İçeriğe atla

Atölyede Öğle Yemeği

Atölyede Öğle Yemeği
Sanatçı Édouard Manet
Yıl 1868
Tür Tuval üzerine yağlı boya
Boyutlar 118 cm × 154 cm (46 in × 61 in)
Konum Neue Pinakothek, Münih
Léon Leenhoff'un, Manet ve Léon'un doğumundan sonra evlendiği Suzanne Leenhoff'nin oğlu olduğu kabul edilir. Léon, ressam için Kılıç Tutan Oğlan Çocuğu dahil pek çok tabloda poz verdi.

Atölyede Öğle Yemeği[1] (Fransızca: Le Déjeuner dans l'atelier), Fransız ressam Édouard Manet tarafından 1868 yılında yapılmış tuval üzerine yağlı boya tablo. Eser şu anda Münih'teki Neue Pinakothek'te sergilenmektedir.

Tabloda, ön planda yer alan model Manet ve eşinin evlenmelerinden önce doğan çocukları olduğu iddia edilen Léon Leenhoff'tur. Resminin yapıldığı dönemde on altı yaşında olan Leenhoff'u annesi, Paris'teki çevrelerine hala erkek kardeşi olarak tanıtıyordu. Léon Leenhoff, ressamın Flüt Çalan Çocuk,[1] Balkon gibi pek çok tablosunda modellik yaptı. Sağ arka taraftaki sakallı adam Manet'nin yakın arkadaşı ve komşusu ressam Auguste Rousselin'dir.

Analiz

Resimde, Léon ön planda dururken, şapka giymiş olan Rousselin arka planda sigara içmektedir. Elinde bir kahve kabı taşıyan hizmetçi ise içeri o an girmiş gibidir. Şık bir kıyafet giymiş olan delikanlı tablonun dışına doğru bakmaktadır. Sol taraftaki sandalyenin üstünde bir kılıç vardır. Bu kılıç Léon'un poz verdiği 1861 tarihli Kılıçla Çocuk isimli tablodaki kılıcın eşidir ve Manet bu kılıcı arkadaşı Charles Monginot'dan ödünç almıştır.[2] Hizmetçinin önünde duran ve izleyiciye bakan siyah kedi ise akla ressamın bir başka ünlü tablosu olan Olympia'yı getirir.[2] Masanın üzerinde yer alan istiridye ve limonlar ise sanatçının 1860'ların ortasında çizdiği natürmortları hatırlatmaktadır.

Eserdeki siyah ve sarı renklerin ağırlığına Johannes Vermeer'in tablolarında sık sık rastlanır. 1910 yılında, tabloyu gören Matisse bu tarihten 36 sene sonra eseri şöyle anlattı: "Siyah rengi doğulular kullanır. Özellikle de Japon baskılarında sık sık karşılaşılabilir. Bize yakın olanlardan ise Manet'nin bir tablosunu hatırlıyorum. Genç bir adamın siyah kadife ceketi ve hasır şapkası siyahı ve ışığı düpedüz ortaya çıkartıyordu."[3]

Manet'nin 1863 tarihli eseri Kırda Öğle Yemeği'nin kompozisyonu Atölyede Öğle Yemeği ile benzerlik taşır.

