İçeriğe atla

Ayşe Şan

Ayşe Şan (1938, Diyarbakır - 18 Aralık 1996, İzmir), Kürt dengbêj. Eyşana Kurd, Eyşe Xan, Eyşana Elî isimleriyle de tanınır.[1][2] Bir dengbej'in kızı olarak Diyarbakır'da doğdu, daha sonra sırasıyla Gaziantep, İstanbul, Almanya, Bağdat ve İzmir'de yaşadı. Türkçe ve Kürtçe şarkılar söyleyerek radyolarda çalıştı, konserler verdi ve kasetler doldurdu. Annesi dışında ailesinin tamamının müzikle ilgilenmesine karşı çıkması nedeniyle doğduğu şehre vasiyetine rağmen öldükten sonra da dönemedi. Almanya'da bir çocuğunu kaybetti, daha sonra üç çocuğu daha oldu.[3]

Yaşamı

Ailesinin müzikle ilgilenmesine karşı çıkması ve baskı yapması nedeniyle Diyarbakır'dan Gaziantep'e gitti. Kürtçenin yasak olması nedeniyle radyoda Türkçe şarkılar söyledi. 1963'te ekonomik sıkıntılar nedeniyle İstanbul'a göç etti ve orada Kürtçe ve Türkçe konserler vermeyi sürdürdü. İlk olarak ‘Ez Xezalım’ adlı parçayla ünlendi, daha sonra Kürtçe-Türkçe ilk kasetini çıkarttı. Ancak tanınmak, üzerindeki baskıları artırdı ve Türkiye'yi terk ederek Almanya'ya gitti. Orada 18 aylık kızı Şahnaz'ı kaybetti.[4]

Bir süre sonra üç çocuklu bir anne olarak İstanbul'a geri döndü. Bu kez, ailesinin baskılarının yanı sıra söylediği şarkılar nedeniyle de tehditler ile karşılaştı. 1979 yılında Bağdat'a gitti ve Bağdat'ın Sesi Radyosu'nda Eyşana Eli adıyla sesini duyurmaya başladı. Bağdat, Musul, Hewlêr, Duhok'ta konserler verdi.[5]

18 Aralık 1996'da İzmir'de kanser nedeniyle öldü.[6] Doğduğu şehre gömülmeyi vasiyet etti, ancak bu yerine getirilemedi.[7]

Bazı şarkıları

  • Ez Xezalım
  • Qederê
  • Dayikê
  • Lê lê bêmal
  • Lorkê lorkê

Kaynakça

  1. ^ Biography of Eyse San 7 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Archived Şubat 7, 2015 at the Wayback Machine
  2. ^ Diken, Şeyhmus (2007). Amidalılar: sürgündeki Diyarbekirliler. İstanbul: İletişim. s. 165. ISBN 978-975-05-0493-8. 
  3. ^ "AYŞE ŞAN KİMDİR ?". www.sabah.com.tr. 31 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2016. 
  4. ^ "Ayşe Şan Hayat Hikayesi". biyografi.kurtcebilgi.com. 10 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2016. 
  5. ^ "Kürt müziğinin önemli seslerinden Ayşe Şan'". www.hocvanhabergazetesi.com. 20 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2016. 
  6. ^ "Stranen Bijarti albümü". www.cafrande.org. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2016. 
  7. ^ "Ayşe Şan'ın vasiyetini kim yerine getirecek?". www.ilkehaber.com. 6 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ziya Gökalp</span> Türk yazar ve toplum bilimci

Ziya Gökalp, Türk yazar, toplum bilimci, şair ve siyasetçidir. Meclis-i Mebûsanda ve Türkiye Büyük Millet Meclisinde milletvekilliği yapmıştır. "Türk milliyetçiliğinin babası" olarak da anılır.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Tatlıses</span> Türk şarkıcı, yapımcı, oyuncu, yönetmen, televizyon programcısı, iş insanı

İbrahim Tatlıses, 1 Ocak 1952 Şanlıurfa doğumlu Türk şarkıcı, yapımcı, oyuncu, yönetmen, televizyon programcısı ve iş insanı. Ayağında Kundura türküsü ile ünlenen İbrahim Tatlıses, günümüze kadar otuzdan fazla albüm çıkarmış, birçok filmde oyuncu ve yönetmen olarak görev almıştır. Türkiye'nin yanı sıra Yunanistan ile Orta Doğu'da da tanınmaktadır. Türkiye'de lakabı İmparator'dur. Tatlıses'in sanatçılığın dışında gıda, turizm, inşaat, iletişim, ulaşım gibi birçok alanda da yatırımı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mehdi Eker</span> Türk siyasetçi ve veteriner hekim

Mehmet Mehdi Eker Kürt asıllı Türk siyasetçi ve veteriner hekim. Eski Gıda, Tarım ve Hayvancılık bakanı.

