İçeriğe atla

Ayı köpekleri

Ayı köpekleri
Yaşadığı dönem aralığı: 41,2-4,6 myö
Bartoniyen-Piasenziyen[1] 
Amphicyon iskeleti
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Mammalia
Takım:Carnivora
Alt takım:Caniformia
Familya:Amphicyonidae
Haeckel, 1886[2]
Alt familyalar
†Amphicyoninae
†Daphoeninae
Temnocyoninae

Ayı köpekleri (Amphicyonidae), etçiller takımının köpeğimsiler alt takımına ait, nesli tükenmiş bir familya.[3]

Açıklama

Temnocyon

50 milyon yıl önce Eosen devrinde ortaya çıkıp Miyosen devrine kadar var olmuşlardır. Bu familyaya ait türlerin dış görünüşleri küçük bir ayının ve büyük bir köpeğin dış görünüşleri arasında değişmiştir. Eskiden bu türlerin köpekgiller ya da ayıgiller familyasına koyulması gerektiği tartışılmış ve sonunda ayrı bir familyaya konulmuşlardır.[3]

Çoğu ayı köpekleri çevik bir vücut yapısına sahip, oldukça kısa bacaklı hayvanlardı. Cynelos cinsine ait olanları gibi bazıları daha zarif bir vücut yapısına sahiplerdi. Ayı köpekleri etçiller takımının ilk büyük türleriydi.

Eosen devrinde Avrupa'da yaşamış olan bir cinsi Simamphicyon cinsiydi. Miyosen devri sürecinde, her şey yiyici türlerden çok yetenekli avcı etoburlara kadar birçok farklı şekilleri ortaya çıkmıştır. Bugün bu familyanın en çok tanılan cinsi Amphicyon 'dur. Bu cinse ait türlerin erkekleri 300 kg 'ya kadar varmıştır. Çenesine bağlı büyük kaslar ve güçlü dişleri ile hatta büyük kemikleri bile kolayca parçalıyabildiği düşünülür.

Anatomi

Amphicyon'un restorasyonu

Uzunluğu 2.80 metre ve ağırlığı yaklaşık 410 kg olan bu tarih öncesi canlının kafası kurtlara,gövdesi ayılara,kuyruğu aslanlara benzer.En büyük ve tek düşmanları terminator domuzdu.Terminator domuzlar onları yenerdi ama zaman geçtikçe büyüyüp güçlendiğinden terminator domuzları da yendi.Ama zamanla atalarına göre büyüdükçe popülasyonları azaldı.Günde yaklaşık 22.5 kg et yemeleri gerekirdi.En büyük zayıf yanı tek başına avlanmasıdır.Erkekleri dişiler için kavga ederdi.Dişiler 2 ila 6 arasında yavru doğururdu.Yavrularını mağaralara bırakırlardı.Köpekler gibi ondan küçük canlılar mağaralara gidip yavrularını öldürürlerdi.Zaman geçtikçe nesilleri azalır.5 milyon yıl boyunca Miyosen Çağı'nda Kuzey Amerika'da hüküm sürdüler.Kuzey Amerika'ya Avrasya'dan geldiler.İlk ayılar Dünya'dayken nesilleri tükenmeye başladı.15 milyon yıl önce nesilleri tükendi.

