Avrupa Yakası (dizi)

Avrupa Yakası
Dizinin 1. sezon afişi
Format	Televizyon dizisi
Tür	Durum komedisi
Proje tasarımcısı	Gülse Birsel
Yönetmen	Hakan Algül (1-41) Jale Atabey (42-190)
Başrol	Gazanfer Özcan Hümeyra Müşfik Kenter Gönül Ülkü Ata Demirer Gülse Birsel Engin Günaydın Levent Üzümcü Şenay Gürler Bülent Polat Veysel Diker Yıldırım Öcek Yavuz Seçkin Hale Caneroğlu Evrim Akın Vural Çelik Hasibe Eren Tolga Çevik Sarp Apak Peker Açıkalın Binnur Kaya Hakan Yılmaz Ömür Arpacı Rutkay Aziz Suna Keskin ve diğerleri
Besteci	Cenk Durmazel Cenk Sarkuş
Ülke	Türkiye
Dili	Türkçe
Sezon sayısı	6
Bölüm sayısı	190[1] (bölümleri listesi)
Yapım
Yapımcı	Sinan Çetin
Mekân	İstanbul Plato stüdyoları
Gösterim süresi	90 dakika[2] 73 dakika[3]
Yapım şirketi	Plato Film
Yayın bilgileri
Kanal	atv (2004-2009)
Görüntü formatı	4:3
Ses formatı	Stereo
Yayın tarihi	11 Şubat 2004 (2004-02-11) - 24 Haziran 2009 (2009-06-24)[4]
Durumu	Sona erdi

Avrupa Yakası, Plato Film imzalı, 2004-2009 yılları arasında atv'de yayımlanan durum komedisi türündeki Türk televizyon dizisidir.^[5] Dizide, Nişantaşı'nda yaşayan Sütçüoğlu ailesi ile Avrupa Yakası dergisi çalışanlarının ve onların yakınlarının komik öyküsü anlatılmaktadır.^[6] Toplam 6 sezondan oluşan dizi, 24 Haziran 2009 tarihinde yayımlanan 190. bölümü ile final yaparak sona erdi.

Oyuncu kadrosu sezondan sezona farklılık gösterse de; Gülse Birsel, Gazanfer Özcan, Levent Üzümcü, Şenay Gürler, Hale Caneroğlu, Yavuz Seçkin, Veysel Diker ve Yıldırım Öcek tüm sezonlarda yer alan oyunculardır. Üçüncü sezonda Engin Günaydın,^[7] dördüncü sezonda ise Peker Açıkalın, Tolga Çevik, Hasibe Eren ve Sarp Apak oyuncu kadrosuna katılmıştır.^[8]

İlk sezon, 11 Şubat 2004 tarihinde yayımlanmaya başladı ve 19. bölümüyle 23 Haziran 2004 tarihinde sona erdi. 1. sezon toplam 19 bölümden oluşmaktadır. Aslı ve Cem'in aşkı, Volkan'ın müzik sevdası, Fatoş'un erkeklerle olan ilişkisi gibi konular 1. sezonda işlendi.

Aslı, artık 30'una dayanmıştır ve Aslı'nın annesi İffet onu evlendirmeye çalışmaktadır ama Aslı annesinin adaylarını beğenmemektedir. Aslı'nın en büyük taliplisi ise aile dostlarının çocuğu Tacettin'dir ve kendisini birkaç kız isteme denemesinden sonra Aslı'nın sözlüsü sanmaktadır. Aslı da yeni genel müdürleri Cem'e âşıktır ve de aşkı karşılıksız değildir. Volkan da şöhret olmanın yollarını aramakta ve bunun için en yakın arkadaşı Sertaç'ın projelerini değerlendirmektedir. Aynı zamanda da Aslı'nın ofisine patron kızı olarak giren Selin'i tavlamaya çalışmaktadır. Volkan'ın maço tavırlarını çok beğenen Yaprak da Volkan'a âşık olmuştur. Yaprak'ın Volkan'a yakınlaşmasını kıskanan Selin de günden güne Volkan'a yakınlaşmaktadır. Sütçüoğlu ailesinin annesi ve babası İffet ile Tahsin de bu iki gelin adayından da hoşnut değildir. Dizinin sezon finaline doğru kendisini Aslı'nın sözlüsü sanan Tacettin, Cem'e "Ben Aslı'nın sözlüsüyüm." demiş ve şok geçiren Cem de Amerika'ya gidip orada eski sevgilisine evlenme teklif etmiştir. Amerika'dan dönünce de Avrupa Yakası dergisi editörü Fatoş, Cem'e Aslı'nın ondan hoşlandığını söyler. Cem de Amerika'da olanları anlatır. Cem'in nişanlısı Victoria, Amerika'dan Türkiye'ye dönünce Aslı'yla aralarında bir çekişme başlar. Dizinin sezon finalinde ise Sütçüoğlu ailesi tatile giderken Cem, Aslı'yı evin kapısında yakalayıp aşkını ilan eder.

