İçeriğe atla

Avdet (gazete)

Avdet (gazete)
DilKırım Tatarca
Tiraj999

Avdet (Kırım Tatarca. Avdet, Авдет- "Geri Dönüş") - çağdaş sosyo-politik ve kültürel nitelikte iki dilli bir gazetedir. Gazete 15 Haziran 1990'dan beri faaliyet göstermektedir. Bu, Kırım Tatar Sürgününden itibaren ilk bağımsız Kırım Tatarca yayın organıdır.

Gazete, Kırım Tatar milli hareketine aittir. İsminin kaynağı Mustafa Jamilyev'dir. İlk yazı işleri Bahçesaray'da yapıldı. Önce Sarvar Karimov'un evinde, daha sonra İlmi Ömerov'un evinde yayınlanırdı. Gazetenin ilk sayıları Riga'da yayınlandı. Gazeteler A. Suleymanov tarafından teslim edilirdi. Daha sonraları gazeteyi Bahçesaray'da yayınlamaya başladılar. Bir süre sonra yazı işleri ofisi Akmescit'e taşındı. Şu anda Meclis binasında bulunmaktadır.

Başlangıçta gazete ayda iki kez, daha sonra iki haftada bir yayınlanırdı; şimdi ise her hafta yayınlanmaktadır. Kırım Tatar dilinin Kiril alfabesi kullanılır. Resmi site ise Latin alfabesini kullanır.

Rusya'nın Kırım işgali sonrasında Ukrayna hükûmeti tarafından Kırım Tatar matbaasına verilen lisans 1 Nisan 2015'te sona ermiştir. Bundan sonra Rusya gazetenin yayınlaması için gereken lisansı vermedi. 999 kopya yayınlandıktan sonra gazete büfelerden çıkarılmıştır. Başka sürümü bulunmamaktadır. Ayrıca gazetenin Schmidt Caddesi Akmescit'de bulunan 2 binasından da mahrum bırakılmıştır. Bulunan adreste Kırım Vakfı gazetesinin yayın ofisi vardır.

Gazetenin temel amacı, Kırım Tatarlarının maneviyatını ve ideolojisini korumak ve bu insanlarla ilgili diğer konuları gündeme getirmektir. Yayın aynı zamanda Kırım Tatarlarının devletlerini yeniden kurma sorunlarını da ele aldı.

Kurucu - İlmi Ömerov. Editörler: R. Jalilev, M. Jamilev, R. Lyamanov, S. Karimova, M. Ömerov, Liliya Bucurova, E. Karoliyev, G. Kurtaliyeva, E. Islyamov, L. Fazilov, A. Terlekchiyeva.[1]

Kaynakça

  1. ^ Рух опору в Україні: 1960—1990 : енциклопедичний довідник / передм. Осипа Зінкевича, Олеся Обертаса. — К. : Смолоскип, 2010. — 804 с., 56 іл. — ISBN 978-966-2164-14-5.Şablon:Ref-uk

Edebiyat

  • Рух опору в Україні: 1960—1990 : енциклопедичний довідник / передм. Осипа Зінкевича, Олеся Обертаса. — К. : Смолоскип, 2010. — 804 с., 56 іл. — ISBN 978-966-2164-14-5

Kaynak

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Muazzez İlmiye Çığ</span> Türk Sümeroloji ve Asur uzmanı

Muazzez İlmiye Çığ, Sümer ve Asur uygarlıkları üzerine çalışmalar yapan Türk arkeolog, dilbilimci ve yazardır. Türkiye'de laiklik ve kadın haklarının önde gelen savunucularından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kumuklar</span> Türk etnik grubu

Kumuklar, veya Kumuk Türkleri, Dağıstan, Çeçenya ve Kuzey Osetya'nın yerlisi bir Türk halkıdır Kuzey Kafkasya'daki Türkler arasında en kalabalık olanlardır. 1930'lara kadar Kuzey Kafkasya halkları arasında Kumukça lingua franca olarak kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Tatarları</span> Türklerin kıpçak kolundaki topluluk

Kırım Tatarları ya da Kırımlılar, anayurtları Karadeniz'in kuzeyindeki Kırım yarımadası olan Türkî halktır. 1783'te Kırım Hanlığı'nın Rusya tarafından ilhak edilmesiyle birlikte Osmanlı Devleti'ne zorunlu göçe tabi tutulmuşlar ve kendi vatanlarında azınlığa düşmüşlerdir. SSCB döneminde Stalin'in emriyle 18 Mayıs 1944'te sürgüne uğrayarak nüfuslarının yarısını yitirmişlerdir. SSCB'nin yıkılmasıyla sürüldükleri topraklardan Kırım'a geri dönmeye başlayan halk, Ukrayna'nın ana Müslüman unsurunu oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Tataristan</span> Doğu Avrupa ve Kuzey Asyada yer alan federe yapı

Tataristan Cumhuriyeti, Rusya'ya bağlı ve Volga Federal Bölgesi'nin coğrafi sınırları içinde bulunan federal yapıdır. Rusya Federasyonu 2010 yılı nüfus sayımına göre 3.786.488 nüfusu ve 67.836 km2 alanı olan petrol ve maden zengini devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Şahin Giray</span> Kırım Hanlığının son hükümdarı

Şahin Giray, 47'nci ve son Kırım hanıdır. Birinci hanlık dönemi 1777-1781 ve ikinci hanlık dönemi ise 1782-1783 yılları arasında gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Gaspıralı</span> Kırım Tatar siyasetçi

İsmail Gaspıralı (Gasprinskiy), Kırım Tatarı fikir adamı, eğitimci ve yazar-yayıncı. Gaspıralı, Rus İmparatorluğu'nda Türk ve İslam toplumlarının eğitim, kültür reformu ve modernleşmeye ihtiyacını betimleyen Türkçü aydındır. Soyadı, Kırım'daki Gaspra şehrinden gelmektedir.

