İçeriğe atla

Av köpeği

Duruşuyla avın istikametini gösteren bir pointer av köpeği.

Av köpekleri ya da avcı köpekleri, çok iyi koku alan ve kuş avı esnasında avcılara istikamet göstererek, avları ürküterek ya da bulup getirerek yardımcı olan köpekler.[1] Av köpekleri dünyadaki bazı önemli köpek kulüpleri tarafından kabul edilen köpek gruplarından birisidir. American Kennel Club'a (AKC) göre av köpeği grubuna örnek olarak pointerler, retrieverler, setterler, spanieller ile vizsla ve Weimaraner gibi bazı diğer ırklar verilebilir.[1] Av köpekleri canlı ve hareketli hayvanlardır, bu nedenle ev köpeği olarak beslenildiklerinde sık ve yorucu egzersizlere gereksinim duyarlar.[2]

Adlandırma

Bir Labrador Retriever. Retrieverler avları bulup zarar vermeden getiren av köpekleridir. Retriever sözcüğü İngilizcede birşeyi alıp getiren anlamına gelir.[3]

Av köpekleri grubunun adlandırılması ülkeden ülkeye fark eder. Örneğin AKC tarafından sporting dogs olarak adlandırılırlar ve grubun 28 üyesi vardır.[4] Sport sözcüğü eskiden İngilizcede özellikle elit sınıflar tarafından eğlence amaçlı avlanmak anlamında kullanılırdı.[5] İngiltere'deki TKC tarafından gundog olarak adlandırılırlar ve grubun 36 üyesi vardır.[6] Merkezi Belçika'da bulunan FCI av köpeklerini 2 farklı şekilde gruplar:[7] Pointerler; Retrieverlar, av ürküten ırklar, su köpekleri. Zaman zaman kuş köpekleri kavramı da av köpekleri grubunu belirtmek için kullanılır.

Avlanmak anlamındaki sporting kelimesi[5][8] zaman zaman Türkçeye hatalı olarak sportif şeklinde çevrilir ve av köpekleri "sportif köpekler" olarak adlandırılır.[9]

Kaynakça

  1. ^ a b "Av köpeği." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc.
  2. ^ Sporting group 1 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. AKC.org. Erişim: 30 Ağustos 2011
  3. ^ "retriever." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
  4. ^ Sporting Group 1 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. AKC.org. Erişim: 1 Eylül 2011
  5. ^ a b Webster's Third New International Dictionary of the English Language, Unabridged. The Merriam-Webster Editorial Staff. Springfield, MA U.S.A.: G&C Merriam Company. 1967. s. 2206, sport.
  6. ^ Gundogs 6 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. the-kennel-club.org.uk. Erişim: 1 Eylül 2011
  7. ^ Breeds nomenclature 23 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Fédération Cynologique Internationale. Erişim: 21 Ağustos 2011
  8. ^ sport 2 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Collins: World English Dictionary. Erişim: 1 Eylül 2011
  9. ^ Sportif Köpekler 2 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Evcilkopekler.com. Erişim: 1 Eylül 2011


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Köpek</span> evcil, etçil ve memeli bir hayvan

Köpek ; köpekgiller (Canidae) familyasına ait, görünüş ve büyüklükleri farklı 400'den fazla ırkı olan, etçil bir memelidir. Bozkurt'un alt türlerinden biri olan köpek, tilki ve çakallarla da yakın akrabalardır. Kedilerle birlikte dünyanın en geniş coğrafyaya yayılan ve en çok beslenen iki evcil hayvanından biridir. 2001 yılı tahminlerine göre dünyada 400 milyondan fazla köpek vardır.

<span class="mw-page-title-main">Labrador retriever</span> Köpek ırkı

Labrador retriever, retriever öbeğinden köpek ırkı.

<span class="mw-page-title-main">Mastif</span>

Mastif, iri bir köpek grubu.“Masty” kelimesinden türetilen bu ad “güçlü” anlamında kullanılmaktadır. Mastif olarak adlandırılan pek çok ırk vardır. Bunlara genellikle Molossus ırklar denir ve ortak bir atadan geldikleri düşünülür. Mastifler tarih boyunca genellikle savaş köpeği ve bekçi köpeği olarak kullanılmışlardır. Roma İmparatorluğu'nda arenalarda ayılar, aslanlar, kaplanlar, köpekler ve insanlarla dövüştürülmüşlerdir. İngiltere'de boğalarla ve ayılarla dövüştürülmüşlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Spitz</span> köpek grubu

Spitz; sık ve uzun kürklü; dik ve sivri kulaklı; kuyruğu geriye (sırtına) doğru kıvrılan bazı kuzeyli ırkların toplandığı bir köpek grubu. Chow chow, Pomeranian ve samoyed bu gruba örnek verilebilir. ABD'de spitz sözcüğü zaman zaman küçük cüsseli ve uzun, beyaz kürklü tüm köpekleri tanımlamakta kullanılır.

