İçeriğe atla

Avrupa'da liberalizm

Konu hakkında daha genel ve kapsamlı bilgi için Liberalizm başlığına bakınız.

Genel olarak, Avrupa'da liberalizm kişisel özgürlükler ile anayasal olarak sınırlandırılmış ve demoratik olarak sorumlu bir devlet geleneğini destekleyen bir siyasi harekettir. Çoğunlukla bu düşünce, devletin yoksulluğu ve diğer sosyal sorunları azaltacak eylemlerde bulunması fakat bunu yaparken toplum yapısında radikal değişikliklere gitmemesi gerektiği inancını da kapsar.

Avrupalı liberaller ekonomiye hükûmet müdahalesi derecesine göre bölünmüştür, fakat çoğunlukla sınırlı bir müdahaleye benimsemişlerdir. Günümüzde Avrupalı liberal partilerin çoğu muhafazakâr liberalizme bağlı kalırken küçük bir kısmı sosyal liberalizm ilkelerini benimsemiştir.[1]

Liberal uygulamalar

Liberal siyasi partilerin, sosyal bilimcilerin parti manifestolarından okuduğu ya da görünüşte liberal olan partilerin eylemlerinden çıkardıkları özelleşmiş politikaları vardır. Aşağıda listelenen kaynaklar şu an Avrupa'daki bazı liberal tutumları örneklemektedir:

  • Koalisyon anlaşması yapanlar da dahil hükûmette olan liberal partilerin politikaları
  • Avrupa Parlamentosu'ndaki Avrupa Liberalleri ve Demokratları Birliği grubunun konumu[2] ve Avrupa Liberal Demokrat ve Reform Partisi'nin seçim manifestosu.[3]
  • Alman FDP'nin liberal endişeler hakkında daha tabana yakın görüşlerin görülebildiği forumu[4] ve Hollanda'nın Demokrotlar 66'nın[5] daha parti merkezine yakın forumu.
  • Liberal politikalar üzerine uzun makaleler barındıran Belçikalı websitesi think tank Liberales.be[6]
  • Liberal filozof Karl Popper'un ilkelerini benimsediklerini açıkça söyleyen Açık Toplum Enstitüsünün görüşleri ve politikaları
  • Avrupa Birliği'nin liberal partiler tarafından yoğun destek gören Lizbon Stratejisi.
  • Ayrıca, liberalleştirme programları ile Uluslararası Para Fonu ve Dünya Bankası politakalarından çıkarılabilen liberal değer seçimleri.

Kaynakça

  1. ^ "EU left-wing liberal parties". 8 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  2. ^ ALDE Group in the European Parliament[]
  3. ^ http://www.eldr.org/images/upload2/manifesto_en_web.pdf[]
  4. ^ "FDP Bundesverband". 26 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2020. 
  6. ^ "Liberales". 7 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Liberalizm, bireysel özgürlük üzerine kurulan bir siyasi felsefe veya dünya görüşüdür. Bireysel özgürlük ve bireysel haklar düşüncesiyle yola çıkan liberalizm, daha sonraki yıllarda farklı türlere bölündü ve bireylerin eşitlik ilkesinin de önemini vurgulamaya başladı. Klasik liberalizm bireysel özgürlüklerin rolünü vurgularken, sosyal liberalizm özgürlüğe vurgu yaptığı kadar; bireylerin eşitlik hakkı ilkesinin önemine vurgu yapar ve özgürlük ile eşitlik arasında denge kurmayı amaçlar. Liberal görüşü savunanlar geniş bir görüş dizisi benimsemekle birlikte genellikle ifade özgürlüğü, inanç özgürlüğü, basın özgürlüğü, sivil haklar ve sivil özgürlükler, seküler devlet, liberal demokrasi, ekonomik ve siyasi özgürlük, hukukun üstünlüğü, özel mülkiyet ve piyasa ekonomisi gibi fikirleri destekler.

Sosyal liberalizm, bireysel özgürlük ve sosyal adalet arasında denge kurmayı amaçlayan politik bir ideolojidir. Klasik liberalizm gibi bireyci ekonomiyi, sivil ve siyasi hak ile özgürlüklerin genişlemesi bakımıyla uyuşur ancak bunlara ek olarak hükûmetin meşru rolünün yoksulluk, sağlık ve eğitim gibi ekonomik ve sosyal konuları olduğunu da içeren sosyal piyasayı temel alır. Sosyal liberalizmde toplumun iyiliği bireyin özgürlüğü ile uyumlu görülür. İkinci Dünya Savaşı sonrasında sosyal liberal fikirler dünyanın birçok ülkesinde benimsenmiştir. Sosyal liberal düşünceler ile partiler merkez veya merkez sol olarak kabul edilir. Bununla birlikte, ülkelere göre farklı isimlendirmeler sosyal liberalizmi tarif etmektedir. Birleşik Krallık'ta yeni liberalizm, ABD'de modern liberalizm, Almanya'da sol liberalizm ve İspanyolca konuşulan ülkelerde ilerici liberalizm olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Liberal Forum</span>

