İçeriğe atla

Ateşkes

Ateşkes, savaşan taraflar arasındaki her türlü saldırının geçici olarak durdurulmasıdır. Ateşkes, tek taraflı veya antlaşma ile çok taraflı olarak ilan edilebilir.

Silah bırakma ile ateşkes terimleri birbirine karıştırılmamalıdır. Silah bırakma terimi; bir zümrenin tehlike gördüğü başka bir zümreden mevcut silahlarını bırakma isteğini belirten bir terimdir.

Marksist felsefede ateşkes

Marksist literatürde bu terim, burjuvazinin kendi iktidarına karşıt gördüğü durumlarda, buna ek olarak çeşitli ulusal ve sınıfsal durumlarda ezilenlerin egemen sınıflara karşı mücadele durumlarında ortaya çıkmaktadır.

Fransız Devrimi

1789'de başlayan Fransız Devrimi patlak verdiğinde gelişen burjuvazi, kendi iktidarına karşıt gördüğü için devrime katılan tüm işçileri silahsızlandırmıştır.

Marksist bakış açısına sahip olan Sovyetler Birliği lideri Lenin, burjuva devrimlerinde görülen bu durumu "Bütün burjuva devrimlerin sonucu şudur: Önce proletaryayı silahlandır, sonra da daha fazla ileri gitmesini önlemek için onu silahsızlandır." şekilde yorumlamıştır.[1]

Ekim Devrimi

1917'deki Şubat Devrimi sonunda II. Nikolay’ın tahttan indirilmiş ve Geçici Hükûmet adında bir yönetim komitesi ortaya çıkmıştır.[2] Bu hükûmetin burjuvazi ve işçi sınıfını aynı anda temsil etmeye çalıştığını ve çelişkili olduğunu düşünen Lenin önderliğindeki Bolşevikler, hükûmete karşı, burjuvaziyi alt etmek için polisi silahsızlandırmaya yönelik kararlar almaya başlamışlardır. Böylece gerçekleşecek Ekim Devrimi'nin önünü açmışlardır. Ekim Devrimi ile birlikte iktidarı alan bolşevikler, Geçici Hükûmet'in yaklaşık sekiz aylık iktidarına son vermiştir.

Türkiye'de ateşkes

Yıllardır Kürt Sorunu'nun hakim olduğu[3] Türkiye'de; iktidarda olan hükûmetler,[4][5] yıllardır gerilla savaşı yöntemini kullanan PKK'dan sık sık silah bırakmasını talep etmektedir. Buna karşın PKK, zaman zaman karşılıklı ateşkes süreçleriyle oluşan saldırmazlık dönemleri hariç, hiçbir zaman tamamen silah bırakmamıştır. 2015 yılında KCK Yürütme Komitesi Üyesi Duran Kalkan, "PKK silah bırakmaz, niye bıraksın? Kürt silah bırakmaz. Türk devleti silahsızlansın!" diyerek bu talebi reddettiklerini açıklamıştır.[6]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Lenin, Gösterinin İptali Hakkında Konuşma, Toplu Eserler, s.24
  2. ^ "Geçici Hükûmetin kuruluş deklarasyonu, Erişim Tarihi: 25 Şubat 2015". 22 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2015. 
  3. ^ Kirişçi K, Winrow GM, Fethi A. Kürt sorunu: kökeni ve gelişimi, (Vol. 47). Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, vol 7, 1997.
  4. ^ "PKK Silah Bıraksın, Şiddetle Sorunlar Çözülemez". 26 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2015. 
  5. ^ "PKK silah bıraksın, siyaset yapsın". 27 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2015. 
  6. ^ "Duran Kalkan PKK'nın silah bırakmayacağını açıkladı". 24 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Marksizm</span> Alman filozof Marxın düşüncelerine dayanan devrimci sosyalist akım

Marksizm, özgün bir siyasal felsefe akımı, tarihin diyalektik materyalist bir yorumuna dayanan ekonomik ve toplumsal bir dünya görüşü, kapitalizmin Marksist açıdan çözümlenmesi, bir toplumsal değişim teorisi, Karl Marx'ın ve Friedrich Engels'in çalışmalarından çıkarılan, insanın özgürleşmesiyle ilgili bir düşünce sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Ekim Devrimi</span> Sovyetler Birliğinin kurulmasının yolunu açan, Lenin ve diğer devrimcilerin önderliğinde gerçekleştirilen devrim

Ekim Devrimi, Bolşevik Devrimi, Rus Devrimi ya da Büyük Ekim Sosyalist Devrimi, ayrıca bilinen adı ile Ekim Ayaklanması, Rusya’da Jülyen takvimine göre 25 Ekim 1917’de, Petrograd’daki geçici hükûmetin devrilerek iktidarın Lenin önderliğindeki Bolşeviklere geçmesini sağlayan ve Sovyetler Birliği’nin kurulmasına yol açan olaydır.

