İçeriğe atla

Atif Dudaković

Atif Dudaković
Doğum02 Aralık 1953 (70 yaşında)
Orahova, Bosna-Hersek Sosyalist Cumhuriyeti, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti
Bağlılığı Yugoslavya (1976–1992)[1]
 Bosna-Hersek (1992'den sonra)
BranşıYugoslav Halk Ordusu (1976–1992)
Bosna Hersek Cumhuriyeti Ordusu (1992'den sonra)
RütbesiBinbaşı (Yugoslavya)
Korgeneral (Bosna-Hersek)
Komutası5.Kolordu'nun komutanı
Çatışma/savaşlarıHırvatistan Savaşı
(Šibenik Muharebesi)
Bosna Savaşı
  • Bihać Kuşatması
  • Operasyon Tiger (1994)
  • Sana Operasyonu

Atıf Dudaković (2 Aralık 1953 doğumlu) Bosna-Hersek Cumhuriyeti Ordusunda görev yapmış emekli bir Bosnalı generaldir. Bosna Savaşı sırasında Dudakoviç, 5.Kolordu'nun ve 1991'den 1995'e kadar kuşatılan Bihać yerleşim bölgesinin komutanıydı. Savaştan sonra Bosna-Hersek Federasyonu Ordusu'nun generali oldu. 2018 yılında savaş suçlarıyla suçlandı.

Hayatın erken dönemi ve eğitimi

Dudaković, Gradiška yakınlarındaki Orahova köyünde doğdu. Yugoslav Halk Ordusu'nda (JNA) görev yaptı, Zadar'da bir topçu okulunda ve Belgrad'da bulunan bir askeri akademide öğretmenlik yaptı.

Kariyeri

1991 yılında, Hırvat Bağımsızlık Savaşı'nın başlangıcında, Yugoslav Halk Ordusu'nun Knin'deki 9.Kolordusu'nun topçu şefi olarak görev yaptı, bu vesileyle doğrudan Sırp General Ratko Mladiç'e bağlıydı. Bu noktada federal ordudan ayrıldı.

Bosna'da savaşın başlamasından sonra Dudaković, yeni kurulan Bosna Hersek Cumhuriyeti Ordusu'na (ARBiH) katıldı. Sonunda Bihać'ı savunan 5. Kolordu komutanı oldu. Bihać, ARBiH'in düşmanları (Sırp Cumhuriyeti Ordusu, Krayina Sırp Cumhuriyeti ve Batı Bosna Özerk Bölgesi, Fikret Abdić'in komutasındaki dönek Boşnak kuvvetleri) tarafından her taraftan kuşatıldığı için oradaki durum zordu. 5.Kolordu yerleşim bölgesini başarılı bir şekilde savundu ve 1995 yılında kuşatmadan çıkmayı başardı. Daha sonra, Bosanski Petrovac, Bosanska Krupa, Ključ, Sanski Most şehirlerinin kasabalarını ele geçirdiler. ABD ve NATO, Bosna kuvvetlerine durmayacakları takdirde onları bombalayacaklarına dair bir tehditte bulunmadan önce Prijedor ve Banja Luka'ya girmenin eşiğindeydiler.

Savaştan sonra Bosna ordusuna hizmet etmeye devam etti, Bosna Hersek Federasyonu Ordusu Müşterek Genelkurmay Başkan Yardımcılığı ve Federasyon Ordusu Müşterek Komutanlığı Komutanlığı üst düzey görevlerinde bulundu.

2005 yılından bu yana, 1995 yılında etnik Sırplara karşı işlendiği iddia edilen savaş suçlarıyla ilgili soruşturma altında bulunmaktadır.

Eylül 2006'da, Sırp televizyon istasyonları B92 ve Sırbistan Radyo Televizyonu iki video kaset yayınladı ve bunlardan birinin Operasyon Sana (1995) sırasında bir Sırp köyüne atıfta bulunarak Dudaković'in "ateş" [2] veya "her şeyi yak" [3] emri verdiğini gösterdiği görülüyor.[4] Videonun yayınlanmasının ardından Dudaković şu açıklamayı yaptı:

2010 yılında Haris Silajdžić'in Bosna-Hersek Partisi'ne katıldı.