İkinci sezon, 8 Eylül 2004 tarihinde yayımlanan 20. bölüm ile başladı ve 15 Haziran 2005 tarihinde yayımlanan 58. bölüm ile sona erdi. 2. sezonda toplam 39 bölüm çekildi. Volkan'ın şöhret olma tutkusu ve Yaprak ile Selin arasında gidip gelen aşk ilişkisi, Aslı ile Cem'in sallantılı flört dönemi gibi konular 2. sezonda işlendi.

Volkan, Yaprak ve Selin'den birini seçmeye çalışır fakat kararsız kalır. Diğer yandan Tacettin, Aslı'yı istemeye gelir. Bunu gören Cem ise, Tacettin'in hakaretine dayanamayıp kızı ister. Tahsin Bey, tercihini Cem'den yana kullanır. Volkan ise, sonunda Selin'le evlenmeye karar verir. Fakat, sezon finalinde gelişen aksilikler sonucunda Volkan, Selin'le evlenmekten vazgeçer. Bu arada, Volkan'ın eski sevgilisi Yaprak ve Selin'in eski sevgilisi Kubilay arasında bir aşk başlarken, Volkan ise 2. sezonda şöhret basamaklarını hızla çıkmaya başlamıştır.

Üçüncü sezon, 14 Eylül 2005 tarihinde yayımlanan 59. bölümle başladı ve 21 Haziran 2006 tarihinde yayımlanan 93. bölümle sona erdi. 35 bölümden oluşan 3. sezonda Aslı ile Cem finale doğru evlenir, Volkan asker kaçağı olduğu için tutuklanıp Trabzon'a askerliğini yapmaya gider ve Tokat'tan dergiye gelen idare müdürü Burhan, Sütçüoğlu dairesinin alt katına yerleşir.

Dördüncü sezon, 13 Eylül 2006 tarihinde ekrana gelen 94. bölüm ile yayımlanmaya başladı ve 27 Haziran 2007 tarihinde yayımlanan 130. bölümle sona erdi. Dördüncü sezon toplam 37 bölümden oluşmaktadır. Bu sezonda Gaziantep'ten gelen Makbule ve Sacit, Sütçüoğlu rezidansının yanındaki daireye yerleşir, Fatoş ile dergi ofisinde çaycılık yapan Tanrıverdi arasında aşk başlar, Yaprak ile Kubilay evlenir.

Beşinci sezon 131. bölümüyle 19 Eylül 2007 tarihinde yayınlanmaya başladı ve 4 Haziran 2008 tarihinde yayımlanan 162. bölüm ile sona erdi. 5. sezonda, toplam 32 bölüm çekildi ve Makbule ile Burhan, Aslı ile Osman, Sacit ile Şahika arasındaki ilişki işlendi.

Amerika'dan Türkiye'ye dönen Sacit, Avrupa Yakası dergisinin %50 hissesini alan Koçarslanlı ailesinin kızı Şahika ile tanışır. İlk zamanlarda Şahika'dan hoşlanmaz fakat zamanla bu durum değişir ve Şahika ile Zeynep arasında kalır. Aslı ise Şahika'nın kuzeni olan Osman ile tanışmış ve flört etmeye başlamıştır. İffet Hanım bu durumdan memnunken Tahsin Bey, Aslı ile Osman arasındaki ilişkiyi onaylamaz. Makbule ise Burhan'ın kendisinden soğumasıyla İzzet ile kaçar fakat evlilikleri boşanma ile sona erer.

