İçeriğe atla

Ay'daki dörtgenlerin listesi

1:2.500.000 harita ölçeğinde 30 ay dörtgeninin yerleşim düzeni
1:1.000.000 harita ölçeğinde 144 Ay dörtgeninin yerleşim düzeni

Ay, Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları Kurumu tarafından 1:2.500.000 harita ölçeğinde 30 dörtgene,[1] 1:1.000.000 ölçeğinde ise 144 dörtgene bölünmüştür.[2]

Dörtgenler kuzeyden güneye doğru şeritler halinde numaralandırılmış, daha sonra her şerit enleme bağlı olarak farklı sayıda dörtgene bölünmüştür. Şeritler kutuplarda tek bir dörtgenden oluşur, dolayısıyla LQ01 kuzey kutbunu çevreleyen bir dairedir.

1:2.500.000 ölçeğinde dörtgenler
İsim Numara Enlem Boylam
LQ0165° ila 90°-180° ila 180°
LQ0230° ila 65°-180° ila -120°
LQ03-120° ila -60°
LQ04-60° ila 0°
LQ050° ila 60°
LQ0660° ila 120°
LQ07120° ila 180°
LQ080° ila 30°-180° ila -135°
LQ09-135° ila -90°
Marius[3]LQ10-90° ila -45°
Copernicus[3]LQ11-45° ila 0°
LQ120° ila 45°
LQ1345° ila 90°
LQ1490° ila 135°
LQ15135° ila 180°
LQ16-30° ila 0°-180° ila -135°
LQ17-135° ila -90°
Grimaldi[4]LQ18-90° ila -45°
Mare Nubium[5]LQ19-45° ila 0°
LQ200° ila 45°
LQ2145° ila 90°
LQ2290° ila 135°
LQ23135° ila 180°
LQ24-65° ila -30°-180° ila -120°
LQ25-120° ila -60°
LQ26-60° ila 0°
LQ270° ila 60°
LQ2860° ila 120°
Planck[6]LQ29120° ila 180°
Ay Güney Kutbu[7]LQ30-90° ila -65°-180° ila 180°
Uzak yüz Yakın yüz Uzak yüz
LQ01
LQ02 LQ03 LQ04 LQ05 LQ06LQ07
LQ08 LQ09 LQ10 LQ11LQ12 LQ13 LQ14LQ15
LQ16 LQ17 LQ18 LQ19 LQ20 LQ21 LQ22 LQ23
LQ24LQ25 LQ26LQ27 LQ28 LQ29
LQ30

1:1.000.000 ölçeğinde, her yarım kürede 6 olmak üzere 12 enlem şeridi bulunur. Ekvatora en yakın şeritler 16° yüksekliktedir, ayrıca ilk ve son şeritler kutupların etrafında 10° yarıçapında dairelerdir. Şeritler daha sonra dörtgenlere bölünür, fakat 1:2.500.000 sisteminden farklı olarak birleşim yeri +10° boylamına yerleştirilir (bu nedenle 0° boylamı bir dörtgenin ortasındadır) ve bir şerit içindeki numaralandırma -80° ve -90° arasında başlar:

  • (±90° ila ±80°) -80°'den başlayan 360°'lik 1 dörtgen
  • (±80° ila ±64°) -80°'den başlayan 45°'lik 8 dörtgen
  • (±64° ila ±48°) -80°'den başlayan 30°'lik 12 dörtgen
  • (±48° ila ±32°) -86°'den başlayan 24°'lik 15 dörtgen
  • (±32° ila ±16°) -90°'den başlayan 20°'lik 18 dörtgen
  • (±16° ila 0°) -90°'den başlayan 20°'lik 18 dörtgen

