İçeriğe atla

Avrupa Birliği'nin Ortak Tarım Politikası

Avrupa Birliği Ortak Tarım Politikası (Common Agricultural Policy 28 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., CAP) Avrupa Birliği'nin tarıma sübvansiyon ve tarımın planlanması programıdır. 2006 yılında, toplam AB bütçesinin %46,7'sini oluşturmaktadır. Bu rakam, 49,8 Milyar Avro'ya denk gelmektedir.

Ortak Tarım Politikası; doğrudan sübvansiyon ödemeleri, fiyat destek mekanizması ile ekili olan bitki ve arsalara, garantili minimum fiyatları dahil ederek ve AB dışından gelen mallara tarife ve kota uygulanması sisteminin kombinasyonudur. Halihazırda reformlar yapılmaya devam etmektedir.

Ortak Tarım Politikası'nın amacı, çiftçilere makul bir yaşam standardı sağlamak, tüketicilere adil fiyattan kaliteli ürünler ulaştırmak ve ayrıca kırsal mirasın korunması.

Dayanak

Avrupa Birliği'nin ortak tarım politikasının ihtiyaç nedeni, Avrupa birliği üye ülkeleri tarafından Lizbon Antlaşması Madde 39'da şu şekilde sıralanmaktadır:[1]

  • Üretim standartlarını ve tarım teknolojisini geliştirmek,
  • Tarımda verimliliği artırmak,
  • Ürün arzının güvenliğini sağlamak,
  • Tarımsal üretim araçlarının etkili kullanımını sağlamak,
  • İşgücünün verimliliğini sağlamak,
  • Tarım sektöründe çalışanların gelirini artırmak,
  • Tüketicilere daha gerçekçi ve uygun fiyatlar sunmak,
  • Piyasalarda istikrarı sağlamak,
  • Fiyatların üye ülkeler arasında haksız rekabete yol açmasının önüne geçmek.

Tarih

Ortak Tarım Politikası; Avrupa Birliği'nin en eski ve en kapsamlı politikasıdır. Avrupa'nın 1914-1945 yılları arasında geçirmiş olduğu I. ve II. Dünya savaşları, bu iki savaş arasında ve II. Dünya Savaşı sonunda yaşanılmış olan buhranlar, yüksek enflasyon ve kıtlıklar sebebi ile; AB'nin temelini oluşturan 1957 Roma Antlaşmasının 33. maddesi ile Ortak Tarım Politikası oluşturulmuştur.

Ortak Tarım Politikası konusunda ilk ortak piyasa düzeni 1962'de tahıl sektöründe devreye girmiştir.

Ortak Tarım Politikası; Avrupa Tarımsal Yönlendirme ve Garanti Fonu (FEOGA) ile mali desteğini almaktadır. 2003 yılında FEOGA'ya Birlik Bütçesinin yaklaşık %45'i ayrılmıştır. Bu fonun yaklaşık %60'ı bitkisel üretim faaliyetlerine, %30'u hayvansal üretim faaliyetlerine ve %10'u da kırsal kalkınmanın teşvik edilmesine ayrılmıştır.

Avrupa Birliği'nin Ortak Tarim Politikasını oluşturmasının sebepleri; çiftçilerin gelirini yükseltmek, Avrupa Birliği dışında gelişebilecek olan fiyat artışlarına karşı kendi çiftçilerini korumak ve kırsal kalkınmayı desteklemektir. Avrupa Birliği Ortak Tarim Politikası 2 sütundan oluşmaktadır.

1. sütun; çiftçilere doğrudan desteği içermektedir ve markete müdahalede bulunulmaktadır. Bu sütun içerisinde yapılacak olan yardımlar Avrupa Birliği tarafında önceden belirlenmektedir. Ayrıca Ortak Tarım Politikasının bütçesinin %80'i bu sütuna ayrılmıştır.

2. sütun; burada daha çok kırsal kalkınma ve çevre konuları desteklenmektedir ayrıca kırsal kalkınma için teşvikler verilmektedir. Bu sütun hem Avrupa Birliği üye ülkeleri hem de Ortak Tarim Politikasının bütçelerinden desteklenmektedir. Burada Ortak Tarim Politikası bütçesinin %20 si kullanılmaktadır ama bu son zamanlarda artmaya başlamıştır. Bu sütun içerisinde 3 farklı eksen vardır ve her eksen kendi içerisinde farklı konulardan oluşmaktadır.