Sınıflandırma

  • Familya Amphicyonidae
    • CinsAgnotherium
      • A. antiquus
    • Cins Aktaucyon[4]
      • A. brachifacialis
    • Cins Amphicyanis
    • Cins Angelarctocyon
      • A. australis (formerly Miacis australis)
    • Cins Brachycyon
      • B. reyi
      • B. palaeolycos
      • B. gaudryi
    • Genus Gobicyon
      • G. acutus
      • G. macrognathus
      • G. yei
      • G. zhegalloi
    • Genus Gustafsonia
      • G. cognita (formerly Miacis cognitus)
    • Cins Guangxicyon
      • G. sinoamericanus
    • Cins Haplocyon
      • H. elegans
      • H. crucians
    • Cins Haplocyonoides
      • H. mordax
      • H. serbiae
      • H. ponticus
    • Cins Haplocyonopsis
    • Cins Harpagocyon[5]
    • Cins Harpagophagus
    • Cins Myacyon[6]
      • M. peignei
    • Cins Paradaphoenus
      • P. cuspigerus
      • P. minimus
      • P. tooheyi
    • Cins Pseudarctos
      • P. bavaricus
    • Cins Pseudocyonopsis
      • P. ambiguus
      • P. antiquus
      • P. quercensis
    • Cins Tomocyon[7]
      • T. grivense
    • Altfamilya Amphicyoninae
      • CinsAmphicyon (tip cins)
        • A. frendens
        • A. galushai
        • A. giganteus
        • A. ingens
        • A. laugnacensis
        • A. longiramus
        • A. lyddekeri
        • A. major (tip tür)
        • A. palaeindicus
      • Cins Cynelos
        • C. caroniavorus
        • C. crassidens
        • C. helbingo
        • C. idoneus
        • C. jourdan
        • C. lemanensis
        • C. pivetaui
        • C. rugosidens
        • C. schlosseri
        • C. sinapius
      • Cins Goupilictis
        • G. minor
      • Cins Ischyrocyon
        • I. gidleyi
      • Cins Magericyon
        • M. anceps
        • M. castellanus
      • Cins Pliocyon
        • P. medius
        • P. robustus
      • Cins Pseudamphicyon
      • Cins Pseudocyon
        • P. sansaniensis
        • P. steinheimensis
        • P. styriacus
      • Cins Ysengrinia
        • Y. americanus
        • Y. depereti
        • Y. geraniana
        • Y. ginsburg
        • Y. tolosana
    • Altfamilya Daphoeninae (Kuzey Amerika)
      • Cins Adilophontes
        • A. brachykolos
      • Cins Brachyrhyncocyon
        • B. dodgei
        • B. montanus
      • Cins Daphoenictis
        • D. tedfordi
      • Cins Daphoenodon
        • D. falkenbachi
        • D. notionastes
        • D. robustum
        • D. periculosus
        • D. skinneri
        • D. superbus
      • Cins Daphoenus
        • D. felinus
        • D. hartshornianus
        • D. lambei
        • D. nebrascensis
        • D. socialis
        • D. transversus
        • D. vetus
    • Altfamilya Temnocyoninae (Kuzey Amerika)
      • Cins Mammacyon
        • M. ferocior
        • M. obtusidens
      • Cins Temnocyon
        • T. altigenis
        • T. ferox
        • T. percussor
        • T. venator''

Kitap

Kaynakça

  1. ^ "Fossilworks: Amphicyonidae". fossilworks.org. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2021. 
  2. ^ "Amphicyonidae". Fossilworks.org. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2021. 
  3. ^ a b "Mindat.org". www.mindat.org. 30 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2021. 
  4. ^ Jiangzuo, Q.; Wang, S. (September 2019). "New material of Gobicyon (Carnivora, Amphicyonidae, Haplocyoninae) from northern China and a review of Aktaucyonini evolution". Papers in Palaeontology. doi:10.1002/spp2.1283. 
  5. ^ Berger, Jean-Pierre (June 1998). "'Rochette' (Upper Oligocene, Swiss Molasse): a strange example of a fossil assemblage". Review of Palaeobotany and Palynology. 101 (1–4): 95-110. doi:10.1016/S0034-6667(97)00071-7. 
  6. ^ Werdelin, Lars (2019). "Middle Miocene Carnivora and Hyaenodonta from Fort Ternan, western Kenya". Geodiversitas. 41 (sp1): 267-283. doi:10.5252/geodiversitas2019v41a6. 
  7. ^ Fejfar, O.; Heizmann, E. (October 2015). "An illustrated summary of the lower Miocene carnivores (Mammalia, Carnivora) of Tuchořice, Czech Republic". Historical Biology. 28 (1–2): 316-329. doi:10.1080/08912963.2015.1029923. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Etçiller</span> memeli takımı

Etçiller ya da yırtıcı memeliler, memeliler sınıfına ait bir takımdır.

<span class="mw-page-title-main">Köpekgiller</span> etçil memeli familyası

Köpekgiller (Canidae), etçiller (Carnivora) takımına ait bir familya.

<span class="mw-page-title-main">Miacidae</span> etçillerin doğrudan atalarını içeren parafiletik grup

Miacidae veya Miacoidea, ilk olarak geç Paleosen'de Çin ve ABD'de ortaya çıkan, Eosen döneminde Avrasya ve Kuzey Amerika'da yayılan bazal carnivoraform memeli grubudur. Etçiller, kuzey yarım kürede, karışık atalardan gelen et yiyiciler olan miacoidlerden evrimleştiler.

<i>Nimravidae</i> bazal etçil familyası

Nimravidae, Feliformia alt takımına ait, soyu tükenmiş büyük etçil memelileri içeren bir familya.

<span class="mw-page-title-main">Denizaslanıgiller</span>

Denizaslanıgiller, Kulaklıfokgiller, İrikulaklıgiller (Otariidae), etçiller (Carnivora) takımının Pinnipedia (yüzgeçayaklılar) kladından bir familya.