<span class="mw-page-title-main">Menşevik</span> SSCB öncesi Rusyada bir siyasi grup

Menşevikler Rus Sosyal Demokrat İşçi Partisinin 1903 yılında yapılan 2. Konferansında Lenin ile Julius Martov arasında yaşanan fikir ayrılıkları sonucu partinin bölünmesi sonucu ortaya çıkan iki gruptan birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Lenin</span> Rus politikacı ve Sovyetler Birliğinin kurucusu (1870–1924)

Vladimir İlyiç Ulyanov, bilinen adıyla Lenin, Rus sosyalist devrimci ve politikacı. Marksist-Leninist ideolojinin fikirsel önderi, Ekim Devrimi'nin lideri ve Sovyetler Birliği'nin kurucusu. Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin öncüsü olan Rusya Komünist Partisi (Bolşevik)'nin ilk lideri. Lenin aynı zamanda Marksist teorik ve felsefi yazıların yazarı olarak bilimsel sosyalizmin Marx ve Engels sonrası geliştiricilerindendir. Lenin'in en büyük amacı, kapitalizmin uzlaşmaz sınıf çelişkilerinden proleter bir dünya devrimi oluşturup toplumsal sınıf karşıtlıklarının olmadığı insan toplumunun tarihsel oluşumuna öncülük etmekti.

<span class="mw-page-title-main">Nisan tezleri</span>

Nisan Tezleri, 1917 Şubat Devrimi ile Rusya'daki Çarlık rejiminin devrilmesi üzerine sürgünde bulunduğu İsviçre’den, Mühürlü Tren ile Rusya’nın başkenti Petrograd’a gelen Bolşevik lider Lenin tarafından ilan edilen ve parti tarafından izlenmesi gereken siyasi hattı anlatan açıklamalar. Tezler daha çok Rusya’nın içinde bulunduğu durumu tahlil etmekte ve Bolşevikler tarafından yapılması gerekenleri sıralamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şubat Devrimi</span>

Şubat Devrimi, I. Dünya Savaşı sırasında 1917'de ortaya çıkan devrimci harekettir. Devrim, 1917'de Rusya'da gerçekleşen iki devrimden ilkiydi.

<span class="mw-page-title-main">Temmuz Günleri</span>

Temmuz Günleri, 1917 yılında Rusya’da Sankt-Peterburg şehrinde 3 - 7 Temmuz günleri arasında meydana gelen olayları anlatır. Olaylarda askerler ve sanayi işçileri Geçici Hükûmete karşı yoğun protesto gösterileri düzenlemişlerdir. Gösterilerin örgütlenmesinde bulunmamalarına rağmen Bolşevikler çoğu kendi parti sempatizanlarından oluşan gösterilere öncülük yapmaya çalışmışlar ve kontrol altına almaya çalışmışlardır. Geçici Hükûmete bağlı ordu birlikleri göstericileri ateş açarak dağıtmış ve Bolşeviklere karşı saldırılarda bulunmuşlardır. Bolşeviklerin lideri Lenin yeraltına çekilmiş ve çok sayıda Bolşevik önder tutuklanmıştır. Temmuz Günleri, Ekim Devrimi öncesinde Bolşeviklerin büyümesinde ve etkisinde bir düşüş dönemine karşılık gelir.

<span class="mw-page-title-main">Mühürlü Tren</span>

Mühürlü Tren, I. Dünya Savaşı sırasında İsviçre'de sürgünde bulunan Rus Bolşevik lider Lenin ve beraberindekilerin 1917 yılı Şubat Devrimi ile birlikte yıkılan Çarlık rejiminden sonra Rusya'ya dönmelerini sağlayan çok taraflı organizasyonu anlatır. İsviçre sınırından sonra Almanya İmparatorluğu topraklarından geçen devrimcileri taşıyan tren, diplomatik olarak dokunulmaz olduğu ve yolcularının Almanya'da inmesi yasak olduğundan mühürlü tren ismi kullanılmıştır. Yolculuğun sonunda Lenin ve beraberindekiler İsviçre-Almanya-İsveç-Finlandiya üzerinden Sankt-Peterburg'a ulaşmışlardır. Lenin'in Rusya'ya gelişi Rus Devriminin kaderini etkilemiş ve gelir gelmez açıkladığı Nisan Tezleri ile Bolşevikleri iktidarın alınması doğrultusunda yeniden örgütlemiştir. Süreç sonunda Bolşevikler Ekim Devrimi ile iktidarı alacaklardır.