  1. eksen; çiftçilerin modernizasyonu için destek vermektedir ve tarım sektörünün rekabetçi olmasını desteklemektedir.
  2. eksen; çevreyi ve kırsal bölgeleri desteklemektedir.
  3. eksen; kırsal bölgede yaşam standartlarını yükseltmeyi amaçlamaktadır ayrıca kırsal bölgelerde başka sektörlerde de gelişme olmasını desteklemektedirler.

Kırsal kalkınma

Kırsal kalkınma değişik ürünler için geliştirilen ve çiftçilere ve sektörde yer alan ürün işleyicileri gibi aktörlere verilen destekler, bazı ürünlere yönelik üretimle ilgili kota düzenlemeleri, bu ürünlerin ithalatına yönelik kısıtlamalar, ek tarifeler gibi hususlar ele alınmaktadır. Kırsal kalkınma çiftçileri, ailelerini ve daha geniş kırsal nüfusu hedeflemektedir. Daha çeşitlenmiş emek piyasaları ve daha iyi hizmet sunumu kırsal alanlarda yeni büyüme ve istihdam olanakları yaratmayı hedefler. Böylelikle kırsal nüfusa istikrar kazandırılmasına katkıda bulunup çiftçiler ve aileleri için dışsal ekonomiler yaratacaktır. Çeşitliliğin ve hizmetlerin yürürlüğe konulmasının en başarılı biçimi yerel kalkınma stratejilerinden geçmektedir. Kırsal kalkınmanın 3 tane önceliği vardır.Bunlar: Kırsal ekonominin çeşitlendirilmesi, Kırsal alanlardaki yaşam kalitesinin iyileştirilmesi, Meslek eğitimi, yetenek edindirme ve canlandırmadır.

Çevresel problemler

Avrupa Birliği ortak tarım politikasının üretim gücü büyüdükçe, bunun bir negatif sonucu olarak çevreye verdiği zararda büyümektedir. Buna Özellikle çiftçilerin ve üreticilerin daha çok verim almak adına toprağa ve çevreye zarar veren gübreleri ve tarım ilaçlarını kullanması sebep olmaktadır. Çevreye verilen bu zararı önlenmesi adına, 2004 yılından itibaren çevrenin korunması, tarım politikasının tam ortasına yerleştirilmiştir. Çevrenin korunması için çok ciddi bir takim kısıtlamalar getirilmiştir, öyle ki bu kısıtlamalara uymayan çiftçi ve üreticilere verilen destekler kesilecektir.

Avrupa birliği 2010 yılında tarıma ayrılmış olan 5 milyar Euro'luk bütçenin %31 inin, biyolojik çeşitliliğin korunması ve geliştirilmesi için harcanacağını duyurmuştur. Ayrıca ortak takim politikası çiftliklerde yaşayan kuş çeşitliliğini düşürmesi açısından da eleştirilmiştir. 1980 ve 2009 yılları arasında, çiftliklerde yaşayan kuş nüfusu 600 milyondan 300 milyona kadar düşmüştür. Yani yaklaşık olarak %50'lik bir düşüş yaşanmıştır. Bütün bu çevreye ve hayvanların yaşam alanına, dolayısıyla da hayvanlara verilen zararların en büyük sebebi, tarım alanlarından daha fazla ve daha çabuk verim alabilmek için kullanılan zararlı kimyasallardır.

Üye Devletler arası eşitlik

Avrupa'daki bazı ülkelerdeki tarımsal alanlar diğer üye devletlere göre daha geniştir (özellikle Fransa ve İspanya) ve bu ülkeler Ortak Tarım Politikası gereği diğerlerinden daha çok para alırlar. İngiltere ve Hollanda gibi kentsel kesimin çok olduğu ülkelerin tarımsal alanları pek olmadığı için 'tarım sektörü' ekonomilerinin çok az bir kısmını kapsar ve bu yüzden AB bütçesinden daha az yarar sağlarlar. AB üyesi ülkeler arasında tarım bütçesine net katkı koyan ülkeler, başta Almanya olmak üzere İngiltere, Hollanda ve Belçika, net katkı alan ülkeler ise Fransa, İspanya, Portekiz, Yunanistan, İrlanda ve Danimarka'dır. OTP bütçesine kişi başına en fazla katkı sağlayan ülkeler Almanya, Hollanda ve Belçika iken sırasıyla İrlanda, Yunanistan ve İspanya OTP bütçesinden kişi başına en fazla katkıyı alan ülkeler durumundadır.