<span class="mw-page-title-main">Miyosen</span> Neojen Dönemin ilk devri

Miyosen, Senozoyik çağın neojen dönemine dahil olan ve jeolojik zamanda 23.03 ile 5.3 milyon yıl önce arasında yer alan bir jeolojik devirdir. Bilimsel literatürde bu devir 3 parça altında incelenir. Bunlar: Erken Miyosen, Orta Miyosen ve Geç Miyosen'dir. Aynı zamanda Miyosen devri, Aquitanian, Burdigalian, Langhian, Serravallian, Tortonian ve Messinian gibi 6 alt zamana ayrılır. Miyosen devrinin öncesinde oligosen devri varken; akabinde pliyosen devri gelmektedir. İlk olarak 19. yy'ın başında Paris havzası etrafında yapılan stratigrafik incelemeler sırasında Charles Lyell tarafından bulunmuş ve tanımlanmış bir zaman dilimidir.

<i>Phorusrhacidae</i> tarih öncesi kuş familyası

Terör kuşları olarak da bilinen Phorusrhacidae, 62 milyon yıl öncesinden (Paleosen) 1,8 milyon yıl öncesine kadar yaşamış, büyük, etobur ve uçamayan bir kuş familyasıdır. Yaşadığı Senozoik dönemde Güney Amerika'daki en büyük süper avcılar bu ailenin türlerine mensup olmuştur.

<i>Graecopithecus</i> hominid türü

Graecopithecus, ilk olarak 1944'te Yunanistan'da bulunan tek bir çene ile tanımlanan bir büyük insansı maymun cinsi. Geç Miyosen'e tarihlenen diş örneklerinin analizi, Graecopithecus'un şempanze hariç, insanların olası en eski doğrudan atası ya da alternatif olarak insanların ve şempanzelerin olası bir son ortak atası olabileceği önerilerine yol açmıştır. Ancak diğer bilim insanları bu iddialara kuşkuyla bakıyorlar. Fosil, bilim insanları tarafından El Graeco olarak adlandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Thylacosmilinae</span> tarih öncesi keseli alt familyası

Thylacosmilinae, Güney Amerika'da Miyosen ve Pliyosen dönemleri arasında yaşayan modern keselilerle ilişkili, soyu tükenmiş bir metatherian yırtıcı alt familyasıdır. Büyük Amerikan Biyotik Değişiminden önce yaşayan diğer Güney Amerika yırtıcı memelileri gibi, bu hayvanlar da diğer kıtalardan Carnivora takımının birçok eteneli memelisinin ekolojik nişini işgal eden Sparassodonta takımına aitti. Familyanın en dikkate değer özelliği, Barbourofelis ve Smilodon gibi diğer kılıç dişli memelilerle dikkate değer bir yakınsak evrim olan, uzun, aşağı doğru uzanan dişleridir.

<i>Miacis</i> tarih öncesi memeli cinsi

Miacis, ilk olarak Erken Eosen'de ortaya çıkan ve Erken Eosen ila Geç Eosen dönemleri arasında yaşamış, soyu tükenmiş bir ilkel etçil memeli cinsidir. Miacis cinsi monofiletik değildir, Carnivoramorpha içindeki kök gruba ait çeşitli türlerin koleksiyonu haline gelmiş bir taksondur. Bu nedenle, Miacis türlerinin çoğu, "modern etçil memelilerin takımı olan Carnivora'nın atalarını temsil eden erken etçiller" olarak tanımlanırlar. Bununla birlikte, Miacis cognitus türü kök grubuna değil taç grubu Carnivora'nın iki alt takımından biri olan Caniformia'ya yerleştirilir.

<i>Dryopithecus</i> Avrupadan soyu tükenmiş büyük insansı maymun

Dryopithecus, Avrupa'nın orta - geç Miyosen döneminde yaşamış, soyu tükenmiş bir büyük insansı maymun cinsidir. 1856'daki keşfinden bu yana, cins, aralarındaki çok küçük farklılıklara dayalı olarak tek kalıntılardan tanımlanan, sayısız yeni tür ile taksonomik kargaşaya maruz kalmıştır ve holotip örneğinin parçalı doğası, fosil örneklerini ayırt etmeyi zorlaştırmaktadır. Şu anda tek bir tartışmasız tür vardır, D. fontani tip türü, ancak daha fazlası da olabilir. Cins, Afrika insansı maymunlarının grubu olan Homininae alt familyasında bir dal olarak Dryopithecini oymağında ya da kendisine özel bir alt familyada (Dryopithecinae) sınıflandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Decennatherium</span> ilkin zürafagil

