İçeriğe atla

Avrupa Kültür Başkenti

Avrupa Kültür Başkenti, Avrupa Birliği tarafından periyodik olarak her yıl belirlenen kent veya kentlere verilen unvandır. Seçilen kentin kültürel yaşamını ve kültürel gelişimini sergilemesi için oldukça iyi bir fırsattır. Bu kentler, uluslararası platformda kendi kültürlerine has özellikleri sergilemeleri için bir takım değişimler yaşamaktadırlar.

Tarihsel Süreç

Öncelikle, Avrupa Kültür Kenti kavramı 13 Haziran 1985'te Yunanistan Kültür Bakanı Melina Mercouri tarafından ortaya atılmıştır. Daha sonradan Avrupa Kültür Kenti seçilen Atina'ya oldukça olumlu kültürel ve sosyo-ekonomik etkiler olmuş ve bu kentin bir cazibe merkezi haline geldiği görülmüştür.

1999 yılında Avrupa Kültür Kenti, Avrupa Kültür Başkenti olarak değiştirilmiştir. 2000 yılından itibaren de finanse edilmeye başlanmıştır. 2005-2019 arasında ise yeni seçim sistemi belirlenmiştir. 2005'ten sonraki seçimlerde bu unvan birden fazla kente verilmesi kararlaştırılmıştır. 2010 yılındaki Avrupa Kültür Başkent'lerinden biri de İstanbul'dur.

Avrupa Kültür Şehir ve Başkentleri Listesi

Yunanistan Atina (1985)
Almanya Batı Berlin (1988)
Birleşik Krallık Glasgow (1990)
İspanya Madrid (1992)
İsveç Stockholm (1998)
Hollanda Rotterdam (2001)
İtalya Cenova (2004)
Türkiye İstanbul (2010)

1 Yapılan planlara göre 2023'te Avrupa Kültür Başkentleri'nden bir tanesi Birleşik Krallık'a ait şehirlerden birisi olacaktı fakat ülkenin 2016 yılında verdiği Brexit kararının ardından verilen karar ile ülkenin 2019 itibarıyla bu unvana sahip olmayacağı açıklanmıştır.[1][2]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "European Capital of Culture" (İngilizce). Wikipedia English. 13 Haziran 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2021. 
  2. ^ "EU rules British cities cannot be capitals of culture". the Guardian (İngilizce). 23 Kasım 2017. 23 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Başkent</span> devletin yönetim merkezi olan şehir

Başkent veya başşehir, bir devletin yönetim merkezi olan şehir. Bir ülkedeki hükûmet merkezidir. Bazı monarşilerde, başkent hükümdarın sürekli ikamet ettiği şehri temsil eder. Demokrasilerde genellikle meclis ve diğer hükûmet organları başkentte bulunur. Diplomatik ilişki içerisinde bulunulan ülkelerin büyükelçilikleri de genellikle başkentte yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Lüksemburg</span> Batı Avrupada bir ülke

Lüksemburg veya resmî adıyla Lüksemburg Büyük Dukalığı, Batı Avrupa'da, denize kıyısı olmayan küçük bir devlettir. Toprakları Belçika, Fransa ve Almanya ile çevrelenmiştir. Başkenti ve en büyük şehri, ülkeyle aynı adı taşıyan Lüksemburg'dur. Yüzölçümü yaklaşık olarak 2.586 kilometrekaredir. 2019 verilerine göre 626.108 nüfusuyla Avrupa'nın en az nüfuslu ülkelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Tallinn</span> Estonyanın başkenti

