İçeriğe atla

Avusturya-Türkiye ilişkileri

Avusturya–Türkiye ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Austria ve Turkey

Avusturya
Türkiye
Diplomatik Misyon
Avusturya'nın Ankara BüyükelçiliğiTürkiye'nin Viyana Büyükelçiliği
Temsilcilik
Büyükelçi
Gabriele Juen		Büyükelçi
Ozan Ceyhun
Ankara'daki Avusturya büyükelçiliği
Türkiye Cumhuriyeti Viyana Büyükelçiliği

Avusturya–Türkiye ilişkileri; tarihi geçmişi yüzyıllar öncesine dayanan, uzun ve köklü bir diplomatik ilişkiler zinciridir. Bugünkü Avusturya ve Türkiye'nin temelleri, Habsburg ve Osmanlı hanedanlarına dayandığı için, bu iki modern devlet arasındaki bağlantıları bütün kökleriyle ele almak gerekmektedir.

Tarihçe

Habsburg Hanedanı ve Osmanlı Devleti

Orta Çağ'dan 20. yüzyıl'a kadar hem Avusturya hem de Türkiye, iki büyük imparatorluğun sınırları içerisinde kalmıştır ve modern çağda bu imparatorlukların ardılları olarak varlıklarını sürdürmektedirler. Hem Habsburg hem de Osmanlı Hanedanı çok kültürlü ve fetihlerle mevcudiyetini korumuş olan iki ailedir. Sadece başka ülkelere karşı değil, aynı zamanda birbirleriyle de sık sık savaşan bu iki devletin esas amacı Balkanlar ve Orta Avrupa üzerinde hakimiyet kurmak olmuştur.

Osmanlı Devleti, yükseliş devrinin en parlak yıllarında Avusturya'nın başkenti Viyana'nı ilki 1529, ikincisi 1683'te olmak üzere toplamda iki kez kuşatma girişiminde bulunmuş fakat Türklerin 1699'daki Osmanlı-Kutsal İttifak savaşlarını kaybetmesinin ardından üstünlüğünü Habsburglara kaptırarak, Macaristan ve Hırvatistan'ı kaybetmiştir.

Avusturya ve Osmanlı imparatorlukları arasındaki yüzyıllardır süregelen çekişmeler, Yunan İsyanı ve bir sonraki yüzyılda yaşanan Balkan Savaşları sonrasında giderek azalmıştır. Öyle ki, bu iki devlet I. Dünya Savaşı esnasında müttefik olarak aynı safta yer almış ve savaşmışlardır. Savaş sonunda ittifak güçlerin yenilgisi, her iki monarşinin de devrilmesine yol açmıştır.

Avusturya ve Türkiye cumhuriyetleri

Yaklaşık 116.000 Türk'ün[1][2][3] yaşadığı Avusturya ve Türkiye arasındaki ilişkiler özellikle son yıllarda sık sık gerginliklere, diplomatik krizlere sahne olmaktadır. Ayrıca Avusturya, Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne katılımına en çok karşı çıkan ülkelerden bir tanesidir.

Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne üyelik süreci

10 Kasım 2010 tarihinde; Türkiye'nin Avusturya büyükelçisi, Avusturya devletini sosyal ve siyasi alanlarda yabancı düşmanlığı yapmakla suçladı ve uluslararası organizasyonları araya katarak Türk büyükelçiliğinin yerinin değiştirilmesini talep etti. Avusturya ve Türkiye arasında bir diplomatik krize yol açan bu sorun, iki ülke arasındaki ilişkilerin de gerilmesine sebep oldu. Bunun üzerine Avusturya'daki hükûmet Ankara ile diplomatik ilişkilerin askıya alınması ve Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik süreci durdurulması yönünde açıklamalarda bulundu.[4]

Aralık 2017'de Türkiye; yeni göreve gelmiş olan Avusturya hükûmetini, Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne katılmasına sıcak bakmadıklarını açıkladıkları için ayrımcılık ve ırkçılıkla suçlamıştır. Yaşanan gerginlik sadece iki ülke arasında kalmamış, Türkiye aynı zamanda Avusturya'nın bu tutumunu kınamayan diğer AB üyesi ülkeleri sert bir dille eleştirmiştir. Ayrıca Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı; gelen hükûmeti sahtekarlık ile suçlayarak, takındıkları bu tutumun Avusturya'yı "Türkiye'nin dostluğunu kaybetme eşiğine getireceği" ve "hak ettikleri tepki" ile karşı karşıya kalacakları konusunda uyardı.[5]

Havalimanı olayları

Türkiye'de 15 Temmuz 2016 tarihinde yaşanan darbe girişiminin ardından yurtdışında birçok ülkede Türkler ve dönemin cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hakkında karalama kampanyaları başlatılmış; bu ayrılıkçı faaliyetlerin en şiddetli yaşandığı ülkelerden birisi de, aynı havalimanında yaşanan birkaç farklı olay yüzünden Avusturya olmuştur.

