İçeriğe atla

Avery Brundage

Avery Brundage

Avery Brundage (d. 28 Eylül 1887, Detroit - ö. 8 Mayıs 1975), Amerikalı atlet, spor yöneticisi, sanat kolleksiyoncusu ve hayırsever. ABD Olimpiyat Komitesi ve IOC başkanlığı yaptığı dönemde aldığı kararlar oldukça tartışılmıştır.

Hayatı

Illinois Üniversitesi'nde inşaat mühendisliği eğitimi gördü ve 1909 yılında mezun oldu. Birkaç yıl sonra "Avery Brundage Company" adıyla kendi inşaat şirketini kurdu ve 1947 yılına kadar Chicago başta olmak üzere pek çok inşaat projesi gerçekleştirdi.

Brundage 1912 yılında Stokholm'de düzenlenen Olimpiyat Oyunları'nda pentatlon ve dekatlon branşlarına aktılmış ve dereceye girmiştir. Ayrıca 1914, 1916 ve 1918 yıllarında ABD adına çeşitli şampiyonalara katılmıştır.

1928 yılında, Amatör Atletler Birliği (Amateur Athletic Union - AAU) başkanı oldu. 1929 yılında ise ABD Olimpiyat Komitesi (United States Olympic Committee - USOC) başkanı oldu. Bir yıl sonra, 1930'da ise Uluslararası Amatör Atletizm Federasyonu'nun (IAAF) başkan yardımcısı oldu.

USOC başkanı olarak, Berlin'deki 1936 Yaz Olimpiyatları'nda her türlü boykot önerisini reddetti. Sporcuların Berlin'deki Olimpiyatları boykot etmesini teşvik eden Amerikalı Ernest Lee Jahnke ihraç edildi ve yerine IOC komitesine üye oldu.

400 metre bayrak yarışı olduğu sabah, son anda ABD takımındaki iki Yahudi asıllı atlet olan Marty Glickman ve Sam Stoller'i kadrodan çıkardı. Yerlerine Jesse Owens ve Ralph Metcalfe'yi kadroya soktu. Bu olay sonucu Olimpiyat Oyunları tarihine geçecek iki siyahi atletin Adolf Hitler'in önünde madalyaya ulaşması görüntüsü gerçekleşmiş oldu. Ancak Yahudi sporculara aldığı tavır oldukça tartışılmıştı. Bu sporculardan Glickman bu değişikliğin Avery Brundage'den gelen baskı sonucu olduğunu iddia etti. Brundage, daha sonra çeşitli şekillerde Nazi Rejimi'ne olan övgülerini açıkladı. Bunun sonucunda 1941 yılında bu eğilimlerinden dolayı 1941 yılında Amerika Komitesi'nden ihraç edildi.

Dönemin IOC başkanı Henri de Baillet-Latour'un II. Dünya Savaşı sırasında ölmesi ile Brundage, 1945 yılında IOC'nin yardımcı başkanı oldu. Daha sonra 1952 yılında bu kez başkan Sigfrid Edström'ün görevi bırakması ile IOC Başkanı oldu.

IOC Başkanlığı döneminde Olimpiyat Oyunları'nda özellikle profesyonelliğe şiddetle karşı çıktı. Kademeli olarak, bu görüş spor dünyası ve diğer IOC üyeleri arasında daha az bir şekilde kabul edilmeye başladı. Bu süreçte 1972 Kış Olimpiyatları'nda Avusturyalı kayakçı Karl Schranz'ın profesyonel olduğunun iddia edilmesi üzerine oyunlardan ihraç edilmesi gibi olaylar yaşandı.

Amerikalı atlet Jim Thorpe'un 1912 yılında kazandığı Olimpiyat madalyalarının iade edilmesine karşı çıkmaktaydı. Thorpe, bu oyunlara gitmeden önce profesyonel olarak beyzbol oynamıştı ve bundan dolayı madalyaları geri alınmıştı. Bu Olimpiyatlarda Jim Thorpe, pentatlonda da, dekatlonda da Brundage'i geçmişti. Buna rağmen, Doğu Bloku ülkelerinde uygulanan sporculara antrenmanları karşılığı ödeme yapılan yarı profesyonel uygulamaya, "Bu onların yaşam biçimi" diyerek kabul etmektedir.

Avery Brundage, ayrıca spora politika karıştırılmasına karşı çıkmıştır. Meksika'daki 1968 Olimpiyat Oyunları'nda madalya kazanan siyahi iki Amerikalı sprinter Tommie Smith ve John Carlos'un madalya töreninde kollarını kaldırarak yaptıkları "Siyahi Güç" hareketi sonucu, iki sporcuyu Olimpik Köy'den kovmuş ve takımdan çıkarmıştır.

