İçeriğe atla

Avcı Mehmet Çeşmesi

Koordinatlar: 41°24′33″K 27°21′14″D / 41.40917°K 27.35389°D / 41.40917; 27.35389
Avcı Mehmet Çeşmesi
Harita
Diğer ad(lar)Çarşı Çeşmesi, Orta Çeşme
Genel bilgiler
TürMeydan çeşmesi
KonumLüleburgaz, Kırklareli, Türkiye
Koordinatlar41°24′33″K 27°21′14″D / 41.40917°K 27.35389°D / 41.40917; 27.35389
YaptıranSultan IV. Mehmed
Tamamlanma1667/1668
Teknik ayrıntılar
MalzemeKesme taş

Avcı Mehmet Çeşmesi, Çarşı Çeşmesi[1] veya Orta Çeşme[1] Kırklareli ili Lüleburgaz ilçesinde bulunan bir çeşmedir.[2]

Tarihçesi

Avcı Mehmet Çeşmesi, batı cephesindeki inşa kitabesine göre Hicri 1078 (Miladi 1667/1668) yılında Sultan IV. Mehmed tarafından yaptırılmıştır. IV. Mehmed'in lakabından dolayı Avcı Mehmet Çeşmesi olarak isimlendirildiği düşünülmektedir.[3]

Mimarisi

Dört cepheli bir meydan çeşmesi olarak kesme taş malzemeden inşa edilmiştir.

Batı cephesindeki sivri kemerli niş içerisinde mermer aynalık bölümü bulunmaktadır. Sivri kemerin kilit taşında gülbezek motifi, alınlık kısmında ise inşa kitabesi bulunmaktadır. Doğu cephesinde su deposunu kontrol eden açıklıklar bulunurken kuzey cephesi sağır bırakılmıştır. Güney cephesinde dikey dikdörtgen şeklinde mermer bir niş ve bu nişin üzerinde dikdörtgen bir kitabe bulunmaktadır.[3]

Yol seviyesinin yükselmesi sonucunda çeşmenin yalak kısımları zemin altında kalmıştır.[2]

Üzeri kırma çatılıdır ve eski fotoğraflarında çatının üstünde olduğu anlaşılan alem günümüze ulaşamamıştır.[3]

Kitabesi

Çeşmenin biri güney cephesindeki nişte yer alan kitabe, diğeri batı cephesindeki alınlık kısmındaki inşa kitabesi olmak üzere iki adet kitabesi bulunmaktadır.

Güney cephesindeki nişte yer alan kitabe:

Tevekkeltu al Allah[3]

Batı cephesindeki inşa kitabesi:

Zıll-i Hakk hazret-i Sultan Mehmed Gazi
Ki o dur daver-i cism-i cah-ı Skender darat
Yaptı bu çeşmeyi ol padişah-ı ruy-ı zemin
Hakk bu kim hayr-ı cemil etti vücudu isbat
Deheni Lüle onun, su dili olmuş söyler
Ru be ru her kime olsa o uyun-i cennat
Teşneler nuş idüben Halik'a hamd ettikçe
Mazhar-ı feyzi ilahi ola sahib-i hayrat
Hızır bir camın içüp dedi bu uyuna tarih'
“Çeşme-i pak-i musaffa bedel-i mai hayat”
Hicri 1078 / M. 1667-68 [3]

Kaynakça

  1. ^ a b Arslan, A. (2011). “Kasabadan kente bir Cumhuriyet yürüyüşü” Lüleburgaz 1. Kitap Eğitim ve Kültür Tarihi.
  2. ^ a b "Lüleburgaz Avcı Mehmet Çeşmesi". 25 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2024. 
  3. ^ a b c d e Bulut, Ö. (2019). Kırklareli ve İlçelerindeki Tarihi Su Yapıları [Yüksek Lisans Tezi]. Selçuk Üniversitesi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hasan Rıza Paşa Çeşmesi (Osmanağa)</span> İstanbul, Kadıköyde yer alan tarihî bir çeşme

Hasan Rıza Paşa Çeşmesi ya da Rıza Paşa Çeşmesi, İstanbul'un Kadıköy ilçesindeki bir çeşmedir. Hasan Rıza Paşa tarafından 1845 ya da 1846 yılında yaptırıldı. 1970'lerden itibaren tahrip edilmeye başlayan çeşme, işlevini de yitirdi. 2014'te tamamlanan restorasyon çalışmasıyla birlikte tekrar faaliyete geçti.