Türk yolcuların köpeklerle aranması

İki ülke arasındaki ilişkilerin gergin olduğu bir dönemde, Viyana'daki havalimanını kullanan Türk yolculara giriş ve çıkışlarda köpeklerle arama yapılması tansiyonun daha da yükselmesine sebep olmuştur. Türk diplomat ve siyasetçilerin havalimanı yönetimiyle iletişime geçmesinden sonra olayın nadir fakat herkese uygulanan bir kontrol olduğu açıklaması yapılmıştır.[6][7]

Türkiye karşıtı afişler

Avusturya'nın başkenti Viyana'da bulunan, ülkenin en işlek yerlerinden birisi olan Viyana Uluslararası Havalimanı'na "Türkiye tatili ile sadece Erdoğan'ı destekliyorsunuz, gitmeyin." ve "Türkiye'de 15 yaşından küçük çocuklarla cinsel ilişkiye izin veriliyor." sloganlarının yazılı olduğu afişler asılarak, ülke aleyhinde propagandalar yapıldı. Türkiye'de büyük tepkiler çeken bu olay sonrasında dönemin Türk dışişleri bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun devreye girerek Avusturyalı bürokratlar ve Viyana'daki Türk büyükelçiliği ile iletişime geçmesi sonucunda afişler kaldırıldı.[8][9][10][11]

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Relations of Austria and Turkey ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

Kaynakça

  1. ^ "Unabhängige Statistiken für faktenbasierte Entscheidungen". 23 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2009. 
  2. ^ Potz & Wieshaider 2004, 200.
  3. ^ "Unabhängige Statistiken für faktenbasierte Entscheidungen". 25 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2018. 
  4. ^ "Lawyers to Trump: Don't pressure judges in Turkey extradition case". 16 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2018. 
  5. ^ "Turkey accuses new Austria government of racism". 23 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2018. 
  6. ^ "Türk Yolculara İnanılmaz Uygulama". 16 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2018. 
  7. ^ "Viyana Havalimanı'nda Türk yolcular köpekle arandı... Dışişleri Bakanlığı'ndan açıklama". 16 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2018. 
  8. ^ "Viyana'da ikinci skandal!". 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2018. 
  9. ^ "Viyana Havalimanı'nda Türklerden büyük tepki çeken yazı kaldırıldı". 16 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2018. 
  10. ^ "Avusturya'da çirkin Türkiye afişi". 16 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2018. 
  11. ^ "Avusturya'daki havalimanında Türkiye ve Erdoğan karşıtı yazı". 16 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Viyana</span> Avusturyanın başkenti ve eyaleti

Viyana, Avusturya'nın başkenti ve en büyük şehri, aynı zamanda ülkenin dokuz eyaletinden yüzölçümü bakımından en küçüğü, yaklaşık 1.900.000 kişilik nüfusuyla ülkenin en kalabalık şehridir. Çevre ilçeleriyle birlikte Viyana'da yaklaşık iki milyon insan yaşar ki bu da Avusturya nüfusunun yaklaşık dörtte biridir. Nüfus bakımından Viyana Avrupa Birliği'nin en büyük onuncu kentidir. Birleşmiş Milletler bürosuyla Viyana Birleşmiş Milletlerin dört resmî merkez temsilciliğinden birine sahiptir. Kentte bulunan diğer önemli uluslararası kuruluşlar OPEC, AGİT ve Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'dur (IAEA).

<span class="mw-page-title-main">I. Viyana Kuşatması</span> Osmanlı İmparatorluğunun, I. Süleyman komutasında Roma Cermen İmparatorluğu hakimiyetinde bulunan Viyana’ya düzenlediği sefer

I. Viyana Kuşatması veya 1529 Viyana Kuşatması, Osmanlı İmparatorluğu'nun Kutsal Roma İmparatorluğu'nun bir parçası olan Avusturya Arşidüklüğü'ndeki Viyana şehrini ele geçirmek için yaptığı ilk girişimdi. Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman, 100.000'den fazla askeriyle şehre saldırırken, Niklas Graf Salm liderliğindeki savunmacıların sayısı 21.000'i geçmiyordu. Buna rağmen Viyana, 27 Eylül 1529 ile 15 Ekim 1529 tarihleri arasında, iki haftadan biraz fazla süren kuşatmadan sağ çıkmayı başardı.

