İçeriğe atla

Athena Parthenos

Üzerinde Athena Parthenos'un baş kısmı bulunan bir drahmi

Athena Parthenos (Antik Yunanca: Ἀθηνᾶ Παρθένος; "Bakire Athena") Phidias tarafından altın ve fildişinden yapılan Tanrıça Athena'nın kayıp heykeli. Kaybolmadan önce Atina Parthenon'da bulunmaktaydı. Antik ve modern birçok esere esin kaynağı olmuştur.

Atina'nın en tanınmış simgesidir. Phidias'ın en büyük başarılarından biri olarak kabul görür. Phidias heykelin yapımına MÖ 447'de başlamıştı. MÖ 296'da Lachares askerlerine ödeme yapmak için heykelin altın levhalarını çıkarmış, bu olaydan sonra altın levhaların yerlerine bronz kaplamalar yapılmıştır. MÖ 165'te çıkan yangında hasar görmüş ve tamir edilmiştir.[1] 5. yüzyılda da Romalılar tarafından kaldırılana dek Parthenon'da bulunmaya devam etmiştir.

Görünüşü

Athena Parthenos'un baş kısmı hafifçe öne doğru eğilmiştir. Sol dirseği hafifçe bükülmüş şekilde kalkanının üzerinde durmaktadır. Zafer tanrıçası Nike sağ elinde kanatları açılmış bir şekilde betimlenmiştir.

Antik kopyaları

Heykelin yapılmış bazı antik kopyaları günümüze ulaşmış durumdadır.

  • Varvakeion Athena, Romalılar tarafından mermerden 3. yüzyılda yapılmıştır. Atina Ulusal Arkeoloji Müzesi'nde bulunmaktadır.
  • Lenormant Athena, tamamlanmamış 3. yüzyıl kopyasıdır. Atina Ulusal Arkeoloji Müzesi'nde bulunmaktadır.
  • Başka bir 3. yüzyıl kopyası Sırbistan Ulusal Müzesi'nde bulunmaktadır.[2]
  • Romalılar tarafından mermerden yapılmış heykelin kalkanının küçültülmüş bir kopyası British Museum'da bulunmaktadır.[3]

Heykelin Roma'da Roma Ulusal Müzesi'nde ve Louvre Müzesi'nde bulunan kopyaları da vardır.[4]

Athena Varvakeion

Kaynakça

  1. ^ Dinsmoor, William Bell (1934), "The repair of the Athena Parthenos: a story of five dowels", American Journal of Archaeology, 38 (1), ss. 93-106, doi:10.2307/498935, JSTOR 498935 
  2. ^ "Athena Parthenos of Belgrade". National Museum of Serbia. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2017. 
  3. ^ "Fragment of a marble shield". British Museum. 23 Ocak 2017. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2017. 
  4. ^ "Louvre Museum Official Website". Cartelen.louvre.fr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Atina</span> Yunanistanın başkenti

Atina, Yunanistan'ın başkenti ve yaklaşık 4 milyon kişilik nüfusuyla en büyük, Avrupa Birliği'nin yedinci büyük şehri. Attika'ya hakim bir konumda olan Atina, aynı zamanda bu idari birimin yönetim merkezidir. 3.400 yıllık yazılı tarihi ve MÖ 7. ile 11. arasındaki binyıllara uzanan insan varlığıyla dünyanın en eski şehirlerinden biridir. Şehir adını Antik Yunan bilgelik tanrıçasından almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Louvre Müzesi</span> Pariste arkeoloji ve sanat müzesi

Louvre Müzesi, dünyanın en büyük sanat müzesidir. Fransa'nın başkenti Paris'te, Louvre Sarayı'na kurulmuştur. Şehrin içinden geçen Sen Nehri'nin kıyısında yer alır. Tarih öncesi çağlardan, 21. yüzyıla kadar uzanan, oldukça geniş bir koleksiyon yelpazesi vardır. Yaklaşık 35.000 kadar tarihî sanat eseri, 72.735 metrekarelik bir alanda sergilenmektedir. 2017 yılında, 8,1 milyon ziyaretçi oranıyla dünyanın en çok ziyaret edilen sanat müzesi seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Partenon</span>

Partenon, Athena'nın tapınağıdır, MÖ 5. yüzyılda Atina Akropolisi'nde inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">British Museum</span> Birleşik Krallık, Londrada bir ulusal müze