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Lunar Geologic Mapping". NASA/USGS Planetary Geologic Mapping Program. 19 Eylül 2007. 17 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2007. 
  2. ^ "1:1 Million-Scale Maps of the Moon - USGS Astrogeology Science Center". 3 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2024. 
  3. ^ a b "Lunar Geologic Mapping: Mapping Scheme and Layout". NASA/USGS Planetary Geologic Mapping Program. 21 Nisan 2006. 29 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2009. 
  4. ^ Liu, Jianzhong; ve diğerleri. (2020). "New Geologic Map of the Lq-18 (Grimaldi) Quadrangle on the Moon". 51st Lunar and Planetary Science Conference. 
  5. ^ Liu, Jianzhong; ve diğerleri. (2017). "New Geologic Map of the Lq-19 (Mare Nubium) Quadrangle on the Moon". Lunar and Planetary Science XLVIII. 
  6. ^ Yingst, R.A; ve diğerleri. (2017). "Geologic Mapping of the Planck Quadrangle of the Moon (Lq-29)". Lunar and Planetary Science XLVIII. 
  7. ^ Mest, S.C.; ve diğerleri. (2015). "Update on the Geologic Mapping of the Lunar South Pole Quadrangle (Lq-30): Evaluating Mare, Cryptomare and Impact Melt Deposits". 46th Lunar and Planetary Science Conference. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ay</span> Dünyanın doğal uydusu

Ay, Dünya'nın tek doğal uydusu ve Güneş Sistemi içindeki beşinci büyük doğal uydudur. Dünya ile Ay arasında ortalama merkezden merkeze uzaklık 384.403 km, yani Dünya'nın çapının yaklaşık otuz katı kadardır. Jeofiziksel açıdan Ay, gezegen kütleli gök cismi veya uydu gezegendir. Kütlesi, Dünya'nın kütlesinin %1,2'si ve çapı 3.474 km (2.159 mi) ile Dünya'nın yaklaşık dörtte biri kadardır. Yüzeyinde kütleçekim etkisi yerçekiminin yaklaşık %17'sidir. Ay, Dünya'nın yörüngesinde bir turunu 27 gün 7 saatte tamamlar. Dünya, Ay ve Güneş geometrisinde görülen periyodik değişimler sonucunda her 29,5 günde tekrar eden Ay'ın evreleri oluşur.

<span class="mw-page-title-main">1960 Valdivia depremi</span> 9,5 büyüklüğünde Şilide yaşanmış Dünyanın en şiddetli depremi

1960 Valdivia depremi veya Büyük Şili Depremi, 22 Mayıs 1960 tarihinde tüm zamanların Richter ölçeği ile ölçülmüş en büyük depremi. UTC saat 19.11'de deprem moment magnitüd ölçeği ile 9,5 büyüklüğüne ulaşmış ve Şili'yi vurmuştur. Depremin merkez üssü başkent Santiago, Şili'nin yaklaşık 700 km güneyindeki Valdivia şehridir. Deprem Büyük Okyanus'ta yayılan tsunamiye sebebiyet vermiştir. Tsunami, 10.000 kilometre mesafedeki Hilo, Hawaii ve Güney Afrika'nın sahil bölgelerini tahrip etmiştir. Deprem kurbanlarının sayısının 1.000 ila 6.000 kişi civarında olduğu tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Oberon (uydu)</span> Uranüsün uydusu

Oberon, Uranüs'ün önemli uydularının en dışta olanıdır. Ortalama 760 km çapıyla Uranüs'ün ikinci en büyük uydusudur. 1787 yılında William Herschel tarafından keşfedilmiştir. Adı William Shakespeare'in A Midsummer Night's Dream adlı oyununda perilerin kralı olan Oberon'dan gelir. Oberon'un yörüngesi kısmen Uranüs'ün Manyotosferinde bulunmaktadır.Dış yüzeyi ile çekirdek arasındaki sınırda Sıvı su tabakası mevcut olabilir. Dış yüzeyinde çok sayıda çarpma kraterleri bulunur, yaklaşık olarak 210 kilometre çapında çarpma kraterlerinin olduğu düşünülüyor.