Savaş suçları suçlamaları

Nisan 2018'de polis, Bosna savaşı sırasında insanlığa karşı suç işledikleri şüphesiyle Atıf Dudakoviç ve 12 kişiyi gözaltına aldı. Hepsi, Dudaković'in liderliğinde Bihac bölgesinden sorumlu olan Bosna ordusunun 5. Kolordusu'nun üyeleriydi. Savaş sırasında diğer Bosnalı liderlere sadık etnik Sırplar ve Boşnaklar da dahil olmak üzere sivillere ve esirlere karşı vahşet işlediklerinden şüphelenildi. Aleyhlerindeki dava, 100'den fazla tanık görüşmesine, video görüntülerine ve mezardan çıkarma kanıtlarına dayanıyordu.[5] Saraybosna'da bir araya gelen Boşnaklar, kendilerine desteklerini ifade etmek için "Suçlular değil, kahramanlar!" yazılı büyük bir pankart taşıdı.[6] Dudakoviç ve diğerleri, 300'den fazla sivili öldürmek ve 38 Sırp Ortodoks kilisesini yıkmakla suçlanıyorlardı.[7] Ekim 2018'de Dudaković, resmen insanlığa karşı suçlarla suçlandı.[8]

Askeri rütbeleri

Yugoslav Halk Ordusu

  • Binbaşı (1988)

Bosna-Hersek Cumhuriyeti Ordusu

Kaynakça

  1. ^ "Atif Dudakovic (Dudaković)". vojska. 2007. 24 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2007. 
  2. ^ a b "We needed Operation Storm as much as Croatia did". Bosnia Report i. 15 Eylül 2006. 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2007. 
  3. ^ "Serbs see new 'war crimes' tape". BBC News. 9 Ağustos 2006. 26 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2007. 
  4. ^ "Snimak neće biti dokaz u Hagu" (Sırpça). B92. 8 Ağustos 2006. 29 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2007. 
  5. ^ "Ex-Bosnian army commander Atif Dudakovic arrested on war crimes charges | DW | 27.04.2018". DW.COM. 27 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "Supporters of war crimes suspect Atif Dudakovic rally in Sarajevo | DW | 04.05.2018". DW.COM. 4 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ "Court Confirms Indictment of Bosniak General Dudakovic". 24 Ekim 2018. 17 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "Ex-Bosnia army commander, 16 others charges with war crimes". Washington Times. 11 Ekim 2018. 11 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bosna Savaşı</span> Bosna Hersekte 3 yıl sürmüş askeri bir çatışma

Bosna Savaşı, 1992 ile 1995 yılları arasında Bosna-Hersek'te meydana gelen uluslararası bir silahlı çatışmaydı. Savaşın, genellikle daha önceki bir dizi şiddet olayını takiben 6 Nisan 1992'de başladığı kabul edilir. Savaş, 14 Aralık 1995'te Dayton Anlaşması'nın imzalanmasıyla sona erdi. Ana savaşan taraflar, sırasıyla Hırvatistan ve Sırbistan tarafından yönetilen ve sağlanan proto-devletler olan Bosna-Hersek Cumhuriyeti, Hersek-Bosna Hırvat Cumhuriyeti ve Sırp Cumhuriyeti güçleriydi.

<span class="mw-page-title-main">Bosna Soykırımı</span> Soykırım

Bosna Soykırımı ya da Boşnak Soykırımı, 1992-1995 yılları arasında Bosna Savaşı sırasında özellikle Sırplar tarafından Boşnaklara karşı Bosna-Hersek Cumhuriyeti topraklarında yapılmış bir soykırımdır. Terim, hukuksal bir kavram olarak daha çok Srebrenitsa ve Jepa katliamları için kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dayton Anlaşması</span> 1995te Bosna Savaşını sona erdiren barış antlaşması

Bosna Hersek'te Barış için Genel Çerçeve Anlaşması, bilinen adıyla Dayton Anlaşması veya Dayton Anlaşmaları ABD'nin Ohio eyaletindeki Dayton kenti yakınlarındaki Wright-Patterson Hava Kuvvetleri Üssü'nde 21 Kasım 1995 tarihinde anlaşmaya varılan ve 14 Aralık 1995 tarihinde Paris'te Bosna-Hersek Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Aliya İzzetbegoviç, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Slobodan Milošević ve Hırvatistan Cumhurbaşkanı Franjo Tuđman tarafından resmen imzalanan barış anlaşmasıdır. Bu anlaşmalar, çok daha büyük Yugoslav Savaşları'nın bir parçası olan ve üç buçuk yıl süren Bosna Savaşı'na son verdi.

