İçeriğe atla

Atmaca

Accipiter nisus
Yaşadığı dönem aralığı: 0,78-0 myö
Kalabriyen-Günümüz 
PreЄ
J
Korunma durumu

Asgari endişe altında (IUCN 3.1)[1]
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Aves
Takım:Accipitriformes
Familya:Accipitridae
Cins:Accipiter
Tür: A. nisus
İkili adlandırma
Accipiter nisus

Accipiter nisus veya Atmaca[2][3][4], Accipiter cinsine bağlı bir kuş türüdür.[5][6]

Özellikler

Kısa geniş kanatlı, uzun kuyrukludur ve kanatlarla kuyruk ağaçlar arasında manevra yapmaya adapte olmuştur. Dişiler erkeklerden %25 daha iri[7] ve iki kat ağırlığa erişebilir.[8] Yetişkin erkek 29-34 santimetre (11-13 in) uzunluğunda, kanat aralığı 59-64 santimetre (23-25 in) uzunluğunda[7], yaklaşık 110-196 gram (3,9-6,9 oz) ağırlığındadır.[9] Dişiler daha iri olup 35-41 santimetre (14-16 in) uzunluğunda, kanat aralığı 67-80 santimetre (26-31 in)[7], yaklaşık 185-342 gram (6,5-12,1 oz) ağrılığındadır.[9]

Yetişkin erkeklerde üst kısım mavimsi gri, alt kısmı kırmızımsıdır ve uzaktan turuncu gibi görünür. Gözbebeği turuncu-sarı veya turuncu-kırmızıdır. Yetişkin dişilerde üst kısım koyu kahverengi veya grimsi kahverengi, alt kısımlar kahverengidir ve gözbebeği açık sarıdır. Yavrularda üst kahverengi ve alt kısım kahverengi veya kahverengi benekli, gözbebeği sarıdan turuncuya doğru renklenir.[10]

Taksonomi

Accipiter nisus türüne bağlı alttürler (2024):

Dağılım ve habitat

Eski Dünya sıcak iklim ve yarı tropik bölgelerinde geniş dağılım gösterir.[11] Yavrular göçe yetişkinlerden erken başlar ve dişiler erkeklerden önce göç eder.[11]

Yaşam döngüsü

Yumurtalar soluk mavi üstüne kahverengi noktalıdır ve her biri yaklaşık 35-46 milimetre (1,4-1,8 in) x 28-35 milimetre (1,1-1,4 in) büyüklüğünde[12] ve 22,5 gram (0,79 oz) ağırlığındadır. Genel olarak 2-3 gün aralıklarla 4-5 arası yumurta yumurtlar. Yumurtalar zarar görürse, ilk yumurtaların üstüne dah ufak olacak şekilde ikiye kadar yeniden yumurtlayabilir.[10]

Galeri

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ BirdLife International (2016). "Accipiter nisus". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2016: e.T22695624A93519953. Erişim tarihi: 6 Kasım 2021. 
  2. ^ Şengül Aksana, Ahmet Mert. Isparta Atabey Ovası’nın kuş türleri. Turkish Journal of Forestry; 2016, 17(2): 153-157
  3. ^ Mustafa KAYA, SÜLOĞLU BARAJ GÖLÜ VE ÇEVRESİNİN (EDİRNE) KUŞLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Trakya University Journal of Natural Sciences, 16(1): 1-7, 2015 ISSN 2147–0294
  4. ^ Özdemir Adızel, Erkan Azizoğlu, İlhami Kiziroğlu. AHLAT SAZLIĞI EKOSİSTEMİNİN SON DURUM DEĞERLENDİRMESİ (BİTLİS – TÜRKİYE). Türkiye Tabiatını Koruma Derneği, Tabiat ve İnsan Dergisi 2022 1(191)
  5. ^ "GBIF". 24 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2024. 
  6. ^ "PaleoBioDB". 24 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2024. 
  7. ^ a b c Robinson, R.A. "Sparrowhawk Accipiter nisus [Linnaeus, 1758]". BirdFacts: profiles of birds occurring in Britain & Ireland. British Trust for Ornithology. 11 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2009. 
  8. ^ del Hoyo, Elliott & Sargatal 1994, s. 56
  9. ^ a b del Hoyo, Elliott & Sargatal 1994, s. 158
  10. ^ a b BWPi: The Birds of the Western Palearctic on interactive DVD-ROM. Londra: BirdGuides Ltd. and Oxford University Press. 2004. ISBN 978-1-898110-39-2. 
  11. ^ a b Forsman, Dick (1999). The Raptors of Europe and The Middle East: a Handbook of Field Identification. Londra: Christopher Helm. ss. 244-255. ISBN 978-0-7136-6515-4. 
  12. ^ Walters, Michael (1994). Eyewitness Handbooks: Birds' Eggs. Dorling Kindersley. s. 57. ISBN 978-1-56458-175-4. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ak pelikan</span> kuş türü

