İçeriğe atla

Awash Nehri

Aşağı Awash Vadisi
UNESCO Dünya Mirası
Konum Etiyopya
KriterKültürel: ii, iii, iv
Referans10
Tescil1980 (4. oturum)
BölgeAfrika
Koordinatlar11°06′0″K 40°34′46″D / 11.10000°K 40.57944°D / 11.10000; 40.57944

Awash (bazen Hawash olarak yazılır; Afarca: We'ayot) Somalice: Webiga Dir, Etiyopya'nın önemli bir nehri. Tamamen Etiyopya sınırları içerisinde bulunur ve sularını Tadjourah Körfezi'nin yaklaşık 100 kilometre yakınlarındaki Gargori Gölü ile başlayıp, Cibuti sınırındaki Abbe Gölü (veya Abhe Bad) ile biten birbirine bağlı göller zincirine boşaltır. Amarara, Oromya ve Somali Bölgesinin yanı sıra Afar Bölgesinin güney yarısını kaplayan bir kapalı havzanın başlıca akarsuyudur. Huntingford'a göre, 16. yüzyılda Awash Nehrine Büyük Dir Nehri deniyordu ve Müslümanlar ülkesinde akıyordu.[1] Bölge, 1980'de UNESCO Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.[2]

Kaynakça

  1. ^ ʻArabfaqīh, Shihāb al-Dīn Aḥmad ibn ʻAbd al-Qādir (1 Ocak 2003). The conquest of Abyssinia: 16th century (İngilizce). Hollywood: Tsehai Publishers & Distributors. s. 124. ISBN 0-9723172-6-0. 22 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2017. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2017. 

Dış bağlantılar

Konuyla ilgili yayınlar

  • Zewdu Tememew Molla, "Dam Safety Evaluation on Koka Dam, Ethiopia". M.Sc. thesis, 2005. abstract

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bolivya</span> Güney Amerikada denize kıyısı olmayan ülke

Bolivya, resmî adıyla Çokuluslu Bolivya Devleti bir Güney Amerika ülkesidir. Başkenti Sucre olup; La Paz, Cochabamba, Santa Cruz, Potosi diğer önemli şehirlerinden birkaçıdır.

<span class="mw-page-title-main">Cibuti</span> Doğu Afrika ülkesi

Cibuti, resmî adı ile Cibuti Cumhuriyeti, Doğu Afrika'da yer alan bir ülkedir. Komşuları; kuzeyde Eritre, batıda ve güneyde Etiyopya, güneydoğusunda ise Somali'dir. Kızıldeniz'e ve Umman Denizi'nin Aden Körfezi'ne kıyısı vardır. Arap Yarımadası'nda bulunan Yemen'e 20 kilometre uzaklıktadır. Başkenti, ülke ile aynı ismi taşıyan Cibuti şehridir. Halkın %95'i Müslüman'dır.

<span class="mw-page-title-main">Etiyopya</span> Afrikanın doğusunda, Afrika Boynuzunda, bir devlet

Etiyopya veya Etyopya, resmî adıyla Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti Afrika Boynuzu'nda yer alan büyük bir Doğu Afrika ülkesi. Ülkenin başkenti yerel dilde "yeni çiçek" anlamına gelen Addis Ababa'dır. Sudan, Güney Sudan, Eritre, Cibuti, Somali ve Kenya, Etiyopya'nın komşularıdır. Afrika kıtasının en kalabalık ikinci ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Illinois</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Illinois, Amerika Birleşik Devletleri'nin Ortabatı eyaletlerinden birisi. Başkenti Springfield'dır. En büyük kenti Şikago'dur. Illinois, ABD'nin en kalabalık beşinci, en büyük yirmi beşinci eyaletidir. Michigan Gölü'nün batısında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Oregon</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Oregon, ABD'nin eyaletlerinden birisidir. Pasifik kıyısında yer alan eyalet, kuzeyde Washington, güneyde Kaliforniya ve Nevada, doğuda ise Idaho ile komşudur. Columbia nehri kuzey, Snake nehri ise doğu sınırlarının büyük bir kısmını oluşturmaktadır. Willamette nehri vadisi, eyaletin en yüksek nüfus yoğunluğuna sahip olan ve en yüksek tarımsal üretimin yapıldığı bölgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yangtze</span> Asyanın en uzun nehri

Yangtze Nehri, Yangzi Jiang veya Gök Irmak; Asya'nın en uzun, dünyanın Nil ve Amazon'dan sonra üçüncü en uzun nehridir. Uzunluğu 6.370 km olup Çin'in batısından Doğu Çin Denizi'ne akar. Çincede anlamı "uzun nehir"dir. Dünyada sadece bir ülkeyi sulayan en büyük nehirdir. Tibet Platosu'ndan Min adıyla doğar, Yibin'de Jinsha nehriyle birleşerek Yangtze adını alır. Çongçing, Vuhan, Nankin ve Şanghay'dan geçerek Yangtze Deltası'ndan Doğu Çin Denizi'ne dökülür. Nehir, denge profiline ulaşmış olup ulaşım için elverişlidir. Yolcu ve yük taşımacılığı yapılır. Özellikle delta bölgesine çok yakında bulunan ve dünyanın en büyük limanlarından olan Şanghay Limanı nehir üzerinde en yoğun gemi trafiğinin yaşandığı yerdir.

