İçeriğe atla

Ateizm demografisi

Makale serilerinden
Ateizm
  • Kavramlar
  • Tarih
Türleri
Ateizmin argümanları
Kişiler
İlişkili duruşlar
Agnostizm
Dinsizlik
Doğalcılık
Makale serilerinden
Dinsizlik
Dinsizlik
Ateizm
Form ve varyasyonlar


Agnostisizm
Deizm
Nonteizm
Doğalcılık
  • Metafizik doğalcılık
  • Hümanistik doğalcılık
  • Dini doğalcılık
  • Spiritüel doğalcılık
  • Metodolojik doğalcılık
Kişiler
Kitaplar

Ateistlerin nüfus dağılımının saptanması oldukça zordur. Pek çok insan "ateizm" ve onunla alakalı olan terimleri yorumlama konusunda ayrıma düşmektedir. Bunun yanında ateizm, din karşıtı inançlar ve teizm karşıtı inançlar arasında kesin bir ayrım yapmak mümkün değildir. Üstelik pek çok ateist, bulundukları toplumun sosyal baskıları yüzünden kendi kimliklerini ifade edememektedir. Sayıca çok az olmalarına rağmen ateist yönetimlerde de tam tersi bir durum söz konusu olabilmektedir.[1] Tüm bu olumsuzluklara rağmen bir araştırmaya göre dünya nüfusunun %2.5'i kendini ateist, %12.7'si ise kendisini dinsiz olarak tanımlamıştır.[2]

Avrupa

Percentages of people in European countries who said in 2010 that they "believe there is a God"
Percentages of people in European countries with no belief in a spirit, god, or life force (Eurobarometer 2010)

Bir 2010 Eurostat Eurobarometer anketine göre, Avrupa Birliği yurttaşlarının %51'i "bir Tanrı'nın olduğuna inandıkları" şeklinde yanıt verirken, %26'sı "bir çeşit ruh ya da yaşam gücüne inandıkları" şeklinde, %20'si de "bir ruh, Tanrı ya da yaşam gücüne inanmadıkları" şeklinde yanıtladı. Sonuçlar farklı ülkeler arasında oldukça değişiklik gösterdi; Maltalı katılımcıların %94'ü Tanrı'ya inandıklarını belirtirken, Çeklerin yalnızca %16'sı aynısını belirtti.[3]

Eurobarometer tarafından 2012'de yapılan Avrupa Birliği'nde dinsellikle ilgili bir diğer ankete göre, %16 İnançlı olmayan/Agnostik ve %7 ateist.[4] AB yurttaşlarının %72'si Hristiyan ve %2'si Müslüman.[5]

Pew Research Center'ın 2012 araştırmasına göre, dinsel olarak bağımsız olanların sayısı (agnostik ve ateistler de dahil) Avrupalı popülasyonun yaklaşık %18,2'sine erişmektedir.[6] Aynı araştırmaya göre, dinsel olarak bağımsızlar yalnızca iki Avrupa ülkesinde popülasyonun çoğunluğuna erişmektedir: Çekya (%75) ve Estonya (%60).[6]

Eurobarometer Poll 2010[3]
Ülke "Bir Tanrının
olduğuna inanıyorum" 		"Bir çeşit ruh veya yaşam
gücünün olduğuna inanıyorum" 		"Bir çeşit ruh, Tanrı veya yaşam
gücünün olduğuna inanmıyorum"
Malta Malta%94 %4 %2
Romanya Romanya%92 %7 %1
Kıbrıs Cumhuriyeti Kıbrıs %88 %8 %3
Yunanistan Yunanistan%79 %16 %4
Polonya Polonya%79 %14 %5
İtalya İtalya%74 %20 %6
İrlanda İrlanda%70 %20 %7
Portekiz Portekiz%70 %15 %12
Slovakya Slovakya%63 %23 %13
İspanya İspanya%59 %20 %19
Litvanya Litvanya%47 %37 %12
Lüksemburg Lüksemburg%46 %22 %24
Macaristan Macaristan%45 %34 %20
Avusturya Avusturya%44 %38 %12
Almanya Almanya%44 %25 %27
Letonya Letonya%38 %48 %11
Birleşik Krallık Birleşik Krallık%37 %33 %25
Belçika Belçika%37 %31 %27
Bulgaristan Bulgaristan%36 %43 %15
Finlandiya Finlandiya %33 %42 %22
Slovenya Slovenya%32 %36 %26
Danimarka Danimarka%28 %47 %24
Hollanda Hollanda%28 %39 %30
Fransa Fransa%27 %27 %40
Estonya Estonya%18 %50 %29
İsveç İsveç%18 %45 %34
Çekya Çek Cumhuriyeti %16 %44 %37
Avrupa Birliği EU27%51%26%20
Hırvatistan Hırvatistan (AB'ye 2013'te katıldı) %69 %22 %7
İsviçre İsviçre (EFTA) %44 %39 %11
İzlanda İzlanda (AEA, AB değil) %31 %49 %18
Norveç Norveç (AEA, AB değil) %22 %44 %29