Tarımda Devlet Müdahalesi

Tarımda devlet müdahalesine karşı serbest piyasayı savunan bir kesim de söz konusu ve onlara gore, tarım tüm müdahalelerden kurtarılmalı çünkü bunun sonucunda kaynaklar çok daha verimli kullanılabilir. Fiyatların devlet müdahalesiyle konması, piyasada bozulmalara, ihtiyaçtan fazla üretimin yapılmasına sebep olmaktadır. Eleştirilerle amaçlanan şey aslında fiyatların piyasa içindeki arz-talep ilişkisine göre değerlendirip konulmasını sağlamaktır. Böylelikle çiftlikler kaynakların verimli kullanımıyla ilgili adımlar atacak, çiftçilerine eğitim vermek, ilaçlama ve altyapıyı geliştirmek için uğraşacaklardır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 2 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Kasım 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tarım</span> bitki ve hayvan evcilleştirme bilimi.

Tarım veya ziraat, bitkisel ve hayvansal ürünlerin üretilmesi, bunların kalite ve verimlerinin yükseltilmesi, bu ürünlerin uygun koşullarda muhafazası, işlenip değerlendirilmesi ve pazarlanmasını ele alan bilim dalıdır. Diğer bir ifade ile insan besini olabilecek ve ekonomik değeri olan her türlü bitkisel-Hayvansal ürünün bakım, besleme, yetiştirme, koruma ve mekanizasyon faaliyetlerinin tamamı ile durgun sularda veya özel alanlarda yapılan balıkçılık faaliyetlerinin tümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Güneydoğu Anadolu Projesi</span>

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP), Fırat ve Dicle nehirleri üzerinde yapımı öngörülen barajlar, hidroelektrik santralleri ve sulama tesislerinin yanı sıra kentsel ve kırsal altyapı, ulaştırma, sanayi, eğitim, sağlık ve diğer sektörlerin gelişmesini ve hizmetlerini kapsayan entegre projedir. Projenin toplam maliyeti 32 milyar dolardır.

<span class="mw-page-title-main">Ziraat mühendisliği</span> bitki koruma iş alanları

Ziraat mühendisliği bitkisel üretim ve zootekni yanında süt teknolojisi, tarımsal biyoteknoloji, tarım makinaları, tarımsal enerji sistemleri, tarımsal yapılar (kültür-teknik), arazi ve su kaynakları, toprak bilimi ve bitki besleme, tarım ekonomisi, tarım ürünleri teknolojisi, bitki koruma, peyzaj mimarlığı, biyoyakıt ve biyogaz enerji üretimi alanlarında uğraş veren mühendislik dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği</span> 27 Avrupa ülkesinin politik ve ekonomik birliği

Avrupa Birliği (AB), yirmi yedi üye ülkeden oluşan ve toprakları büyük ölçüde Avrupa kıtasında bulunan siyasi ve ekonomik bir örgütlenmedir. 1993 yılında, Avrupa Birliği Antlaşması olarak da bilinen Maastricht Antlaşması'nın yürürlüğe girmesi sonucu, var olan Avrupa Ekonomik Topluluğu'na yeni görev ve sorumluluk alanları yüklenmesiyle kurulmuştur. 445 milyondan fazla nüfusuyla Avrupa Birliği, dünya ülkelerinin GSYİH'ye (nominal) göre sıralanışında nominal gayrisafi yurt içi hasılasının %30'luk bölümünü oluşturur.

22 Haziran 1993 tarihinde yapılan Kopenhag Zirvesi'nde, Avrupa Konseyi, Avrupa Birliği'nin genişlemesinin merkezi Doğu Avrupa ülkelerini kapsayacağını kabul etmiş ve aynı zamanda adaylık için başvuruda bulunan ülkelerin tam üyeliğe kabul edilmeden önce karşılaması gereken kriterleri de belirtmiştir. Bu kriterler siyasi, ekonomik ve topluluk mevzuatının benimsenmesi olmak üzere üç grupta toplanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Buhran</span> dünya çapında ekonomik bunalım (1929–1939)

Büyük Buhran, Büyük Depresyon veya 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı, 1929'da başlayan ve 1930'lu yıllar boyunca devam eden ekonomik buhrana verilen isimdir. Buhran, Kuzey Amerika ve Avrupa'yı merkez almasına rağmen, dünyanın geri kalanında da yıkıcı etkiler yaratmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği müktesebatı</span> Avrupa Birliği hukukunun temeli

Avrupa Birliği Müktesebatı, temel Avrupa Birliği anlaşmalarında ve diğer yardımcı hukuk kaynaklarında yer alan kural ve kurumlar bütününü ifade etmektedir.