Bir sonraki Olimpiyatlar'da tartışılan bir başka karar almıştır. 1972 yılında Münih'te düzenlenen oyunlarda büyük bir terör saldırısı gerçekleşmiş ve 11 İsrailli atlet öldürülmüştür. Brundage, "Oyunlar devam etmeli" diyerek ertesi gün oyunların devam etmesine karar vermiştir.

Avery Brundage aynı zamanda tüm takım sporlarının Olimpiyat Oyunları'ndan çıkarılması teklifi ile hatırlanır. Bir başka teklifi ise Kış Olimpiyat Oyunları organizasyonunu iptal etmek şeklindeydi. Birçok görüşe göre bu Brundage'in başkanlığının sonunu getiren sebeplerden biriydi.

Brundage 1972 Olimpiyat Oyunları'nın ardından başkanlığı bıraktı ve yerine Lord Killanin seçildi. Halen IOC tarihindeki tek Amerikalı başkandır.

Sporun yanında sanatla ilgilenen, Brundage başta Asya sanatı olmak üzere çok geniş bir sanat koleksiyonu topladı. Oldukça geniş olan koleksiyonu San Francisco'daki Asya Sanat Müzesi'nin halen yarısından fazlasını oluşturur.

Brundage, 87 yaşında iken 1975 yılında, Garmisch-Partenkirchen, Batı Almanya'da başkanlığı bıraktıktan 3 yıl sonra öldü.

Brundage ölmeden önce vasiyetinde spor bursu almayan ancak sporla ilgilenen öğrencilere burs sağlanmasını istedi. Bunun için 350.000$ bırakmıştı.[1]

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Olimpiyat Oyunları</span> farklı spor dallarının bir araya gelerek oluşturduğu yarışmalar

Olimpiyat Oyunları veya kısaca Olimpiyatlar, Yaz ve Kış Olimpiyat Oyunları olmak üzere iki ayrı kategoride, dört yılda bir düzenlenen uluslararası çok sporlu etkinlik. 200'ün üzerinde ülkeyi temsil eden sporcuların katıldığı etkinlikler, dünyanın en kapsamlı spor etkinliği konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Jim Thorpe</span> Amerikan basketbol oyuncusu

Jacobus Franciscus "Jim" Thorpe, Amerikalı sporcu. Modern spor dünyasının çok yönlü atletlerinden birisi sayılmaktadır. Olimpiyatlarda pentatlon ve dekatlon dallarında altın madalya sahibi olan, Amerikan futbolunda kolej ve profesyonel liglerde yıldız oyunculuk, Amerika Ulusal Beyzbol Ligi’nde oyunculuk ve basketbolda kariyer yapmış bir sporcudur. Olimpiyatlarda yarışmadan önce, İkinci Beyzbol Liginde iki sezon profesyonel olarak oynadığı ortaya çıkınca amatör yarışma kurallarına aykırı olması nedeniyle madalyalarını kaybetmiştir. Ancak ölümünden otuz yıl sonra 1983'te bu madalyalar tekrar verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1976 Yaz Olimpiyatları</span>

1976 Yaz Olimpiyatları ya da resmî adıyla XXI. Olimpiyat Oyunları, 1976 yılında Kanada'nın Québec eyaletine bağlı Montreal şehrinde düzenlenmiş uluslararası çok sporlu etkinlik. 1976 Olimpiyatları için yapılan oylamada Kanada'nın Montreal şehri Moskova ve Los Angeles şehirlerini geride bırakarak, organizasyonu düzenleme hakkını elde etti. Bu organizasyon, Kanada'da düzenlenen ilk ve şimdiye kadarki tek yaz olimpiyat oyunları oldu. Toronto, Montreal Olimpiyatları ile aynı yıl 1976 Yaz Paralimpik Oyunları'na ev sahipliği yaptı ve bu da hâlen Kanada'da düzenlenen tek yaz paralimpik olimpiyatları olmaya devam etmektedir. Calgary ve Vancouver daha sonra sırasıyla 1988 ve 2010 yıllarında kış olimpiyat finallerine ev sahipliği yapmıştır. Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC), Yeni Zelanda millî ragbi takımının 1976'da Birleşmiş Milletler'in spor ambargosu çağrılarına karşı gelerek Güney Afrika'yı turlayarak müsabakalar oynamasının ardından Yeni Zelanda'nın olimpiyatlardan ihraç talebinin reddedilmesi üzerine, çoğu Afrika'dan 29 ülke Montreal Olimpiyatlarını boykot etti. Sovyetler Birliği bu olimpiyatlarda en çok altın ve toplam madalya kazanan ülke oldu.