British Museum, İngiltere'nin Londra şehrinde bulunan bir insanlık tarihi, sanat ve kültür müzesidir. Sekiz milyon eserden oluşan kalıcı koleksiyonu, dünyanın en büyük ve en kapsamlı koleksiyonlarından biridir. Müze, başlangıcından günümüze kadar insan kültürünün öyküsünü kayıt altına almaktadır. British Museum, tüm bilgi alanlarını kapsayan ilk halka açık millî müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Fidias</span>

Fidias Antik Yunanistan´da dünyaca ünlü bir heykeltıraştır. Atina Akropolü'nde bulunan tanrıça Atena tapınağını ve Partenon´daki Zeus heykeli'nin kaidesini yapmıştır. Perikles tarafından desteklenen heykeltıraşın yaptığı işlere karşılık Delos Antlaşma'sından alınan paralar kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Antik Yunan sanatı</span>

Bugünkü Yunanistan topraklarına Yunanlar ayak basmadan önce, Girit, kültürel gelişimin öncülerindendi. Burada Neolitik'ten son Tunç Çağına kadar sürekli bir gelişim izlenilebilir. Minos kültürü; Girit'teki Bronz Çağ kültüründeki kral Minos'a bağlanarak adlandırılmaktadır. Bununla birlikte bir tür akraba olarak tanımlayabileceğimiz Yunan topraklarındaki kültür için "Hellas" terimi kullanılmıştır. Ayrıca "Kiklad" terimi de Kiklad'larda bulunan 3000 yıllık mermer heykelcikleri ve çömlekleri için kullanılmıştır. Bu adlandırmalar dönemi inceleyen arkeologlar tarafından verilmiştir. Kiklad yapıtları, Minos ve Hellas kültürü ile ilişkili değildir. Tam tersine bu yapılar yerel olarak sınırlanmış ve bugüne dek az tanınmış bir kültür çevresine bağlıdır. Erken Minos kültürünün en önemli kalıntıları Girit'in doğu bölümünde, özellikle Gurnia, Vasiliki, Palaikastro gibi küçük kentlerle komşu adalardan Pseira ve Mochios'da bulunmuştur. Akdeniz çevresiyle de karşılıklı ilişkiler kurduğu açıkça bellidir.

<span class="mw-page-title-main">Assos</span> Ayvacıkda bir antik kent

Assos, Çanakkale'nin Ayvacık ilçesinin yaklaşık 17 km güneyindeki Behramkale Köyü'nde yer alan bir antik kent.

<span class="mw-page-title-main">Praksiteles</span> antik Yunan heykeltıraş

Atinalı Praksiteles, Büyük Kephisodotos'un oğlu olup MÖ 4. yüzyılın en tanınmış heykeltıraşlarından biriydi. Çıplak kadın figürünü gerçek boyutlarda heykellere uygulayan ilk heykeltıraştı. Tartışmasız biçimde Praksiteles'e atfedilen herhangi bir heykel bugüne ulaşmamış olsa da, eserlerinin birçok kopyası halen mevcuttur. Büyük Plinius gibi o dönemin yazarları, Praksiteles'in eserlerinden bahsetmiştir. Ayrıca heykeltıraşın pek çok ünlü eserinin resimlerini içeren, o dönemden kalma sikkeler de bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Arkeoloji Müzesi (Floransa)</span> İtalyada ulusal arkeoloji müzesi

Ulusal Arkeoloji Müzesi, İtalya'nın Floransa kentinde bulunan bir arkeoloji müzesi. 1 piazza Santissima Annunziata'daki Crocetta Sarayı'nda konumlanır.

<span class="mw-page-title-main">Joseph Chinard</span> Fransız heykeltıraş (1756 – 1813)

Joseph Chinard Natüralizm ve neoklasik akımın temsilcisi Fransız heykeltıraş.

<span class="mw-page-title-main">Ölen Galyalı</span> antik dönemden kalan bir heykel

Ölen Galyalı MÖ 230-220 yılları arasında Pergamon kralı I. Attalos tarafından Anadolu’da Kelt asıllı Galatlara karşı kazandığı zaferi kutlamak amacıyla yaptırılmış olduğu düşünülen heykelin Roma döneminde yapılan mermerden kopyasına verilen isimdir. Eserin kimin tarafından yapıldığı bilinmemekle beraber Pergamon sarayının heykeltıraşı Epigonus tarafından yapılmış olma ihtimali yüksektir.