Kuzey Amerika

Kuzey Amerika'da kendini bir dine bağlı olarak gören insanların oranı (1991), (2001).

2004 yılında BBC'nin yapmış olduğu bir araştırma ABD halkının %10'unun Tanrı'ya inanmadığını ortaya koymuştur.[7] 2005 yılında yapılan bir kamuoyu araştırması ABD halkının %5'inin Tanrı'nın var olduğuna inanmadığını gösterdi.[8] 2001 yılındaki ARIS araştırmasına göre 29.5 milyon ABD vatandaşı (%14.1) kendisini "dinsiz" olarak tanımlarken sadece 902,000 kişi (%0.4) kendisini tam anlamıyla ateist gördüğünü, 991,000 kişi ise (%0.5) agnostik olarak gördüğünü ifade etti.[9] ARIS'in son araştırmasına göre ise bu oranlar yaklaşık iki katına çıkmış durumda. 9 Mayıs 2009 tarihli araştırmaya göre 34.2 milyon kişi (%15) kendisini "dinsiz" tanımlarken %1.6'lık kesim kendisini ateist veya agnostik olarak görüyor.[10]

Ateizm, Kanada'da ABD'den daha yaygındır. ABD'de %2'ye varamayan agnostikler ve ateistler, Kanada'da %19-30 arasındadır.[11] 2001 yılında yapılan nüfus sayımına göre Kanada'nın %16.2'sinin dini inancı bulunmamaktadır. Ateizm ile ilgili ise net bir bilgi mevcut değil.[12] Şehir merkezlerinde bu oranın arttığını görüyoruz. 2001 yılı sayımına göre herhangi bir dine inancı olmayanların oranı Vancouver şehrinde %42.2'dir.[12]

2008 yılındaki araştırmaya göre Kanadalıların %23'ü herhangi bir tanrıya inanmamaktadır.[13]

Meksika Meclisi'nin din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılması, halkının ağırlık olarak Katolik (%89) olmasına rağmen karara bağlandı.[14]

Son araştırmalar da gösteriyor ki ateizm ABD'nin tüm eyaletlerinde artmaktadır.[15]

Asya

İsrail'de, etnik olarak Yahudi olanların %50'si, bir kısmı geleneklerine hala bağlı olmasına rağmen kendisini laik olarak tanımlıyor. Ateistlerin ve agnostiklerin oranı ise %15 ila %37 arasında seyrediyor.[16]

Avustralya

Avustralya'da yapılan 2006 nüfus sayımına göre halkın %18.7'si "hiçbir din" seçeneğini işaretledi. Bu oran %3.2'ye göre 2001 nüfus sayımından oldukça yüksekti. Soruya cevap vermeyenlerin oranı ise %11.2'yi buldu.[17]