Tablo için kurulan sahnede ve tabloda yer alan karakterlerde belirsizlikler vardır. Ne bir eve ne de atölyeye benzeyen mekanın ressamın Boulogne'deki stüdyosu olduğu düşünülür. Masanın üzerindeki natürmortta Hollanda, sol taraftaki silahlarda İspanyol sanatının etkisi görülür. Atölyede Öğle Yemeği'nde yer alan üç modelin pozu, ressamın 1863 yılında yaptığı Kırda Öğle Yemeği'nde ön planda yer alan üç kişiyi anımsatır.[4] Kırda Öğle Yemeği'ndeki üçgen kompozisyon Atölyede Öğle Yemeği'nde tam tersine dönmüş gibidir. İlk tabloda ortada poz veren Ferdinand Leenhoff, soldaki Victorine Meurent ve sağdaki Eugène/Gustave Manet'nin arkasında kalmıştır ve gözleri boşluğa bakmaktadır. İkinci tabloda ise iki modelin önünde yer alan Manet'nin oğlu Leon Leenhoff boşluğa bakar. Atölyede Öğle Yemeği'ndeki hizmetçi kadın, tıpkı Victorine Meurent gibi seyircinin gözlerinin içine odaklanmıştır. Öte yandan sağ taraftaki Auguste Rousselin sola doğru gözlerini dikmiştir. Bu çapraz bakış da Eugène/Gustave Manet'ninkine benzemektedir. İki eser arasındaki benzerlik düzenlemeyle sınırlı değildir. Hem Kırda Öğle Yemeği'nde hem de Atölyede Öğle Yemeği'nde karakterler arasındaki ilişki gizemlidir ve izleyici tarafından anlaşılmaz.[4] Bazı sanat tarihçileri bu tabloda Manet'nin eşi Suzanne ve oğulları Léon ile birlikte kendisini çizdiğini iddia ettiler.

Eser için poz vermiş modellerin hiçbirinde bir duygu belirtisi görülmemesi eleştirilere sebep olmuştur.[5] Örneğin, Marius Chaumelin, öğle yemeğinin ardından sindirimini kolaylaştırması için kahvesini bekleyen sağ arka taraftaki karakterin izleyiciyi hiç umursamadığını söylemiş ve tabloda hiçbir tepki, duygu ya da kompozisyon olmadığını iddia etmiştir.[5] Eleştirmen, tablonun Paris Salonu'nda sergilenmesinden sonra ise "Manet, balkon ve öğle yemeği portresi çizmiş" yorumunu yaptı.

Kaynakça

  • Fried, Michael. Manet's Modernism: Or, the Face of Painting in the 1860s. University of Chicago Press, 1998. ISBN 0226262170, 9780226262178
  • Locke, Nancy. Manet and the Family Romance. Princeton University Press, 2003. ISBN 0-691-11484-6, 9780691114842
  • Néret, Gilles. Édouard Manet 1832-1883: the first of the moderns. Taschen, 2003. ISBN 978-3-8228-1949-4

Notlar

  1. ^ a b Sérullaz, Maurice. Empresyonizm Sanat Ansiklopedisi. Remzi Kitabevi, Nisan 2004. ISBN 975-14-0251-4. Sayfa 126
  2. ^ a b Locke, sayfa 129
  3. ^ Néret, sayfa 60
  4. ^ a b Locke, sayfa 130
  5. ^ a b Fried, sayfa 299

İlgili Araştırma Makaleleri

Édouard Manet, Fransız ressam. 19. yüzyılda modern hayatı konu alan resimler yapmaya başlamış ilk ressamlardandır. Manet, gerçekçilik akımından izlenimciliğe geçişte önemli bir rol oynadı. İlk dönem başyapıtlarından Kırda Öğle Yemeği ve Olympia, kendisinden genç ressamlara esin kaynağı oldu. Daha sonraki yıllarda ise o ressamlar izlenimciliğin en önemli isimleri oldular. Günümüzde, bu iki resim, modern sanatın başlangıcı kabul edilir.

<i>Olympia</i> (tablo) Fransız ressam Édouard Manetnin tablosu

Olympia, Fransız ressam Édouard Manet'nin 1863 yılında tamamladığı tablosudur. Gerçekçilik akımının bir örneği olan eser, şu anda Paris'teki Orsay Müzesinde sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Victorine Meurent</span> Fransız ressam (1844 – 1927)

Victorine Louise Meurent (1844-1927), Fransız ressam ve ünlü bir ressam modeli. Édouard Manet'nin favori modeli olarak ün kazanmış olsa da kendisi de tanınan bir ressamdı. Eserleri pek çok kez prestij sahibi bir sanat merkezi olan Paris Salonu'nda sergilendi. 1876 yılında, jürinin belirlediği çalışmaların sergilendiği sergiye eserleri kabul edildi. Aynı jüri bu sergi için Manet'nin resimlerini eledi.