<span class="mw-page-title-main">Clausius (krater)</span> Ay krateri

Clausius, Lacus Excellentiae'nin belirlemiş olduğu küçük karanlık düzlük içerisinde Ay'ın güney-batı parçasında bulunan bir ay krateridir. Clausius'un kenarı, kuzey-güney yönüne doğru uzanan hafif oval şekilli, alçak ve keskindir. Adını Alman fizikçi ve matematikçi Rudolf Clausius'tan alan kraterin adı resmen 1935 yılında Uluslararası Astronomi Birliği (IAU) tarafından belirlenmiştir.

Coprates dörtgeni Mars'ta yer alan 30 dörtgenden biridir. Aynı zamanda MC-18 olarak da adlandırılır. Coprates dörtgeni Mars'ın eski bölgelerinin birçoğunu içerir. Bunlara örnek olarak Sinai Planum, Solis Planum, Thaumasia Planum, Lunae Planum, Noachis Terra ve Xanthe Terra sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Enceladus</span> Satürnün doğal uydularından biri

Enceladus Satürn'ün en büyük altıncı uydusudur. Yaklaşık 500 kilometre çapında olan Enceladus Satürn'ün en büyük uydusu olan Titan'ın onda biri büyüklüğündedir. Yüzeyinin büyük oranda temiz buzla kaplı olması sonucunda Enceladus güneş sisteminde ışığı en fazla yansıtan gök cisimlerinden biri konumundadır. Doğal olarak ışığı tutan tüm gök cisimlerinden daha soğuk olan Enceladus'un yüzeyi öğle vakitlerinde en yüksek -198 °C dereceye ulaşmaktadır. Enceladus'un yüzeyi yoğun yaşlı kraterlerle kaplı bölgeleri ve 100 milyon yıla kadar yakın geçmişte oluşmuş genç tektonik deformasyon alanları gibi pek çok farklı yüzey özelliğini barındırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Chang'e 3</span>

Chang'e 3, Çin Ulusal Uzay İdaresi tarafından geliştirilen bir Ay uzay sondasıdır. Çin Ay Keşif Programı'nın ikinci aşamasının bir parçası olup bir robotik iniş aracı ve Yutu (玉兔) Ay keşif aracını içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Chang'e 4</span>

Chang'e 4 ilk defa Ay'ın Uzak Tarafı'na yumuşak iniş yapan Çin Ay Keşif Programı görevi. Robotik iniş takımı ve keşif aracı 7 Aralık 2018'de fırlatıldı. 3 Ocak 2019'da Ay'a iniş yaptı.

Robin M. Canup Amerikalı bir astrofizikçidir. Ana araştırma alanı gezegenlerin ve uyduların kökenleri ile ilgilidir. 2003 yılında Canup, Harold C. Urey Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Tycho (Ay krateri)</span> Ay krateri

Tycho, Ay'ın Dünya'ya bakan yüzünde güney kesimde bulunan ve adını Danimarkalı astronom Tycho Brahe'den (1546-1601) alan bir çarpma krateridir. 108 milyon yaşında olduğu tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Huggins (Ay krateri)</span>

Huggins Ay'ın yakın tarafındaki engebeli güney dağlık bölgelerinde yer alan bir çarpma krateridir. 1935'te İngiliz gök bilimci Sir William Huggins'in ardından isimlendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Kutbu-Aitken Havzası</span>

Güney Kutbu-Aitken Havzası, Ay'ın uzak yüzünde bulunan bir çarpma krateridir. Yaklaşık 2.500 km çapında ve 6,2 ila 8,2 km derinliğinde, Güneş Sistemi'ndeki bilinen en büyük çarpma kraterlerinden biridir. Ay'da tanınan en büyük, en eski ve en derin havzadır. 4,2 ila 4,3 milyar yıl önce, Nektar Öncesi dönemde oluştuğu tahmin edilmektedir. Adını, bir uçta Ay'ın Güney Kutbu ve kuzey ucunda Aitken krateri olmak üzere havzanın zıt taraflarındaki iki özelliğinden almıştır. Bu havzanın dış kenarı, Dünya'dan Ay'ın güney kolunda yer alan ve bazen gayri resmi olarak "Leibnitz Dağları" olarak adlandırılan devasa bir sıradağ olarak görülebilir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Çarpışma Hipotezi</span> Ayın kökenini açıklayan bir varsayım

