İçeriğe atla

Audie Murphy

Audie Murphy
Audie Murphy, 1948
DoğumAudie Leon Murphy
20 Haziran 1924
Teksas, ABD
Ölüm28 Mayıs 1971 (46 yaşında)
Virginia, ABD
MeslekOyuncu
EvlilikWanda Hendrix (1949-1951)
Pamela Archer (1951-1971)
Çocuk(lar)2
Resmî siteAudie L. Murphy
İmza

Audie Leon Murphy (20 Haziran 1924 - 28 Mayıs 1971), Amerikalı eski oyuncu. II. Dünya Savaşı'na katılmış, memleketi ABD'de 'en çok madalya alan Amerikan askeri' sıfatıyla ün kazanmıştır. Amerikan Ordusu tarafından verilen bütün onur madalyalarını kazanmıştır. Ayrıca Fransız ve Belçika cesaret madalyalarını da kazanmıştır. Murphy, Ocak 1945'te 19 yaşında tek başına bir Alman bölüğünü Colmar Pocket, Fransa'da bir saat boyunca durdurmayı başardığı ve ardından yaralı olması ve mühimmatının bitmiş olmasına rağmen karşı saldırıya katıldığı için Onur Madalyası almaya hak kazandı. Murphy, Teksas Hunt County'de çiftçilik yapan büyük bir ailenin çocuğudur. Babası ailesini terk etmiş, annesi ise Murphy'nin gençliğinde ölmüştü. Beşinci sınıfta okulu bırakan Murphy ailesinin kalanına destek olabilmek için pamuk toplama gibi işlere girdi. Tüfek kullanmadaki yetenekleri ailesine destek olmasında etkili oldu.

1941'deki Pearl Harbor Saldırısı'ndan sonra ablası askere alınma şartlarını sağlayabilmesi için kimliğindeki doğum tarihini değiştirmesine yardımcı oldu. Amerikan Donaması ve Deniz Piyadeleri'nden reddedilince Kara Kuvvetleri'ne katıldı. İlk çarpışması 1943'teki İtalya'nın işgalidir. Sonrasında 1944'te Shingle Harekâtı'na ve Dragoon Harekâtı'na katıldı.

Savaştan sonra 21 yıllık oyunculuk kariyeri başladı. 1955'te otobiyografik To Hell and Back filminde oynadı ama diğer rollerinin çoğu western filmlerindeydi. Çeşitli televizyon programlarına konuk oldu ve Whispering Smith dizisinde oynadı. Ayrıca başarılı bir şarkı yazarıydı. Kaliforniya ve Arizona'da at yetiştiriciliği yaptı ve düzenli olarak at yarışlarına katıldı.

Günümüzde travma sonrası stres bozukluğu olarak bilinen psikolojik rahatsızlık yaşayan Murphy yatarken yastığının altına dolu bir pompalı tüfek koyardı. Çözümü bağımlılık yapan uyku haplarında aradı. Ömrünün son yıllarında maddi problemler yaşadı ancak alkol ve sigara reklamlarında oynamayı reddetti. Çünkü insanlara kötü örnek olmak istemiyordu.

İlk yılları

Murphy İrlanda kökenliydi. Berry Emmett Murphy ve Josie Bell Killian'ın oğluydu. Teksas yakınlarındaki çiftliklerde büyüdü. Babası aileyi terk ettiğinde, Audie ailesine destek olmak için ilkokul beşinci sınıftayken eğitimini yarıda bıraktı.

Askerî kariyeri

Murphy 1942 yılında orduya katıldı. İlk görevi 1943 yılında 3. Müfreze'de yedek olarak Fas'a gönderilmesiydi. Audie Murphy birçok savaşta çok başarılı oldu. İtalya'da bir piyade eri olarak sergilediği yetenekler ona terfiler ve kahramanlık madalyaları kazandırdı. Çatışmada yaralandıktan sonra Murphy savaş alanından uzaklaştırıldı ve Teğmenliğe terfi ettirildi. Ordu komutanı Korgeneral Alexander Patch kendisine Onur Madalyası verdi. Audie Murphy ayrıca savaştaki cesareti ve kahramanlığı nedeniyle 33 ABD madalyası almıştır.

