İçeriğe atla

Avel Yenukidze

Avel Yenukidze
Yenukidze, Joseph Stalin ve Maxim Gorky, Kızıl Meydan'da, 1931
Tüm Rusya Merkezî Yürütme Komitesi Sekreteri
Görev süresi
1918-1938
Yerine geldiğiVarlam Avanesov
Yerine gelenLeonid Serebryakov
Kişisel bilgiler
Doğum 19 Mayıs 1877
Kutaisi Guberniyası, Rus İmparatorluğu
Ölüm 30 Ekim 1937 (60 yaşında)
Moskova, Sovyetler Birliği
Milliyeti Gürcü
Partisi SBKP

Avel Safronoviç Yenukidze (19 Mayıs 1877 - 30 Ekim 1937) tanınmış bir Gürcü Eski Bolşevikti ve bir ara Moskova'daki Tüm Birlik Komünist Partisi Merkez Komitesi'nin (b) bir üyesiydi. 1918'den 1935'e kadar Yenukidze, Tüm Rusya Merkezi Yürütme Komitesi ve Sovyetler Birliği Merkezi Yürütme Komitesi Sekreteri olarak görev yaptı.

Yenukidze, Gürcistan'ın Kutaisi ilinin bir köyünde doğan köylü bir ailenin oğluydu. 1893'te okumak için Tiflis'e taşındı ve burada öğrenciyken radikal politikaya dahil oldu. Yenukidze 1902'de iki kez tutuklandı, 1903'te Tiflis Metekhi Kalesi'nden kaçtı ve 1903-06'da Bakü'de kaçak matbaanın bulunduğu bir mahzende yaşadı. RSDLP'deki bölünmenin ardından Bolşevik gruba katıldı. 1907, 1908, 1910 ve 1911'de tekrar tutuklandı, ancak her seferinde kaçtı ve özgürlük dönemlerinde Transkafkasya, Rostov-on-Don, St. Petersburg ve Finlandiya'da parti çalışmaları yürüttü. 1901'den beri yazışma yoluyla tanıdığı VI Lenin ile ilk kez 1905'in sonunda St. Petersburg'daki RSDLP Merkez Komitesi üyelerinin toplantısında tanıştı.

Şubat Devrimi'nin ardından, Haziran 1917'den itibaren Petrograd Sovyeti ve yürütme komitesinin üyesiydi. Petrograd Askeri Devrim Komitesi ve 2. Tüm Rusya Sovyetleri Kongresi üyesi olarak Ekim Devrimi'ne katıldı. 1918 yılında Sovyetlerin yürütme komitesi sekreteri olarak atandı. 31 Aralık 1922'den 3 Mart 1935'e kadar SSCB Merkez Yürütme Komitesi Sekreteri olarak görev yaptı.Lenin'in cenazesini organize etme komisyonunun bir üyesiydi. Joseph Stalin ve Sergo Ordzhonikidze'den sonra, Sovyet liderliğindeki en kıdemli üç yerli Gürcüden biriydi.1922-1934'te Bolşoy Tiyatrosu ve Moskova Sanat Tiyatrosu'nun yönetim kurullarının başkanlığını yaptı ve 1925'ten 1927'ye kadar Bilimler Akademisi'nin Günlük Faaliyetlerini Kontrol Komisyonu Başkanı olarak görev yaptı.

Yenukidze 11 Şubat 1937'de tutuklandı. Mart 1938'deki Moskova duruşmalarının en büyüğü sırasında Yenukidze, ölümünden sonra önde gelen sanıklardan biri olan NKVD'nin eski başkanı Genrikh Yagoda tarafından sözde 'sağcı komplonun' temel taşı ve suikastın baş organizatörü olarak suçlandı. Kirov'un öldürülmesi ve Maxim Gorky'nin zehirlenerek öldürülmesinden de suçlanıp infaz edildi.[1]

Joseph Stalin'in karısı Nadezhda Alliluyeva'nın vaftiz babasıydı. 1937'deki Büyük Tasfiye sırasında vuruldu ve ölümünden sonra rehabilite edildi.