<span class="mw-page-title-main">II. Viyana Kuşatması</span> Osmanlı ordusunun Viyanayı başarısız olarak ikinci kez kuşatması ve 60. günün sonunda bozguna uğradığı kuşatma

II. Viyana Kuşatması, 1683 Viyana Kuşatması veya Viyana Bozgunu, Osmanlı İmparatorluğu'nun Kutsal Roma İmparatorluğu'nun bir parçası olan Avusturya Arşidüklüğü'ndeki Viyana şehrini ele geçirmek için yaptığı ikinci girişimdi. Viyana Savaşı, şehrin iki ay boyunca Osmanlı İmparatorluğu tarafından kuşatılmasının ardından 12 Eylül 1683 tarihinde Viyana yakınlarındaki Kahlenberg Dağı'nda gerçekleşti. Savaş, Habsburg monarşisi liderliğindeki Kutsal Roma İmparatorluğu ve Polonya-Litvanya Birliği tarafından, her ikisi de Kral III. Jan Sobieski komutasında, Osmanlılara ve onların vasal ve haraç devletlerine karşı yapıldı. Bu savaş, İngiliz Milletler Topluluğu ve Kutsal Roma İmparatorluğu'nun Osmanlılara karşı ilk kez askerî işbirliği yaptığı savaş oldu. Osmanlıların yenilgisi, Avrupa'ya yayılmasında bir dönüm noktası oldu ve bundan sonra Osmanlılar daha fazla ilerleme kaydedemedi. Bunu takip eden ve 1699 yılına kadar süren savaşta Osmanlılar, Osmanlı Macaristanı'nın büyük bir kısmını Kutsal Roma İmparatoru I. Leopold'a bıraktı.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya İmparatorluğu</span> 1804-1867 yılları arasında Habsburg hanedanı tarafından hükmedilen Orta Avrupa toprakları

Avusturya İmparatorluğu, 1804-1867 yılları arasında Habsburg Hanedanı tarafından yönetilen Orta Avrupa topraklarına verilen isimdi.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Türkiye ilişkileri</span>

Türkiye-Rusya ilişkileri temelleri 15. yüzyıl sonlarında Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusyası arasında başlayan ilişkilerine dayanan ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">İran-Türkiye ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Türkiye-İran ilişkileri Türkiye Cumhuriyeti'nin İran ile süregelen uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Fransa-Türkiye ilişkileri</span>

Fransa-Türkiye ilişkileri, Fransa Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti'nin süregelen uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Polonya-Türkiye ilişkileri</span> Diplomatik ilişkiler

Polonya-Türkiye ilişkileri, Polonya Cumhuriyeti ile Türkiye'nin süregelen uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya Arşidüklüğü</span> İmparatorluk

Avusturya Arşidüklüğü, 1453-1806 yılları arasında Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nun en önemli parçalarından biriydi. Habsburg Monarşisinin önemli merkezlerindendi. Daha sonra Avusturya İmparatorluğu, devamında Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, en sonunda da Avusturya Cumhuriyeti kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan-Türkiye ilişkileri</span>

Gürcistan-Türkiye ilişkileri, geçmişi Osmanlı dönemine ve daha eskilere dayanan Gürcü-Türk ilişkileri.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu duraklama dönemi</span>

Duraklama dönemi, Sokollu Mehmed Paşa'nın ölümüyle başlayıp, ilk kez büyük çapta toprak kaybı yaşanılan Karlofça Antlaşması'na kadar olan dönemi kapsamaktadır. Osmanlı Devleti bu dönemde Ferhat Paşa Antlaşması ile doğudaki en geniş sınırlarına, Bucaş Antlaşması ile de batıdaki en geniş sınırlarına ulaşmıştır. Yaklaşık 120 yıl süren bu dönemde 12 padişah ile 61 sadrazam görev yapmıştır. Bu dönemde deneyimsiz kişilerin tahta geçmesi ile merkezi yönetimin bozulması sonucu, devlet yönetiminde otoritenin sarsılması, halkın devlete olan güveninin azalmasına ve iç isyanların çıkmasına neden olmuştur. Coğrafi keşiflerle ticaret yollarının önem kaybetmesi, sık padişah değişmeleriyle çok verilen cülus bahşişi ve yeniçerilerin artmasıyla verilen ulufe miktarının da artması Osmanlı ekonomisini yıpratmıştır. Bu dönemde benimsenen beşik ulemalığı sistemi de Osmanlı eğitiminin bozulmasına yol açmıştır. Osmanlı duraklama dönemi XVII yüzyılı kapsamaktadır. Osmanlı İmparatorluğu'nun bu döneminde saltanat hukukunda düzenlemeler yapılmış, ekber ve erşed sistemine geçilmiştir. Ekber ve erşed sisteminde hanedan ailesinin en yaşlı üyesinin padişahlık makamında bulunması söz konusu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-Ukrayna ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Türkiye-Ukrayna ilişkileri, Türkiye ile Ukrayna'nın süregelen uluslararası politikalarını içerir. Türkiye ile Ukrayna'nın tarih boyunca tarihî, coğrafî ve kültürel yakınlıkları oldu. İki ülke arası diplomatik ilişkiler 1990'larda Türkiye'nin, Ukrayna'nın bağımsızlığını tanıyan ilk ülkelerden biri olmasıyla başladı. Türkiye'nin Kiev'de büyükelçiliği, Odessa'da konsolosluğu vardır. Ukrayna'nın Ankara'da büyükelçiliği, İstanbul'da konsolosluğu vardır. Türkiye NATO'ya tam üye, Ukrayna ise NATO adayıdır. İki ülke Karadeniz Donanma İş Birliği Görev Grubu ve KEİ üyeleridir. Ukrayna Avrupa Birliği'ne üye değildir. Türkiye ise AB'ye aday ülke konumundadır. Türkiye ile Ukrayna arasındaki ilişkilerde Kırım Tatarları'nın da önemli bir rolü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Habsburg Monarşisi</span> 1526-1806 arasında Habsburg Hanedanı tarafından yönetilen Orta Avrupa toprakları

