Orta Dünya kıtası, J. R. R. Tolkien'in kurguladığı Orta Dünya evreninde, yazarın eserlerinin büyük bir kısmına mekân olan hayalî kıtadır. Bu eserlerin en meşhurları Hobbit romanı ve Yüzüklerin Efendisi roman üçlemesidir. Tolkien'in öykülerinde, meleksi varlıklar valar, elfler ve bunlarla ittifak halindeki insanlarla, şeytani Melkor ya da Morgoth ve onun yolundan giden büyük çoğunluğu orklardan, ayrıca ejderhalar ve köleleştirilmiş insanlardan oluşan iki büyük gücün Arda'yı ele geçirmek için yaptıkları savaşlar anlatılır. Sonraki çağlarda, Morgoth'un yenilmesi ve Arda'dan sürülmesi sonucunda kötülüklerin efendisi rolünü, baş yardımcısı Sauron devam ettirir. Morgoth'un defedilmesinden sonra valar, Orta Dünya'nın işlerine doğrudan karışmaktan tamamen el çekerler ve Sauron'a karşı süren mücadelede valar safındaki halklara yardım etmesi için Orta Dünya'ya Istari olarak bilinen maiaları yollarlar. Bunların en önemlileri Boz Gandalf ve Ak Saruman olmuştur. Gandalf, görevine sadık kalarak Sauron'un yok edilişinde kritik görevleri yerine getirir, Saruman ise mutlak egemenlik kurmak amacıyla Sauron'a rakip olarak ortaya çıkar. Kötülüğe karşı mücadeleye katılan diğer ırklar ise cüceler, elfler ve hobbitlerdir. Orta Dünya üzerinde hakimiyet tesis etmek için karanlık güçler ile aydınlık güçler arasında yaşanan mücadelenin başlangıcı ve ilk devreleri Tolkien'in Silmarillion adlı eserinde hikâye edilir. İyilik ile kötülüğün son mücadelesi, sırasıyla Hobbit ve Yüzüklerin Efendisi romanlarında ele alınır.
Melkor veya elflerin ona taktığı isimle Morgoth, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde kuvvetçe en güçlü Vala olmakla birlikte Sauron'un efendisi ve en kötü varlıktır. Orklar, troller ve ejderhalar başta olmak üzere Orta Dünya'da çoğu kötücül varlığın yaratıcısıdır. "Melkor" ismi, Quenya dilinde türetilmiş bir kelimedir ve "Güç içinde yükselen" anlamına gelir. Sindarin dilinde, düşmanları tarafından Morgoth Bauglir olarak anılırdı. Melkor'un Valar arasında bilinen orijinal adı ise hiçbir zaman Orta Dünya halkları tarafından öğrenilemedi.
İstari ya da Büyücü, J.R.R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evrenindeki bir ırk. Valar, Morgoth egemenliğinin sona erdirilmesinden sonra yükselişe geçen Sauron tehdidine karşılık, kendi Maiar'ından olan bu temsilcileri Orta Dünya'ya göndermişlerdir.
Maia, J. R. R. Tolkien'in kurgusal evreninde bir ırktır.
Fëanor, J.R.R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde bir kahramandır. Yüce Noldor Kralı Finwë'nin ilk oğlu ve Míriel'den olma tek çocuğudur. Fëanor, Valinor'un İki Ağacının ışığını içlerinde saklayan mücevherler olan Silmarillerin, gören taşlar Palantír'in ve Elf alfabesi olan Tengwar'ın yaratıcısıdır. Melkor'u lanetleyip ona Morgoth ismini veren baş düşmanıdır.
Valar, J.R.R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde, yaratıcı Eru'nun ilk yarattığı ve ona en yakın olan yüce varlıklar. Valar ismi, Elfçe "güç" anlamındaki "vala" kelimesinin çoğullanmasıyla oluşturulmuştur ve "güçler" anlamındadır. İlk kez Yüzüklerin Efendisi kitaplarında bahsedilmişlerdir, ancak J. R. R. Tolkien'in ölümünden sonra oğlu tarafından yayımlanan kitabı Silmarillion'da ayrıntılı olarak anlatılmışlardır.
Varda Elentári, bir Valië, sekiz Aratar'dan biri, Manwë'nin eşi ve Valar'ın Kraliçesidir. Sindarin dilinde Elbereth Gilthoniel diye bilinir.
Ainulindalë, J. R. R. Tolkien'in hayalî evreni Orta Dünya'nın yaratılış hikâyesi. Ainulindalë, Elf lisanında "Ainur'un Müziği" anlamına gelir. Eser şu cümleler ile başlar "Önce Eru, Tek Olan vardı.". Büyük Müzik de denilmektedir. Müzik, ilk başlarda Eru'nun yönetiminde tamamen kontrollü bir şekilde ilerlerken, Ainur'un en güçlülerinden ve diğerlerinin her birine verilenden kendisine de verilmiş olan Melkor isyan eder. Kendi hayallerini müziğe yansıtmaya başlayan Melkor'un çıkardığı kargaşa Manwe tarafından bastırılır. Ainur'un Müziği bittikten sonra, bu müzikteki temaların varlığa bürünmesini isteyen Eru Ilúvatar Ainur'un bazılarını Dünya'ya gönderir. Bunların hikâyesi Valaquenta adındaki başka bir eserde anlatılmaktadır.