Dizinin altıncı sezonu 24 Eylül 2008 tarihinde yayımlanan 163. bölümle başladı. Binnur Kaya'nın iki karakter birden (Dilber Hala ve Şahika) canlandırdığı sezonda İfo, Bursa'ya gitmiştir. Adana'dan İstanbul'a gelip Sütçüoğlu apartmanına taşınan Dilber Hala, Tahsin Bey'e yakınlaşmaya başlar. Bu, Tahsin Bey rolünde olan Gazanfer Özcan'ın ölümüne kadar sürer. Bu yüzden diziye Makbule'nin anne ve babası rolünde olan Müşfik Kenter ve Gönül Ülkü Özcan katılır ve Ata Demirer de Binnur Kaya gibi iki karakter birden oynamaya başlar. Diğer karakteri Azim'dir. 6. sezonda Volkan'ın askerden dönmesi, Şahika ve Volkan aşkı, Nilay Dursun birlikteliği, Burhan'ın Makbule'den kaçması, Osman ile Aslı'nın birlikteliği gibi konular işlenmektedir. Dizi 24 Haziran 2009 tarihinde yayınlanan 190. bölümüyle final yaparak ekranlara veda etti. 6. sezon, toplam 28 bölümden oluşmaktadır.

Dizide otuzdan fazla oyuncu ana kadroda yer aldı. Bunlardan bazıları iki karakter birden (Vural Çelik, Binnur Kaya ve Ata Demirer) canlandırdı. Bazı oyuncular tüm sezon boyunca dizide yer alırken, bazıları ise sezon finali sonrası dizideki oyuncu kadrosundan ayrıldı. Dizide, senaryo gereği sürekli konuk oyuncu olarak katılan oyuncuların (örneğin Didem Erol ve Tuna Arman) yanı sıra tek bölümlük ünlü konuk oyuncular da yer aldı.

Avrupa Yakası'nın ana kadrosu Sütçüoğlu ailesi üzerinden şekillenmektedir. Dizinin senaryosunu yazan Gülse Birsel’in canlandırdığı "Aslı" karakterinin babasını Gazanfer Özcan, annesini Hümeyra, kardeşi Volkan'ı ise Ata Demirer canlandırdı. Ata Demirer, 3. sezon başında diziden ayrılma isteğini senarist Gülse Birsel ve yapımcı Sinan Çetin'e bildirdi ve sezon sonunda ise diziden ayrıldı.^[9] Fakat oyuncu, diziye 6. sezonda tekrar geri döndü.^[10][11] Ana oyunculardan biri olan Hümeyra, dizinin 5. sezon finalinden sonra oyuncu kadrosundan ayrıldı. Sütçüoğlu rezidansında var olan diğer karakterleri diziye 4. sezonda dâhil olan Hasibe Eren ve Tolga Çevik canlandırdı.^[12] Tolga Çevik, dizinin 4. ve 5. sezonlarında dizide yer alırken, 5. sezondan sonra Komedi Dükkanı adlı, TRT 1'de yayımlanan komedi programına ağırlık vermek mazeretiyle diziden ayrıldı.^[13] Gazanfer Özcan'ın 17 Şubat 2009 tarihinde vefat etmesinden sonra diziye Hasibe Eren'in canlandırdığı Makbule'nin anne ve babası rolleriyle Müşfik Kenter ile Özcan'ın eşi Gönül Ülkü Özcan katıldı.^[14]

