İçeriğe atla

Ayşe (operet)

Ayşe
Özgün dilTürkçe
MüzikMuhlis Sabahattin Ezgi
LibrettoGülriz Sururi (son versiyon)
Gala1929
İlk gösterim yeriSamsun


Ayşe, 1929'da Muhlis Sabahaddin Ezgi tarafından bestelenen Türkçe operet. 1966'da Lûtfullah Sururi tarafından radyofonize edilen eser, 2000'li yıllarda Gülriz Sururi tarafından düzenlenerek yeniden sahneye konmuştur.[1] ö

Ayşe, 1920'lerin Türkiyesini Ege ve İstanbul olarak iki ayrı coğrafyada sunar. O yılların görkemli İstanbul hayatı; Muhlis Sabahaddin'in ezgilerinin eşlik ettiği çarlistonlar, tangolar, fokstrotlar ve valslerle sahneye taşınırken, dönemin saflığını koruyan köy hayatı ise zeybekler ve halaylarla sergilenir.

Hazırlanma ve sahneleme

23 Temmuz 1908'de ilan edilen II. Meşrutiyet, pek çok toplumsal silkelenmenin başlangıcı olduğu gibi, operetin de sosyal gereksinim olarak algılanmasını sağladı. Cumhuriyet sonrasında Muhlis Sabahaddin Bey, Türk operet tarihinin en önemli şahsiyeti oldu. Muhlis Sabahattin'in akla ilk gelen yapıtı 1929'da bestelediği Ayşe operetidir. İlk gösterimi bestelendiği yıl Samsun'da yapılan[2] eserin ilk gösterilerinde Suzan Lûtfullah, Toto Karaca, Melek Muhlis Sabahattin, Necla Kemal, Şevkiye May Hanımlar; Lûtfullah Sururi, Ömer Aydın, Salâh Cahit, Kemal Rıfat, Beliğ Selönü, Mehmet Ali, Reşit Gürzap, Avni Dilligil, Lütfi Ay, Celal Sururi ve Muammer Karaca gibi Türk tiyatrosunun önemli oyuncuları rol aldı.[3]

1966'da Lûtfullah Sururi tarafından radyofonize edilen eser, 2000'li yıllarda Gülriz Sururi tarafından yeniden düzenlendi ve ilaveler yapılarak tekrar sahneye kondu.

Operetin notaları henüz 20'li yaşlarındayken Gülriz Sururi'ye babası Lûtfullah Sururi tarafından verildi. Lûtfullah Bey Gülriz'e, daha önce annesinin oynadığı Ayşe rolünü mutlaka oynaması gerektiğini söyledi. Gülriz Sururi 90'lı yıllarda eserin telif hakkı sahiplerine ulaştı ve elde kalan kısımlarının telifini aldı.[1] Oldukça kısa olan orijinal metnin üzerine ilaveler yaparak ve çağdaş bir şekilde yorumlayarak 2000 yılında oyunu yeniden yazdı. Ancak operette hiçbir zaman rol almadı. Sururi bir röportajında, "Oyunda oynamaya o gün karar vermiş olsaydım, Hale rolünü seçerdim" dedi.[4]

Konu özeti

Zaman: 1920'li yillar Mekan: İstanbul

Ana teması aşk olan[4] operet, İstanbul'un altın yıllarında geçmektedir. "Café Chantan"lardan birinin güzel şarkıcısı Neşe ile köylü kızı Ayşe arasında kalan Necmi Paşa'nın oğlu Ahmet'in öyküsünü anlatır. Ayşe sevdiği adamdan hamile kalır ve onun peşinden büyük şehire gelir.[3]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Ayşe Opereti 20 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. OğuzOktay.com/DergiGiriş Erişim: 24 Temmuz 2009
  2. ^ "AYŞE OPERETİ". operabale.gov.tr. 25 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2019. 
  3. ^ a b Gülriz Sururi'nin geçmişe olan vefa borcu: Ayşe opereti 21 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Üstün Akmen. Teb-bir.org. Erişim: 24 Temmuz 2009
  4. ^ a b Müziğine çarpılmıştım 25 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Gülriz Sururi röportajı. Radikal.com.tr. Erişim: 24 Temmuz 2009

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Selim Naşit Özcan</span> Türk oyuncu

Selim Naşit Özcan Türk oyuncu.

İrma Felekyan veya bilinen adıyla Toto Karaca, Ermeni asıllı Türk operet, tiyatro ve sinema oyuncusu.

Mehmet İbrahim Karaca, Azerbaycan Türkü asıllı Türk tiyatro ve sinema oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Gülriz Sururi</span> Türk tiyatrocu

Özhan Gülriz Cezzar, Türk tiyatro oyuncusu ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Operet</span>

Operet, olayları gülünç ve toplumsal, siyasal yergi öğeleri içererek anlatan müzikal sahne oyunudur.

<span class="mw-page-title-main">Şevkiye May</span> Türk oyuncu

Şevkiye May, Türk tiyatro, operet ve sinema oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Güzin Özipek</span> Türk oyuncu

Güzin Özipek, Türk opera, sinema ve tiyatro sanatçısıdır.

Hüsnü Engin Cezzar, Türk yönetmen, tiyatro, sinema ve dizi oyuncusudur.

<i>Keşanlı Ali Destanı</i> müzikal tiyatro oyunu

Keşanlı Ali Destanı, Haldun Taner'in yazdığı, müziğini Yalçın Tura'nın yaptığı müzikal oyundur.

Hâzım Körmükçü, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu.

<span class="mw-page-title-main">Melek Kobra</span> Türk oyuncu

Melek Kobra, Türk tiyatro, sinema ve opera oyuncusudur.

Timuçin Caymaz tiyatro ve sinema oyuncusu, seslendirme sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Neveser Kökdeş</span> Türk besteci

Neveser Kökdeş, Türk besteci, güfteci, tanburidir.

<span class="mw-page-title-main">Cemal Sahir</span> Türk operet sanatçısı, oyun yazarı

Cemal Sahir tenor, rejisör ve oyun yazarı. Türkiye'nin Avrupa'da eğitim görmüş ilk operet sanatçısıdır.

Muhlis Sabahattin Ezgi, Türk besteci, opera sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Alev Sururi</span> Türk oyuncu

Alev Sururi, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusudur.

Fazile Suzan Lütfullah, Türk opera sanatçısı.

Gülriz Sururi-Engin Cezzar Tiyatrosu, İstanbul'da 1962-1990 yıllarında faaliyet gösteren özel tiyatro topluluğu.

<span class="mw-page-title-main">Sokak Kızı Irma (müzikal)</span>

Sokak Kızı İrma, ilk defa 1956'da Paris'te sahnelenmiş olan müziği Marguerite Monnot'e, sözleri Alexandre Breffort'a ait iki perdelik bir Fransız müzikalidir.

Çok Yaşa Sen Ayşe, Hicaz makamında, nim sofyan ritime sahip şarkıdır. Bestesi ve güftesi Muhlis Sabahâttin Ezgi'ye aittir. Ayşe Operetinde söylenen şarkılardandır. Mahmure Hanım tarafından söylenmiştir. Ayna Vur Patlasın Çal Oynasın olarak söylemiştir. Ayna versiyonunda sözler değiştirilmiştir.İstanbul Üniversitesi Osmanlı Dönemi Müziği Uygulama ve Araştırma Merkezinde kayıtlı bir eserdir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.