Oyunculuk kariyeri

Audie Murphy oyunculuk kariyerine 1948 yılında bir komedi filmiyle başladı.

Murphy, western filmlerinde Hollywood'un en tanınmış aktörlerinden biri olmuştur.

Ölümü ve anmaları

Murphy'nin mezar taşı Arlington Ulusal Mezarlığı, Arlington County, Virginia

Murphy 28 Mayıs 1971'de, yolcusu olduğu özel uçak, Catawba, Virginia yakınlarındaki Brush Dağı'na, yağmur, bulut, sis ve sıfır görüş koşullarında Roanoke'nin 20 mil (32 km) batısında düşerek öldü. Pilot ve diğer dört yolcu da öldü.[1] Uçak, özel pilot lisansına ve 8.000 saatlik uçuş süresine sahipti, ancak aletli yetkisi olmayan bir pilot tarafından uçulan çift motorlu bir Aero Commander 680 idi.

Uçağın enkazı 31 Mayıs'ta kurtarıldı.[2] Kocasının ölümünden sonra, eşi Pamela Murphy küçük bir daireye taşındı ve Los Angeles'taki Sepulveda Gaziler İdare Hastanesinde 35 yıl memur olarak çalıştı.[3]

1975'te, bir mahkeme Murphy'nin dul eşi Pamela ve iki çocuğuna kaza nedeniyle 2,5 milyon dolar tazminat ödenmesine karar verdi.[4]

7 Haziran 1971'de Askeri törenle Arlington Ulusal Mezarlığı'na defnedildi.[5] Cenazeye Birleşmiş Milletler Büyükelçisi George H. W. Bush, Genelkurmay Başkanı William Westmoreland ve 3. Piyade Tümeni'nin çoğunluğu katıldı.[6] Murphy'nin mezarı Bölüm 46'da, 46-366-11 numaralı mezar taşı, Amfitiyatrodaki Memorial Drive'ın karşısında yer almaktadır. Daha sonra, saygılarını sunmak için ziyaret eden çok sayıda insanı karşılamak için özel bir kaldırım taşı yürüyüş yolu inşa edildi. Başkan John F. Kennedy'nin ardından mezarlığın en çok ziyaret edilen ikinci mezarlığıdır.[7]

Arlington Ulusal Mezarlığı'na gömülen Madalya alıcılarının mezar taşları normalde altın varakla dekore edilmiştir. Murphy daha önce taşının sıradan bir asker gibi sade ve göze çarpmamasını istedi.[8]

Murphy, hayatı boyunca ve ölümünden sonra, Hollywood Walk of Fame'deki bir yıldız da dahil olmak üzere, sivil ödüller kazandı.[9] Murphy, 2013 yılında kendi eyaleti tarafından Texas Yasama Onur Madalyası ile onurlandırıldı.

Kaynakça

  1. ^ Landon, Tom (9 Haziran 2013). "Audie Murphy crash site now well marked". The Roanoke Times. 
  2. ^ Maslowski & Winslow 2005, s. 420.
  3. ^ McCarthy, Dennis (14 Nisan 2010). "Pam Murphy, widow of actor Audie Murphy, was veterans' friend and advocate". Los Angeles Daily News. 31 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2020. 
  4. ^ Colorado Court of Appeals. "Murphy v. Colorado Aviation Inc". Leagle. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2013. 
  5. ^ "Audie Murphy Buried With Military Rites at Arlington". The New York Times. 8 Haziran 1971. 10 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2020. 
  6. ^ Graham 1989, s. 338.
  7. ^ "Audie Murphy Biography". U.S. Army Fort Lee, Virginia. 23 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2018. 
  8. ^ "Biography of Audie Murphy". Arlington National Cemetery. 8 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2013. 
  9. ^ "Inducted to the Walk of Fame on February 8, 1960 with 1 star". Hollywood Walk of Fame. 5 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gerhard Barkhorn</span> Alman general

Gerhard Barkhorn,, Alman pilot.