Spaak Raporu ya da Genel Ortak Pazar Hakkındaki Brüksel Raporu, 1956 yılında hazırlanmıştır. Hükümetlerarası Komite'nin başkanı olarak Belçika'nın Dışişleri Bakanı Paul-Henri Spaak tarafından eksiksiz olarak 21 Nisan 1956 tarihinde Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu'ndaki altı üye devlete sunulmuştur.

Avrupa Birliği (AB) bağımsız bir Avrupa Parlamentosu ve 27 üye devletten farklı olan bir sivil servise sahiptir. Bu, AB içindeki üye devletler arasındaki ortak kanunları ve ortak politika içindeki masrafları yönetir. Bu ödemeleri yapmak için 2007 yılı için 116 milyar €'luk anlaşılmış bir bir bütçeye sahiptir ve 2007-2013 dönemi için ise bu 862 milyar € dur.

<span class="mw-page-title-main">Akdeniz için Birlik</span> Akdeniz havzası ülkelerini kapsayan kuruluş

Akdeniz için Birlik (AiB) Avrupa ve Akdeniz Havzası'ndan 43 ülkenin yer aldığı hükûmetler arası bir kuruluştur: Avrupa Birliği'nden 28 üye devlet ve Kuzey Afrika, Orta Doğu ve Güneydoğu Avrupa'dan 15 ortak Akdeniz ülkesini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Ekonomi Politikası</span> NEP (Novoya ekonomi çeskaya politikası)

Yeni Ekonomi Politikası,, Rus ekonomisini çöküşten kurtarmak amacıyla Lenin tarafından ortaya konan ekonomik politikadır. Bazı özel işletmelere izin verilerek NEP sayesinde küçük işletmelerin kapitalizmde olduğu gibi kâr mantığıyla devam etmesini içeren politikada sosyalist devlet, bankaları, büyük sanayi kuruluşlarını ve dış ticareti tekel olarak kontrol etmeye devam etmiştir. NEP, Sovyetler Birliği Komünist Partisi 10. Kongresinde kararlaştırılmış ve resmi olarak 21 Mart 1921 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu kararla köylülerden zorla alınan fazla tarımsal ürün alımı durdurulmuş, bunun yerine ürün üzerinden vergi alınmaya başlanmıştır. Sanayi kuruluşlarıyla ilgili ek kararlarla politika netleştirilmiştir.

Tarımsal ve Kırsal Kalkınma İçin Özel Eylem Programı. Haziran 1999'da Avrupa Birliği Konseyi tarafından birliğe katılmaya aday Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinin tarım sektörlerini ve kırsal kesimlerini desteklemek ve Tek Pazar ile Ortak Tarım Politikası'na hazırlık süreçlerini hızlandırmak için hazırlanmıştır.

Avrupa Birliği'nin Bölgesel Politikası, Avrupa Birliği üyesi ülkeler içinde belirli bölgelerin refahı ve yaşam kalitesini artırmak amacıyla uygulanan bir politikadır. Avrupa Birliği'nin toplam bütçesinin yaklaşık üçte biri, bu politika için ayrılmıştır. Politikanın amacı Avrupa Birliği içinde bölgelerarası gelir uçurumunu en aza indirgemek, gerilemekte olan sanayi alanlarını yeniden yapılandırmak ve tarımın önemini yitirmeye yüz tuttuğu kırsal bölgelerde tarımsal çeşitliliği artırmaktır. Avrupa Birliği'nin bugüne kadarki en büyük genişleme hareketi Mayıs 2004'te olmuş ve çoğunluğunu Doğu ve Orta Avrupa ülkelerinin oluşturduğu bu büyüme atılımını 2007'de birliğe Romanya ve Bulgaristan'ın katılması izlemiştir. Birliğe sonradan katılmış olan bu on iki ülkenin pek çoğunun önceden üye ülkelerden ekonomik olarak daha az gelişmiş düzeyde olması nedeniyle Avrupa Birliği'nin kişi başına düşen gayri safi yurt içi hasılası azalmıştır. Birliğe yeni katılan ülkelerin az gelişmiş bölgelerine bu politika uyarınca "amaç 1" ya "amaç 2" görevleri yüklenmiştir.