Büyük Çarpışma Hipotezi, Ay'ın yaklaşık 4,5 milyar yıl önce, Hadeen üst zamanında Erken Dünya ile Mars büyüklüğünde bir gezegenin çarpışması sonucu uzaya fırlayan kalıntıdan oluştuğunu öne sürer. Dünya ile çarpışan gök cismi Ay tanrıçası Selene'nin annesi olan efsanevi Antik Yunan titanının adı olan Theia ile anılır. 2016 tarihli bir raporda yayınlanan Ay kayaçlarının incelemesi, çarpışmanın doğrudan gerçekleşmiş olabileceğini ve her iki gök cisminin bütünüyle karışmasına neden olabileceğini öne sürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kepler (ay krateri)</span>

Kepler, batıda Oceanus Procellarum ile doğuda Mare Insularum arasında uzanan bir ay çarpma krateridir. Güneydoğuda Encke krateri bulunur. Kepler, adını 17. yüzyıl Alman astronomu ve matematikçisi Johannes Kepler'den almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kasei Vadileri</span>

Kasei Vadileri, Mars'ta 24.6° kuzey enlemi ve 65.0° batı boylamında merkezi bulunan Mare Acidalium ve Lunae Palus dörtgenlerinde yer alan dev bir kanyon sistemidir. 1.580 kilometre (980 mi) uzunluğundadır ve Japoncada "Mars" sözcüğünden adlandırılmıştır. Bu, Mars'taki en büyük dışa akış kanalı sistemlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Mars'taki dörtgenlerin listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Mars'ın yüzeyi, Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları Kurumu tarafından otuz kartografik dörtgene bölünmüştür. Her bir dörtgen, Mars'ın yüzeyinde belirli bir enlem ve boylam aralığını kapsayan bir bölgedir. Bu dörtgenler klasik albedo özelliklerine göre adlandırılmış ve "MC" öneki ile birlikte kuzeyden güneye ve batıdan doğuya doğru birden otuza kadar numaralandırılmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Oxia Palus dörtgeni</span> Mars dörtgeni

Oxia Palus dörtgeni, Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS) Astrojeoloji Araştırma Programı tarafından kullanılan Mars'ın 30 dörtgen haritasından biridir. Oxia Palus dörtgeni aynı zamanda MC-11 olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">HED meteoriti</span> akondrit grubu

HED meteoritleri, akondrit meteoritlerin bir alt grubu olan bir klanı temsil eder. HED, "howardit–eukrit–diyojenit" kelimelerinin baş harflerinden oluşur. Bu akondritler, farklılaşmış bir ana cisimden gelmiş ve Dünya'da bulunan magmatik kayaçlardan çok da farklı olmayan yoğun bir volkanik süreç geçirmişlerdir. Bu nedenle Dünya'daki magmatik kayaçlara çok benzerler.

<span class="mw-page-title-main">Fermi (krater)</span>

Fermi, duvarlı ova olarak adlandırılan kategorideki büyük bir çarpma krateridir. Adını İtalyan-Amerikalı fizikçi ve Nobel ödüllü Enrico Fermi'den almıştır. Ay'ın uzak yüzünde yer alır ve Dünya'dan görülemez. Dolayısıyla bu kraterin yörüngedeki bir uzay aracından gözlemlenmesi gerekir.

<span class="mw-page-title-main">Apollo (krater)</span> Aydaki çarpma krateri

Apollo krateri, Ay'ın uzak yüzündeki güney yarım kürede bulunan devasa bir çarpma krateridir. Bu oluşum, batı kenarının yanında bulunan büyük Oppenheimer kraterini gölgede bırakır. Barringer krateri kuzey duvarı boyunca uzanır. Güneydoğusunda Anders krateri ve doğu kenarının hemen yanında Kleymenov krateri bulunur.