Tallinn, Estonya'nın başkenti ve ana liman kentidir. Estonya'nın kuzeyinde, Baltık Denizi'nin Finlandiya Koyu kıyısında, Finlandiya'nın başkenti Helsinki'nin 80 kilometre güneyinde yer alan Tallinn'in nüfusu 2022 itibarı ile 437.811'dir. Tallinn, aynı zamanda Estonya'nın temel finans, sanayi ve kültür merkezidir. Helsinki dışında yakın olduğu önemli şehirler, 300 kilometre güneyindeki Letonya başkenti Riga, 320 kilometre doğusundaki Rus şehri Sankt-Petersburg ve 380 kilometre batısındaki İsveç başkenti Stockholm'dur. 2023 yılının Yeşil Avrupa Başkenti seçilen Tallinn, ülkenin tek teknik üniversitesi olan Tallinn Teknoloji Üniversitesi'ne ev sahipliği yapmaktadır. Sosyal bilimler üzerine eğitim veren Tallinn Üniversitesi de bu şehirde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Oslo</span> Norveçin başkenti

Oslo, Norveç'in başkenti ve en büyük şehridir. Oslo aynı zamanda şehrin bulunduğu eyaletin adıdır. Kopenhag ve Stockholm'ün ardından İskandinavya'nın dördüncü büyük şehridir. Dünyanın en pahalı şehirleri arasındadır. 673.469 nüfusa sahip şehrin yüzölçümü 454 km²'dir.

<span class="mw-page-title-main">Pekin</span> Çinin başkenti

Pekin veya Beijing (Çince: 北京; pinyin: Běijīng; Putonghua telaffuzu:

<span class="mw-page-title-main">Bükreş</span> Romanyanın başkenti ve en büyük şehri

Bükreş, Romanya'nın başkentidir. Romanya Ovasının ortasında, Tuna Nehri'nin bir kolu olan Dâmbovița'nın kıyısında kurulmuştur. Nüfusu 2,1 milyon civarındadır (2016).

<span class="mw-page-title-main">Canberra</span> Avustralyanın başkenti

Canberra ya da Kanberra, Avustralya'nın başkenti ve denizden uzak en büyük, Avustralya'da tüm şehirler içinde de sekizinci büyük şehridir. Başkent işlevi görmek üzere yapay olarak kurulan kentlerin örnek tipidir. Yeri 1913'te Avustralya'nın Cardillerası'nın ortasındaki yüksek ovada; iki rakip anakent olan Sidney'in 300 km güney batısında, Melbourne'ün 650 km kuzeydoğusunda Avustralya Başkent Bölgesi adı verilen bölgede yer alan tasarlanmış kenttir. Avustralya Parlamentosu bu şehirde yer almaktadır. Kentin planını Amerikalı Walter Burley Griffin yapmıştır. 1927'de tamamlanan kent 1945'ten sonra hızla gelişme göstermiştir. Çeşitli semtler, parklar ve geniş su örtüleriyle birbirinden ayrılır. Yönetim binaları geniş alana yayılır. Ticaret merkezi giderek daha da canlılık kazanmakta sürekli büyüyen bu kentteki etkinlikler durmadan çeşitlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Brasília</span> Brezilyanın başkenti

Brasília(/Brasilya/ Portekizce:[bɾaˈziljɐ]), Brezilya'nın başkentidir. 1956-1960 yılları arasında 41 ayda inşâ edilmiştir. 1960'tan bu yana ülkenin başkenti olan Brasília'nın, Federal yönetim bölümü sınırları (5.814 km2) içindeki nüfusu 2021 yılı itibarıyla 3.094.325'dir.

<span class="mw-page-title-main">Melbourne</span> Avustralyanın başkenti Victoria

Melbourne, Avustralya'nın Victoria eyaletinin başkenti ve en kalabalık şehri, ayrıca ülkenin en kalabalık ikinci şehri. Melbourne, bir milyon nüfusu aşmış şehirler arasında dünyanın en güneyinde bulunanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Uppsala</span>

Uppsala, İsveç'in güneydoğu kuşağında bulunan bir kenttir. Kent Uppsala ilinin başkenti olup, 177,074'lük nüfusla İsveç'in Stokholm, Göteborg ve Malmö'den sonra en büyük dördüncü kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Bizantion</span> Eski İstanbulun bulunduğu topraklarda kurulmuş olan antik Yunan kolonisi

