İçeriğe atla

Avrupa Birliği vatandaşlığı

Almanca Reisepass (AB)
(Finlandiya pasaportu) AB vatandaşları, ülkelerine göre ortasındaki simge değişen ortak bir pasaport kullanır.
Yunan pasaportu

Avrupa Birliği vatandaşlığı, 7 Şubat 1992 tarihinde imzalanan Maastricht Antlaşması'yla oluşturulmuştur. Avrupa Birliği'ne üye ülkelerin vatandaşlarının ulusal kimliklerine ek olarak verilmiştir ve kişilere bazı özel haklar sağlar.

Geçmişi

1992 Maastricht Antlaşması öncesinde, Avrupa Toplulukları antlaşmaları ekonomik bakımdan etkin kişilere hareket özgürlüğü sağlıyordu ama genellikle diğer kişilere bu hak tanınmıyordu. Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu'nu kuran Paris Antlaşması bu sanayi alanlarında işçilerin ülkelerarası serbest dolaşımına izin veriyordu.[1] 1957 Roma Antlaşması ise, tüm işçilerin ve hizmet sektörünün üye ülkeler arasında serbest dolaşımını sağladı.[2] Ancak bu antlaşma hükümleri Avrupa Adalet Divanı tarafından yalnızca ekonomik alanda sınırlı olarak yorumlanmadı ve daha geniş bir toplumsal düzeye yayıldı.[3] Genel anlamıyla Maastricht Antlaşması'nda oluşturulan Avrupa Birliği vatandaşlığı kavramı Amsterdam Antlaşması'nda daha da geliştirilmiş ve koşulları iyileştirilmiştir. Bu antlaşmada Avrupa Birliği vatandaşı olmanın, ulusal kimliğin yerini almadığı, onu yalnızca tamamladığı belirtilmiştir.

Vatandaşlık hakları

Roma Antlaşması'nda birliğe üye ülkelerin vatandaşı olan kişilere verilen haklar şunlardır:[4]

  • Ulusal kimliği nedeniyle herhangi bir ayrımcılığa uğramama güvencesi
  • Güvenlik güçleri gibi bazı istisnalar dışında birliğe üye herhangi bir ülkede çalışabilme ya da istenilen bir ülkede özgürce oturma ve okuma hakkı
  • Üye ülkelerde yerel seçimlere katılma ve bunlarda oy kullanabilme hakkı
  • Avrupa Birliği üyesi olmayan bir ülkedeyken, kendi ülkesinin büyükelçilik ya da konsolosluğu yoksa herhangi bir üye ülkeninkine sığınabilme
  • Kötü yönetim durumunda Avrupa Parlamentosu'na ya da Avrupa Ombudsmanı'na dilekçe yazabilme
  • Avrupa Birliği kurumlarına birliğin herhangi bir resmî dilinde dilekçe yazabilme ve aynı dilde yanıt alabilme
  • Avrupa Parlamentosu, Avrupa Konseyi ve Avrupa Komisyonu belgelerine özgürce ulaşabilme

Galeri

Diğer

Avrupa birliği dışında

  • Rusya pasaportu
    Rusya pasaportu

Notlar

  1. ^ Article 69 7 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  2. ^ Title 3 3 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  3. ^ Craig, P., de Búrca, G. (2003). EU Law: Text, Cases and Materials. Oxford University Press. s. 706-711. ISBN 0-19-925608-X. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2009. 

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği</span> 27 Avrupa ülkesinin politik ve ekonomik birliği

Avrupa Birliği (AB), yirmi yedi üye ülkeden oluşan ve toprakları büyük ölçüde Avrupa kıtasında bulunan siyasi ve ekonomik bir örgütlenmedir. 1993 yılında, Avrupa Birliği Antlaşması olarak da bilinen Maastricht Antlaşması'nın yürürlüğe girmesi sonucu, var olan Avrupa Ekonomik Topluluğu'na yeni görev ve sorumluluk alanları yüklenmesiyle kurulmuştur. 445 milyondan fazla nüfusuyla Avrupa Birliği, dünya ülkelerinin GSYİH'ye (nominal) göre sıralanışında nominal gayrisafi yurt içi hasılasının %30'luk bölümünü oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Ekonomik Topluluğu</span> üyelerinin ekonomik entegrasyonunu hedefleyen bölgesel bir kuruluş

Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET), üyelerinin ekonomik entegrasyonunu hedefleyen bölgesel bir kuruluş. 1957'de Roma Antlaşması ile kuruldu. 1993'te Avrupa Birliği'nin (AB) kurulmasıyla Avrupa Topluluğu (AT) adını aldı ve AB'ye dâhil edildi. 2009'da ise tamamen AB'ye devredildi ve varlığı sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Maastricht Antlaşması</span>