Frenk veya Efrenç, Osmanlı İmparatorluğu'nda Avrupalılara, özellikle de Fransızlara verilen ad. Sözcüğün kökeni muhtemelen 6. yüzyılda Galya'yı fetheden Cermen halkı Franklara dayanır. Galya eyaleti günümüz Fransa'sını ve kısmen Batı Almanya, Belçika ve Kuzey İtalya'yı kapsıyordu.

Milat, tarih hesaplamalarında İsa'nın doğduğu kabul edilen gün. İsa'nın doğum tarihine dair net bir bilgi olmamakla birlikte, miladi takvime göre oluşturulmuş zaman çizelgesinde başlangıç noktası yani 1 Ocak 1 tarihi olarak kabul edilir. Bu takvimde 0 yılı tanımlanmamıştır. Bu tarihten önceki tarihler milattan önce (MÖ), bu tarihten sonraki tarihler milattan sonra (MS) olarak tanımlanır. Ayrıca İsa'dan önce (İÖ) ve İsa'dan sonra (İS) terimleri de aynı anlamda kullanılır.

Australian National Kennel Council (ANKC) (Avustralyalı Ulusal Köpek Evi Konseyi), Avustralya merkezli kâr amacı gütmeyen bir kurum olup köpek yetiştiriciliğinin, şekil gösterilerinin yanı sıra bakım, itaat, köpekler ile ilgili diğer aktiviteler ve gerek fiziksel, gerekse de mizaci olarak olgun köpeklerin bireyler tarafından Avustralya genelinde yetiştirilmesini destekleme ve tanıtma görevini üstlenmektedir. 1949 yılında Sidney'de kurulmuştur. ANKC aynı zamanda Annual National Breed Council Conferences (Yıllık Ulusal Cins Konseyi Konferansları'nı) düzenlemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tazı</span> Köpek ırkı

Tazılar, köpeklerin sınıflandırıldığı başlıca gruplardan biri. Tazılar aslında av köpekleridir ancak çok çeşitli olmaları nedeniyle av köpekleri grubundan ayrı bir grup altında toplanmışlardır. Tazılar, koklayarak iz sürenler ve görerek iz sürenler olmak üzere ikiye ayrılırlar. AKC ve TKC'nin tazı kategorilerinde 26'şar ırk bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Süs köpeği</span>

Süs köpekleri veya oyuncak köpekler, sadece insanlara dostluk etmesi için yetiştirilmiş köpekler. AKC, TKC gibi başlıca köpek kulüpleri tarafından tanınan bir köpek grubudur. UKC'de süs köpekleri yerine refakatçi köpekler grubu, ve FCI'da refakatçi ve süs köpekleri bulunur. Süs köpekleri geçmişte saray halkının yanlarında gezdirebilmesi için küçük, taşınabilir ve iyi huylu olacak şekilde üretilmişlerdir. Hâlen günümüzde de aristokrat çevrelerde tercih edilirler.

<span class="mw-page-title-main">Çoban köpeği</span>

Çoban köpekleri, sürülerin "idaresinde" kullanılan köpekler. Bu yönleriyle öncelikli görevleri sürüleri "korumak" olan bekçi ve koruma köpeklerinden ayrılırlar. Çoban köpekleri grubu, dünyadaki başlıca köpek kulüpleri tarafından tanınan bir köpek grubudur.

İşçi köpekler veya iş köpekleri; çok çeşitli ve zaman zaman ince detaylı işlerde insanlara yardımcı olmak üzere yetiştirilmiş köpekler. Bekçilik, rehberlik, yakın koruma, yük çekme ve arama-kurtarma gibi işlerde kullanılırlar. Cüsseleri genelde orta boy ile büyük boy arasında değişir. Hemen hemen hepsi sağlam yapılı, kaslı köpeklerdir. İşçi köpekleri güçleri, dikkatleri, zekaları ve sadakatleri ile meşhurdurlar.

