Attila (opera)

**Attila**
	; Atilla, Hunlar Kralı
Müzik	Giuseppe Verdi
Libretto	Antonio Piazza ve Temistocle Solera
Gala	17 Kasım,1839
İlk gösterim yeri	Fenice Tiyatrosu, Venedik, İtalya
Oyuncular	Attila: Hunlar Kralı - bas; Uldino: Attila'nın Breton asıllı kölesi - tenör; Odabella, Aquileia hükümdarının kızı - soprano; Ezio, Romalı bir general - bariton; Foresto, Aquileia'lı bir şövalye - tenör; Leone ( Papa I. Leo. Partitur notalarında "San Leo".</ref> - baş; Hunların subayları, yüksek idarecileri ve askerleri, Rahibeleri, Aquileia'ılar, Romalı askerler, Romalı halk;

Attila, İtalyan opera bestecisi Giuseppe Verdi'nin bestelediği bir prolog ve üç perdeden oluşan bir opera eseridir. İtalyanca libretto "Temistocle Solera" tarafından, 1809'da "Zacharias Werner" tarafından hazırlanmış olan Almanca "König der Hunnen" isimli bir tiyatro oyunundan uyarlanarak hazırlanmıştır. Bu opera eserinin prömiyer temsili 17 Mart 1846'da Venedik Fenice Tiyatrosu'nda verilmiştir.

Roller

Rol	Ses tipi	Prömiyerde Roller, 17 Mart 1846 (Orkestra şefi: Eugenio Cavallini)^[1]
Attila, Hunlar Krali	bas	Ignazio Marini
Uldino, Attila'nin bir Breton asıllı kölesi	tenör	Ettore Profili
Odabella, Aquileia valisinin kızı	soprano	Sophie Löwe
Ezio, Romalı bir general	bariton	Natale Costantini
Foresto, Aquileialı bir şövalye	tenör	Carlo Guasco
Leone, Papa I. Leo.] ^[2]	bas	Giuseppe Romanelli
Hunların subayları, yüksek idarecileri ve askerleri, Rahibeleri, Aquileia'ılar, Romalı askerler, Romalı halk'

Konu özeti ^[1]

Zaman: 5. yüzyıl ortaları

Mekân: Aquileia; Adriyatik Denizi kıyısında sığ ve batak bir göl; Roma civarı

Prolog

1. Sahne: Yakıp yıkılmış Aquileia şehrinde:

Attila ve muzaffer Hun ordusu, savaş esiri oldukları için öldürülmemiş bir grup Romalı kadını görünce şaşırırlar. Kadınların lideri olan Odabella, Hunlu kadınların niçin evde kaldıklarını sorar. (arya:Allor che ı forti corrono). Attila kadının cesaretinden etkilenir ve ona kendisinden ne türlü bir lütuf istediğini sorar. Odebella da ondan kılıcını ister. Kadının niyeti bu kılıçla Attila'nın kendi elleriyle öldürdüğü babasının öcünü almaktır. (arya:Da te questo or m'è cöncesso). Roma elçisi Ezio Attila'nın huzuruna kabul edilmek diler. Bu görüşmede Ezio Attila'ya Roma İmparatorluğu'nu kendisiyle bölüşmesini ve bu bölüşme sonunda İtalya'nın kendi elinde kalmasını teklif eder.<arya:Avrai tu l'universo, Resti l'İtalia a me. Attila bu teklifi onu küçük görür edayla reddeder ve Ezio'ya ülkesine ihanet eden bir vatan haini olduğunu bildirir. .

2. Sahne: Sığ ve bataklık bir sahil gölü. Geleceğin Venedik şehri mevkii:

Foresto ve muharebeden kendini kurtaran diğer Romalılar bir kayık ile gelirler. Foresto esir olmuş Odabella'yı düşünür (arya:Ella in poter del barbaro). Ama sonradan bu bataklıkta barınmaya uygun yeni bir şehir inşa etmeye koyulurlar (arya: Cara patria già madre e reina).

