Ay ağacı
Ay ağaçları, 1971 yılında NASA tarafından uzaya gönderilen ağaç tohumları. Tohumların farklı koşullarda nasıl değiştiklerini ve yetiştiklerini gözlemlemek aracıyla Apollo 14 misyonu kapsamında Ay'a farklı ağaç türlerinden beş yüz tohum gönderildi ve bu tohumlar otuz dört kez ay yörüngesi etrafında dolaştırıldı. Görevini tamamlayarak Dünya'ya dönen Apollo 14'ten alınan tohumlar, aralarında Amerika Birleşik Devletleri, İsviçre, Japonya ve Brezilya'nın da olduğu farklı ülkelere ekildi.[1]
31 Ocak 1971'de fırlatılan Apollo 14, 5 Şubat 1971 tarihinde ay kraterine iniş yaptı. Alan Shepard ve Ay modülü pilotu Edgar Mitchell Ay yüzeyinde yürürken, eski bir Orman Servisi çalışanı olan komuta modülü pilotu Stuart Roosa, Ay'a hiç ayak basmadı.[2] Roosa, bagajındaki yaklaşık 500 tane yumru çamı, tatlı sakız ağacı, sekoya, Douglas göknar ve çınar tohumu bulunan bir kutuyu Ay'ın etrafında 34 kez tur attırdı. Buradaki fikir, ağırlıksızlığın tohumlar üzerinde nasıl bir etkisi olacağını görmekti.[3] Kitty Hawk komuta modülü, 9 şubat 1971'de UTC ile saat 21:05'te Amerikan Samoası'nın 1.400 km güneyine, güney Pasifik Okyanusu'na indi. Tohumlar Dünya'ya döndükten sonra yaklaşık 420 fideye dönüştü. 1975 ve 1976 yıllarında ABD'deki okullara, üniversitelere, parklara ve devlet dairelerine verildi.
Bu tohumlardan dikilen ağaçların çoğunun yeri on yıllardır büyük ölçüde bilinmiyordu. 1996 yılında, üçüncü sınıf öğretmeni Joan Goble ve öğrencileri, yerel bölgelerinde, üzerinde ay ağacı olduğunu belirten bir plaket bulunan bir ağaç buldular. Goble, NASA'ya bir e-posta gönderdi ve çalışan Dave Williams'a ulaştı. Williams, NASA'daki meslektaşlarının çoğu gibi ağaçların varlığından habersizdi. Biraz araştırma yaptıktan sonra Williams, Roosa'nın bu tohumları ekilmek üzere uzaya ve eve getirmek için yaptığı ilk eylemleri anlatan bazı eski gazete kupürleri buldu.[4] Williams, NASA'nın resmi web sitesinde ağaçları bulmak için halktan yardım isteyen bir sayfa yayınladı. Sayfa ayrıca bilinen ay ağaçlarının yerlerini ve türlerini listeleyen bir tablo içeriyordu. Williams, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki insanlardan, onları ay ağaçları olarak tanımlayan plaketler gören insanlardan haber almaya başladı. Williams, konumları ve türleri de dahil olmak üzere bu tür ağaçların ayrıntılarını listeleyen bir veritabanını yönetmeye başladı. 2011'de Wired dergisindeki bir makale bu çabayı anlattı ve Williams'ın e-posta adresini sağlayarak mevcut ay ağaçları hakkında bilgisi olabilecek herkesi yazmaya teşvik etti.[5] 2022 yılı itibarıyla mevcut ağaçların tespiti ve yerlerinin belirlenmesi çalışmaları devam etmekteydi.[4][6]
Ay ağaçları ve konumları
Şehir ve eyalet | Konum | Ağaç türü | Dikim tarihi |
---|---|---|---|
Auburn Üniversitesi, Alabama | G.W. Andrews Forestry Sciences Lab | Loblolly Pine* | 22 Ekim 1976 |
Birmingham, Alabama | Birmingham Botanical Garden | Sycamore | Nisan 1976 |
Montgomery, Alabama | State Capitol | Loblolly Pine | Nisan 1976 |
Troy, Alabama | Pioneer Museum of Alabama | 5 Ağustos 1976 | |
Tuscumbia, Alabama | Ivy Green | 19 Ekim 1976 | |
Flagstaff, Arizona | Flagstaff Jr. High School | Douglas Fir | 30 Nisan 1976 |