Maastricht Antlaşması, 7 Şubat 1992'de imzalanan ve AET’nin AB olması yolundaki son adım olan ekonomik ve parasal birliği de gerçekleştirme istikametine girdiği antlaşmadır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği tarihi</span>

Avrupa Birliği'nin temelini, II. Dünya Savaşı sonrasında sanayi bakımından özellikle önemli iki temel hammadde olan kömür ve çelik sektörünü güçlendirmek ve bunları uluslarüstü bir otorite ile kontrol ederek barışı sürdürmek amacıyla 1951'de kurulan Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu oluşturmaktadır. Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu, 18 Nisan 1951'de Belçika, Almanya, Fransa, Hollanda, Lüksemburg ve İtalya arasında imzalanan Paris Antlaşması (1951) ile kurulmuştur. Yine bu ülkelerin imzaladığı 25 Mart 1957 tarihli Roma Antlaşması ile bir başka topluluk daha, Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (Euratom) eklendi ve bu anlaşmayla, aynı tarihte Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) kurulmuş oldu. 1958'de yürürlüğe giren Roma Antlaşması üye ülkeler arasında önce gümrük birliğini, yani malların gümrük vergisi ödenmeksizin üye ülkeler arasında serbestçe alınıp satılmasını öngörmüştür. Bu yapının oluşturulmasının öncüleri Fransız Planlama Teşkilatı Başkanı Jean Monnet ve Dışişleri Bakanı Robert Schuman olmuştur. Jean Monnet ve ekibinin titizlikle hazırlamış olduğu ve Robert Schuman'ın 9 Mayıs 1950'de ilan ettiği metin "Schuman Bildirgesi" adını alacak ve daha sonraları 9 Mayıs, Avrupa Günü olarak kabul edilecekti.

<span class="mw-page-title-main">Roma Antlaşması (1957)</span>

Roma Antlaşması, 25 Mart 1957 tarihinde Fransa, Batı Almanya, İtalya, Benelüks ülkeleri Belçika, Hollanda ve Lüksemburg arasında imzalanan ve bağımsız bir uluslararası örgüt olan Avrupa Ekonomik Topluluğu'nu oluşturan antlaşma.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu</span>

Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu, Soğuk Savaş döneminde Batı Avrupa ülkelerini birleştirmesi amacıyla kurulmuş, altı üyeli uluslararası bir örgüttü. Bu örgüt Avrupa demokrasisinin temellerinin atılmasında ve günümüz Avrupa Birliği'nin gelişmesinde rol oynamıştır. Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu uluslarüstü prensiplere göre oluşturulmuş ilk örgüttür. Topluluğun ilkeleri 9 Mayıs 1950'de, Fransa Dışişleri Bakanı Robert Schuman tarafından Schuman Bildirgesi ile duyurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Amsterdam Antlaşması</span>

Amsterdam Antlaşması, 2 Ekim 1997 tarihinde Avrupa Birliği üyesi ülkelerce imzalanmış ve 1992 yılında imzalanan Maastricht Antlaşması'nın koşullarında köklü değişikler yapmıştır. Antlaşma 1 Mayıs 1999 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nice Antlaşması</span> kgoogpgp

Nice Antlaşması, Fransa'nın Nice kentinde gerçekleştirilen Avrupa Birliği Liderler Zirvesi sırasında Avrupa Birliği'nin iki kurucu antlaşmasının koşullarını iyileştirmek ve düzenlemek için kabul edilmiş bir antlaşmadır. Antlaşma gereğince Euro adlı para ortak birimini ve Avrupa Birliği'nin üç sütununu oluşturan Maastricht Antlaşması ve Avrupa Ekonomik Topluluğu ile Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu'nu kuran Roma Antlaşması'nın maddeleri üzerine değişiklikler yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği'nin üç sütunu</span>

Avrupa Birliği'nin üç sütunu, 7 Şubat 1992 tarihinde Hollanda'nın Maastricht kentinde imzalanan ve Avrupa Birliği'ni resmen kuran Maastricht Antlaşması uyarınca birlik politikalarının ayrıldığı üç ana başlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Güvenlik Güçleri ve Adalet Alanında İş Birliği</span>

Güvenlik Güçleri ve Adalet Alanında İş Birliği ya da Adalet ve İçişleri Avrupa Birliği'nin, üç sütun adını verdiği görev alanlarının üçüncüsüdür. Bu sütun büyük ölçüde yasaların uygulanması ve ırkçılığa karşı yürütülen işlemler ile ilgilenir. Daha çok hükûmetlerarası ilişkiler ile ilgilendiğinden bu sütuna Avrupa Komisyonu'ndan, Avrupa Parlamentosu'ndan ve Avrupa Adalet Divanı'ndan gerçekleştirilen müdahale en alt düzeyedir. Avrupa tutuklama emri ve polis güçlerinin denetimi de bu sütunun görev ve sorumluluk alanına girer. Avrupa Birliği içinde birbirlerinden bağımsız işleyen üç ayrı güvenlik birimi vardır: Eurojust, Europol ve Cepol'dür.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Parlamentosu milletvekilliği</span>

Avrupa Parlamentosu milletvekilliği, Avrupa Birliği'nin yasama organı olan Avrupa Parlamentosu üyeliğidir. Avrupa Parlamentosu milletvekilleri, kendi ülkelerindeki ulusal mecliste bulunan milletvekillerine denktir. Fransa, İtalya, İspanya ve Portekiz'de bu görev için daha çok temsilci sıfatı kullanılmaktadır.