Manwë, J.R.R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde bir karakter. Manwë, Valar'ın Kralı, Varda Elentári'nin eşi, Melkor'un kardeşi ve Arda'nın Yüce Kralı'dır.
Ulmo, Denizlerin Efendisi’ydi. Arda’ya indiğinde tüm Valar denize hayran kalmıştı. Lâkin Ulmo hepsinden daha çok sevdi denizi. Onun için deniz her şeydi. Ulmo bir gün Eru ile konuştu. Eru ona dedi ki;
J. R. R. Tolkien, İngiliz Edebiyatı'na bir mitoloji kazandırmak gayesiyle "Orta Dünya evreni"ni kurguladı. Tolkien kurgusal Orta Dünya evreninde hiçbir dine açıkça göndermede bulunmadı. Silmarillion’da kendi yaratılış öyküsünü kurdu. Yazar, kitaplarında ögeleri birbiriyle tutarlı bir kurgusal evren yapmaya büyük bir çaba harcadı. Öyle ki, 81 yıllık yaşamının büyük bir kısmını bu efsaneyi üretmeye adamıştır. Orta Dünya evreninin gerçek dünyayla alternatif ırkları, milletleri, dilleri, vs. vardır. Bunlara örnek olarak Ainur, elfler, insanlar, cüceler, orklar, balrog, ejderha, troll, kartal, ent, hobbit verilebilir.
Eru Ilúvatar, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde her şeye gücü yeten tek yaratıcıdır.
Elfler, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde bir ırktır. Elfler, yazar J. R. R. Tolkien tarafından modern edebiyata kazandırılmış ve fantastik kurgunun en popüler öğelerinden biri haline gelmişlerdir.
J. R. R. Tolkien’in hayalî Orta Dünya evreninde "Ağaçlar Çağı", Arda'nın üç büyük tarihi döneminden ikincisidir. Lambalar Çağı’ndan sonra Güneş Yılları’ndan öncedir. Bu tarihi dönem, Birinci Çağ’ın başlangıcı da dahil olmak üzere birkaç çağı içine alır.
Tulkas, bir Vala ve Nessa'nın eşidir. Valar arasında kuvvetçe en üstün olanıdır ve özü cesarettir.
Yavanna, bir Valië ve sekiz Aratar'dan biridir ve Meyve Verici olarak bilinir. Yavanna, toprakta yetişen her şeyden sorumludur; asırlık ormanlardaki ağaçlardan kayaları sarmış olan yosunlara ve topraktaki saklı şeylere kadar her şeyin sayısız biçimini aklında tutar. Eldar'ın dilinde adı Kementári, Yeryüzünün Hanımı'dır. Valar Kraliçeleri arasında saygınlık bakımından Varda ile yan yana durur. Kadın görünümünde; uzun boylu, yeşil giysiler içinde gezinirdi. Bazıları onu uzun dalları gökyüzüne uzanan bir ağaç şeklinde görmüşlerdi. Yavanna, demirci Aulë'nin eşi, Ebedi-genç Vána'nın kardeşi ve Maia Melian'ın akrabasıdır.
Aratar, J.R.R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde en kudretli sekiz Vala'ya verilen isim. Aynı zamanda Máhani ve Arda'nın Yüceleri olarak bilinirler. Bunlar: Manwë, Varda, Ulmo, Aulë, Yavanna, Mandos, Oromë ve Nienna'dır.
Eönwë, J.R.R. Tolkien efsanesinde yardımcı bir karakterdir. Eönwë karakteri 1977 yılında, orijinal basımından önce uzun zamandır var olmasına rağmen ilk kez J.R.R. Tolkien'in ölümünden sonra yayımlanan Silmarillion kitabında görülür.
J.R.R. Tolkien'in Orta Dünya evreninde birçok farklı ırk ve halk bulunmaktadır. Bu halklar genel olarak, özgür halklar ve köleleştirilmiş halklar olarak iki ana grup içinde yer alırlar.
Celebrimbor, JRR Tolkien'in Legendarium kitabındaki kurgusal bir karakterdir. Celebrimbor, bir Ñoldorin prensiydi ve Orta Dünya'da yaşamış Fëanor Hanesi'nin soy ağacının son sırasında yer alıyordu. İkinci Çağ'da Eregion hükümdarı ve usta bir demirciydi. Öncelikli olarak üç büyük Elf Güç Yüzüğü'nü yaratması ile tanınır: Vilya, Narya ve Nenya.