Kaynakça

  1. ^ Todd, Douglas China's stress on harmony keeps tight lid on religion Vancouver Sun blog. http://communities.canada.com/vancouversun/blogs/thesearch/archive/2008/08/23/china-s-stress-on-harmony-keeps-tight-lid-on-religion.aspx 31 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ "Major Religions of the World Ranked by Number of Adherents". 7 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2009. 
  3. ^ a b "Special Eurobarometer: Biotechnology" (PDF). Ekim 2010. s. 381. 24 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Mart 2016. 
  4. ^ "Discrimination in the EU in 2012" (PDF), Special Eurobarometer, 383, Avrupa Birliği: European Commission, s. 233, 2012, 2 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 14 Ağustos 2013  Sorulan soru "Kendinizi ne olarak ifade ediyorsunuz?" Bir kart gösteriyor: Katolik, Ortodoks, Protestan, Diğer Hristiyan, Yahudi, Müslüman, Sih, Budist, Hindu, Ateist ve İnançsız/Agnostik. Diğer veya Bilmiyor için boşluk verildi. Yahudi, Sih, Budist, Hindu %1 eşiğine erişmedi.
  5. ^ "Discrimination in the EU in 2012" (PDF), Special Eurobarometer, 383, Avrupa Birliği: European Commission, s. 233, 2012, 2 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 14 Ağustos 2013 
  6. ^ a b "Religiously Unaffiliated". Pew Research Center's Religion & Public Life Project. 18 Aralık 2012. 30 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2015. 
  7. ^ "UK among most secular nations". BBC News. http://news.bbc.co.uk/1/hi/programmes/wtwtgod/3518375.stm 2 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved 2005-03-05.
  8. ^ "Article available to subscribers only". Editor&Publisher. http://www.editorandpublisher.com/eandp/news/article_display.jsp?vnu_content_id=1001659292 10 Şubat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved 2006-03-05.
  9. ^ "American Religious Identification Survey". http://www.gc.cuny.edu/faculty/research_briefs/aris/key_findings.htm 19 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved 2006-03-05.
  10. ^ "American Religious Identification Survey(ARIS 2008)". http://b27.cc.trincoll.edu/weblogs/AmericanReligionSurvey-ARIS/reports/ARIS_Report_2008.pdf 7 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved 2009-03-20.
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2009. 
  12. ^ a b "Religion data from the 2001 Canadian census". Ontario Consultants on Religious Tolerance. http://www.religioustolerance.org/can_rel0.htm 14 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved 2007-10-17.
  13. ^ One in four don't believe in God, poll finds, The Toronto Star, May 31, 2008
  14. ^ "Encyclopaedia Britannica". http://www.britannica.com/eb/article-27386 31 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved 2007-07-06.
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2009. 
  16. ^ http://www.adherents.com/largecom/com_atheist.html 22 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Top 50 Countries With Highest Proportion of Atheists / Agnostics
  17. ^ Australian Bureau of Statistics (25 October 2007). "Australia". 2006 Census QuickStats. http://www.censusdata.abs.gov.au/ABSNavigation/prenav/LocationSearch?collection=Census&period=2006&areacode=0&producttype=QuickStats&breadcrumb=PL&action=401 7 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved 2007-06-28.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Agnostisizm</span> Tanrının varlığının bilinemeyeceğini savunan öğreti

Agnostisizm ya da bilinemezcilik, en yaygın ve bilinen tanımıyla, tanrı veya tanrısal varlıkların bilinemez veya varlığı ile birlikte yokluğunun da kanıtlanamaz olduğunu savunan bir felsefi görüştür. Agnostik düşünce epistemolojik alanda yer alan bir felsefi görüş olmakla birlikte, zayıf agnostisizm, güçlü agnostisizm gibi alt türlere ayrılır. Bununla birlikte agnostik felsefe varsayımların, özellikle tanrı gibi daha yüksek bir otoritenin varlığına veya yokluğuna ilişkin teolojik varsayımların bilimsel olarak hiçbir zaman açıklanamayacağı görüşündedir. Bu fikir akımının destekçilerine agnostik denir. Agnostisizm kendi içinde de farklı görüşlere ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Ateizm</span> Tanrının varlığını reddeden öğreti

Ateizm ya da tanrıtanımazlık, Tanrı'nın, tanrıların, doğaötesi inançların ya da ruhani varlıkların reddidir. Bu fikirde olanlara ateist ya da tanrıtanımaz denir.

Dinsizlik ya da din dışılık, din kavramının var olmaması, reddedilmesi veya dikkate alınmaması durumudur. Tanrının varlığı tartışmasından bağımsız olarak, ritüelleriyle, anlatılarıyla, temsilcileriyle ve yöneticileriyle birlikte bütün olarak din kurumunun kabul edilmemesidir.