Ak pelikan, beyaz pelikan ya da ak kutan, pelikangiller (Pelecanidae), familyasından çok büyük bir su kuşu türüdür. Avrupa'nın güneydoğusundan Asya'ya yayılan bölgede ve Afrika'da bataklıklarda ve sığ göllerde yaşar.

<i>Accipiter gentilis</i>

Accipiter gentilis, Accipiter cinsine bağlı Avrasya'ya özgü bir kuş türüdür. Çakır, çakır kuşu ve çakırdoğan olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Deve kuşu</span>

Struthio camelus veya deve kuşu, Struthio cinsine bağlı Afrika'ya özgü uçamayan bir kuş türüdür. Uzun boynu ve bacakları, yaklaşık 55 km/sa (34 mph) hızla koşması en belirgin ayırt edici özelliğidir. Koşarken kısa sürede 70 km/sa (40 mph), hıza erişebilen tür karadaki en hızlı kuştur. Tür aynı zamanda yaşayan en büyük kuş ve yaşayan en büyük dinozordur. Yaşayan kuşlar arasında en büyük yumurtayı yumurtlar.

<span class="mw-page-title-main">Çalı kuşu</span> bir kuş türü

Çalı kuşu veya çalıkuşu, çalı kuşugiller (Regulidae) familyasını oluşturan kuşların ortak adıdır.Familyanın bütün üyeleri, 9-15.5 santimetredir. Bu kuşların, superciliumunda bir göz-halkası veya çizgisi vardır. Erkekler, rengârenk bir taç yamasına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Angut (kuş)</span>

Tadorna ferruginea veya Angut veya da angıt, Anatidae familyasına bağlı evcilleştirilebilen göçmen bir kuş türüdür.

<i>Accipiter brevipes</i>

Accipiter brevipes, Accipiter cinsine bağlı bir kuş türüdür. Yoz atmaca ve yaz atmacası olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">İmparator penguen</span> En büyük penguen türü

İmparator penguen, penguengiller (Spheniscidae) familyasının en büyük türü. Kral penguen ile beraber büyük penguenler (Aptenodytes) cinsine dahil edilir.

<span class="mw-page-title-main">Sarı kiraz kuşu</span>

Sarı kiraz kuşu, kiraz kuşugiller (Emberizidae) familyasına ait bir ötücü kuş türü. Günümüzde bazı araştırmacılar tarafından ispinozgiller familyasında sınıflandırılmıştır. Ayrıca sarı çinte, sarı yelve olarak da adlandırılır. Vatanı Avrasya olan bu kuş türü Yeni Zelanda ve Avustralya'ya sokulmuştur. Avrupa'da yaşayanların çoğu yıl boyunca üreme bölgelerinde kalırken doğuda yaşayan alt türleri kısmen göçmendir ve popülasyonun çoğu kışı geçirmek için güneye iner. Erkeğin kafası parlak sarı, sırtı çizgili kahverengi, kuyruk sokumu kızıl kahverengi ve karnı da sarı renklidir. Dişi ve erişkin olmayanların tüyleri erkeklerin daha mat renklisidir. Çalılık ve orman kenarlarında açık alanlarda yaygın olarak yaşarlar. Şakıması en yakın akrabası ak başlı kiraz kuşuna benzer.

<span class="mw-page-title-main">Kılkuyruk</span> Yüzücü bir ördek türü

Kılkuyruk, ördekgiller (Anatidae) familyasından bir yüzücü ördek türü. Daha önceleri Dafila acuta olarak isimlendirilmiştir. Asya ve Avrupa'nın kuzey bölgelerinden Kanada ve Alaska'nın ortalarına kadar ve Amerika'nın orta-batı bölgelerinde bulunur. Bu tür, kışları bulunduğu bölgelerden daha güneye, Ekvator'a kadar gidebilen güçlü göçmen kuşlardır. Üreme zamanları dışında toplu olarak yaşar, göç ederken diğer kuş türleriyle büyük sürüler oluşturur. Bu kadar geniş alana dağılmış olan bu kuş türünün coğrafi dağılıma bağlı alt türleri olmaması sıra dışı bir durumdur.