Dizide yer alan mekânlardan biri olan ve diziye adını veren Avrupa Yakası dergi ofisindeki karakterleri, deneyimli oyuncuların yanı sıra genç oyuncular canlandırdı. Derginin patronunu Yıldırım Öcek; ilk zamanlar genel müdür iken daha sonra derginin fotoğrafçısını ayrıca dergide röportajları yapan Aslı'nın eski kocasını Levent Üzümcü; derginin editörünü Şenay Gürler; derginin modacısını Hale Caneroğlu; derginin çaycısını Sarp Apak; derginin idare müdürünü Engin Günaydın ve derginin ortağının kızını Binnur Kaya oynamaktadır. İlk üç sezonda, dergi ofisinde çaycı rolünü oynayan Bülent Polat^[15] ve derginin patronunun kızını oynayan Evrim Akın^[16] diziden 3. sezon sonunda ayrıldı. Evrim Akın yaptığı açıklamada diziden sıkıldığından dolayı ayrıldığını belirtti.^[17] Sarp Apak, diziye 4. sezonda,^[12] Binnur Kaya ise diziye 5. sezonda^[18][19] dâhil oldu. Diziden, 5. sezon sonunda ayrılanlar arasında Yaprak'ın kocası ve aynı zamanda derginin hissedarı Kubilay'ı ve onun fakir kardeşi Gülenay'ı canlandıran Vural Çelik de yer aldı.^[20]

Sütçüoğlu Muhallebicisi'nde daha çok görünen karakterleri Veysel Diker ve Yavuz Seçkin canlandırdı. Timur Acar^[21] ve Ömür Arpacı^[22] diziye sonraki sezonlarda dâhil oldular.

4. sezondan itibaren dizide görülmeye başlayan, Sütçüoğlu apartmanındaki kapıcı ailesindeki karakterleri Peker Açıkalın, Bihter Özdemir, Ececan Gümeci, Celal Belgil ve Şensel Uykal canlandırdı. Peker Açıkalın'ın diziden ayrılmasından sonra^[23] diziye Cesur rolü ile Gürgen Öz katıldı.^[24] İlerleyen bölümlerde Gürgen Öz, dizide istediği performansı alamadığı gerekçesi ile dizinin yılbaşı için çekilen bölümünden sonra diziden ayrıldı.^[25] 4. ve 5. sezonlarında farklı karakterini canlandıran Bihter Özdemir, 5. sezon sonunda, Show TV'de yayınlanan Karamel dizisinin başrolünü alması mazeretiyle diziden ayrılmasına rağmen, dizinin 6. sezonun ilk bölümünde konuk oyuncu olarak yer aldı.

Diziye ilk zamanlar konuk oyuncu olarak katılan Hakan Yılmaz,^[26] ilerleyen bölümlerde dizinin kadrosunda yer aldı. Rutkay Aziz ve Suna Keskin, programda Cem'in anne ve babasını canlandırdılar. Rutkay Aziz, 5. sezon sonrası Gurbet Kuşları adlı dizide yer alacağı için diziden ayrılmasına rağmen^[27] 6. sezonda dizinin jeneriğindeki oyuncu kadrosunda Rutkay Aziz'in adı yer almaya devam etti ve ilerleyen bölümlerde diziye geri döndü.^[28]

Avrupa Yakası dizisinde birçok oyuncu ve ünlü kişi çeşitli rollerde diziye konuk oyuncu olarak katıldı. Bazı oyuncular, dizideki kurgusal karakterlerle var olan çeşitli ilişkilere göre katılırken (örneğin Nurhan Damcıoğlu, Azamet Yenge olarak yer aldı), ünlü kişiler ise genelde kendilerini oynadılar (örneğin Sezen Aksu, Teoman vs.) ve dizinin özel bölümlerinde yer aldılar. Diziye sürekli katılan konuk oyuncular da (örneğin: Didem Erol) oldu.

Dizinin senaryosu Gülse Birsel tarafından yazıldı. Daha önce aynı kanalda g.a.g. adlı, TV reklamlarını yorumlayan mizahi bir programı sunan ve programın metinlerini hazırlayan Birsel, diziye konu olacak hikâyeyi bulduktan sonra saatte dört-beş sayfa yazdığı senaryoyu ortalama dört günde bitirmektedir.^[29] Birsel, karakterleri yazarken kendisinde var olan ruh hâlini, "yazarken, bazen sanki kulağıma kendi repliklerini, kendi şakalarını fısıldadılar, kendi hikâyelerini yarattılar." sözleriyle dile getirdi.^[30] Yönetmen koltuğunda ilk sezonda Hakan Algül yer alırken, ikinci sezondan sonra Jale Atabey diziyi yönetti. Dizinin yapım şirketi, Sinan Çetin tarafından 1986 yılında kurulan Plato Film'dir.