Liberal Forum Avusturya'da liberal bir siyasi partidir. Parti, 1993 yılında Heide Schmidt tarafından kurulmuştur. Bu hareketin liderliği Angelika Mlinar tarafından yürütülmektedir. Darülfünunlarda, LİF'in öğrenciler organizasyonu Liberales Studentinnen und Studenten Forum.

<span class="mw-page-title-main">Almanya Hristiyan Demokrat Birliği</span> Almanyada bir siyasi parti

Almanya Hristiyan Demokrat Birliği, Hristiyan demokrat ve liberal muhafazakâr görüşte, merkez sağ pozisyonda bir Alman siyasi partisidir. Genel başkanı Friedrich Merz'tir.

<span class="mw-page-title-main">Solculuk</span> toplumsal eşitliği ve eşitlikçiliği destekleyen siyasi ideolojiler, politik duruş

Solculuk, genellikle bir bütün olarak toplumsal hiyerarşiye veya belirli toplumsal hiyerarşilere karşı çıkarak, toplumsal eşitlik ve eşitlikçiliği destekleyen ve bunu sağlamaya çalışan siyasi ideolojiler yelpazesidir. Sol siyaset tipik olarak, taraftarlarının toplumda diğerlerine göre dezavantajlı olarak algıladıkları kişiler için endişe duymanın yanı sıra, uygulandıkları toplumun doğasını değiştiren radikal yollarla azaltılması veya ortadan kaldırılması gereken haksız eşitsizlikler olduğuna dair bir inancı da içerir.

Muhafazakâr Parti, resmî adı Muhafazakâr ve Birlikçi Parti, Tory'ler olarak da bilinirler,

İlerlemecilik, ilericilik ya da progressivizm, her alanda ileri düzeyde önlemler uygulayarak insanların mevcut durumlarını iyileştirmeyi ve toplumun statüsünü yükseltmeyi amaçlayan, bu doğrultuda toplumsal reformu destekleyen politik felsefedir. Bilim, teknoloji, ekonomik kalkınma ve sosyal organizasyondaki ilerlemelerin insanın yaşam koşullarını geliştirmede büyük öneme sahip olduğunu ifade eden İlerleme Düşüncesine dayanır. Modern siyasette ilerlemecilik, siyasi değişim ve hükûmet eylemlerinin desteği yoluyla sıradan insanların çıkarlarını temsil etmeyi amaçlayan bir sosyal veya siyasi harekettir ve genellikle sol-liberal geleneğin bir parçası bağlamında düşünülür. Ancak bu, ideolojilerin eş anlamlı olduğu anlamına gelmez.

<span class="mw-page-title-main">Dirk Verhofstadt</span> Belçikalı filozof (d. 1955)

Dirk Verhofstadt, Belçikalı bir sosyal liberal (Rawlsçı) kuramcı ve eski Belçika başbakanı Guy Verhofstadt'ın kardeşi. Politik felsefeye karşı büyük bir ilgisi ve felsefi görüşünde Karl Popper, John Stuart Mill, Amartya Sen ve Martha Nussbaum'ın etkisi vardır. Ghent Üniversitesi Hukuk ve Basın ve İletişim mezunudur.

Merkez sağ, siyasi spektrumun sağında yer alırken merkeze daha yakındır. Merkez sağ partiler genellikle liberal demokrasiyi, kapitalizmi, piyasa ekonomisini, özel mülkiyet haklarını ve az ölçekte bir refah devletini destekler. Merkez sağ oluşumlar muhafazakârlığı ve ekonomik liberalizmi desteklerken sosyalizm ve komünizme karşı çıkarlar.

Ekonomik liberalizm, piyasa ekonomisinin bireyci hatlara dayanmasını ve üretim araçlarının özel mülkiyette olmasını destekler. Ekonomik liberaller, serbest ticareti ve açık rekabeti engellediği için piyasaya yapılan hükümet müdahalesine ve korumacılığa karşı çıkma eğilimindedir, ancak mülkiyet haklarını korumak ve piyasa başarısızlıklarını çözmek için yapılan hükûmet müdahalesini destekler. Ekonomik liberalizm, Büyük Buhran ve Keynesyenizm'in yükselişine kadar genel olarak klasik liberalizmin ekonomik modelini ifade etmek için kullanılmıştır.