Kaynakça

  1. ^ Report of Court Proceedings in the Case of the Anti-Soviet "Bloc of Rights and Trotskyites". Moskova: People's Commissariat of Justice of the USSR. 1938. ss. 570-574. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Buharin</span> Bolşevik devrimci ve entelektüel, Sovyet siyasetçi

Nikolay İvanoviç Buharin, Bolşevik devrimci ve entelektüel, Sovyet siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Komünist Partisi</span> Sovyetler Birliğini yöneten parti

Sovyetler Birliği Komünist Partisi, Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin Bolşevik kanadınca kurulan ve 1917 Büyük Ekim Sosyalist Devrimi'nden sonra 1991 yılına dek Sovyetler Birliği'ni yöneten parti. Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi olarak iktidara gelen parti 1918 yılında Komünist Parti adını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Çeka</span> Sovyet Gizli Polis Birimi

Çeka, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin ilk istihbarat ve güvenlik teşkilatı. Resmî ismi Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Halk Komiserleri Konseyine bağlı Tüm Rusya Karşı-Devrim ve Sabotajla Mücadele Olağanüstü Komisyonu şeklindedir. 1917 Ekim Devrimi'nden sonra 20 Aralık 1917 tarihinde Vladimir Lenin ve daha sonra Feliks Dzerjinski tarafından yayınlanan bir kararname ile kuruldu. 1922'den sonra Çeka birçok kez yeniden yapılanmaya uğradı. Sovyet rejiminin karşı-devrimci faaliyetlerin saldırılarına karşı ayakta kalması için hayati önem arz eden bir siyasi-askerî kuvvet hâline geldi. 1921 yılında Çeka'nın bir parçası olan Cumhuriyetin İç Savunması için Birlikler adıyla kurulan örgüt 200.000 kişiden oluşmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Sergo Orconikidze</span>

Grigol Orconikidze, Sergo Orconikidze olarak da tanınır. Politbüro üyesi. "Koba" lakaplı Stalin'in yakın dostu. Orconikidze, Stalin ve Mikoyan ile birlikte yarı şaka maksatlı "Kafkasya hizbi" olarak anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Grigori Zinovyev</span> Yahudi kökenli Ukraynalı devrimci ve Sovyetler Birliğinin siyasetçisi (1883-1936)

Grigori Yevseyeviç Zinovyev, Yahudi kökenli Ukraynalı devrimci ve Sovyetler Birliğinin siyasetçisidir.

<span class="mw-page-title-main">Feliks Dzerjinski</span> Sovyet devrimci ve bürokrat, Cheka ve OGPU örgütlerinin ve Kızıl Terörün mimarlarındandır

Feliks Edmundoviç Dzerjinskiy, , Demir Feliks lakabıyla bilinen Sovyetler Birliği'nin ilk istihbarat ve gizli servisi Çeka'nın kurucusu ve ilk önderi. Bolşevik devrimci ve Rusya Komünist Partisi (Bolşevik) Merkez Komitesi üyesi (1917-1926). RKP (B) Politbüro üyesi (1924-1926).

Mejrayontsi Rusça kelime anlamı olarak bölge birliği olarak çevrilebilir, Rus Sosyal Demokrat İşçi Partisi Menşevik grubuna bağlı Enternasyonalistler grubudur. 1913-1917 yılları arasında parti içindeki Sankt-Peterburg merkezli küçük bir siyasi gruptur, 1917 Ekim Devrimi sürecinde Bolşeviklerle birleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Leonid Krasin</span>

Leonid Borisoviç Krasin, Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi’nin ilk üyelerinden, 1903 yılında yaşanan ayrımda Bolşeviklerden yana olur ve 1903 - 1907 yılına kadar Bolşevik Parti Merkez Komitesi üyesi. İktidarın alınmasından sonra 1924 - 1926 yılları arasında Tüm Rusya Komünist Partisi (Bolşevik) Merkez Komitesi üyesi, Sovyet devlet adamı ve komünist siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Kalinin</span> Bolşevik devrimci