<span class="mw-page-title-main">Urmiye Gölü</span> İranın kuzeybatısındaki tektonik oluşumlu tuz gölü

Urmiye Gölü, İran'ın kuzeybatısında, Batı Azerbaycan Eyaleti ile Doğu Azerbaycan Eyaleti arasında bulunan tektonik oluşumlu tuz gölü.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Afrika</span>

Doğu Afrika, Afrika kıtasının doğusunda, Cibuti, Eritre, Etiyopya, Kenya, Somali, Tanzanya ve Uganda'yı içine alan bölge. Mozambik genellikle Güney Afrika içinde, Ruanda ve Burundi ise Orta Afrika içinde sınıflandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Rift Vadisi</span> Etiyopyanın kuzeyinden Mozambikin ortalarına kadar uzanan yaklaşık 6.000 kilometre uzunluğundaki coğrafi ve jeolojik şekil

Büyük Rift Vadisi yaklaşık 6.000 kilometre uzunluğunda, Etiyopya'nin kuzeyinden Afrika'nın doğusunda Mozambik'in ortalarına kadar uzanan engin bir coğrafi ve jeolojik şekildir. Vadinin genişliği otuz ilâ 100 kilometre arasında değişir. Derinliği ise birkaç yüz metreden binlerce metreye değişir. Adı kâşif John Walter Gregory tarafından konmuştur. Aynı zamanda bu çöküntü hattı Dünyanın en büyük fay hattıdır.

<i>Homo sapiens idaltu</i> Etiyopyanın Üst Pleyistoseninden insan kafatası

Herto Adamı, Etiyopya'nın Afar Üçgeni'ndeki Bouri Formasyonunun Üst Herto Üyesinden 1997 yılında keşfedilen 160.000 ila 154.000 yıllık insan kalıntılarına atıfta bulunur. Herto Adamı'nın keşfi, 300 ila 100 bin yıl önce fosil kayıtlarında uzun bir boşluğa düştüğü için özellikle önemliydi ve 2003'teki tanımında en eski tarihli H. sapiens kalıntılarını temsil ediyordu. Orijinal açıklama belgesinde, bu 12 birey "anatomik olarak modern insan" şemsiyesinin hemen dışında yer alıyor olarak tanımlandı. Böylece, Herto Adamı gibi yeni bir alt türde sınıflandırıldı. Daha arkaik H. (s.?) rhodesiensis ve H. s. sapiens arasında bir geçiş formunu temsil ettiği varsayılır. Daha sonraki araştırmacılar bu sınıflandırmayı reddetmişlerdir. Ata ve soyundan gelen türlerin kesin bitiş morfolojisi ve başlangıç morfolojisi doğası gereği çözülemez olduğundan, özellikle bir kronotür tartışılırken, "türler" ve "alt türler"in belirsiz tanımları nedeniyle bu tür alt türlerin geçerliliğini haklı çıkarmak zordur.

Kargı Barajı, Ankara, Eskişehir sınırında, Sakarya Nehri üzerinde, enerji üretmek amacıyla 2000 yılında inşasına başlanan ve 2009 yılında bitirilmesi planlanan bir barajdır. Beypazarı ilçesi, Kargı, Beypazarı köyü yakınlarındadır. Başlanan baraj inşaatı bir süre sonra durmuş, 2015 yılında yeniden başlamıştır. Baraj 2017 yılında elektrik üretmeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nil</span> Afrikadaki başlıca nehir ve dünyanın en uzun nehri

Nil, 6650 km. uzunluğu ile dünyanın en uzun nehridir. Havzası Afrika kıtasının onda birini kaplar. Güneyden kuzeye doğru akar ve Beyaz Nil, Mavi Nil ve Atbarah olmak üzere üç ana kolu vardır. Nehrin en uzaktaki kaynağı Burundi'de oğu Afrika Göller Bölgesi'ndeki Kagera Nehri olarak doğar ve Tanzanya, Ruanda ve Uganda sınırlarını oluşturarak Victoria Gölü'ne dökülür.