<span class="mw-page-title-main">Avustralya sığır çobanı köpeği</span> Avusturalya kökenli bir sürü köpeği

Avustralya sığır çobanı köpeği, 19. yy.da Avustralya'nın coğrafî koşullarına uygun olarak üretilmiş bir çoban köpeği ırkı. Sığırların topuklarını ısırarak sürüleri güttüğü için topukçu olarak da bilinir. Bu özellik atalarından olan dingodan miras kalmıştır. 1910 yılında doğmuş ve 29 yıl 5 ay yaşamış olan bir Avustralya sığır çobanı köpeği; bilinen, kayıtlı en uzun yaşamış köpektir.

<span class="mw-page-title-main">Anadolu çoban köpeği</span>

Anadolu çoban köpeği, dünyadaki tüm önemli köpek kulüpleri tarafından tanınan, mastif türünde bir köpek ırkı. Batılı devletlerde Türkçe imlâsıyla çoban köpeği olarak da bilinir. American Kennel Club'a göre işçi köpekler grubunda, Merkezi İngiltere'de bulunan The Kennel Club'a göre çoban köpeği grubunda ve Dünya Köpek Federasyonuna (FCI) göre 2. grupta bölüm 2.2'dedir. Kangal, Akbaş, Karabaş ve Anadolu çoban köpeğinin ayrı ırklar olup olmadığı mevzuu tartışmalıdır ve Türkiye'deki otoritelerce Kangal'ın da dünyada safkan bir ırk olarak tanınması için çalışmalar yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bekçi köpeği</span>

Bekçi ve koruma köpekleri, canlıları veya gayrimenkulleri korumak üzere yetiştirilen köpekler. Bu gruba örnek olarak doberman, bulmastif, Anadolu çoban köpeği, Kangal, akbaş, Napoli mastifi, Saint Bernard ve rottweilerler verilebilir. Alman kurdu, çoban köpeği kategorisinde değerlendirilmesine rağmen dünyada yaygın olarak kullanılan polis, asker ve bekçi köpeklerindendir. Bazı ufak ve gürültücü ırklar da fiziksel koruma sağlamasalar da uyarı görevini yerine getirebilirler.

<span class="mw-page-title-main">Kuzeyli ırklar</span>

Kuzeyli ırklar; dünyanın kuzey bölgelerine has, çoğunluğu kurda benzeyen, soğuğa dayanıklı işçi köpeklerini kapsayan köpek grubu. Spitz grubundaki köpeklerin çoğu kuzeyli ırklardır. Kuzeyli ırklara örnek olarak akita, Alaska Malamutu, Chow Chow ve Sibirya kurdu (haski) verilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Aerobasi</span>

Aerobasi ya da hava akrobasisi, bir hava taşıtını sıra dışı durumlara sokarak; loop, roll, viril gibi normal uçuşta kullanılmayan manevralarla yapılan hassas uçuş. Aerobasi manevraları; gösteri, muharebe, sportif ya da eğitim amaçlı gerçekleştirilir. Aerobasi, çoğunlukla uçak veya planör gibi sabit kanatlı hava taşıtları tarafından gerçekleştirilmekle birlikte bazı helikopter modelleri de kısıtlı aerobasi kabiliyetine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Border collie</span>

Border collie, İngiltere-İskoçya sınırında yaklaşık 300 yıldır koyun çobanı köpeği olarak kullanılan sıra dışı bir collie ırkı. En zeki ırklardan biri kabul edilen border collie yetenek yarışmalarında da çok başarılıdır.

<span class="mw-page-title-main">Merriam-Webster</span>

Merriam-Webster, Inc. 1831 yılında, George ve Charles Merriam tarafından G & C Merriam Company adıyla Springfield, Massachusetts'de kuruldu. 1843'te Noah Webster'in ölümüyle An American Dictionary of the English Language'in hakları satın alındı. Referans kitapları ve özellikle sözlük basımı yapan bir şirkettir. Merriam-Webster, Inc., 1964 yılından beri Encyclopædia Britannica, Inc.'e bağlı bir şirkettir. Merriam-Webster, Inc. ismini 1982'de Encyclopædia Britannica, Inc. şirketinin altında almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pudelpointer</span> Köpek melezi

Alman retriever köpeği türü olan Standart poodle ve İngiliz av köpeği Pointer arasındaki çiftleştirme sonucu elde edilmiştir. Pudelpointer’lar atalarının tüm avlanma özelliklerini sergileyerek tüm şartlarda avlanabilirler. Avı getirmede üstün başarıları, sahiplerine olan sadakat ve itaatkarlıkları Pointer atalarına benzer. Bu özellikler onları avın üst seviye köpekleri yapmaktadır.

Çoğunluk, ilgili terimlerden ayırmak için basit çoğunluk ya da mutlak çoğunluk olarak da adlandırılır ve toplamın yarısından fazlasıdır.