<span class="mw-page-title-main">1936 Yaz Olimpiyatları</span>

1936 Yaz Olimpiyatları ya da resmî adıyla XI. Olimpiyat Oyunları, II. Dünya Savaşı öncesinde, 1936 yılında Almanya'nın başkenti Berlin'de düzenlenmiş uluslararası çok sporlu etkinlik. 26 Nisan 1931 tarihinde Berlin, Barselona'daki 29. IOC Oturumu'nda, Olimpiyat Oyunları'na ev sahipliği için teklif aldı ve bu teklif kabul edildi. O dönemde olimpiyat oyunları için yarışan diğer şehirler İskenderiye, Barselona, Buenos Aires, Köln, Dublin, Frankfurt, Helsinki, Lozan, Nürnberg, Rio de Janeiro ve Roma idi.

<span class="mw-page-title-main">2004 Yaz Olimpiyatları</span> Atinada 2004te gerçekleştirilen çok sporlu etkinlik

2004 Yaz Olimpiyat Oyunları, 13 - 29 Ağustos 2004 tarihleri arasında Yunanistan'ın başkenti Atina'da gerçekleştirilen çok sporlu etkinlik. Bu oyunlara 201 ülkeden toplam 10.625 sporcu müsabakalara katılmış, 28 farklı spor dalında 301 yarışma gerçekleştirilmiştir. Hem antik hem de ilk modern olimpiyat oyunlarına ev sahipliği yapmış olan Yunanistan'da düzenlenen 2004 Yaz Olimpiyatları'nın mottosu "Evine Hoşgeldin" idi.

<span class="mw-page-title-main">1980 Yaz Olimpiyatları</span>

1980 Yaz Olimpiyatları, resmi olarak XXII. Olimpiyat Oyunları, Sovyetler Birliği'nin başkenti Moskova'da yapılan çok sporlu etkinlik.

<span class="mw-page-title-main">2000 Yaz Olimpiyatları</span> Sidneyde düzenlenen 27. Olimpiyat Oyunları

2000 Yaz Olimpiyatları ya da diğer bir adıyla Yeni Milenyum Oyunları, modern olimpiyat tarihinin 27.Olimpiyat Oyunlarıdır. Bu Olimpiyatlar 2000 yılında Avustralya'nın Sidney kentinde gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hugo Wieslander</span>

Karl Hugo Wieslander, İsveçli atlet.

Ferdinand Reinhardt Bie, Norveçli uzun atlama branşında yarışan atlet.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Olimpiyat Komitesi</span>

Amerika Birleşik Devletleri Olimpiyat Komitesi (USOC) kâr amacı gütmeyen ABD'nin Millî Olimpik Komitesidir. Komitenin amacı ABD Anti-Doping Ajansı ile Uluslararası Anti-Doping Ajansı ve diğer Uluslararası Spor Federasyonları arasındaki koordinasyonu sağlamaktır. Ted Stevens Olympic and Amateur Sports Act Kuruluşu'nun altında ABD tüzüğüne bağlıdır.

Bu liste 1896 ile 2008 yılları arasındaki Olimpiyat Oyunları'nda, atletizm dallarında madalya kazanan tüm erkek sporcuları içerir.

<span class="mw-page-title-main">IOC ülke kodları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Uluslararası Olimpiyat Komitesi, (UOK) Olimpiyat Oyunları’na katılan ülkelerin kafilelerini ve sporcu gruplarını işaret edebilmek için üç harften oluşan ülke kodları kullanıyor. Her kod ise bir Ulusal Olimpiyat Komitesi’ni belirliyor. Geçmiş Oyunlar’da ise belirli ülkeler ve durumlar için de bu tip kodlar kullanıldı; mesela farklı ülkeden oluşturulan sporcu kafileleri veya hiçbir ülkeyi temsil etmeyen atlet grupları gibi. UOK’nın bazı kullandığı kodlar ise standartlaşmış ISO 3166-1alpha-3 kod listesinden çok daha farklı. FIFA, FIBA ya da İngiliz Milletler Topluluğu Oyunları gibi daha başka uluslararası spor organizasyonları da, katılımcı ülke kafilelerini isimlendirebilmek için aynı kodları kullanıyorlar.