Tucson, Arizona | Kuiper Space Sciences Building, Arizona Üniversitesi | Sycamore | |
Ft. Smith, Arkansas | Sebastian County Courthouse | Loblolly Pine | 15 Mart 1976 |
Washington, Arkansas | Old Washington Historic State Park | ||
Arcata, Kaliforniya | Humboldt State University | 3 Redwoods | |
Berkeley, Kaliforniya | Tilden Nature Area | Redwood | 26 Temmuz 1976 |
Monterey, Kaliforniya | Friendly Plaza | Temmuz 1976 | |
San Luis Obispo, California | Mission Plaza | 30 Temmuz 1976 | |
Sacramento, Kaliforniya | State Capitol | ||
Cape Canaveral, Florida | Kennedy Uzay Merkezi | Sycamore*[7] | 25 Haziran 1976 |
Gainesville, Florida | Florida Üniversitesi | Sycamore | |
Perry, Florida | Forest Capital Museum State Park | Loblolly Pine | 26 Nisan 1978 |
Tallahassee, Florida | Cascades Park | Sycamore | |
Tallahassee, Florida | Doyle Conner Building | Loblolly Pine | |
Athens, Georgia | Athens-Clarke County Planning Department | Mayıs 1976 | |
Waycross, Georgia | Okefenokee Regional Educational Service Agency[8] | ca. 1976 | |
Boise, Idaho | Lowell Elementary School | 1977 | |
Moscow, Idaho | University of Idaho | Sycamore | |
Cannelton, Indiana | Camp Koch Girl Scout Camp | 1976 | |
Indianapolis, Indiana | Indiana Statehouse | 9 Nisan 1976 | |
Lincoln City, Indiana | Lincoln State Park | 1 Mayıs 1976 | |
Tell City, Indiana | Forest Service Office | 2 Sweetgums | 1976 |
Atchison, Kansas | International Forest of Friendship | Sycamore | |
Elmer, Louisiana | Palustris Experimental Forest | Loblolly Pine | Nisan 1976 |
Piedmont, South Carolina | 209 Green Leaf Lane | Sycamore | Ağustos, 1976 |
New Orleans, Louisiana | New Orleans River Walk | Loblolly Pine | Haziran 1983 |
Bethesda, Maryland | Society of American Foresters | 30 Eylül 1975 | |
Greenbelt, Maryland | Goddard Space Flight Center | Sycamore | 9 Haziran 1977 |
Holliston, Massachusetts | Holliston Police Station | Nisan 1976 | |
Lansing, Michigan | State Capitol | Weeping Beech | 1976 |
Mississippi State, Mississippi | The Junction | Sycamore | 1975 |
Waynesboro, Mississippi | Forestry Commission Nursery | ||
DeSoto, Missouri | Walthers Park | ||
Pisgah National Forest, North Carolina | Cradle of Forestry in America | ||
Asheville Botanical Garden, North Carolina | UNC Asheville | ||
South Brunswick, New Jersey | South Brunswick High School | ||
Jefferson County, Ohio | Friendship Park | 29 Temmuz 1976 | |
Eugene, Oregon | Erb Memorial Union, University of Oregon (Initially planted at Willamette Hall, moved in 1980) | Douglas Fir | 1976 |
Roseburg, Oregon | U.S. Veteran's Hospital | 3 Mayıs 1976 | |
Corvallis, Oregon | Peavy Hall, Oregon State University | 1976 | |
Salem, Oregon | State Capitol | 30 Nisan 1976 | |
Salem, Oregon | Private Residence | 2 Douglas Firs | 1973 |
Ebensburg, Pennsylvania | Cambria County Courthouse | Sycamore | 29 Haziran 1976 |
Hollidaysburg, Pennsylvania | Highland Hall | 5 Mayıs 1976 | |
King of Prussia, Pensilvanya | Lockheed Martin Space Systems Building | 30 Haziran 1976 | |
Newtown/Langhorne, Pensilvanya | Core Creek Park | 30 Nisan 1976 | |
Philadelphia, Pennsylvania | Washington Square | Sycamore* | 6 Mayıs 1975 |