<i>Accipiter gularis</i>

Accipiter gularis, Accipiter cinsine bağlı bir kuş türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Hazar sumrusu</span>

Hazar sumrusu, sumrugiller (Sternidae) familyasından bir sumru türü.

<span class="mw-page-title-main">Kahverengi pelikan</span> pelikangiller (Pelecanidae) familyasından 8 pelikan türünün en küçüğü olan bir su kuşu

Kahverengi pelikan, pelikangiller (Pelecanidae) familyasından 8 pelikan türünün en küçüğü olan bir su kuşu türüdür. Amerika'da yaşayan bu kuş türü ABD'nin güney ve batı sahillerinde en iyi bilinen kuş türlerinden biridir. Batı Yarımkürede bulunan üç pelikan türünden biri olduğu gibi balıkları denize dalarak avlayan iki pelikan türünden biridir.

Atmacacılık, atmaca gibi ufak yırtıcı kuşları eğiterek onlarla yapılan doğancılık çeşididir.

<span class="mw-page-title-main">Kara göğüslü şahin</span>

Kara göğüslü şahin, atmacagiller (Accipitridae) familyasından yırtıcı bir kuş türü. Hamirostra cinsinin tek üyesidir.

<i>Malurus melanocephalus</i>

Malurus melanocephalus, Maluridae familyasından ötücü kuş türü. Avustralya’da endemiktir; kuzey ile doğu kıyılarında ve akarsu yakınlarında yaşar. Maluridae familyasındaki diğer türlerde olduğu gibi bu tür de eşeysel dimorfizm özelliği gösterir. Erkeğin üreme dönemi tüyleri oldukça dikkat çekicidir. Bu mevsimde erkeklerin başları, üst tüyleri ve kuyrukları karadır ve sırtları parlak kırmızı kanatları da kahverengidir. Dişinin üst tüyleri kahverengimsi alt tüyleri de soluk renklidir. Erkeğin eklips tüyleri ve genç kuşlar dişiye benzer. Bazı erkekler üreme döneminde de eski tüylerini korur. İki ırkı tanınmıştır: Doğu Avustralya’da daha uzun kuyruklu ve turuncu sırtlı melanocephalus ırkı ile Kuzey Avustralya’da görece daha kısa kuyruklu ve kızıl sırtlı cruentatus ırkı.

<span class="mw-page-title-main">Amerika ak pelikanı</span>

Amerika ak pelikanı, pelikangiller (Pelecanidae) familyasından çok büyük bir su kuşu türüdür. Üreme dönemini Kuzey Amerika'nın iç su havzalarında geçirir, kışları güneye ve kıyılara Orta ve Güney Amerika'ya kadar göç eder.

<span class="mw-page-title-main">Ak yanaklı sığırcık</span>

Ak yanaklı sığırcık veya gri sığırcık, sığırcıkgiller ailesinin bir üyesi olan ötücü bir kuş türüdür. Dağılım alanı iyi bilinen ve yaygın olan bu kuş olduğu doğu Asya'ya özgüdür. Genellikle, Spodiopsar cinsine yerleştirilir.

<i>Amazona agilis</i>

Siyah gagalı amazon, Jamaika'ya endemik bir papağandır. Bazen siyah gagalı papağan olarak adlandırılan bu amazon papağanı çoğunlukla yeşildir ve kanatlarında küçük kırmızı lekeler bulunur ve bazen kafasında benekler bulunur. Gagası, Jamaika'da da yaşayan sarı gagalı amazon da dahil olmak üzere diğer birçok amazondan ayırt edilmesini kolaylaştırmaktadır. 25 santimetre (9,8 in) civarındaki boyuyla en küçük Amazona türüdür.

<i>Accipiter</i> kuş cinsi

Accipiter, Atmacagiller (Accipitridae) familyasında Atmacalar (Accipitrinae) alt familyasına bağlı bir kuş cinsidir.

<i>Strigops habroptila</i> Kuş türü

Strigops habroptila, Strigops cinsine bağlı Yeni Zelanda'ya özgü bir kuş türüdür.