Avrupa Birliği'nde kültür alanında üye ülkeler arasında pek çok iş birliği yapılmaktadır. Avrupa Birliği içinde kültürel etkinliklerin yaygınlaştırılması için atılan adımlar arasında en önemlileri yedi yıl sürmesi öngörülen Kültür 2000 programı, Avrupa Kültür Ayı etkinliği, Media Plus programı, Avrupa Birliği Gençlik Orkestrası gibi orkestralar ve Avrupa Kültür Başkenti düzenlemesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs pasaportu</span>

Kıbrıs pasaportu, Kıbrıs Cumhuriyeti vatandaşlarının Kıbrıs adasının dışına seyahat yapmaları için verilen belgedir. Avrupa Birliği ülkeleri arasında seyahat ettikleri zaman, Kıbrıs vatandaşları tarafından kimlik kartı amacıyla kullanılabilir ve Avrupa Birliği ve Avrupa Ekonomik Bölgesinin herhangi bir ülkesinde serbest dolaşım ve ikamet hakkı sağlar. Sivil Kayıt ve Göç Bakanlığı pasaportları vermek ve yenilemekten sorumludur.

<span class="mw-page-title-main">Fransız pasaportu</span>

Fransız pasaportu, uluslararası yolculuk için Fransa cumhuriyeti uyruklarına çıkarılan belgedir.. Fransız vatandaşlığın bir göstergesi olarak hizmet etmekten başka, Fransızlar her tarafta pasaportları kaybolursa Fransız konsolosluğunda veya diğer konsolosluklarda bulunan ilgili memurlardan yardım almalarını kolaylaştırır. Fransız pasaportları on yıl boyunca geçerlidir.

<span class="mw-page-title-main">Çek pasaportu</span>

Çek pasaportu herhangi bir yaşta olan Çek vatandaşlarına ve Çekya tarafından verilen uluslararası seyahat belgesidir. Çek Ulusal kimlik kartı ile birlikte pasaport Avrupa Birliği ve Avrupa Serbest Ticaret Birliği ülkelerinin herhangi birine seyahat ve ikamet hakları sağlar. Pasaportun veri sayfası, Çekçe, İngilizce ve Fransızca basılmış, kalan sayfaları tüm resmi AB dilleri ile Rusçadır.

Lüksemburg pasaportu Uluslararası seyahat için Lüksemburg vatandaşlarına verilir. Avrupa Birliği içinde seyahat için Lüksemburg vatandaşlarının kimlik kartıda yeterlidir. 31 Temmuz 2006 itibaren, Lüksemburg biyometrik pasaporta geçmiştir.

Mali pasaportu Mali vatandaşlarına ülke dışına seyahat için verilir. Bu uluslararası seyahatin öncelikli kanıtıdır. Pasaport, ulusal kaydı kartı veya ehliyet kimlik için de kullanılabilir. Aynı zamanda, vatandaşlığın temel kanıtıdır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği aday ülkelerinin pasaportları</span>

Avrupa Birliği aday ülkeleri 1980'li yıllarda umuma mahsus pasaportlarının tasarımlarını ve özelliklerini Avrupa Birliği'nin ortak güvenlik ve biyometri kurallarına uygun hale getirmeye başlamışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Roma vatandaşlığı</span> Antik Romada vatandaşlık

Antik Roma'da vatandaşlık özgür bireylerin yasalar, mülkiyet ve yönetim ile ilgili olarak elde ettiği ayrıcalıklı siyasi ve hukuki bir statüdür.

İşçilerin serbest dolaşım hakkı, Avrupa Birliği müktesebatının bir politika bölümüdür. İşçilerin serbest dolaşım hakkı, Avrupa Birliği'ne üye herhangi bir ülkenin vatandaşlarının başka bir üye devlette söz konusu üye devletin vatandaşlarıyla aynı koşullar altında işe başlayabilmesi anlamına gelir. Milliyet temelindeki hiçbir ayrımcılığa özellikle izin verilmez. İşçilerin serbest dolaşımı, kişilerin serbest dolaşımının bir parçasıdır ve dört ekonomik özgürlükten biridir: malların, hizmetlerin, iş gücü ve sermayenin serbest dolaşımı. Avrupa Birliği'nin İşleyişi Hakkında Antlaşma'nın 45. maddesi şunu belirtir:


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.