I. Perde

1. Sahne: Attila'nın çadırlı ordugahı yakınında bir koruluk:

Odabella ölmüş olduklarına inandığı babası ve Foresto'nun yasını tutmaktadır. (arya:Oh! Nel fuggente nuvolo). Ama birden Foresto oraya gelir. Odabella, kendini savunan bir tavır takınıp tüm ihaneti inkâr eder bir şekilde, ona İncil´deki Judith hikâyesini hatırlatır. Çift tekrar birlikte olurlar. (arya: Oh, t'inebria nell'amplesso).

2. Sahne:Attila'nın çadırı::

Attila uyanır ve Uldino'ya o gece gördüğü rüyayı anlatır Bu rüyasında yaşlı bir adam onu Roma'nın kapılarında durdurmuş ve geri dönmesi için onu ikaz etmiştir. (arya:(Mentre gonfiarsi l'anima parea). Attila gün ışığında yine cesaretini toplamıştır ve ordusuna Roma'ya doğru yürüyüşe geçmelerini emreder. (arya:Altre quel limite, t'attendo, o spettro) Ancak, Veni Creator Spiritus ilahisini söyleyen bir beyazlar giyinmiş genç kız grubunun yaklaştığı görülür. Attila bu grubun başında olan Roma piskoposu Papa Leo´nun rüyasında gördüğü yaşlı adam olduğunu tanır. Attila korku içinde yere yığılır.

II. Perde

Ezio'nun kampı:

Ezio Attila ile bir barış antlaşması imzalandıktan sonra Roma'ya geri çağrılmıştır. Ezio Roma'nın geçmiş zaferleri ile şimdiki çocuk imparator olan Valentin'i altındaki durumunu karşılaştırır. (arya:Dagl'immortalı vertici) Atilla'nın şerefine verilmekte olan bir ziyafet davetlileri arasında kıyafet değiştirmiş Foresto'yu tanır. Ona Attila'ya karşı güçlerini birleştirmeyi teklif eder. Bu teklifi kabul edilir (arya:E' gettata la mia sorte ) Foresto's planı Uldino'nun eli ile Attila'nın bu ziyafette zehirlenmesidir. Ama Attila'dan kendi intikamını kendisi almak isteyen Odebella bu komplonun başarısız kalmasına neden olur. Odebella'ya minettar olan Atilla Odabella'nın karısı olacağını ilan eder. Komplosu ortaya çıkan Foresto'yi da Odabella'nın gözetimine verir.

III. Perde

Orman:

Uldino, Odabella ve Atilla'nın düğün planları hakkında Foresto'ya bilgi verir. Foresto, Odabella'nın apaçık ihaneti karşısında acıya boğulur. (Arya:Che non avrebbe il misero) Ezio, Hunları tuzağa düşürecek bir planla gelir. Odabella Foresto'nun yanına geldiğinde Foresto onu ihaneti yüzünden suçlar ancak Odabella ona kendine güvenmesi için yalvarır. Attila üçünü bir arada bulur ve kendisine ihanet edildiğini anlar. Romalı askerler yaklaşırlarken Odabella kendisine Atilla tarafından verilen kılıçla Attila'yı kılıç darbeleri ile öldürür. Üç komplocu Romalı halkın intikamının alındığını bağırarak ilan ederler.

Seçilmiş müziksel parçalar

Prolog

Prelud
Odabello - kavatina - Santo di patria indefinito amor
Attila ve Ezio - duet - Tardo per gli anni e tremulo
Foresto - kavatina - Ella in poter del barbaro

I. Perde

Odabello - omanza - Oh nel fuggente nuvolo,
Attila - arya - Mentre gonfiarsi l'anima

II. Perde

Ezio - arya - Dagli immortali vertici

III. Perde

Foresto - romanza - Che non avrebbe il misero,

Seçilmiş ses ve video kayıtları ^[3]