<span class="mw-page-title-main">Barış Kararnamesi</span>

Barış Kararnamesi, Bolşevik lider Lenin tarafından yazılan ve Ekim Devrimi ile iktidarın alınmasından sonra 26 Ekim 1917 günü 2. Tüm-Rusya Sovyetleri Kongresi tarafından onaylanan kararname. Kararname 9 Kasım 1917 [E.U. 27 Ekim 1917] tarihli ve 208 numaralı İzvestiya gazetesinde yayınlanmıştır. Karara göre Rusya I. Dünya Savaşından derhal çekilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Petrograd Sovyeti</span>

Petrograd Sovyeti veya tam adıyla Petrograd İşçi ve Asker Vekilleri Sovyeti, Sankt-Peterburg şehrinde 1917 Şubat Devrimi ile Çarlık Rusyasının dağılmasından sonra şehirde işçi ve cephedeki askerler tarafından kurulan temsil organı. Geçici Hükûmet ile sürekli rekabet hâlinde olmuş, Temmuz Günleri'nden sonra bastırılmış, Ekim Devrimi ile birlikte iktidar organı hâline gelmiştir.

Tüm Rusya Kurucu Meclisi, Rusya’da 1917 Ekim Devriminden sonra toplanan ve demokratik seçimlerle seçilmiş olan yasama organı. 5-6 Ocak 1918 günlerinde sadece 13 saat toplanabilmiştir. Sovyet iktidarını tanımayı reddettiği için Bolşevikler tarafından lağvedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi 3. Kongresi</span>

Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi III. Kongresi 25 Nisan-10 Mayıs 1905 tarihleri arasında Londra'da toplandı.

<i>Bolşevikler İktidarı Ellerinde Tutabilecekler mi?</i> Lenin eseri

Bolşevikler İktidarı Ellerinde Tutabilecekler mi?, Bolşevik lider Vladimir Lenin'in 1917'de, Ekim Devrimi'nin hemen öncesinde yayınlanan eseri.

<i>"Sol" Komünizm, Bir Çocukluk Hastalığı</i>

"Sol" Komünizm, Bir Çocukluk Hastalığı, Bolşevik lider Vladimir Lenin'in 1920 yılında yazmış olduğu eser. Lenin, bu yapıtında sol komünizm düşüncesini kıyasıya eleştirmektedir. Yapıtında bu düşüncelerini "Komünistlerin tüm görevi, icat edilmiş, çocukça "radikal" şiarlarla kendini geri kalmışlardan tecrit etmek değil, onları inandırmak, onlar arasında çalışmaktır." şeklinde özetleyerek açıklar. Burada yazılan teoriler ve görüşler Marksist-Leninist ideolojiye dayanak oluşturmuştur.

<i>Proleter Devrimi ve Dönek Kautsky</i> V. Lenin tarafından yazılmış bir eser

Proleter Devrimi ve Dönek Kautsky, Bolşevik lider Vladimir Lenin tarafından yazılan ve 1918 yılı sonlarında yayınlanan eser. Lenin bu eserinde İkinci Enternasyonal’in lideri ve Almanya Sosyal Demokrat Partisi’nin başkanı Karl Kautsky'ye birçok eleştiri yöneltmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İkili iktidar</span>

İkili iktidar, Bolşevik lider Vladimir Lenin tarafından 1917 yılında ortaya atılan, Rusya'daki Şubat Devrimi sonra ortaya çıkan Geçici Hükûmet ve Sovyet iktidarının bir arada olmasını tanımlayan terim.

İkili iktidar şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Duran Kalkan</span> PKK-KCK Militanı, KCK Yönetme Kurulu Üyesi

Duran Kalkan ya da kod adıyla Abbas, PKK'nın yaşayan beş kurucusundan biri ve örgütün üst düzey yöneticilerinden olan Türk kökenli militan. Günümüzde KCK Yürütme Kurulu üyesidir. Duran Kalkan, Erzurum'dan göç eden Türk kökenli Yusuf-Safiye çiftinin çocukları olarak 1 Ocak 1954'te Adana'nın Tufanbeyli ilçesine bağlı Güzelim köyünde doğdu.

<span class="mw-page-title-main">Devlet Duması Geçici Komitesi</span>

Devlet Duması Geçici Komitesi, Rus Şubat Devriminin patlak vermesiyle 12 Mart 1917 tarihinde 4. Devlet Duması (15 Kasım 1912 – 6 Ekim 1917) milletvekilleri tarafından kurulan özel bir hükûmet yapılanmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">1917 Rusya Kurucu Meclisi seçimleri</span>

1917 Rusya Kurucu Meclisi seçimleri, 1917 Rus Devrimi dönemindeki gelişmeler sonucu, Rusya Cumhuriyeti içinde 25 Kasım 1917 tarihinde Rusya Kurucu Meclisi'nin oluşturulması amacıyla düzenlenen seçimlerdir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.