<span class="mw-page-title-main">Rasim Delić</span>

Rasim Deliç. Boşnak asker. Yugoslav ordusunda dağılma öncesi görev yaptıktan sonra, parçalanma sırasında 8 Haziran 1993'te Bosna Ordusu'nun başına geçti. Sırplara karşı Saraybosna, Tuzla ve daha pek çok şehri savundu, başarı kazandı. Rütbeyi resmi olarak alamasa da fahri mareşal olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Fırtına Harekâtı</span>

Fırtına Harekâtı Hırvatistan ordusunun, Atif Dudaković komutasındaki Bosna-Hersek 5. kolordusu ve NATO ile işbirliği içinde, Hırvatistan'ın Krajina bölgesi Sırplarına karşı 4 Ağustos 1995'te giriştiği askerî harekât. Çok kısa bir süre devam eden harekât sonucu 250.000 kadar Krajina Sırpı yerinden edildi. Hırvatlar bu olayı her yıl 5 Ağustos tarihinde kurtuluş savaşının zaferi olarak kutluyor. Sırbistan hükûmeti ve etnik Sırplar ise Krajina Sırp Cumhuriyeti'nin ortadan kaldırılmasını 1941-1945'teki Sırp zulmüne benzetiyor.

Fikret Abdić, Velika Kladuša merkezli tarım şirketi Agrokomerc'i Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'ndeki en büyük holdinglerden birine dönüştürmedeki rolüyle ilk kez 1980'lerde öne çıkan Bosnalı bir politikacı ve iş adamıdır. 1990 Bosna cumhurbaşkanlığı seçimlerinde halk oylamasını kazandı.

Yugoslav Halk Ordusu, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin ve 1945'ten 1992'ye kadar olan öncüllerinin ordusuydu.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslav Savaşları</span> Eski Yugoslavya topraklarında meydana gelen bir dizi savaş ve etnik çatışmalar

Yugoslav Savaşları, 1991'den 2001'e kadar Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nde meydana gelen bir dizi ayrı ama birbiriyle ilişkili etnik çatışmalar, bağımsızlık savaşları ve isyanlardı. 1991, daha önce Yugoslavya'yı oluşturan cumhuriyetler olarak bilinen altı tarafla eşleşen altı bağımsız ülkeye ayrıldı: Slovenya, Hırvatistan, Bosna-Hersek, Karadağ, Sırbistan ve Kuzey Makedonya. Yugoslavya'yı oluşturan cumhuriyetler, yeni ülkelerdeki etnik azınlıklar arasında savaşları körükleyen çözülmemiş gerilimler nedeniyle bağımsızlıklarını ilan ettiler. Çatışmaların çoğu, yeni devletlerin tam uluslararası tanınmasını içeren barış anlaşmalarıyla sona ermiş olsa da, çok sayıda ölüme ve bölgede ciddi ekonomik hasara neden oldu.

Sırp Cumhuriyeti Ordusu, kendi kendini Sırp ayrılıkçı cumhuriyeti ilan eden Sırp Cumhuriyeti'nin (SC) ordusuydu. 1992'den 1995'e kadar Bosna Savaşı sırasında aktif olarak, Bosna-Hersek'i oluşturan iki taraftan biri olan SC'nin silahlı kuvvetleri olarak varlığını sürdürdü ve 2005 yılında Bosna-Hersek Silahlı Kuvvetleri'ne entegre edildi. VRS kuvvetleri, Koridor 92 Operasyonu, Vrbas '92 Operasyonu, Bura Operasyonu ve Örümcek Operasyonu dahil olmak üzere bir dizi harekâta katıldı; Saraybosna kuşatması'na ve Srebrenica Katliamı'na da karıştılar.

<span class="mw-page-title-main">Izet Nanić</span> Bosnalı tugay komutanı

Izet Nanić Boşnak ordusunda Yugoslav savaşı sırasında tugay komutanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Ključ, Una-Sana Kantonu</span> Bosna-Hersekte kent

Klivaç veya Köluyc, Bosna-Hersek'ın Bosna-Hersek Federasyonu'na bağlı Una-Sana Kantonu'nda bulunan bir kasaba ve belediyedir. Belediye, ülkenin Kuzey Batı kesiminde Sana Nehri kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 358 km2 olan belediyenin nüfusu 2013 yılı itibarıyla 18,714'tür.

<span class="mw-page-title-main">Jovan Divjak</span> Boşnak general

Jovan Divjak (Sırpça ;Јован Дивјак, Bosna Savaşı sırasında 1994 yılına kadar Bosna ordusunun ana kurmay Komutan Yardımcısı olarak görev yapan bir Bosnalı ordu generaliydi.