<span class="mw-page-title-main">Devlet ateizmi</span>

Devlet ateizmi, katı ateizmin veya nonteizmin siyasi rejimlere dahil edilmesidir. Bir dereceye kadar genellikle ideolojik olarak dinsizlikle ve dinsizliğin teşvikiyle ilişkilendirilen bir din - devlet ilişkisini tanımlar. Devlet ateizmi, bir hükûmetin ruhban karşıtlığını teşvik etmesi anlamına gelebilir. Dinin vatandaşın günlük yaşamına dahil edilmesi de dahil olmak üzere, kamusal ve siyasi yaşamın her alanında dinin kurumsal güç ve nüfuzuna karşı çıkan bir anlayıştır.

Nonteizm, çoğu zaman dinsizlik anlamına gelen bir kelime olarak kullanmışsa da sadece ateistleri, agnostikleri ve agnostik ateistleri tanımlar. Anlamı en azından 'teist' olmamak yani bir tanrının var olup insanlara müdahale ettiğine inanmamak demektir. Tanrı'nın varlığı fikrini kesinlikle reddettiği için ateizm, Tanrı'nın var olup olmadığının bilinemeyeceğini öne sürdüğü için agnostisizm nonteisttir. Tanrı'nın varlığını kabul eden ancak dünyaya doğrudan veya dinler ve peygamberler aracılığı ile müdahale ettiğini reddeden deizm, bir tanrının var olduğu fikrini içerdiği için nonteist değildir, buna karşın 1998 tarihli Baker Encyclopedia of Christian Apologetics'te nonteizm sınıfında olduğuna yer verildi.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Ateist Birliği</span>

Uluslararası Ateist Birliği (UAB), kamuoyunu ateizm, sekülerizm ve benzer konularda eğitmeyi amaçlayan çeşitli örgütlerin ve bireylerin bir araya geldiği bir federasyondur. UAB 1991 yılında kurulmuştur.

Türkiye'de din, çeşitli dinî inançlardan oluşur. Ülkedeki en yaygın dinin İslam olduğu bilinmekle beraber, bu dine mensup kişilerin oranına ilişkin yayınlanan veriler çelişkilidir. Pew Araştırma Kuruluşu'nun yayımladığı 2012 yılı raporuna göre Müslümanların nüfusa oranı %98'dir. Sabancı Üniversitesi'nin katkılarıyla yapılan bir ankete göre de bu oran %98,3'e ulaşmaktadır. Ipsos'un 2016 tarihli anketine göre Türkiye'deki Müslümanlar nüfusun %82'sini oluşturmaktadır. Optimar'ın 2019'da yayınladığı ankete göre ise Müslümanların nüfusa oranı %89,5'tir. 2021 KONDA anketine göre insanların %92'si Müslüman olarak tanımlandı.

Apateizm ya da tanrıumursamazlık, tanrının veya tanrıların varlığı veya yokluğu konusunda ilgisiz, kayıtsız kalma durumudur. Bir apateist, tanrının veya tanrıların var olduğu veya olmadığı yönündeki iddiaları kabul etmek veya reddetmekle ilgilenmez. Bir inanç, iddia veya bir inanç sisteminden ziyade bir tutum olarak nitelendirilir.

Ateistlere karşı ayrımcılık, diğer kişiler tarafından ateist olarak imlenerek zulüm görmek ve ayrımcılığa uğramaktır. 13 farklı ülkede ateist olanlar idam ile cezalandırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ateizm Derneği</span> Türkiyede faaliyet gösteren düşünce özgürlüğü derneği

Ateizm Derneği, Türkiye’nin ilk resmî ateist derneğidir. Ateizm Derneği, toplumda genel kabul görmüş olan ön yargı ve inançlardan arınmış; dinin, felsefi ya da ideolojik görüşlerin, toplumsal bir baskı aracı olarak kullanılmasına karşı kurumsal mücadele veren; Türkiye ateistlerinin kendi görüşlerini yasal zeminde özgürce ifade edebilmesini teşvik eden, bilimsel, felsefi ve teolojik konularda eğitici projeler düzenleyen yasal bir kurumdur.