<span class="mw-page-title-main">Mısırlı Osman Ağa Çeşmesi (Kadıköy)</span> İstanbul, Kadıköyde yer alan tarihî bir çeşme

Mısırlı Osman Ağa Çeşmesi ya da kısaca Osman Ağa Çeşmesi, İstanbul'un Kadıköy ilçesinde yer alan bir çeşmedir. Üzerindeki kitâbesine göre Bâbüssaâde Ağası Mısırlı Osman Ağa tarafından 1621 ya da 1622'de yaptırılsa da bu kitâbenin bu çeşmeye ait olmayabileceği ihtimali de ortaya atılmıştır. Bir müddet sonra teknesi çukurda kalan ve işlevini de yitiren çeşme, 1980'lerde yapılan çalışmayla imar hattına taşındı ve kot farkı giderildi. Zaman içerisinde ön cephesine, dinlenme taşları ile onları birbirine bağlayan tekne ağzı taşı eklendi. 2020'de yapılan restorasyon çalışmasıyla birlikte tekrar faaliyete geçti.

Abbas Ağa Çeşmesi, İstanbul'un Beşiktaş ilçesindeki bir çeşmedir. 1669 ya da 1670 yılında yaptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kadı Ali Çeşmesi</span> Kırklarelideki bir çeşme

Kadı Ali Çeşmesi, Kırklareli ili Merkez ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

<span class="mw-page-title-main">Kayyumoğlu Çeşmesi</span> Kırklarelindeki tarihi bir çeşme

Kayyumoğlu Çeşmesi, Kırklareli ili Merkez ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

<span class="mw-page-title-main">Kocahıdır Çeşmesi</span> Kırklarelideki bir çeşme

Kayyumoğlu Çeşmesi, Kırklareli ili Merkez ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Cami Çeşmesi</span> Kırklarelideki bir çeşme

Büyük Cami Çeşmesi, Alman Çeşmesi ya da Çarşı Çeşmesi, Kırklareli ili Merkez ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

<span class="mw-page-title-main">Paşa Çeşmesi</span> Kırklarelideki bir çeşme

Paşa Çeşmesi, Paşa Camii Çeşmesi veya Beyazıt Camii Çeşmesi, Kırklareli ili Merkez ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

Kara Umur Bey Çeşmesi veya Hacı Hasan Çeşmesi, Kırklareli ili Merkez ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

<span class="mw-page-title-main">Kuru Paşa Çeşmesi</span> Kırklarelideki bir çeşme

Kuru Paşa Çeşmesi, Kırklareli ili Merkez ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

<span class="mw-page-title-main">Gerdanlı Çeşmesi</span> Kırklarelideki bir çeşme

Gerdanlı Çeşmesi, Kırklareli ili Merkez ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

Dört Yüzlü Çeşme, Meydan Çeşmesi ya da Fatih Çeşmesi Kırklareli ili Babaeski ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

Şehzade Cemaleddin Efendi Çeşmesi veya Emrullah Efendi İlkokul Bahçesindeki Çeşme, Kırklareli ili Lüleburgaz ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

Zafer Çeşmesi, Kırklareli ili Lüleburgaz ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

Kale Çeşmesi, Kırklareli ili Vize ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

Meydan Çeşmesi, Kırklareli ili Pınarhisar ilçesi Yenice köyünde bulunan bir çeşmedir.

İkiz Çeşme, Kırklareli ili Pınarhisar ilçesi Yenice köyünde bulunan bir çeşmedir.

Tek Kemerli Çeşme, Kırklareli ili Vize ilçesi Evrencik köyünde bulunan bir çeşmedir.

Üç Kemerli Çeşme, Kırklareli ili Vize ilçesi Evrencik köyünde bulunan bir çeşmedir.

Sofular Çeşmesi veya Sofular Köyü Çeşmesi, Kırklareli ili Vize ilçesi Sofular köyünde bulunan bir çeşmedir.