Yeni Dünya, Kırım Tatarca yayınlanan gazete. 1918 yılında kurulup aralıklarla yayın hayatına devam eden gazete, yaklaşık 3.700 adet tiraja sahiptir ve Cuma günleri Simferopol'de yayınlanan haftalık bir gazetesidir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nde Kırım Tatarları</span> Sovyetler Birliği sınırları içerisinde içinde yaşayan Kırım Tatarı kişi veya grupları betimler.

Sovyetler Birliği'nde Kırım Tatarları, Sovyetler Birliği sınırları içerisinde içinde yaşayan Kırım Tatarı kişi veya grupları betimler.

Kanjal Savaşı; 1708'de Prens Kurğoko önderliğindeki Kabardey Çerkeslerinin, Kırım Tatarları ve Türklerden oluşan Kırım Hanı Kaplan Giray'in birliklerini mağlup ettiği bir savaş. 2013 yılında, Rusya Bilimler Akademisi Tarih Enstitüsü, Kanjal Savaşı'nın "Çerkes ve Osetlerin ulusal tarihinde büyük önem taşıdığını" belirtti.

Şahin Giray, Kırım Hanlığı iktidarının sürgün edilmiş bir Giray Hanedanı üyesiydi.

Yuri Bekiroviç Osmanov Kırım Tatarı kökenli bir bilim adamı, mühendis, Marksist-Leninist ve sivil haklar aktivistidir. Kırım Tatar halkının tümüyle vatanlarına dönüşü ve Kırım ÖSSC'nin restorasyonu için tüm haklarını arayan Kırım Tatarları Ulusal Hareketi'nin kurucularından biridir.

Lilya Rustemovna Budzhurova Kırım Tatarı şairi ve gazetecisidir. Ukrayna Gazeteci Onur payesi (2005), İsmail Gasprinsky Ödülü (1992) ve Vasily Stus Ödülü (2001) sahibidir.

Ayşe Dittanova - Kırım Tatar Drama Tiyatrosu'nun yeniden canlanma döneminin önderidir. Ukrayna Onur Sanatçısı (1993) unvanı sahibidir.

Kırım ulusu, 13. yüzyılın ortasından 15. yüzyılın sonuna kadar Kırım yarımadası topraklarında varlığını sürdürmüş olan Altın Orda ulusudur.

<span class="mw-page-title-main">Abduraim Reşidov</span>

Abduraim İsmailoviç Reşidov, SSCB'de Büyük Vatanseverlik Savaşı olarak bilinen II.Dünya Savaşı sırasında Sovyet Hava Kuvvetlerinin 162. Muhafız Bombardıman Havacılık Alayı komutan yardımcısıydı. 1945'te Binbaşı rütbesini korurken, savaş sırasında Pe-2'deki ilk 166 görevi için Sovyetler Birliği Kahramanı ilan edildi. Savaştan sonra, Kırım Tatarı sivil haklar hareketine yoğun bir şekilde dahil oldu ve hükûmete, geri dönüş hakkını reddetmeye devam ederlerse alenen kendi kendini feda edeceğine dair yemin etti.

Tercüman 1883'ten 1918'e kadar Bahçesaray'da yayınlanan ve Rus İmparatorluğu'nda Türkçe konuşan nüfusunun basılı organı olan bir gazeteydi. Kurucu ve yayıncısı Kırım Tatar eğitimci İsmail Gaspıralı idi. Tercüman, 35 yıl boyunca yayınlanmış olan tarihteki ilk Kırım Tatar gazetesiydi.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Müftüzade</span>

İsmail Murza Müftüzade, Kırım Tatarı kökenli emekli albay ve siyasetçi. Rus İmparatorluğu'nun 3. Devlet Duması'nda Tavrida Guberniyası'nı temsilen milletvekilliği yapmıştır.

Cevdet Umeroviç Dermendzi, Kızıl Ordu'da Kırım Tatarı kökenli yüzbaşı rütbeli bir tabur komutanıdır. Birliğine ilk kez komuta etmeye başladığında, çıkarma grubuyla Dinyeper nehrini ikinci geçişi sırasında gösterdiği cesaretten dolayı Sovyetler Birliği Kahramanı unvanına aday gösterildi, ancak yalnızca Lenin Nişanı ile ödüllendirildi.

<span class="mw-page-title-main">Zühre Akçura</span>

Zühre Akçurin veya Zühre Akçura (Gaspıralı), Rusça belgelerde: Zukhra (Bibi-Zegra) Asfandiyarovna Akchurina, Terjiman-Tercüman gazetesinin yayıncılarından biri olan ilk Tatar kadın gazeteci.

Vatan Hadimi Kırım Tatarcasında yayınlanan bir Kırım Tatar gazetesidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.