<span class="mw-page-title-main">Atina Akropolisi</span> Atinada yüksek bir kayalık üzerindeki birçok antik yapı kalıntılarını içeren eski bir hisar

Atina Akropolisi, Atina'ya hakim yüksek bir kayalık üzerinde bulunan ve büyük mimari ve tarihi önemi olan birçok antik yapı kalıntılarını içeren eski bir hisardır. Atina Akropolisi, tüm akropolislerin en bilineni olduğu için genellikle Akropolis denilince tüm dünyada ilk akla gelen yerdir.

<span class="mw-page-title-main">Selanik Arkeoloji Müzesi</span>

Selanik Arkeoloji Müzesi, Selanik ve çevresinde yapılan kazılarda elde edilen tarihî eserleri sergilemek üzere 1962’de kurulmuş müzedir.

Leochares M.Ö 4. yüzyılda yaşamış Atinalı yunan heykeltıraştır.

<i>Versay Dianası</i>

Versay Dianası veya Avcı Diana, Paris'teki Louvre Müzesi’nde Roma mitolojisi avcılık tanrıçası Diana’yı yanında bir geyikle gösteren ünlü heykeldir. Antik Yunan sanatçı Leochares’in eseri olduğu düşünülen MÖ 4. yüzyıla tarihlenen orijinal bronz heykelin MS 1. veya 2. yüzyılda yapılmış Roma kopyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Arles Venüsü</span>

Arles Venüsü, 1651 yılında parçalanmış halde Arles Roma Tiyatrosu'nde bulunan 1,94 metrelik bir Venüs heykelidir. Bugün Louvre Müzesi'nde sergilenen heykel Himettos mermerinden yapılmıştır ve MÖ 1. yüzyıla tarihlendirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">'Ain Ghazal Heykelleri</span>

Ayn Gazal heykelleri Amman, Ürdün'deki Ayn Gazal arkeolojik alanında keşfedilen, yaklaşık 9000 yıl öncesine tarihlenen bir dizi büyük ölçekli kireç alçı ve kamış heykeldir. Çanak Çömlek Öncesi Neolitik C dönemine aittir. 1983 ve 1985 yıllarında, yaklaşık 200 yıl arayla oluşturulan iki yeraltı deposunda toplam 15 heykel ve 15 büst keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük İskender'in Priene yazıtı</span>

Priene yazıtı, 19. yüzyılda modern Türkiye'deki Priene'de bulunan Athena Polias Tapınağı'nda keşfedilen, M.Ö 330 yılında yazıldığı tahmin edilen, Büyük İskender'e ait bir adak yazısıdır. British Museum'un Antik Yunan epigrafi koleksiyonunun önemli bir parçasıdır ve antik tarihin en ünlü kişilerinden biriyle doğrudan bağlantı sağlar.

<i>Demetria ve Pamphilenin mezar naiskosu</i> Kerameikostan mezar kabartması

'Demetria ve Pamphile'nin mezar naiskosu,, Demetria ve Pamphile adlı ölmüş iki kadının anısına dikilmiş bir mezar anıtıdır. MÖ 320 civarında, Pamphile'nin ölümünden kısa bir süre sonra Atina'da dikilmiştir. Mermerden yapılmış olup şu anda Yunanistan'ın Atina kentindeki Keramikos Arkeoloji Müzesi'nde P687 envanter numarası ile saklanmaktadır. Anıtın bir kopyası ise mezarın antik alanında bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Balawat Kapıları</span>

Balawat Kapıları, II. Aşurnasirpal ve III. Şelmanezer dönemlerine ait olan, Balawat'taki birkaç binanın ana kapılarını süslemiş üç set bronz levhadır. Bu kapılarda Asur krallarının kahramanlıklarını anlatan anlatı sanatına geniş yer verilmiştir. Bu yüzden, kapılar Yeni Asur İmparatorluğu'nun en önemli sanat eserleri arasında kabul edilir. Asur saray rölyefleriyle de karşılaştırılabilirler. Yeni Asur İmparatorluğu MÖ.614-612 yıllarında çöktüğünde Balawat kenti de yıkıldı. Kapıların tahta kısımları çürüyüp geriye sadece bronz levhaları kaldı. Kapıların ikisi British Museum koleksiyonundadır. Şelmanezer kapısı olarak bilinen üçüncü kapının parçaları ise Louvre Müzesi, Walters Sanat Müzesi ve İstanbul Arkeoloji Müzesinde bulunmaktadır.