Sütçüoğlu Apartmanı olarak gösterilen, Süleyman Nazif Sokak'ta bulunan "Antik Konak", Nişantaşı		Avrupa Yakası dergisinin ofis binası olarak gösterilen bina, Nişantaşı, Şişli, İstanbul

Avrupa Yakası, 2004 yılından 2009 yılına kadar Plato Film'in Taksim'deki Plato stüdyolarında çekildi. Hikâye, Şişli ilçesinin Nişantaşı semtinde geçtiğinden, hikâyeye bağlı olarak dizi içinde çeşitli kurgusal mekânlar oluşturuldu. Bu mekânlardan "Sütçüoğlu Apartmanı", "Sütçüoğlu Muhallebicisi", "Avrupa Yakası dergi ofisi" tüm sezon boyunca sabit kalırken diğer kurgusal mekânlardan "Soho, Asparagus" ve "Havyar Restaurant" ise değişti.

Programın müzikleri Cenk Durmazel ve Cenk Sarkuş tarafından yapıldı. Jenerikte yer alan şarkı ise Hale Caneroğlu tarafından seslendirildi. Caneroğlu ayrıca dizide çeşitli sahnelerde şarkılar da söyledi.^[31] Ata Demirer (Fındık - Fıstık) ve Sarp Apak da (Aşkınla Yandım) dizide şarkı söylediler.

Saklambaç adlı bir araştırma şirketinin 2008 yılında yaptığı araştırmalar sonucu Avrupa Yakası dizisinin maliyeti bölüm başı 400 bin TL olduğu belirlendi.^[32][33] Dizi, Kurtlar Vadisi'den sonra en yüksek bütçeli ikinci televizyon yapımı oldu. Avrupa Yakası, ilk beş sezon sonunda 40 milyon YTL'lik ciro yaptı. Yapımcısı olan Sinan Çetin, diziden 4 milyon dolar kazandı. 2008 yılında meydana gelen ekonomik krizden etkilenen program, Ocak (2009) ayı boyunca iki haftada bir yayınlandı.^[34]

Dizi, yayınlandığı ilk 169 bölüm boyunca 90 dakikalık bir süreye sahip iken 2008 yılında meydana gelen ve dünya genelini etkileyen ekonomik kriz, Türk medyasını da etkiledi. TRT 1'de yayımlanan Doludizgin Yıllar dizisinden sonra Avrupa Yakası dizisinde de gösterim süresi kısaldı. Senarist Gülse Birsel daha önce verdiği röportajlarda dizinin süresinin kısalmasını istediğini belirtmişti. atv yönetimi ile görüşen Plato Film yetkilileri, Avrupa Yakası'nın ayda üç kez 73 dakika bir kez de 85 dakika yayınlanması konusunda anlaştı.^[35]

Peker Açıkalın'ın canlandırdığı kapıcı ailesinin oğlu Gaffur karakterinin üzerine sürekli giydiği çizgili pazen pijama yeniden moda oldu.^[36] Sümerbank'ın yıllar önce ürettiği fakat son dönemlerde pek giyilmeyen pijama, program ile birlikte tekrar popüler oldu ve vitrinlerdeki mankenlere giydirilen pijamalara ‘Gaffur pijaması geldi’ yazılı levhalar asıldı.^[36] Basında çıkan haberlerde bazı yerlerde (örneğin Batman^[37]) pijamaların yok sattığı^[38] ve karaborsaya düştüğü yazıldı.^[39] Gaffur'un diziden ayrılmasıyla satışlar durdu.^[40] Ayrıca karakterin etkisiyle Şırnak'ta çubuklu pijamayla maç yapan 'Gaffur Nasılım Spor' ve Beyoğlu'nda Gaffur isimli rock grubu kuruldu.^[41] Şırnak'ın İdil ilçesinde bir grup genç, 'Gaffur 'Nasılım' Spor'u kurarak İdil Kaymakamlığı tarafından düzenlenen halı saha futbol turnuvasına katıldı.^[42]

Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Kurumunun üç ayda bir yayınladığı dergide "Aile Kurumuna Yönelik Güncel Riskler" başlıklı yazısında Türk aile yapısını olumsuz etkileyen kişilerden birinin de Hasibe Eren'in canlandırdığı Makbule Kral karakteri olduğu belirtildi. Makbule'nin İzzet'ten boşanıp dayısının evini eski flörtü Burhan'la paylaşması buna neden olarak gösterildi.^[43][44][45] Makbule ve diğer dizi karakterlerinin, izleyici bağlamında arzu edilmeyen davranış modelleri yaratarak toplumsal yaşamı riske sokmakta olduğu belirtildi. Bu makaleyi ele alan Dr. Ünal Şentürk, daha sonra yaptığı açıklamalarda Aslı ve Cem'in boşanma nedeninin bilinmediği ve aynı evde yaşamalarını da toplumsal bir risk olarak gösterdi.^[46] Dizinin senaristi Gülse Birsel bu konuda yazdığı yazıda şunları belirtti:^[46]

Makbule'ye iftira atılmıştır, onuru çiğnenmiştir. Kendisi eteği belinde, namuslu, örf ve âdetlerine bağlı bir ev kızıdır. Ayrıca da eski sözlüsü Sayın Altıntop'la aynı evde değil yan yana evlerde yaşamaktadırlar

Türkiye'de 3 Temmuz 2005'ten beri uygulanan Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezlerinin Kurulmasına İlişkin Kanun'un önemi açıklanırken Engin Günaydın'ın canlandırdığı Burhan karakteri, dönemin Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin tarafından örnek gösterildi.^[47]

Memur-Sen Konfederasyonuna bağlı Diyanet-Sen Genel Teşkilatlanma Sekreteri, Avrupa Yakası ve diğer dizilerde kullanılan isimlere tepki gösterdi. Burhan, Taceddin, Gaffur isimlerinin kökeninin dine dayandığını ve bu isimlerin verildiği karakterlerin ise kötü, saf ve aptal olmasından dolayı milletin millî ve manevi duygularında onarılması güç tahribatlara yol açtığını iddia etti.^[48]

Avrupa Yakası dizisinde var olan karakterleri canlandıran oyuncular, dizide gösterdikleri performans sonucu çoğu reklam ve sinema filminde yer aldı. Dizi başladıktan sonra kadrodan 8 oyuncu, reklam filmlerinde oynamaya başladı.^[49] Levent Üzümcü (Garanti Bankası), Gülse Birsel (Turkcell, TTNET), Ata Demirer (Vestel), Evrim Akın (Bellona), Hümeyra (Taç perde), Bülent Polat (Blue House), Yavuz Seçkin (Aras Kargo) ve Veysel Diker (Kompen) reklamlarda yer aldı. Sonraki dönemlerde Şenay Gürler ve Gazanfer Özcan da reklamlarda rol aldılar.^[50] Diziye 3. sezonda katılan ve canlandırdığı karakter ile popülaritesi artan Engin Günaydın, Garanti Bankası ve Türk Ekonomi Bankası reklamlarında yer alırken,^[51] Gülse Birsel, Whirlpool;^[52] Sarp Apak, İştcell;^[53] Hasibe Eren ise Şekure adlı kurgusal bir karakteri canlandırdığı Akpet,^[54] Binnur Kaya^[55] ise 6. sezonda canlandırdığı Dilber Hala karakteriyle D-Smart reklamlarında yer aldı.

Sarp Apak, Bülent Polat gibi, dizide popüler olan oyuncular çeşitli sinema filmlerinde rol alırken, 2003'te Gayet Ciddiyim, 2004'te Hâlâ Ciddiyim ve 2005'te Yolculuk Nereye Hemşerim adındaki kitaplarını piyasaya sunan, dizinin senaristi ve oyuncusu Gülse Birsel, RTÜK'ün yirmi dakikada bir reklam kuşağına girilecek kuralının sonucu dizinin süresinin 90 dakikası olması sebebiyle haftanın yedi günü dolu olmasıyla kitap yazamadığını belirtti.^[56]

Jet Sosyete'nin 2020 yılbaşı özel bölümünde Ata Demirer ve Gülse Birsel, Avrupa Yakası'nda canlandırdıkları karakterler ile yer aldılar.^[57]

Dizinin DVD olarak sadece 19 bölümden oluşan ilk sezonu yayınlandı. 7 Mart 2005 tarihinde piyasaya çıkan DVD'de bölümler dışında, kamera arkası görüntüler ve oyuncularla yapılan röportajlar da yer aldı. VCD'de ise iki bölüm mevcut. Plato Film, Palermo ve atv'nin ortaklığıyla çıkarılan 'Avrupa Yakası'nın DVD ve VCD'lerinin korsan satışının önlenmesi için de özel bir afiş hazırlandı.^[67] Dizinin diğer sezonları ise DVD olarak piyasaya sunulmadı.