Avrupa Birliği'nde siyaset, Avrupa Birliği'nin ekonomi, sağlık, tarım, kültür, çevre sorunları, dış ilişkiler, içişleri gibi çeşitli konularda antlaşmalar çerçevesinde uygulama kararı aldığı yönergeler bütünüdür.

<span class="mw-page-title-main">Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu</span> Devlet kurumu

Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK), Türkiye'deki varlık amacı Avrupa Birliği ve uluslararası kuruluşlardan sağlanan kaynakların Türkiye'de kırsal kalkınma programlarının uygulanmasına yönelik faaliyetlerde kullanılmasını sağlamak olan, 4 Mayıs 2007 tarihli ve 5648 sayılı "Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun" ile kurulan, 25 Şubat 2008 tarihinde Avrupa Komisyonu tarafından kabul edilen, Avrupa Birliği Katılım Öncesi Yardım Fonları ile desteklenecek Tarım ve Kırsal Kalkınma Programını (IPARD) uygulayacak olan kurumdur.

<span class="mw-page-title-main">Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları</span> 2030 için Birleşmiş Milletlerin 17 küresel hedefi

Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA), Birleşmiş Milletler üyesi ülkeler tarafından 2030 sonuna kadar ulaşılması amaçlanan hedefleri içeren bir evrensel eylem çağrısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de tarım</span>

Çin'de tarım, 300 milyondan fazla çiftçiye iş veren oldukça önemli bir sektör. Özellikle tahılların üretimiyle Çin, çiftlik üretiminde dünya çapında birinci sırada yer almaktadır. Çin'deki tarım sektörü kapsamında üretilen başlıca ürünler pirinç, buğday, patates, sorgum, yer fıstığı, çay, darı, arpa, pamuk, yağlı tohum, domuz eti ve balık. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü tahminlerine göre tarım sektörü, ülkenin gayri safi yurt içi hasılasının %15'ini oluşturur ve toplam iş gücünün %40'ını temsil eder.

Avrupa Tarımsal Yönlendirme ve Garanti Fonu, Avrupa Birliği Ortak Tarım Politikası kapsamında çiftçilere yapılan doğrudan ödemeleri finanse eden ve gerektiğinde tarımsal piyasaları düzenlemek için önlemler alıp müdahalelerde bulunan fondur.

<span class="mw-page-title-main">Tarım ve Orman Bakanlığı</span> Türkiyede bir bakanlık

Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Orman Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, tarım ve orman işlerinden sorumlu olan bakanlık. Gıda, Tarım ve Hayvancılık ile Orman ve Su İşleri bakanlıklarının teşkilat ve görevlerine ilişkin yasal düzenlemelerin yürürlükten kaldırılması sonrasında, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle yeniden yapılandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Beyaz Devrim</span> 1963te İranda gerçekleşen bir dizi reform

Beyaz Devrim veya İnkılâb-ı Sefid, İran'da 1963'te Muhammed Rıza Şah Pehlevi tarafından başlatılan ve 1979'a kadar süren geniş kapsamlı bir ulusal kalkınma programıydı. İran'ı ekonomik ve endüstriyel bir güce dönüştürmeyi amaçlıyordu. Toprak sahiplerinin sanayi kuruluşlarına ortak olması karşılığında devletleştirilen araziler parçalanarak köylülere dağıtıldı. Ayrıca hava, kara ve demir yolları ağının genişletilmesini, bir dizi baraj ve sulama projesini, sıtma gibi hastalıkların kökünün kazınmasını, kadınlara oy hakkı verilmesini, sanayinin geliştirilmesini ve toprak reformunu kapsayan bu programla birlikte kırsal alanlara sağlık ve eğitim hizmetlerini götürecek bir örgütlenmeyi başlattı. Reformlar geleneksel toprak sahibi sınıfların zenginliğini ve etkisini altüst etti, kırsal ekonomileri değiştirdi, hızlı kentleşme ve Batılılaşmaya yol açtı. 1960'larda ve 1970'lerde Şah, daha bağımsız bir dış politika geliştirmeye çalıştı, Sovyetler Birliği ve Doğu Avrupa ülkeleriyle ilişkiler kurdu. Sonraki yıllarda, İranlılar için kişi başına düşen gelir büyük ölçüde arttı ve petrol geliri, endüstriyel kalkınma projeleri için devlet finansmanında muazzam bir artışa neden oldu.