Mihail İvanoviç Kalinin, 1919-1946 yılları arasında Yüksek Sovyet Prezidyumu Başkanı olmuş Bolşevik devrimci. 1926 yılından itibaren Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) Politbüro üyesi olmuştur. SBKP Genel Sekreteri Josef Stalin’in yakın çalışma arkadaşı ve "Eski Bolşevik"tir.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan Olayı</span>

Gürcistan Olayı, Rus İmparatorluğu'nda gerçekleşen Ekim Devrimi ve Rus İç Savaşı'nın ardından 1922 yılında Gürcistan topraklarında sosyalizmin gerektirdiği sosyal ve siyasi değişikliklerin nasıl gerçekleştirileceğine dair Bolşevik önder kadro arasında çıkan siyasi anlaşmazlık ve bunu izleyen olayları kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Mariya Ulyanova</span>

Maria İliniçna Ulyanova - Rus kadın devrimci. Sovyetler Birliği’nin kurucusu Vladimir Lenin’in kız kardeşi.

Gregoriy Nikolayeviç Korganov, Gürcü-Ermeni komünist, Bolşevik Parti üyesi 26 Bakü Komiseri'nden biri.

<span class="mw-page-title-main">Şalva Eliava</span>

Şalva Zuraboviç Eliava Megrel kökenli Gürcü Eski Bolşevik, Orta Asya ve Kafkasya'nın Sovyetleştirilmesinde önemli katkılarda bulunmuş Sovyet devlet adamı. Josef Stalin’in 1936-1938 yılları arasındaki Büyük Temizlik operasyonlarının kurbanlarından biri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Polikarpe Mdivani</span> Rus Bolşevik devrimci, Sovyet siyasetçi

Polikarpe Gurgenoviç "Budu" Mdivani 1917 Rus Devrimleri ve İç Savaşa aktif olarak katılan deneyimli bir Gürcü Bolşevik siyasetçi, Sovyet hükûmet yetkilisi ve diplomattır. 1920'lerde, özellikle Kafkasya'nın Sovyetleştirilmesinde önemli bir rol oynadı ancak daha sonra 1922 Gürcistan Olayı sırasında Josef Stalin'in merkezileştirme politikası sırasında Komünist Gürcistan muhalefetine öncülük etti. 1930'larda Troçkist muhalefete desteği gerekçe gösterilerek işkence gördü ve Büyük Temizlik kapsamında idam edildi.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Krilenko</span>

Nikolay Vasiliyeviç Krilenko- - Sovyet devlet adamı. 1917 Ekim Devrimi'nden sonra kurulan ilk Sovyet hükûmetinde Savaş İşleri Halk Komiseri. 1927-1934 yılları arasında SBKP Merkez Komitesi aday üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Georgi Oppokov</span>

Georgi İppolitoviç Oppokov - Sovyet devlet adamı ve politikacı. Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nin ilk hükûmetinde Adalet Komiseri (bakanı).

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Glebov-Avilov</span>

Nikolay Pavloviç Glebov-Avilov - Rus devrimci. Kurucu Meclis üyesi. Sovyet devlet adamı. Rostselmaş Fabrikasının ilk müdürü. Sovyet hükûmetinin ilk Halk Posta ve Telgraf Komiseri (bakanı).

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Bonç-Bruyeviç</span>

Vladimir Dmitriyeviç Bonç-Bruyeviç Sovyet siyasetçi, devrimci, tarihçi, yazar ve Eski Bolşevik. Vladimir Lenin'in kişisel sekreteriydi.

<span class="mw-page-title-main">Konstantin Yurenev</span> Rus devrimci, siyasetçi ve diplomat

Konstantin Konstantinovich Yurenev, Rus, devrimci, Sovyet siyasetçisi ve diplomat.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Tshakaya</span> Sovyet politikacısı (1865-1950)

Mihail Grigoryeviç Tshakaya, diğer adıyla Barsov, Gürcü devrimci ve Eski Bolşevik. Barsov, Gürcistan'daki Bolşevik hareketin üst düzey bir lideriydi ve 1880'den beri devrimci politikada aktifti. Sovyetler Birliği'ni oluşturan belgenin beş imzacısından biriydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.