Avrupa Yakası dizisi çeşitli sansürlere maruz kaldı. Özellikle RTÜK'ün uyguladığı sansürleme (bipleme) ve buzlama tekniği ön plana çıktı. Örneğin, 6. sezonda Ata Demirer'in canlandırdığı Volkan karakterinin üzerine giydiği tişörtte "Hotmail" sitesine ithafta bulunularak yazılan "Hotmale" yazısı, atv tarafından buzlama tekniği ile dizinin tekrar bölümlerinde sansürlendi.^[68] "Hotmale" kelimesi geylere yönelik içeriğiyle tanınan popüler bir internet sitesinin ismi olması ve Türkçe karşılığı "azgın" ya da "seksi" olması buna neden oldu. Ata Demirer yaptığı açıklamada kelimenin gay porno sitesi olduğunu bilmediğini belirtti.^[69] RTÜK'ün buzlama tekniği, dizinin 166. bölümünde Tahsin Bey'in elinde tuttuğu Sabah gazetesinin bir bölümünün buzlanması ile tekrar yer aldı.^[70] Buzlanan kısım ise gazetede yer alan bir reklamdı. 169. bölümde ise dizi yayınlanmadan önce RTÜK'ün Türkçenin kötü kullanıldığı gerekçesiyle daha önceki bir bölüm için verdiği uyarı yazısı yayınlandı. Daha sonra bölüm, yayınlandığı süre boyunca yaklaşık olarak 80 kez biplendi. Verilen bilgilere göre "manyak", "aptal", "geri zekâlı", "çüş", "salak" gibi kelimelerin sansürlendiği ortaya çıktı.^[71]

Avrupa Yakası dizisi, 6 sezon boyunca ana kadrosundan birçok oyuncu kaybetti ve dizinin kadrosuna çeşitli dönemlerde farklı oyuncular katıldı. Diziye, 2. sezonda katılan Vural Çelik dizinin kadrosuna giren ilk oyuncu oldu. 3. sezonda Engin Günaydın, aynı sezonun ilerleyen bölümlerinde Rutkay Aziz, Suna Keskin de kadroya dâhil olurken, sezon sonunda Ata Demirer,^[c] Evrim Akın ve Bülent Polat diziden ayrıldı. Dizinin sonraki sezonlarında Peker Açıkalın,^[a] Tolga Çevik,^[a] Hasibe Eren, Sarp Apak, Binnur Kaya, Timur Acar, Ömür Arpacı,^[b] Hakan Yılmaz,^[b] Gürgen Öz^[a] gibi oyuncular dizinin ana kadrosunda yer alırken; dizinin farklı sezonlarında Hümeyra, Vural Çelik gibi oyuncular diziden ayrıldı. Gazanfer Özcan'ın vefatıyla Müşfik Kenter ve Gönül Ülkü diziye en son dâhil olan oyuncular oldu.

• Sibel Çelik SÖZER (2010), Gülmecede Modern-Geleneksel Karşıtlığının Kullanımı: Avrupa Yakası Örneği (yüksek lisans tezi).
• Zehra Çelenk (2010), Yerli Durum Komedilerinde Sürdürülebilirlik Durumu: Avrupa Yakası Örneği (yüksek lisans tezi).
• Goncagül Budak (2021), Toplumsal eleştiri olarak mizah: Gülse Birsel'in Avrupa Yakası ve Jet Sosyete dizi örnekleri (yüksek lisans tezi).

Vikisöz'de Avrupa Yakası ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.

• atv'nin resmî sitesindeki Avrupa Yakası 10 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. sayfası.
• Plato Film'in sitesinde Avrupa Yakası 3 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. sayfası.
• IMDb'de Avrupa Yakası 27 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)