<span class="mw-page-title-main">Bosna Hersek Cumhuriyeti Ordusu (1992)</span>

Bosna Hersek Cumhuriyeti Ordusu ya da ARBiH (Boşnakça: Armija Republike Bosne i Hercegovine) Bosna Hersek Cumhuriyeti'nin ordusudur. Ordu 15 Nisan 1992 tarihinde kurulmuştur. Bosna Savaşı'nda Bosna Hersek Cumhuriyeti'nin temsilcisi olarak savaştı. Bosna Savaşı'nın bitmesiyle birlikte ARBiH, Bosna-Hersek Federasyonu Ordusu'na dönüştürüldükten sonra Bosna-Hersek Silahlı Kuvvetleri tarafından feshedildi.

7. Müslüman Tugayı Bosna-Hersek Cumhuriyeti Ordusu'nda (ARBiH) bir tugaydı. Sık sık Sırp ve Hırvat medyası tarafından yanlış yorumlandı ve El-Mudzahid olarak bilinen Arap gönüllüler - 1992-95 Bosna Savaşı sırasında savaşan çeşitli İslam ülkelerinden yabancı savaşçılar - ile karıştırıldı. 7. Tugay 1000'den fazla yerel askere sahipti ve Bosna Ordusu'nun 3. Kolordusunun bir parçasıydı. Ancak, El-Mudzahid ise bağımsız bir müfrezeydi.

1. Bihaç Piyade Tugayı 19 Eylül 1992'de Kamenica'da Bihać yakınlarında kuruldu ve o zamanki Tuğgeneral Atıf Dudaković komutasındaki Bosna Hersek Cumhuriyeti Ordusu'nun, 5. Kolordusu'nun bir parçası oldu.

Saraybosna'daki 1992 Yugoslav Halk Ordusu kolon olayı, 3 Mayıs 1992'de Saraybosna'nın Dobrovoljačka Caddesi'nde, Bosna ordusunun (ARBiH) geri çekilme anlaşmasına göre Saraybosna'dan çıkmakta olan Yugoslav ordusu (JNA) birliklerinin bir konvoyuna saldırdığı sırada meydana geldi.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek Federasyonu Ordusu</span>

Bosna Hersek Federasyonu Ordusu, Bosna-Hersek Federasyonu'nun 1995 Dayton Anlaşması'ndan sonra kurulan ordusuydu. Hırvat-Boşnak Savaşı sırasında birbiriyle çatışan iki birleşik birimden oluşuyordu: Boşnak Bosna-Hersek Cumhuriyeti Ordusu (ARBiH) ve Hırvat Hırvat Savunma Konseyi (HVO). 2005 senesinde Bosna-Hersek Savunma Bakanlığı tarafından yönetilen Bosna-Hersek Silahlı Kuvvetleri'ne entegre edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hırvat Savunma Konseyi</span>

Hırvat Savunma Konseyi, 1991 ve 1996 yılları arasında Bosna-Hersek'te var olan ve tanınmayan bir devlet olan Hırvat Hersek-Bosna Cumhuriyeti'nin resmi askeri oluşumuydu. HVO, Bosna-Hersek'teki Hırvatlar'ın ana askerî gücüydü.

<span class="mw-page-title-main">Bosanska Krajina'da Boşnaklar arası çatışma</span>

Boşnaklar Arası Savaş, Saraybosna'da Aliya İzzetbegoviç'in liderliğindeki Bosna-Hersek Cumhuriyeti Ordusu ile Velika Kladuşa'da Fikret Abdiç'in liderliğindeki Batı Bosna Özerk Bölgesi arasında 1993 ile 1995 yılları arasında yaşanan iç savaşı ifade etmektedir. Savaş, Bosna-Hersek Cumhuriyeti Ordusu'nun zaferiyle ve Batı Bosna Özerk Bölgesi'nin lağvedilmesiyle sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Batı Bosna Özerk Bölgesi Halk Savunması</span>

Batı Bosna Özerk Bölgesi Halk Savunması Yugoslav Savaşları'ndan birisi olan Bosna Savaşı'nda (1992-1995) savaşan Fikret Abdić tarafından kurulan ve yönetilen bir paramiliter birimdi. Batı Bosna Özerk Bölgesi'nin (APZB) fiilî ordusu olarak görev yapmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.