Yıl	Roller (Attila, Foresto, Odabella, Ezio)	Orkestra şefi, Opera Evi, Orkestra ve koro	Marka
1970	Ruggero Raimondi, Antonietta Stella, Gianfranco Cecchele, Giangiacomo Guelfi	Riccardo Muti RAI Roma Orkestrası ve Korosu	CD-Live: Memories
1972	Nicolai Ghiaurov, Leyla Gencer, Veriano Luchetti, Norman Mittelmann	Riccardo Muti Teatro Comunale di Firenze orkestrası ve Korosu	CD-Live:Foyer
1972	Ruggero Raimondi, Cristina Deutekom, Carlo Bergonzi, Sherrill Milnes	Lamberto Gardelli Royal Filarmonik Orkestra ve Ambrosian Singers	CD-Studio : Philips 412-875-2
1980	Nicolai Ghiaurov, Mara Zampieri, Piero Visconti, Piero Cappuccilli	Giuseppe Sinopoli Wiener Staatsoper Orkestrası ve Korosu	CD-Live:Orfeo
1985	Nicolai Ghiuselev, Marie Krikorian, Boiko Zvetanov, Lubomir Videnov	Vladimir Ghiaurov Sofya Devlet Filarmonik Orkestrası ve Sofya Milli Opera Korosu	CD-Studio : LC Classics
1985	Evgenij Nesterenko, Maria Chiara, Veriano Luchetti, Silvano Carroli	Nello Santi Arena di Verona Orkestrasi ve Korosu	DVD: NVC ARTS
1986	Evgenij Nesterenko, Sylvia Sass, Janos Nagy, Lajos Miller	Lamberto Gardelli Macar Devlet Orkestrası ve Radyo ve TV Korosu	CD-Studio : Hungaroton
1987	Samuel Ramey, Linda Roark-Strummer, Veriano Luchetti, William Stone	Gabriele Ferro Teatro la Fenice di Venezia Orkestrası ve Korosu	CD-Live:Gala
1989	Samuel Ramey, Cheryl Studer, Neil Shicoff, Giorgio Zancanaro	Riccardo Muti Teatro alla Scala Orkestra ve Korosu	CD-Studio: EMI
1991	Samuel Ramey, Cheryl Studer, Kaludi Kaludov, Giorgio Zancanaro	Riccardo Muti Teatro alla Scala Orkestra ve Korosu	DVD: Image Entertainment 4360PUDVD
2001	Ferruccio Furlanetto, Carlo Ventre, Dimitra Theodossiou, Alberto Gazale	Trieste Teatro Giuseppe Verdi Orkestra ve korosu	CD: Dynamic CDS 372/1-2

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ ^a ^b Listenin kaynağı: Budden, Julian, (1974) The Operas of Verdi, say.244, Londra:Cassell.
^ Partitür notalarında "San Leo".
^ "Recordings on operadis-opera-discography.org.uk". 30 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2014.

İngilizce Wikipedia Attila_(opera) maddesi 25 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce). (Erişim:11.02.2014)

Dış bağlantılar

Budden, Julian (1984),The Operas of Verdi, Volume 1: From Oberto to Rigoletto. Londra: Cassell. ISBN 0-304-31058-1 (İngilizce)
IMSLP websitesinde "Attila_(Verdi,_Giuseppe) maddeside partitür notaları Attila (Verdi, Giuseppe) - IMSLP/Petrucci Music Library: Free Public Domain Sheet Music 22 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Erişim:11.02.2014)
"Operadis-opera-discography" websitesinde "CLVEATTI.HTM" maddesinde diskografi [1] 30 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Erişim:11.02.2014)
"YouTube" websitesinde "Attila Verdi Cheryl Studer Samuel Ramey" tüm opera videosu OPERA "ATTILA" Verdi (COMPLETE 1:54hrs) CHERYL STUDER and SAMUEL RAMEY a.o. (INFO) - YouTube 16 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Erişim:11.02.2014)
"Librettidopera" websitesi "Attila" librettosu metni [2] 22 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca) (Erişim:11.02.2014)
"Aria-database" veritabanı websitesinde Verdi, "Attila" operası aryaları Aria Database - Search the Database 21 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ] (İtalyanca). (Erişim:11.02.2014)