Herne Pêş, sözleri Mela Ehmedê Namî'nin Neşîd û Gaziya Keçan adlı şiirine ait Kürtçe marş. Şivan Perwer'in aynı adı taşıyan 1977 albümünde yer almıştır. Marşı Grup Yorum da seslendirmiştir. Bu sanatçılar tarafından mitinglerde de seslendirilir. Amed taraftarları maçlardan önce İstiklâl Marşı'nın arkasından enstrümantal olarak bu marşı seslendirir. Marş, yeni sözler yazılarak Bucaspor tribünlerinde de bir yıl boyunca söylendi. Çeşitli yerlerde söylenmesi 'yasaklı' olduğu gerekçesiyle engellenmiştir. Korsan olarak da bir camiden yayınlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed-i Hânî</span> Kürt edebiyatçı ve astronom

Ahmed-i Hani, 17. yüzyıl'da yaşamış Kürt edebiyatçı, astronom, şair, tarihçi ve İslam alimi.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Uzun</span> Kürt yazar ve edebiyatçı (1953–2007)

Mehmed Uzun, Kürt yazar.

<span class="mw-page-title-main">Nilüfer Akbal</span> Kürt-Zaza şarkısıcı

Nilüfer Akbal, Türk Vatandaşı,Kürt ve Zaza kökenli ses sanatçısı. Kurmançça, Soranice, Zazaca, Türkçe ve Farsça) müzik anlayışıyla dikkat çeken bir sanatçıdır.

<span class="mw-page-title-main">Cigerxwîn</span> Kürt şair (1903-1984)

Cigerxwîn ya da Cegerxwîn, Kürt Marksist şair, edebiyatçı, yazar ve tarihçi.

<span class="mw-page-title-main">Feleknas Uca</span> Kürt politikacı

Feleknas Uca, Yezidi asıllı Türk siyasetçidir. 1999'dan 2009'a kadar Almanya'dan Avrupa Parlamentosu üyesiydi ve Die Linke'de görev yaptı. Feleknas Uca, Ocak 2005 Irak parlamento seçimlerine kadar dünyanın tek Yezidi parlamenteriydi. Haziran 2015'te Diyarbakır'dan milletvekili seçildi.

Kürt enstitüleri, Kürt dili üzerine bilimsel araştırmalar yapmak ve yayınlar hazırlamak üzere değişik ülkelerde kurulmuş olan araştırma kurumlarıdır.

<i>Sen</i> (roman)

Sen, Mehmed Uzun'un 1985 yılında yayınladığı ilk romanıdır. Diyarbakır ve şehirde yaşananlar üzerine kurgulanmış olan romanda anlatılanlar, simgesel bir böceğe anlatılmaktadır. Uzun, bu romanında şehrin kapılarının açılışını 13 sayfa boyunca anlatır. Uzun'un diğer kitaplarına bağlı olarak, Sen romanı ölüm ile başlamaz ve biyografik özellikler taşır.

<span class="mw-page-title-main">Şeyhmus Diken</span>

Şeyhmus Diken, 1954 yılında Diyarbakır'da doğdu. İlkokulu Mardinkapı Cumhuriyet İlkokulunda, ortaokulu Ziya Gökalp Lisesi'nde okudu. Ziya Gökalp Lisesi'nde başladığı liseyi Diyarbakır Lisesi'nde tamamladı.

Altın Mikrofon, Hürriyet gazetesi tarafından 1965'te düzenlenmeye başlamış bir müzik yarışmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pervin Chakar</span> Kürt opera sanatçısı

Pervin Chakar, Kürt kökenli Türk opera sanatçısı (soprano).

Karapetê Xaço ya da Karabêtê Xaço ya da Gerabêtê Xaço, Osmanlı - Ermeni müzisyen

Egîdê Cimo Mîrê Bilurê olarak da tanınan kaval sanatçısı. 1918 yılında Van'dan Ermenistan'a göç eden bir ailenin çocuğu olan Cimo, 8 yaşındayken ilk kavalını yaparak müziğe başladı. Daha sonra mey, zurna ve diğer enstrümanları da kullandı. 1955'te Erivan Radyosunun Kürtçe bölümünde müzisyen olarak çalışmaya başladı ve 1990'lara kadar arasında Şeroyê Biro, Karapetê Xaço, Efroye Esed, Aslıka Kadır, Aram Tigran gibi dengbêjlerin de olduğu pek çok müzisyene eşlik etti. Radyo çalışmalarının yanı sıra bir gece okulu olan Romanos Melikyan Müzik Enstitüsü'nde (Kulize) okudu ve 1967'de müzik yüksekokul diploması aldı. Egîdê Cimo, uzun yıllar yaşadığı Erivan'da öldü.

<span class="mw-page-title-main">Sûsika Simo</span>

Sûsika Simo, Sovyet Kürdü dengbêj. Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde Kürtçe şarkılar besteleyen Simo sahneye çıkan ilk kadın dengbêj olarak kabul edilir.

Ermenistan Devlet Radyosu, Ermenistan'ın başkenti Erivan'da 1955'ten beri yayın yapan radyo kanalı.

<span class="mw-page-title-main">Rojda</span> Kürt halk müziği ses sanatçısı

Rojda Kürt şarkıcı ve söz yazarı.

Eleonore Fourniau veya Eléonore Fourniau söylediği Kürtçe, Türkçe, Lazca ve Ermenice şarkılarla tanınan Fransız şarkıcı ve müzisyendir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.