kilisesi olan Kıbrıs Kilisesi'ne aittir.

<span class="mw-page-title-main">Anestis Vlahos</span> Yunan oyuncu (1934-2021)

Anestis Vlahos –, Yunan aktör ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Aya Nikola Kilisesi (Hanya)</span> Girit Hanyada bir kilise

Aziz Nikola Kilisesi ya da Osmanlı dönemindeki adıyla Hünkâr Camii(Χιουγκιάρ Τζαμισί), Girit'in liman kenti Hanya'da 1320 yılında Venedikliler tarafından inşa edilmiş bir kilise. Yunanistan'da hem bir çan kulesi hem de bir minaresi olan tek ibadethanedir.

<span class="mw-page-title-main">Panagia tis Podithou</span>

Panagia tis Poditho, ayrıca Panagia Eleousa tis Poditho, Kıbrıs'taki Kıbrıs Ortodoks Kilisesi'ne bağlı bir kilisedir. Kilise, 1985 yılında Trodos Bölgesi Boyalı Kiliseler Dünya Mirası Alanı'nın bir parçası olarak UNESCO Dünya Mirasları Listesi'nde listelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">100 Kapılı Kilise</span>

100 Kapılı Kilise Yunanistan’ın Paros adasının merkezi olan Parikia şehrinde yer alan tarihi bir kilise kompleksi.

<span class="mw-page-title-main">Arap Camii (Drama)</span>

Arap Camii, Yunanistan'ın Drama kentinde bulunan bir camidir. Cami, 19. yüzyılda Osmanlı döneminde inşa edilmiştir. Neredeyse bir asırdır bakımsız bırakılan camide, Kasım 2022 itibarıyla restorasyon çalışmaları başlatıldı.

<span class="mw-page-title-main">Kurşunlu Camii (Kesriye)</span>

Kurşunlu Camii, Yunanistan'ın Kesriye kentinde bulunan bir camidir. Cami, 16. yüzyılda Osmanlı döneminde inşa edilmiş olup adını kurşunla kaplı olan kubbesinden almaktadır. Çok az yenileme çalışması yapıldığı için çoğunlukla yıkık bir durumdadır ve ibadete açık değildir.

<span class="mw-page-title-main">Panaya tu Kastru</span> Rodostaki bir kilise

Panaya tu Kastru, Kalenin Meryemi veya Enderun Camii, Yunanistan'daki Rodos kentinde bulunan Orta Çağ'dan kalma bir Rum Ortodoks kilisesidir. Surlarla çevrili eski şehir sınırları içerisindeki yapı, adada günümüze ulaşan en büyük Bizans kilisesidir. Tarih boyunca, Rodos'un çeşitli devletler ve imparatorluklar tarafından fethedilmesiyle Roma Katolik kilisesi ve camii olarak kullanılmıştır..

<span class="mw-page-title-main">Aya Spiridon Kilisesi (Rodos)</span> Rodostaki bir Bizans kilisesi

Hagios Spyridon Kilisesi, Yunanistan'daki Rodos kentinde bulunan bir Rum Ortodoks kilisesidir. Surlarla çevrili eski şehir sınırları içerisindeki yapı, on üçüncü yüzyılda inşa edilmiş bir Orta Çağ Bizans kilisesidir. Adanın Osmanlı hakimiyeti altında olduğu dönemde Kavaklı Mescidi adıyla camiye dönüştürülmüş, daha sonra tekrar Hristiyan ibadetine açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal Teslis Kilisesi (Rodos)</span>

Kutsal Teslis Kilisesi, Başmelek Mikail Kilisesi veya Hanzade Mescidi, Rodos'un Şövalyeler Caddesi'nde bulunan bir Rum Ortodoks kilisesidir. Surlarla çevrili eski şehir sınırları içerisinde Teslis'e adanmış iki kiliseden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Aya Titos Katedrali</span>

Aya Titos Katedrali, Aziz Titus Katedrali, Köprülüzade Fazıl Ahmed Paşa Camii, Vezir Camii veya Yeni Cami, Girit'in Kandiye şehrinde bulunan ve Aziz Titos'a adanmış bir Ortodoks kilisesidir. 1856 yılındaki depremde yerinde bulunan binanın yıkılması sonrasında 1869 yılında yerine inşa edilen Yeni Cami'nin, 1925 yılında kiliseye dönüştürülmesi ile Hristiyan ibadetine açılmıştır. Kilise, 2013 yılında Girit başpiskoposluğunun katedrali olarak ilan edilmiştir. Kilise, eklektik tarzda, kubbeli kare planlı bir yapıdır. Yapının dış cephesinde dikey unsurlar baskın olup üst kısımda taş oyma bir apsis bulunmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.