<span class="mw-page-title-main">Hans-Ulrich Rudel</span> Uçak pilotu

Hans-Ulrich Rudel, II. Dünya Savaşı'nın Alman bombardıman uçak pilotu.

<span class="mw-page-title-main">Manfred von Richthofen</span> Alman savaş pilotu

Manfred von Richthofen, I. Dünya Savaşı'nda 80'den fazla düşman uçağı düşüren ünlü Alman pilottur. Namıdiğer: Fransa'da Le petit rouge veya Diable Rouge, Birleşik Krallık'ta Red Knight veya Red Baron.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Ertuğrul Aker</span> Türk asker

Mustafa Ertuğrul Aker, dünya askeri tarihinde ilk defa olarak bir uçak gemisi batıran Türk subayıdır ve bu gemiyi karadan dağ topu ile batırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Paul Tibbets</span> Amerikalı pilot (1915 – 2007)

Paul Warfield Tibbets, Jr., Amerikalı asker, pilot. Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri'nden tuğgeneral rütbesiyle emekli olan Tibbets, II. Dünya Savaşı sırasında 6 Ağustos 1945 tarihinde Little Boy kod adı verilmiş, savaş tarihinin ilk atom bombasını Japonya'nın Hiroşima kenti üzerine bırakan Enola Gay adlı B-29 Superfortress tipi uçağın pilotuydu.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Kahramanı</span>

"Sovyetler Birliği Kahramanı", Sovyetler Birliği'nin en yüksek dereceli onur madalyası.

<i>Öldürme Emri</i>

Öldürme Emri 1966 İngiltere yapımı dramatik savaş filmdir. Özgün adı The Blue Max olan film Türkiye'de Aralık 1968'de sinemalarda gösterime girmiştir. Filmin özgün adı I. Dünya Savaşı'nda Almanya'nın en büyük onur nişanı olan Pour le Mérite 'in gayriresmî adı olan Blue Max madalyasından gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Robert Ritter von Greim</span> Nazi Almanyası Luftwaffe Başkomutanı (1945)

Robert Ritter von Greim, Alman asker. II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası Hava Kuvvetleri Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Werner Mölders</span>

Werner Mölders, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası Luftwaffe as pilotuydu.

<span class="mw-page-title-main">Nezahat Onbaşı</span>

Nezahat Onbaşı, henüz dokuz yaşında bir kız çocuğu iken babası ile birlikte Türk Kurtuluş Savaşı'na katılmış savaş kahramanı.

<span class="mw-page-title-main">Loretta Young</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1913 – 2000)

Loretta Young, Amerikalı aktris. Çocukluğundan başlayarak, 1917'den 1953'e kadar sinemada uzun bir kariyere sahipti. The Farmer's Daughter (1947) filmindeki rolüyle En İyi Kadın Oyuncu Akademi Ödülü'nü kazandı ve Come to the Stable'daki (1949) rolüyle ikinci Akademi Ödülü adaylığını aldı. Young, 1953'ten 1961'e kadar dramatik bir antoloji dizisi olan The Loretta Young Show ile nispeten yeni bir televizyon ortamına geçti. Dizi üç Emmy Ödülü kazandı ve gündüz TV'de ve daha sonra sendikasyonda başarıyla yeniden yayınlandı. 1980'lerde Young, televizyona döndü ve 1986'da Christmas Eve filmindeki rolüyle Altın Küre kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Eddie Rickenbacker</span>