<span class="mw-page-title-main">II. İtalya-Habeşistan Savaşı</span> 1935 - 1936 yılları arasında İtalya Krallığı ile Etiyopya İmparatorluğu arasında meydana gelen ve Etiyopyanın İtalyan yönetimi altına girmesiyle sonuçlanan savaş

II. İtalya-Habeşistan Savaşı veya II. İtalya-Etiyopya Savaşı, 1935 - 1936 yılları arasında İtalya Krallığı ile Etiyopya İmparatorluğu arasında meydana gelen ve Etiyopya'nın İtalyan yönetimi altına girmesiyle sonuçlanan savaş. I. İtalya-Habeşistan Savaşı'nda yenilgiye uğrayan İtalya Krallığı'nın Etiyopya'yı sömürgeleştirmek için ikinci girişimi olmuştur. Genellikle II. Dünya Savaşı'nı hazırlayan olaylardan biri olarak değerlendirilen bu savaş, Milletler Cemiyeti'nin, büyük güçler tarafından desteklenmedikçe kararlarını uygulatma gücüne sahip olmadığını göstermiştir.

<span class="mw-page-title-main">L'Aquila (il)</span> İtalyada bir il

L'Aquila ili, güney İtalya'da Abruzzo bölgesinin ili olup merkezi ismini aldığı L'Aquila şehridir. İlin alanı 1.789 km² olup böylece İtalya içinde alan bakımdan 9. büyük ildir. L'Aquila ili Abruzzo Bölgesinin batısında bulunun bölgenin alanın yaklaşık yarısını kaplar. L'Aquila ili Abruzzo illeri arasında denize sahili olmayan tek ildir. Bu ile bağlı olan 108 komün bulunur. L'Aquila ili birçok tarihi kaleler ve şatolar ve tepelerde bulunan Orta Çağ'dan kalma konumlarını modernleştirmeden koruyan kasaba ve köyler ile çok tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Etiyopya'nın bölgeleri</span>

Etiyopya, etnik kökene dayalı 9 yönetim bölgesine ayrılmıştır. Bu bölgelerin yerel ismi kilildir.. Bu bölgelerden ayrı 2 özel yönetimli şehir bölgesi de yönetim bölgeleri içinde sayılır. Bu 11 bölge şunlardır:

  1. Addis Ababa*
  2. Afar
  3. Amhara
  4. Benishangul-Gumuz
  5. Dire Dawa*
  6. Gambela
  7. Harari
  8. Oromia
  9. Somali
  10. Güney Ulusları ve Halkları Bölgesi
  11. Tigray
<i>Ardipithecus kadabba</i> soyu tükenmiş hominid türü

Ardipithecus kadabba, iskelet kalıntıları ilk olarak 5,8 ila 5,2 milyon yıl öncesine ve daha sonra 5,77 ila 5,54 milyon yıl öncesine tarihlenen, Etiyopya'da yaşamış bir soyu tükenmiş bir hominid türüdür. İlk tanımlamasına göre fosiller, moleküler biyolojik tahminlere göre gelişim çizgileri 6,5 ila 5,5 milyon yıl önce ayrılan şempanzelerin ve insanların ortak atalarına yakındır.

<span class="mw-page-title-main">Mavi Nil</span>

Mavi Nil Etiyopya'da bulunan Tana Gölü kaynaklı nehir. Beyaz Nil ile birlikte Nil nehrini oluşturan en büyük iki koldan birisidir. Nehrin üst kesimleri Etiyopya'da pek çok kişi tarafından kutsal olarak kabul edilir ve bu nedenle bu nehre Abbay denilir. İncil Yaratılış 2'de belirtilen ve Cennet Bahçesinden dışarıya akan Gihon Nehri olduğuna inanılır.

<span class="mw-page-title-main">Erta Ale</span>

Erta Ale Etiyopya'nın kuzeydoğusunda, Afar bölgesinde yer alan aktif bazaltik akışkan lavların oluşturduğu kalkan yanardağdır. Afar çöküntüsünde Eritre ile sınır bölgesinde yer alır. Erta Ale Etiyopya'daki en aktif yanardağdır.

<span class="mw-page-title-main">Omo Nehri</span>

Omo Nehri güney Etiyopya'nın önemli bir nehridir. Tamamen Etiyopya sınırları içinde bulunur ve Kenya sınırındaki Turkana Gölü'ne akar.

<span class="mw-page-title-main">Hanka Gölü</span>

Hanka Gölü, Rusya'nın Primorskiy Krayı ve Kuzeydoğu Çin'in Heilongjiang ili sınırında yer alan bir tatlı su gölüdür.