<i>Horas Kardeşlerin Yemini</i>

Horas Kardeşlerin Yemini ya da Horatiusların Yemini, Jacques-Louis David'in 1784 yılında tamamladığı tablosudur. 330 × 425 cm boyutlarındaki tablo tuval üzerine yağlı boya ile çizilmiştir ve halen Paris'teki Louvre Müzesi'nde sergilenmektedir.

<i>Çıplak Maya</i> İspanyol ressam Francisco de Goyanın 1790 ile 1800 yılları arasında tamamladığı tahmin edilen tablosu

Çıplak Maya ya da Çıplak Maja, İspanyol ressam Francisco de Goya'nın 1790 ile 1800 yılları arasında tamamladığı tahmin edilen tablosudur. Eser şu anda Madrid'deki Prado Müzesi'nde sergilenmektedir. Ressam bu tabloyu, İspanyol engizisyonunun çıplak kadın resimlerinin yapılmasını yasakladığı bir dönemde, İspanya başbakanı Manuel de Godoy'un isteği üzerine yaptı. Resim, Godoy'un koleksiyonuna 12 Kasım 1800 tarihinde katıldı.

<i>Balkon</i> (tablo)

Balkon, Fransız ressam Édouard Manet'nin 1868 - 1869 yıllarında yaptığı yağlı boya tablosu. Eser, şu anda Paris'teki Musée d'Orsay'da sergilenmektedir. Ressam, tabloyu ilk olarak 1869'daki Paris Salonu'nda sergilendi. Balkon o sene Salon'da sergilenen iki Manet tablosundan biriydi. Manet'nin sergilenmek üzere seçilen diğer resmi Atölyede Öğle Yemeği olmuştu. Tablonun sol tarafında oturarak poz vermiş olan model, ressam Berthe Morisot idi. Morisot daha sonraki yıllarda Manet'nin erkek kardeşi ile evlenerek aileye girdi.

<i>Victorine Meurent İspanyol Kıyafetleri İçinde</i>

Victorine Meurent İspanyol Kıyafetleri İçinde ya da Miss V. İspanyol Kıyafetleri İçinde, Fransız ressam Édouard Manet'nin 1862 yılında tamamladığı tablosu. Eser, 1863 yılında açılan Reddedilenler Salonu'nda ressamın diğer iki eseri Kırda Öğle Yemeği ve Majo Kıyafetleri İçindeki Genç Adam ile birlikte sergilendi. Tablodaki model, Manet'nin uzun yıllar boyunca favori ressam modeli olan Victorine Meurent'dir.

<i>Uyuyan Venüs</i> Giorgione ve Tiziano tablosu

Uyuyan Venüs, İtalyan Rönesans dönemi ressamı Giorgione'nin nü tablosu. Tablonun, Giorgione'nin 1510'daki vefatından sonra bir diğer rönesans ressamı olan Titian tarafından tamamlandığına inanılır. Bu iddia ilk kez Vasari tarafından ortaya atıldı. Resim şu anda Almanya'nın Dresden kentindeki Gemäldegalerie'de sergilenmektedir.

<i>Fırtına</i> (tablo)

Fırtına, İtalyan ressam Giorgione'nin 1506 - 1508 tarihleri arasında yaptığı Rönesans tablosu. Venedikli bir soylu olan Gabriele Vendramin tarafından sipariş edilen eser, şu anda Venedik'teki Gallerie dell'Accademia'da sergilenmektedir. Tablo, ressamın ilk resmi olarak bilinir.

<i>Folies-Bergèrede Bir Bar</i>

Folies-Bergère'de Bir Bar, 1882 yılında Fransız ressam Édouard Manet tarafından yapılan ve aynı sene Paris Salonu'nda sergilenen tablo. Eserde, Paris'te yer alan Folies Bergère isimli gece kulübünden bir sahne betimlenmiştir. Folies-Bergère'de Bir Bar'ı Manet, ölümünden bir sene evvel, hastalığının ileri safhasındayken yaptı. Londra'daki Courtauld Galerisi'nde sergilenen tablo, ressamın son büyük başyapıtı kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Suzanne Manet</span> Fransız piyanist (1829-1906)

Suzanne Manet ya da Suzanne Leenhoff, Fransız ressam Édouard Manet'nin eşi ve modeli.