Merkez sol, siyasette sol ve merkez arasındaki görüşler bütünüdür. Fırsat eşitliği yoluyla toplumsal adaletin sağlanabileceği düşüncesini savunmaktadır. Merkez sol siyaset, toplumun varsıl ve yoksul kesimleri arasındaki gelir farkını en aza indirmeyi amaç edinmiştir. Siyaseten ve toplumsal olarak radikal kararlar alınabilir. Bunun yanında reformist tutumlar ile de ekonomik ve sosyal politikalar sağlanabilir. Çoğulculuk taraftarı bir görüştür, toplumun sosyal hak ve çıkarları el üstünde tutulur.

Klasik liberalizm, serbest piyasayı ve laissez-faire ekonomisini; sınırlı devleti, ekonomik özgürlüğü ve siyasi özgürlüğü vurgulayan, hukukun üstünlüğünün güvenceye aldığı sivil özgürlükleri savunan; liberalizmin bir dalı, felsefi ve politik ideolojidir. Klasik liberalizm, 19. yüzyılın başlarında, Avrupa ve Kuzey Amerika'da kentleşmeye ve Sanayi Devrimi'ne bir yanıt olarak önceki yüzyılın fikirleri üzerine inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hür Demokrat Parti (İsviçre)</span>

Hür Demokrat Parti, İsviçre'nin klasik liberal siyasi partisi. 1 Ocak 2009 tarihinde İsviçre Liberal Partisi ile birleşti ve FDP. Liberaller partisi adını aldı.

Liberal muhafazakârlık, özel mülkiyet, serbest ekonomi girişimciliği ile halkın geleneksel, kültürel ve ahlaki değerlerini yönetime dahil eden; anayasal ve temsili hükûmeti savunan muhafazakâr bir siyasi ideolojidir.

Merkezcilik, toplumsal eşitliğin yanı sıra belirli bir sosyal hiyerarşinin kabul edilmesini veya desteklenmesini içeren siyasi bir bakış açısı veya duruştur. Bununla birlikte, merkezcilik, önemli ölçüde sağ veya sol yanlısı politika değişikliklerine karşı çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik merkeziyetçilik</span> sosyalist partilerin uyguladığı liderlik yöntemi

Demokratik merkeziyetçilik, siyasi bir partide çeşitli kararların alınması amacıyla yapılan tartışmalar sırasında, her konunun herhangi kısıtlama olmaksızın tartışılabileceğini fakat çoğunlukça hemfikir olunan bir kararın alınmasından sonra bu kararın uygulanmasında birlik sağlanması gerektiğini savunan Marksist-Leninist ilkeyi ifade eden terimdir. Bu ilke, dünyadaki pek çok komünist partinin parti genel çizgisi olarak kabul görmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Sabine Leutheusser-Schnarrenberger</span> Alman siyasetçi

Sabine Leutheusser-Schnarrenberger Alman liberal siyasetçi, eski adalet bakanı.

Hristiyan sağ, Avrupa ve Amerika'daki Hristiyan nüfusun çoğunluk olduğu ülkelerde dindar sağ olarak da adlandırılan, siyasi yelpazenin sağ cenahındaki hizipleri ifade etmektedir. Bu görüşü benimsemiş siyasi hareketler toplumsal olarak muhafazakâr tercihleri ve politikaları savunurlar. Hristiyanlık içindeki öğreti ve değerleri siyasette de uygulamayı ilke edinen Hristiyan sağ, esas olarak bu öğretilerin toplumsal düzenlemeler ve hukuk kuralları oluşturulurken öncelikli olarak dikkate alınmasını savunurlar.

<span class="mw-page-title-main">Parti programı</span> bir siyasi partinin veya bireysel adayın yasalaştırmaya çalıştığı resmi siyasi hedefler listesi

Parti programı, genel kamuoyuna kamuoyunun desteğini, karmaşık konular ya da meselelerle ilgili oylarını elde etmek için, bir siyasi parti ya da bireysel aday tarafından desteklenen resmi bir ilkeler bütünüdür.

Sosyal demokrasi, sosyalizmin demokratik şekilde iktidara gelmesini ve ülkenin devrimle değil liberal demokrasiyle sosyalist olmasını savunmakta olan, Kautsky'nin temelini attığı revizyonist bir görüştür. Ferdinand Lassalle'nin devlet sosyalizmi fikirlerinden etkilenen demokratik bir sosyalist ideolojidir.