Knoxville, Tennessee | University of Tennessee | Loblolly Pine | Nisan 1976 |
Sewanee, Tennessee | University of the South | Sycamore | |
Tullahoma, Tennessee | Arnold Air Force Base | Loblolly Pine | |
Olympia, Washington | State Capitol | Douglas Fir | |
Huntsville, Alabama | U.S. Space and Rocket Center | 5 Sycamores, 2 Pines * | 29 Ekim 1976 |
Tuskegee, Alabama | VA Hospital (CAVHCS) | Loblolly Pine * | 1976 |
Little Rock, Arkansas | Forestry Commission Headquarters | 15 Mart 1976 | |
Monticello, Arkansas | University of Arkansas at Monticello | 1977? | |
New Orleans, Louisiana | NASA Michoud Assembly Facility | Loblolly Pine (2?) * | Temmuz 1976 |
North Pembroke, Massachusetts | Historical Society | Sycamore? * | Nisan 1976 |
Albuquerque, New Mexico | Civic Plaza | Douglas Fir * | |
Illinois Valley, Oregon | Siskiyou Smoke Jumper Base | ||
Washington, DC | Beyaz Saray | Loblolly Pine * | 19 Ocak 1977 |
Plano, Teksas | Plano Senior High School | Sycamore * | 4 Kasım 2009 |
Brasília, Brezilya | Ibama Central Building's garden | Sweetgum | 14 Kasım 1980 |
Santa Rosa, Brezilya | Parque Municipal de Exposições | Redwood | 18 Ağustos 1981 |
Tradate, İtalya | Appiano Gentile Park | Loblolly Pine | 10 Ekim 2011 |
Bracey, Virginia | River Ridge Golf & Camping Club | Sycamore | 31 Ocak 1971 |
Doswell, Virginia | Kings Dominion [9] | ||
Luzern, İsviçre | Swiss Transport Museum | Sycamore | 15 Ağustos 1976 (not planted until later) |
Silver City, New Mexico | Gough Park | 14 Ağustos 1976 | |
Houston, Teksas | NASA Johnson Space Center | Loblolly Pine | Şubat 2016[şüpheli ] |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Black, Richard (19 Temmuz 2005). "Trees... from the Moon". BBC News. 21 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021.
- ^ Stenger, Richard (22 Ekim 2002). "Scientists look for elusive 'moon trees'" (İngilizce). CNN. 30 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2021.
- ^ Carter, Jamie (5 Şubat 2021). "Have You Ever Seen A 'Moon Tree?' Where You Can See A Curious Legacy Of NASA's Apollo Missions 50 Years On". Forbes. Erişim tarihi: 4 Mart 2021.
- ^ a b We Almost Forgot About the Moon Trees: A collection of tree seeds that went round and round the moon was scattered far and wide back home 13 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., by Marina Koren. The seeds orbited the Moon, but were not landed on it. The Atlantic, January 31, 2022.
- ^ The Mystery of the Missing Moon Trees: 13 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 15 years after NASA astronomer David Williams started searching for them, hundreds of trees grown from space-faring seeds are still missing. The “moon trees,” whose seeds circled the moon 34 times in Apollo 14 astronaut Stuart Roosa‘s pocket, were welcomed back to Earth with great fanfare in 1971. February 10, 2011, wired.com.
- ^ The "Moon Trees" 19 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., official NASA website, accessed Feb 3, 2022.
- ^ "Archived copy". 19 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2017.
- ^ "Twitter". 11 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2021.