<i>Peri Kızının Şaşkınlığı</i> Édouard Manetnin 1859 -1861 yıllarında yaptığı yağlı boya tablosu

Peri Kızının Şaşkınlığı, Fransız ressam Édouard Manet'nin 1859 -1861 yıllarında yaptığı yağlı boya tablosu. Tablo, şu anda Buenos Aires'teki Arjantin Ulusal Galerisi'nde sergilenmektedir. Bu tabloda Manet, Danyal'ın İncili'nde anlatılan Suzanna karakterinin klasik pozunda oturmuş bir çıplağı betimlemiştir. Tablodaki model, daha sonraki yıllarda ressamın karısı olacak Suzanne Leenhoff'tur.

<i>Kırda Öğle Yemeği</i> (Monet)

Kırda Öğle Yemeği, Fransız ressam Claude Monet'nin 1865'te yapmaya başladığı ve 1866 yılında tamamladığı yağlı boya tablosu. Eser, şu anda Paris'teki Orsay Müzesi'nde sergilenmektedir.

<i>Tuileriesde Müzik</i> Édouard Manet tarafından 1862 yılında yapılmış tuval üzerine yağlı boya tablo

Tuileries'de Müzik, Fransız ressam Édouard Manet tarafından 1862 yılında yapılmış tuval üzerine yağlı boya tablo. Eser şu anda Londra Ulusal Galerisi'nde sergilenmektedir.

<i>Kırda Öğle Yemeği</i> Fransız ressam Édouard Manetnin tablosu

Kırda Öğle Yemeği ya da Kırda Piknik Fransız ressam Édouard Manet'nin 1862 - 1863 yılları arasında tamamladığı tablosudur. Eser, şu anda Paris'teki Orsay Müzesi'nde sergilenmektedir.

Nana, Fransız ressam Édouard Manet tarafından çizilmiş tablo. Giyinme odasındaki yarı giyinik bir kadının ayna önünde makyaj yaparken betimlendiği tablonun modeli aktris Henriette Hauser'dir. 1877'de tuval üzerine yağlı boya ile çizilen tablo, Kunsthalle Hamburg'da sergilenmektedir.

<i>Saint-Lazare Garı</i> Édouard Manet tarafından 1873 yılında yapılan tablo

Saint-Lazare Garı ya da kısaca Demiryolu, Édouard Manet tarafından 1873 yılında yapılan tablo. Eserde, on dokuzuncu yüzyıl Paris şehir manzarasından bir kesit betimlenmiştir.

<i>Ölü Boğa Güreşçisi</i> Manetnin 1864 yılında tamamladığı tablo

Ölü Boğa Güreşçisi, Fransız ressam Édouard Manet'nin 1864 yılında tamamladığı tablo. Eser, şu anda Washington'daki National Gallery of Art'ta sergilenmektedir.

<i>Bellelli Ailesi</i>

Bellelli Ailesi, Edgar Degas'nın 1858 - 1867 tarihleri arasında tamamladığı tahmin edilen yağlı boya tablosu. Degas'nın gençlik dönemi başyapıtı sayılan eser şu anda Paris'teki Orsay Müzesi'nde sergilenmektedir. Ressam bu tablosunda halası ve eşini iki kızlarıyla birlikte betimlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ellen Andrée</span> Fransız oyuncu (1857-1925)

Ellen Andrée gerçek adıyla Hélène André ya da Hélène Andrée, 1879 yılından 20. yüzyılın başlarına kadar sahneye çıkmış ünlü Fransız tiyatro oyuncusudur. Oyuncu, sanat hayatı boyunca pek çok komedide rol aldı ve natüralist tiyatro gruplarında çalıştı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.