Atlantik benekli yunusu
| Atlantik benekli yunusu | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| Korunma durumu | ||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Stenella frontalis Cuvier, 1829 | ||||||||||||||||
 Atlantik benekli yunusu doğal yaşam alanı | ||||||||||||||||
| Sinonimler | ||||||||||||||||
Stenella plagiodon |
Atlantik benekli yunusu (Stenella frontalis), Stenella cinsindeki beş yunus türünden biridir. Kuzey Atlas Okyanusu'nda Gulf Stream'de bulunur. Bu türün yaşlı üyelerinin gövdeleri üzerinde oldukça ayırtedici benekler yer alır.
Taksonomi
Atlantik benekli yunusu ilk olarak Cuvier tarafından 1828 yılında tanımlanmıştır. Bireylerin fiziksel biçimleri arasında önemli derecede farklılıklar olması nedeniyle uzmanlar uzun bir süre doğru taksonomik sınıflamanın ne olduğu konusunda kararsız kalmıştır. Şu anda tek bir tür tanınmaktadır ancak Florida yakınlarında bulunan büyük ve kendine özgü beneklere sahip bir varyant bir alttür olarak ve hatta kendine özgü bir tür olarak da sınıflandırılabilir.
Cope tarafından 1866'da yapılan sınıflamada bilimsel adı Stenella plagiodon olarak geçmiştir ancak bu isim günümüzde geçersizdir.
Fiziksel tanımlama
Atlantik benekli yunusunun deri rengi yaşı ilerledikçe oldukça farklılaşır. Yavru yunuslar tekdüze gri bir renktedir. Yavrular sütten kesildikten sonra beneklenmeye başlar. Genç yunusların karınlarında bazı koyu lekeler ve yanlarında da beyaz lekeler vardır. Sırtları ve sırt yüzgeçleri vücutlarının geri kalanından daha koyu bir gri rengindedir. Hayvan olgunlaştıkça lekeler daha yoğunlaşır ve tüm vücuda yayılır. Erişkinlikte vücut üzerinde beyaz lekeler oluşan siyah bir renk alır.
Yavru yunuslar doğduklarında 90–110 cm. boyunda olur. Erişkin erkekler 2,26 metre boyunda ve 140 kg. ağırlığındadır. Dişilerin boyu 2,29 metre ağırlığı da 130 kg. civarındadır. Kendilerinden daha küçük olan pantropik benekli yunusu ile karşılaştırıldıklarında daha dayanıklıdırlar. Pantropik benekli yunus ve afalina ile aynı bölgelerde bulunur.
Kendi cinsindeki diğer türler gibi Atlantik benekli yunusu da sosyal ve sokulgan bir hayvandır. Hızlı yüzer, teknelerin yanından gider ve havada akrobatik gösteriler yapabilir.
Popülasyon ve dağılım
Bu tür Atlas Okyanusu'nun ılıman ve tropikal alanlarına özgüdür. Gulf Stream'in batı ucunda, Florida ile Bermuda arasında oldukça yüksek oranda gözlemlenmişlerdir. Meksika Körfezi'nde de yaşarlar. Daha az sıklıkla da olsa Azorların ve Kanarya Adaları'nın açıklarında da görülürler. Kuzeyde ise Cape Cod ile İspanya'nın güneybatı ucu arasındaki hat boyunca görülebilirler. Güneyde ise Brezilya'da Rio Grande do Sul ile Afrika'nın batısına kadar bulunurlar ancak bu bölgedeki dağılımları çok iyi anlaşılamamıştır.
Yaklaşık yirmi yıl kadar önce Bahamalar'da 80 civarında Atlantik benekli yunusu vardı. Günümüzde aynı yerde yaklaşık 200 yunus bulunmaktadır. Bulundukları bölgede yaşayan diğer yunuslara benzerlikleri nedeniyle Atlantik benekli yunusunun popülasyonunu tam olarak belirlemek oldukça zordur. Mantıklı bir tahmin ile bu sayının 100.000 civarında olduğu düşünülmektedir.
İnsan ile etkileşim
Bazı Atlantik benekli yunusları, özellikle de Bahamalar'da bulunanlar insan ile temasa alışmıştır. Buralarda yunusları izlemek ve birlikte yüzmek için özel turlar düzenlenmektedir.
Atlantik benekli yunusları zıpkın ile balık avlayanlara hedef olmakta ve her yıl bazı yunuslar balık ağlarına takılmaktadır. Ancak bunların bu türlerin hayatta kalmasını etkilemediği düşünülmektedir.
Notlar
- Balinalar Uzmanlık Grubu (1996). Stenella frontalis. 20 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 2006 IUCN Kırmızı Liste. IUCN 2006. 2 Ocak 2007'de erişildi. Bilgibankası girişinde bu türün neden eksik bilgi sınıfında listelendiği açıklanmaktadır.
- Whales Dolphins and Porpoises, Mark Carwardine, Dorling Kindersley Handbooks, ISBN 0-7513-2781-6
- National Audubon Society Guide to Marine Mammals of the World, Reeves, Stewart, Clapham and Powell, ISBN 0-375-41141-0