<span class="mw-page-title-main">Yahudi ateizmi</span> Etnik ve kültürel olarak Yahudi olanların benimsediği ateizm

Yahudi ateizmi, etnik olarak Yahudi, ancak fikir ve dünya görüşü olarak ateist olanlardır. Yahudilik etnik olduğu kadar dinî noktaları da kapsadığı için, doğal olarak Ateist Yahudilik çelişkilere yol açmaktadır.

Yeni Ateizm, bazı yirmi birinci yüzyıl ateistleri tarafından ileri sürülen bir akımdır. Bu modern ateizm ve laiklik akımı, din eleştirmenleri olarak da bilinen, batıl inanç, din ve usdışılıkçılık gibi görüşlerin anlayışla karşılanmaması gerektiğini; tam tersine, özellikle de bunların etkilerinin devlet, eğitim ve politikada hissedildiği her dönemde bunlarla mücadele edilmesi, bunların eleştirilmesi ve yalanlarının açığa çıkarılması gerektiğini düşünen bir grup yazar ve düşünür tarafından savunulmaktadır. "Yeni Ateizm" terimi, Gary Wolf tarafından 2006 yılında Wired dergisinde yayımlanan bir makalede ilk defa kullanılmıştır.

Richard Dawkins tarafından Tanrı Yanılgısı kitabında popülerleştirilen bu tanrısal olasılık yelpazesi, bir kişinin kendi inançlarını, herhangi bir tanrının var olmasına yönelik olasılığa göre kategorize etmesini mümkün kılan bir ölçektir.

Ateizme genel bir bakış ve güncel bir rehber olarak aşağıdaki ana hatlar verilmiştir:

<span class="mw-page-title-main">Japonya'da din</span> Japonyada yaşayanların dinî demografisi

Japonya'da Şintoizm ve Budizm olarak 2 din hakimdir. 2006 ve 2008 yıllarında yapılan araştırmalara göre, Japonya nüfusunun %40'ından azı örgütlü bir dine mensuptur.

Türkiye'de dinsizlik, ülkedeki dini inancın eksikliği, ilgisizliği veya reddinin boyutunu ifade eder. Anketlere göre, deistlerin, ateistlerin, agnostiklerin ve diğer bağımsız kişilerin nüfus içindeki payına ilişkin kesin tahminler farklılık gösterse de, Türkiye'de İslam baskın inançtır ve dinsizler azınlık oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fransa'da din</span>

Fransa'da din, çeşitlidir. Din ve düşünce özgürlüğü, 1789 İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi'yle garanti altına alınmıştır. Cumhuriyet, 1880'lerin Jules Ferry kanunları ve 1905 Fransız Kiliseleri ve Devlet Ayrımı Kanunuyla yürürlüğe konan laiklik ilkesine dayanıyor. Artık Fransız halkının küçük çoğunluğunun dini olan Katoliklik, Fransız Devrimi'nden önce olduğu gibi 19. yüzyılın çeşitli cumhuriyetçi olmayan rejimlerinde de devlet dini değildi.

Din karşıtlığı (Antireligion), her türlü dine karşı çıkmaktır. Örgütlenmiş dine, dinî ayinlere ve dinî kurumlara karşı çıkmayı içerir. Din karşıtlığı terimi, örgütlenmiş olsun ya da olmasın belirli doğaüstü ibadet veya uygulama biçimlerinin karşıtlığı olarak da kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dinsiz nüfusa göre ülkeler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Dinsizlik; deizmi, agnostisizmi, ignostisizmi, din karşıtlığını, ateizmi, şüpheciliği, letsizmi, dindar olmayan spiritüalizmi, özgür düşünceyi, antiteizmi, apateizmi, inançsızlığı, pandeizmi, seküler hümanizmi, dindar olmayan teizmi, panteizmi, panenteizmi ve yeni çağı da kapsayabilecek çeşitliliktedir.

Negatif ateizm veya zayıf ateizm, bir kişinin tanrıların var olduğuna inanmadığı ancak kesin olarak var olmadıklarını açıkça iddia etmediği bir bir ateizm türüdür. Pozitif ateizm veya güçlü ateizm ise hiçbir tanrının var olmadığını ileri süren ateizm türüdür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.