<span class="mw-page-title-main">2004 Yaz Olimpiyatları'nda atletizm</span>

2004 Yaz Olimpiyatları'ndaki atletizm yarışmaları 18 ile 28 Ağustos tarihleri arasında, Atina Olimpiyat Stadı'nda gerçekleştirildi. Sadece maraton koşuları, yürüyüş yarışları ile gülle atma yarışmaları bu stadyum dışında düzenlendi. 24'ü erkek, 22'si ise kadınlar için olmak üzere, atletizm yarışmaları kapsamında toplam 46 etkinlik gerçekleştirildi.

<span class="mw-page-title-main">2008 Yaz Olimpiyatları'nda Amerika Birleşik Devletleri</span>

Amerika Birleşik Devletleri, Çin'in başkenti Pekin'de düzenlenen 2008 Yaz Olimpiyatları'na, 310'u erkek, 286'sı kadın olmak üzere toplam 596 sporcuyla katıldı. Bu sporcular, 28 farklı spor dalının 27'sinde mücadele etti.

<span class="mw-page-title-main">Yaz Olimpiyatları'nda basketbol</span>

Olimpiyat Oyunları'nda basketbol, 1936'dan beri düzenli olarak gerçekleştirilen olimpik spor dalı. Olimpiyatlar'da madalya sporu olarak takvime alınmadan önce, 1904'te gösteri mahiyetinde bir kez düzenlendi. Bayan basketbolunun olimpiyat takviminde yer alması 1976 yılından itibaren gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">1968 Meksika Olimpiyatları 200 metre madalya töreni protestosu</span>

1968 Meksika Olimpiyatları 200 metre madalya töreni protestosu tüm olimpiyat tarihindeki en dikkat çekici protestolardandır.

<span class="mw-page-title-main">2004 Yaz Olimpiyatları'nda Estonya</span>

Estonya, 13-29 Ağustos 2004 tarihleri arasında Yunanistan'da (Atina) düzenlenen 2004 Yaz Olimpiyatları'nda yarıştı. Bu, ülkenin Yaz Olimpiyatları'ndaki dokuzuncu karşılaşması olarak kayda geçti.

<span class="mw-page-title-main">Olimpiyat Oyunları'nda Büyük Britanya</span>

Birleşik Krallık'tan, Britanya Denizaşırı Toprakları’nın üçü hariç tümünden ve üç taç toprağı ülkesinden gelen sporcular Büyük Britanya ya da takımın kendi marka adıyla Team GB’nin bir parçası olarak Olimpiyat Oyunlarında yarışabilir. Kuzey İrlanda'dan sporcular bunun yerine İrlanda Takımının bir parçası olarak yarışmayı seçebilirler. Büyük Britanya bir dizi diğer Batılı ülke tarafından boykot edilen 1980 Yaz Olimpiyatları da dahil olmak üzere, 1896'da Olimpiyatların modern çağının başlangıcından bu yana her Yaz ve Kış Oyununa sporcu gönderdi. 1896'dan 2020'ye kadar Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda, Yaz Olimpiyat Oyunlarında 916 madalya ve Kış Olimpiyat Oyunlarında 32 madalya kazandı. Her Yaz Oyunları'nda en az bir altın madalya kazanan tek milli takımdır ve toplam madalya sayısında dünya çapında üçüncü sırada yer alır ve yalnızca Amerika Birleşik Devletleri ve eski Sovyetler Birliği tarafından geride bırakılır.

<span class="mw-page-title-main">Olimpiyat Oyunları'nda Kuzey Kore</span>

Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti, olimpiyatlara ilk kez 1964 yılında katılmıştır. Kuzey Kore Olimpiyat Komitesi 1953'te kurulmuş ve 1957'de resmen tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Olimpiyat Oyunları'nda Rodezya</span> Vikimedya liste maddesi

Rodezya ilk kez Güney Rodezya adıyla 1928 Yaz Olimpiyatları'na katılmıştır. Amsterdam'da düzenlenen oyunlara katılan iki Rodezya'lı sporcu Cecil Bissett ve Len Hall boks dalında mücadele etmiş ve ikinci turda elenmişlerdir. Rodezya 1928'den sonra 1960'a dek olimpiyatlarda görünmemiştir. 1960 Yaz Olimpiyatları'na 12 sporcuyla katılmışlardır. Güney Rodezya, son kez 1964 Yaz Olimpiyatları'na katıldı. Aralarında çim hokeyi takımının da olduğu 29 sporcuyla yarıştılar.