Edward Vernon Rickenbacker, I. Dünya Savaşı'nda As pilot olarak Onur madalyası almış Amerikalıdır. 26 hava zaferi ile Amerika'nın en başarılı As pilotu olmuştur. Aynı zamanda yarış pilotu, otomobil tasarımcısı, askeri konularda hükûmet danışmanı ve hava taşımacılığı öncülerinden olup uzun zaman Eastern Air Lines'ın başkanlığını yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">SSCB Seçkin Test Pilotları Onur Madalyası</span>

SSCB Seçkin Test Pilotları Onur Madalyası SSCB vatandaşlarına verilen bir onur madalyasıdır. 1.sınıf pilot havacılık sanayi ve Savunma Bakanlığı için atanmıştır. Uçuş testi ve yeni havacılık teknolojisi alanında yaratıcı çalışma uzun yıllar önemli ölçüde Sovyet Hava Kuvvetleri gelişimine katkıda bulunanlara verilirdi. SSCB Test Seyrüseferci Madalyası ile ilişkilidir. Tüzüğü 22 Ağustos 1988'de Yüksek Sovyet № 9441-XI Presidyum Kararı ile teyit edildi. Sovyetler Birliği'nin Aralık 1991'de dağılmasından sonra başlık unvanını kaybetti.

<span class="mw-page-title-main">Maguba Sırtlanova</span>

Maguba Hüseynovna Sırtlanova, ; 15 Temmuz [E.U. 2 Temmuz] 1912 – 1 Ekim 1971) II. Dünya Savaşı sırasında, Taman Muhafızları 46. Gece Bombardıman Kadın Hava Alayı'nda üsteğmen rütbesiyle komutan yardımcılığı görevinde bulunmuş, kadın savaş pilotu. 15 Mayıs 1946 tarihinde, savaş sırasında gerçekleştirdiği 780 uçuş (sorti) sebebiyle, Sovyetler Birliği Kahramanı nişanıyla taltif edlmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Thomas J. Hudner, Jr.</span>

Thomas Jerome Hudner Jr., Birleşik Devletler Donanması'nda subay ve deniz havacısıydı. Albay rütbesine yükseldi ve Kore Savaşı'nda Chosin Rezervuarı Savaşı sırasında kanat adamı Teğmen Jesse L. Brown'ın hayatını kurtarmaya çalıştığı için Kongre Onur Madalyası aldı.

<span class="mw-page-title-main">Hans-Joachim Buddecke</span>

Hans-Joachim Buddecke, I.Dünya Savaşı'nda on üç zafer kazanan Alman pilottur. Max Immelmann ve Oswald Boelcke'den sonra Pour le Mérite'i kazanan üçüncü kişidir. Birinci Dünya Savaşı sırasında Bulgaristan, Osmanlı ve Batı Cephesinde savaşmıştır. Çanakkale Savaşı sırasındaki başarıları nedeniyle Şahin lakabını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Alice Brady</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1892 – 1939)

Alice Brady Amerikalı aktris. Kariyerine sessiz film dönemi ile başlamış ve talkie dönemine geçişte kariyerine devam edebilmiştir. 1939'da kanserden ölmeden altı ay öncesine kadar çalıştı. Filmleri arasında Carole Lombard'ın karakterinin uçarı annesini oynadığı My Man Godfrey (1936) ve En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Akademi Ödülü'nü kazandığı In Old Chicago (1937) yer alıyor.

<span class="mw-page-title-main">Dick Van Dyke</span> Amerikalı oyuncu, şarkıcı, dansçı ve komedyen

Dick Van Dyke, Amerikalı oyuncu, şarkıcı, dansçı ve komedyendir. Yetmiş yıldır çalıştığı sinema, televizyon dallarında ödül almıştır.

Mehmet Danyal Yurdatapan, Türk asker. Eski 3. Ordu Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Roger B. Chaffee</span>

Roger Bruce Chaffee Apollo programında NASA astronotu olan bir Amerikan deniz subayı, havacı ve havacılık mühendisiydi.