Decannatherium, soyu tükenmiş bir Zürafa cinsi. İlk kez 1952'de Crusafont Pairo tarafından adlandırıldı. Yalnızca İspanya, Segovia'daki Macrofauna, Los Valles de Fuentiduenya fosil bölgesinde bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Orangutan ve insanın son ortak atası</span> Yaklaşık 16 milyon yıl önce yaşamış bir büyük insansı

Hominidae'nin Homininae ve Ponginae alt familyalarına filogenetik bölünmesi, kabaca 18 ila 14 milyon yıl önce, orta Miyosen'e tarihlenir. Bu bölünme aynı zamanda Pittsburgh Üniversitesi Sanat ve Bilim Okulu'nda antropoloji profesörü olan Jeffrey H. Schwartz ve Buffalo Müzesi'nde bilim direktörü John Grehan tarafından "orangutan- insan son ortak atası" olarak anılır.

Styriofelis, Avrupa'nın miyoseninden bilinen soyu tükenmiş bir kedigil cinsidir.

<i>Proailurus</i> kedigillerin atalarıyla ilişkili kedimsi memeli cinsi

Proailurus, yaklaşık 25 milyon yıl önce, Geç Oligosen ve Miyosen'de, Avrupa ve Asya'da yaşamış soyu tükenmiş bir kök kedigil (Felidae) cinsidir. Fosilleri; Moğolistan, Almanya ve İspanya'da bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Carnivoraformes</span> memeli kladı

Carnivoraformes, çağdaş Carnivora takımını ve soyu tükenmiş kök akrabalarını içeren plasentalı memelilerin bir kladıdır.

<span class="mw-page-title-main">Carnivoramorpha</span> memeli kladı

Carnivoramorpha, çağdaş Carnivora takımını ve soyu tükenmiş kök akrabalarını içeren plasentalı memelilerin bir kladıdır.

<i>Gustafsonia</i>

Gustafsonia, Amphicyonidae familyasına ait soyu tükenmiş bir etçil memeli cinsidir. Tip türü, Gustafsonia cognita, 1986'da Eric Paul Gustafson tarafından, başlangıçta onu bir miyasid olarak yorumlanıp Miacis cognitus olarak adlandırıldı. Daha sonra, Caniformia içindeki Carnivora taç grubuna ait çeşitli Miacis cinsinin tek türü olarak kabul edildi ve sonuçta Amphicyonidae ailesine atandı. Tip numunesi veya holotip, 1986'da Chambers Tuff Formasyonu'ndaki Reeve'nin kemik yatağında, batı Teksas'ta keşfedildi. Texas Üniversitesi bu örneği elinde tutuyor. Bu, türün onaylanmış tek fosilidir.

<span class="mw-page-title-main">Arctoidea</span>

Arctoidea, soyu tükenmiş Hemicyonidae (köpek-ayılar), mevcut Musteloidea, Pinnipedia ve Ursidae (ayılar) dahil olmak üzere çoğunlukla etobur memelilerin bir koludur. Eosen'den günümüze tüm kıtalarda bulundular. Arctoidler, köpekgiller (canidae) ve soyu tükenmiş ayı köpekleri (Amphicyonidae) ile birlikte caniformia alt takımını oluşturular. En eski caniformlar, ağaçta yaşayan mustelidler olan sansarlara yüzeysel olarak benziyordu. Feliformlarla birlikte, caniformlar Carnivora takımını oluşturur, bazen Arctoidea, Caniformia'dan ayrı bir alt takım ve Feliformia'nın kardeş taksonu olarak kabul edilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Tartarocyon</span>

Tartarocyon, Geç Miyosen döneminde yaşamış Amphicyonidae ailesinin yok olmuş bir cinsidir. Fosilleşmiş kalıntıları Sallespisse, Fransa'da bulunduktan sonra bu cins tanımlanmıştır. Sadece holotip mandibula kemiğinden bilindiğinden dolayı fosil materyali kıtlığına rağmen, bu canlının beden ağırlığının 200 kg'a yakın olduğu kestirilmiştir ki, bu ağırlık kestirimi en yakın akrabası Cynelos'unkini uzak ara geçip Tartarocyon'u Miyosen Avrupa'sının en büyük kara avcısı yapmaktadır. Tartarocyon cazanavai, ilgili cinsteki tek türdür. Canlının cins adı, insan yiyen bir devden gelen Fransız Güneybatı Pireneler efsanesinden gelmekteyken, tür adı holotip fosilin bulunduğu arazinin sahibini onurlandırmaktadır.