Bizantion ya da Byzantium, İstanbul şehrinin kent olarak ilk atası ve Konstantinopolis'ten önceki adıdır. Antik Yunanistan'da bugünkü Topkapı Sarayı'nın bulunduğu bölgede, Boğaz'ın güneybatı girişinde, Haliç ve Marmara Denizi'nin arasında tarihi yarımadanın doğu ucunda kurulmuş bir şehirdir. Efsaneye göre Megara, Argos, Korint'ten gelen Helen kolonici Dorlar tarafından MÖ 667'de kurulmuş ve adını Kral Bizas veya Bizantas'tan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">San'a</span> Yemenin başkenti

San'a, Yemen'in başkenti. 2005 yılında, şehir nüfusu 1.937.451'dir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Büyükşehir Belediyesi</span> İstanbuldaki belediye işlerinden sorumlu kamu kurumu

İstanbul Büyükşehir Belediyesi veya kısaca İBB, İstanbul ilinin belediye işlerinden sorumlu devlet kurumudur. Kırım Savaşı sonrasında Avrupa ülkeleri ile ilişkilerin artması ve devlet kurumlarının batı ülkelerine benzetilmeye çalışması sonrasında, 1855 tarihli Bâb-ı Âli kararıyla İhtisap Nezareti'nin kaldırılması sonucunda kurulmuştur. Şu anki Büyükşehir belediye başkanı, Cumhuriyet Halk Partisi üyesi Ekrem İmamoğlu'dur.

Vecdi Sayar, Türk eleştirmen, yazar, yönetmen.

<span class="mw-page-title-main">Bangui</span> Orta Afrika Cumhuriyetinin başkenti

Bangui, Afrika kıtasında bulunan Orta Afrika Cumhuriyeti'nin en büyük şehri ve başkentidir. Şehir Kongo Demokratik Cumhuriyeti ile bu bölgede sınırı belirleyen Ubangi Nehri kıyısında kuruludur.

<span class="mw-page-title-main">Mons</span> Hainaut iline bağlı kent ve belediye (Valon Bölgesi, Belçika)

Mons, Belçika'nın Fransızca konuşulan Valon Bölgesi'nde şehir, Hainaut ilinin merkezi. Hainaut kontlarının tarihi ikametgâhı olan kent, günümüzde Mons yönetim bölgesinin merkezi ve Belçika yüksek mahkemesinin merkezlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı</span>

İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı, Avrupa Konseyi tarafından 2010 Avrupa Kültür Başkenti ilan edilen İstanbul kentini, taşıyacağı unvanla ilgili olarak 2010 yılında gerçekleşecek etkinliklere hazırlamak üzere kamu kurumları ve sivil kuruluşların sürdürdükleri çalışmaları koordine etmek amacıyla kurulmuş bir kurumdur. 2 Kasım 2007 tarihinde kabul edilen 5706 sayılı özel yasa ile kurulmıştur. Devlet, sivil toplum örgütü ve özel sektör temsilcilerinin bir araya geldiği bir organizasyondur.

Lefkoşa Türk Belediyesi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Lefkoşa sınırlarının belediye işlerini yürüten devlet kuruluşu. 16 Haziran 1958 tarihinde kurulan kuruluşun ilk başkanı Tahsin S. Gözmen, günümüzdeki başkanı ise Mehmet Harmancı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Umeå</span> İsveçin Västerbotten ili, Umeå ilçesine bağlı kentsel alan (tätort)

Umeå İsveç'in kuzeydoğu kuşağında bulunan bir kenttir. Şehir, Botni Körfezi'nin kıyısında ormanlık bir arazi üzerinde kuruludur. Bir eğitim kenti olan Umeå ayrıca İsveç için önemli tıp ve sanayi kentlerinden biridir. Şehirde iki üniversite ve 30,000'in üzerinde öğrenci yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Gençlik Başkenti</span>

Avrupa Gençlik Başkenti, Avrupa Gençlik Forumu tarafından 2009'dan beri Avrupa şehirlerine bir yıllığına verilen bir unvandır. Seçilen şehir bu sürede gençlerle ilgili kültürel, sosyal, siyasi ve ekonomik yaşam ve kalkınma programını ortaya koyma fırsatı elde eder.