Habsburg Monarşisi, 1526-1806 yılları arasında Habsburg Hanedanı tarafından yönetilen Orta Avrupa topraklarına verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">İspanya-Türkiye ilişkileri</span> ikili ilişkiler

İspanya-Türkiye ilişkileri, tarihten itibaren süregelen Türkiye-İspanya ve Türk-İspanyol ilişkilerini içerir.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan-Türkiye ilişkileri</span>

Bu madde, Sırbistan-Türkiye ve eskiden beri süregelen Türk-Sırp ilişkilerini içerir.

<span class="mw-page-title-main">Somali-Türkiye ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Somali-Türkiye ilişkileri, Somali ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">İrlanda-Türkiye ilişkileri</span> İrlanda Cumhuriyeti ve Türkiye Cumhuriyeti arasındaki diplomatik ilişkiler

İrlanda Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasındaki çağdaş diplomatik ilişkiler 1972 yılında kuruldu. İrlanda'nın Ankara'daki büyükelçiliği 1998 yılında açıldı. Türkiye, Dublin'de 1973 yılından beri bir büyükelçiliğe sahiptir. Bu iki ülke hem Avrupa Konseyi'ne tam üyedirler ve Ekonomik Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (OECD)'ne tam üyedirler hem de Avrupa Güvenlik ve Yardımlaşma Derneği (OSCE)'ne üyedirler, hem Akdeniz Birliği üyesi iki ülke konumundadır ve Dünya Ticaret Organizasyonu (WTO)'na iki üye konumundadırlar. Bunun yanında İrlanda, bir Avrupa Birliği üyesi iken, Türkiye ise Avrupa Birliği'ne müzakerelerinin Avrupa Birliği üyeliğine katılımcı ülkelerdendir. Ayrıca, İrlanda Türkiye'nin Avrupa Birliği üyeliğini en fazla destekleyen ülkelerden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek-Türkiye ilişkileri</span> Bosna Hersek ve Türkiye Cumhuriyeti arasındaki siyasi ilişkiler

Bosna-Hersek-Türkiye ilişkileri, Bosna-Hersek ile Türkiye arasındaki karşılıklı ilişkileri ifade eder. Bosna-Hersek bir güneydoğu Avrupa ülkesi iken, Türkiye İstanbul çevresindeki Balkan yarımadasında küçük bir Avrupa kesimi olan bir Küçük Asya ülkesidir. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 29 Ağustos 1992'de başladı. Bosna-Hersek'in Ankara ve İzmir'de iki elçilik misyonu ve İstanbul'da bir konsolosluk misyonu varken, Türkiye'nin Saraybosna’da bir elçilik ve Mostar’da bir konsolosluk misyonu var.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya-Çin ilişkileri</span>

Avusturya-Çin ilişkileri, Avusturya ile Çin arasında hem tarihî olarak sürdürülmüş hem de günümüzde sürdürülmeye devam eden ikili ilişkileri içerir. Günümüzde bu ilişkilerin taraflarını Avusturya Cumhuriyeti ile Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) devletleri oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-Yugoslavya ilişkileri</span> İkili ilişkiler

Türkiye-Yugoslavya ilişkileri, Türkiye ile Yugoslavya arasındaki tarihi dış ilişkilerdi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.